N i E I
ïïagBlaó voor c Tlooró-on
Rotterdamsche Brieven.
,\To. 4073
Vrijdag 30 December 1808,
23ste J aargang.
cfcieuwjaars wens alien.
BU1TEJSLAN D,
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het bnitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad versehjjnt
dadelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem;
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacten r-U itgever, W. KüPPERS.
Evenals vorige jaren stellen wij onze
Lezers in de gelegenheid in ons Blad van
Zaterdag 31 December a. s. een Nieuw
jaarsgroet te plaatsen.
De kosten daarvan zijn slechts 25 Cents,
bjj vooruitbetaling te voldoen, ofwel in post
zegels aan ons Bureau over te maken.
Hierdoor bespaart men zich zelf veel
last, en het personeel der postergen, dat
het toch al zoo druk heeft, nog meer drukte,
terwijl het doel evengoed wordt bereikt.
Advertentiën van dezen aard kunnen van
af heden reeds worden ingezonden.
28 December 1898.
Het einde des jaars brengt groote plan
nen voor onze goede stad: we hebben al
ons Witte Huis, de Regentessebrug is ook
al een aardig eindje op streek en nu
zullen we nog een nieuwe Beurs moeten
krjjgen en een nieuw Ziekenhuis Wat het
Ziekenhuis betreft, daar is nu nog aanko
men aan: dat bagatelletje kan er bij ons
best op overschieten maar esn Beurs, waar
voor een groot huizenblok in het centrum der
oude stad zou moeten worden afgebroken
waar halen we de millioenen vandaan?
Velen, die ons groote, modern-ingerichte
Ziekenhuis aan den Coolsingel kennen, zul
len zich 'verwonderen dat dit nog geen ruim
te genoeg biedt om zooveel zieken als noo-
dig is te kunnen opnemen. En toch op
dit oogenblik is ons Ziekenhuis vol, over
vol. Dit is nu op den duur een onhoud
bare toestand in eene groote stad als Rot
terdam, vooral met het oog op het aan
zienlijk getal ongelukken, dat er dagelgks
voorvalt. Vooral onder diegenen, die werk
zaam zjjn aan 't laden en lossen van boo
ten aan haven en pakhuizenkomen de
meeste ongelukken voor, die eene opne
ming in het Ziekenhuis noodzakelijk maken.
De gemeente zal dan ook daar, waar het
feuilleton.
Uit het leven van Danton.
(Een Kerstvertelling.)
3. (Vervolg.)
//Ter herinnering dan aan het geschenk der
herders werd in ons dorp eiken Kerstnacht een
schaap door een kind ter kerke geleid. Het was
eens groste eer herder te zijn van het Kindje
Jeene.
Danton richtte nieuwsgierige blikken nsar de
verhaalster, die er geen acht op scheen to slaan
en aldus voortging
//Dien nacht was de herder van het schaap
van het Kindje Jesus een kleine jongen met
zachte blikken, door iedereen bemind om zijn
goed hart en zjjn ocgekunstelden eenvoud. Hij
was zeer ingenomen met de hem opgedragen
taak en ging trotsch op zjjn schaap, dat ook
onberispelijk zijne rol vervulde.
//Beiden traden de kerk binnen bjj den aan
vang der Mis. Men was aandachtig aan 't bid
den, doch men zag er geen kwaad in, de oogen
op te liaan om het sshaap en zijn herder te
zien. Met innige voldoening wierp men een
blik op het zacbtziniige dier en zjjn lieven kleinen
geleider, en men luisterde heel zachtjes dat
is de kleine Danton; hij is vroom als een engel
en zachtaardig als zjjn schaap.
Luister niet, viel Danton in de rede,
luister niet naar de praatjes dezer vrouw, die
goed zijn om een kind te doen inslapen. Zjj
bandels- en scheepvaartverkeer het drukst
is, namelijk op Feijenoord, een gebouwtje
laten zetten, waar dag en nacht genees
kundige hulp kan worden verleend.
Maar het nieuwe Ziekenhuis zal verrij
zen in het Oostelijk deel der stad, dat vroe
ger het dorp Kralingen was. Eene groote
buitenplaats is er aangekocht en daar zal
nu het nieuwe gebouw worden opgetrokken.
't Was toch zoo'n mooie plaats, dat Kra
lingen, toen het nog, gescheiden van «de
stad,» daar lag in de vreedzame rust van
bloeiend, groot dorp. Eene hooge dijk, ie
hellingen welig met gras begroeid, ter weers
zijden beplant met hooge, krachtig-oude
boomen, leidde erheen. Langs dien dijk la
gen boerenwoningenhier en daar dorps
winkels en vroolgk-groene holjes, met don
kere, smalle slootjes erlangs, vol hèl-groen
kroos alles jong, sappig zomergroen
Heerlgke wandelwegen boden de parken
plantages genaamd waar de stedeling
zich op vrije zomerdagen met vrouw en
kiuderen ging verlustigen nu zjjn ze
bijna alle verdwenen of zóó ingekrompen
door de altjjd zich uitbreidende stratennet-
ten rondom, dat ze op armelijke stads-
plantsoentjes geljjken, waar bovendien de
lucht wordt bedorven door den vuilen walm
uit een groot aantal fabrieksschoorsteenen.
Maar de trots en de roem van Kralingen
dat waren de buitenplaatsen eenvoudige,
rustige landhuizen beneden aan den dijk,
met groote grasvelden of grintpleinen er
voor en uitgestrekte lommerrijke tuinen
erachtertuinen met geurigekleurige
bloembeddenmet smalle slingerpaadjes
langs stille vjjvers, met broeikassen waar
in de tuinman kostbare, vreemde bloemen
kweekte, met schitterend-blanke marmer
beelden en hooge bloemvazen tusscheu 't
donkere groen. En daar midden in, het
rustig, lieve landhuis, licht en ruim en ge
makkelijk ingericht, des zomers betrokken
door den rijken Rotterdamschen koopman
met zyne familie, om er volop te genieten
van de heerlgke vrijheid en de vreedzame
zou u willen wjjs maken, dat ik mij in het vel
van een duivel gestoken heb, na mij de vleugels
van esn engsl te hebben afgerukt.
De onbekende legde hem het stilzwijgen op
en hernam
z/'t Was met Kerstmis de gewoonte dat het
schaap in alle woningen trad, dat bracht geluk
aan. Zjjne kleine geleid-er was disn dag de ko
ning van het land. Men vroeg hem om allerlei
gunsten en wen had de zoets overtuiging, dat
de goede God, hierboven, al de zegeningen be
krachtigde, welke die aanvallige koning in zijne
onuitputtelijke mildheid uitdeelde. Herinnert
gij u, Danton, dat een dorpsmeisje tot u zeide:
edele koning, ik vraag u, om altoos een mede
lijdend hart te hebben en aan de kracht om te
lijden den voorkeur te geven boven het voor
recht van gelukkig te zijn. Ka de kleine
koning antwoordde mjjGij hebt een goed hart,
Jeanne 1
't Is toch wsrkeljjk waar lispelde Danton
tot zich zeiven sprekend, ,terwijl hij door de
ontroering zjjner herinneringen overwonnen werd.
//En da kleine koning voegde er big Ik sta
u toe altjjd zoo edelmoedig te bljjven als ik u
thans ken ik wil zjjn zooals gij en nimmer
zal ik weigeren nuttig te zjjn, vooral aan u,
Jeanne? Gij hoort het, Danton gjj hebt mij
beloofd nooit of nimmer eene gelegenheid af
te wijzen om wel te doen en ik ben de kleine
Jeanne
Gij riep Danton van zjjn zetel opvliegend
uit. Ik had het wel gedachtnu herinner ik
mjj alles ja, nu staan ze mjj weder voor den
geest, die dagen van weleer, die oude kerk,
rust van het buitenleven, buiten en toch
dichtbij de stad, waar hij zijne zaken had,
gemakkelijk met eigen rgtuig te bereiken.
Maar toen is de tjjd gekomen, dat zomer
op zomer de landhuizen ledig bleven, dat
geen vroolgke kinderen dartelden langs de
grintpaden of stoeiden op het wijde gras
veld vóór het huis, zorgvol in orde gehou
den door de altijd bezige tuinlieden. De
families kwamen niet meer op het «buiten,»
ze gingen liever naar mode-badplaatsen,
waar meer verstrooiing te vinden is dan
op het stille dorp. En langzamerhand zijn
de mooie buitenplaatsen verkocht en de
een na de ander gesloopt en op dien
grond zijn nieuw-modische stadshuizen ver
rezen met burgerlijk-bekrompen tuintjes
er achter eujwaar vroeger de jolige eend
jes plasten in den wijden vijver en de stille,
witte zwanen willoos voortdrevenwroe
ten nu ordinaire kippen met hunne steke
lige pooten in de zwarte aarde
Maar ook de lage dorpshuisjes zijn voor
een groot deel verdwenen, de groene hof
jes en nauwe laantjes opgeruimd, de schil
derachtige slootjes gedempt Kralingen
is «stad,» is Rotterdam geworden. Nu is
het niet meer geheimzinnig donker langs
den dijkde stad heeft er lantarens laten
zetten, die nu niet meer, gelijk voorheen»
door den veldwachter bij lichte maan zui
nigheidshalve worden uitgedraaid «'t gaat
beter van een stad af dan van een dorp,»
zegt immers het spreekwoord.
De oude schoolwaar in vroeger jaren
een oude pastoor en een oude dominee sa
men schooltoezicht hielden, is verdwenen
en heeft plaats moeten maken voor eene
naar de eischen des tijds ingerichte open
bare of 't er met de «christelijke en
maatschappelijke deugden» beter om ge
steld is? Zoo zijn ook de menschen «stadsch»
geworden alleen achter in «den polder»
verweg, wonen nog, op hunne stille hoeven
tusscheu hoog, oud-geboomte de oude Kra-
lingers, daar kweeken nog op hunne uit
gestrekte tuinen de warmoeziers de fijne
dat kleine schaap, mjjn grootheid van één dag
en mjjne kindsheid zoo rijk aan ongekunstelde
vreugde. Wat is dat alles lang geleden thans
geleid ik geen schapen meer.
Geen ontijdige ontroering, Danton 1 klonk
hst uit den mond van een der republikeinen,
op wien dit hartverteerend tooneel geen indruk
gemaakt had.
Ik geleid geen schapen meer, ging Dan
ton voort, ik geleid menschen Waarheen Weet
ik het zelf wel r Ik deel geen gunsten meer
uit met koninkljjke hand: ik teeken doodvon
nissen met een hardvochtige hand. Ik ben koniog
geweest, Jeanne, riep hij uit, zich tot haar kee-
rende, en ik wil het nog wezen, maar alleen
voor u, want koningen zijn niet meer van onzen
tijd en ik wil ze niet uit 't graf opwekken
Uw man alzoo is in do gevangeniswjj zullen
hem aan u teruggeven, arme Jeanne Burgers,
gij zult het mjj wel niet ten kwade duiden, dat
ik voor esnige minuten mijne koninklijke belof
ten in den geest terugroep, zeide de president
der Conventie al lachende. Wjj hebben niet
dikwijls gelegenheid om menschen gelukkig te
maken, en om ons van onzen plicht te kwjjten,
doen wij meer bloed dan vreugdetranen jetroo-
men.
Bestriep Camille Desmoulins uitik
wil, dat er gezegd worde, dat ik ten minste eens
in najjn leven een koning gevleid heb. Ik maak
mjj niet meer boos op dien onnoozelen Deau-
terive, en ik juich de edelmoedigheid van den
president-burger, van den koning wü ik zeggen,
van harte toe.
Al de aanwezigen herhaalden onder luidge-
groenten, die vroeger verschenen op de tafels
der rjjke lieden, die de buitenplaatsen be
woonden, maar tegenwoordig in de stad wor
den ter markt gebracht En op de
plaats, waar eertijds de rijken en gezegen-
den der aarde genieten kwamen van zomer
weelde, komen nu binnenkort arme zieken
herstel en lichaamskracht zoeken
Zoo verandert alles in de wisseling der
tijden iets, waaraan we bijzonder in deze
dagen worden herinnerd, nu we met rasse
schreden het tijdstip naderen, waarop we
gewoon zijn terug te zien op wat de ver-
loopen jaarkring ons liefs en leeds bracht.
Maar zóo droevig, zóo vol tegenspoed en
beproevingen kan ons dit verleden niet ge
weest zjjn of we hebben nog altjjd dankens-
stof te over, nog reden genoegen om den
Allerhoogste dank te zeggen voor wat Zgn
Vaderliefde ons schonk aan geluk en zielen-
vrede. Moge alzoo het uiteinde van dit jaar
voor ons allen zgn een zalig uiteinde
België.
De Daensisten hebben te Antwerpen een
z. g. christen-democraten Congres gehou
den, waarin zg de werkmanspensioen-rege
ling hebben behandeld. De Staat moet aan
eiken werkman van af zjjn 60-jarigen leef-
tjjd een frank daags betalen. De belasting-
betalenden zijn er goed voor.
Openlgk verklaarden de christen-demo
craten den oorlog aan de Katholieken. Zjj
zullen, vereenigd met de liberalen, radica
len en socialisten den strijd beginnen.
Het Congres van Antwerpen heeft de chris
ten-democraten in hun ware gedaante lee-
ren kennen.
Een aantal socialisten woonden het Con
gres bjj. Abbé Daens was niet aanwezig,
maar zijn broeder P. Daens viel de geeste
lijkheid van Vlaanderen hevig aan. Om
Vlaanderen uit zgn ellende te verlossen
wil men het algemeen stemrecht en per
soonlijken dienstplicht. Een socialist viel
den godsdienst en den eigendom aan en
een liberaal verdedigde de evenredige ver
tegenwoordiging.
Ten slotte werd een beroep gedaan op
lach den kreet, zoo onheilspellend in hunnen mond:
Leve de koning Danton
Jeanne had hare zaak gewonnen en wierp
een blik vol erkenteljjkheid op Danton, wien*
oogen zich met tranen vulden.
De republikein sprak haar minzaam en tee-
dar toe, alsof hjj in 't genoegen van zieh met
haar te onderhouden het reine geluk van vroe
ger dagen, het geluk om voor een oogenblik
weer eens de kleine harder en de kleine koning
van weleer te wezen, terugzocht. Hjj liet zich
door haar inlichten omtrent haren toestand, be
loofde over hare veiligheid te zullen waken en
zeide nogmaals hjj het afscheid
//Morgen, mjjn arme Jeanne, wordt tv man
uit de gevangenis ontslagen./»
V
Wederom bevond zich Jeanne op straat. De
hemel was rjjk met sterren bezaaid en de nach-
tcljjke stilte bleef in de stad hserschen. De blijd
schap der arme vronw stond haar toe met hare
gedachten in het verledene te gaan, naar Beth
lehem naar de stad van David met hare
onvergankeljjke herinneringen en visioenen,
't Sloeg middernacht.
Kerstmis werd niet gevierd te Parjjs, in die
stad van bloed en verwoesting, maar voor Jeanne
was Kerstmis terug gekomen met zjjn stoet van
Engelen, den kleinen Jesus uit den Hemel naar
de aarde navliegende. 't Was haar alsof zjj weer
klein werd en voor het oog haars geestes zweefden
gevleugel ie geesten, die den lof zongen van het
Kindje Jesus en vrede verkondigden aan de
menschen, die van goeden wil zjjn.
(Slot volgt.)
,'S.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
PRIJS DER ADVERTENTIEN,
AGITE MA NON AGITATE.