N
i?oor
en Stuió-cJCollanó.
Machtige wapens.
No. 4078
Donderdag 5 Januari 1879.
23ste Jaargang.
Zijn Zwanenzang.
BUITENLAND.
rt
kJ
TKT
j\s
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p,
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
«0.03
Van 16 regels 50 Cem
Elke regel meer
77.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Daar zjjn twee wapens waarmede onze
tegenstanders weten om te gaau. Het zijn
de pers en de school. De pers regeert de
wereld en de school vormt den wereld
burger.
Over de pers hebben wij reeds kolommen
vol geschreven en het kostte ons heel wat
moeite om daarbij veel harde waarheden
niet aan het papier toe te vertrouwen, waar
Z. H. Leo XIII aanhoudend zjjn ver
manend woord richtte tot de Katholieken,
om de bladen die God en godsdienst in
hun vaandel voeren, te steunen. Helaas, hoe
betreurenswaardig zien wij de gezegende
woorden des Pausen verwaarloozen.
Wjj, die dagelijks een harden strijd te
strijden hebben, willen bij het ingaan van
het jaar 1899 niet wijzen op fouten in
eigen kring. Wjj hopen op betere tjjden
en wenschen voor heden te wijzen op de
school; d. i. op de school, die waarlijk
oprecht- en geen neutraal Katholieken te
vormen heeft, want men wete het wel:
Wie de school toebehoort aan hem behoort
de toekomst
Reeds duizendmaal is ook deze waarheid
uitgesproken, maar of deze waarheid in ge
heel haren omvang altijd is begrepen, dit be
twijfelen wjj. Onomwonden en onvoorwaar-
deljjk verklaren we wie de school heeft, hij
heeft de toekomst in zjjne macht; want
•de jeugd is, om zoo te spreken, tegenwoor
dig de toekomst. De school beslist over
de toekomstgelijk de bloesem over de
vrucht, geljjk het ontkiemende zaad over
den oogst beslist. Kosten noch moeiten wor
den gespaard om de school zonder God op
te voeren zoo hoog als 't maar kan.
Het kan ons derhalve niet verwonderen,
dat de school, in 't bjjzonder de volksschool,
de twistappel geworden is, om welken te
genwoordig alle machten met geweld en
geduchte kracht strijden en worstelen. Ge
lijk weleer Italië, dat heerlijke en vrucht
bare schiereiland, de twistappel was om
FEUILLETON.
2. {Vervolg.
//Stenio,// kon liet ontroerde meisje slechts
uitbrengen. Docli ziek plotseling' bezinnende,
trad zij op dsn man tee, dien zij Stenio bad
genoemd, legde baar hand vertrouwelijk op zjjn
arm en terwjjl zjj haar zachte blikken naar den
klesken jongeling opsloeg, vroeg zjj met trillende
stem „O, voor alle* moet gij mjj van mijne
zuster spreken, waar hebt gij haar gelaten
Eu hoe maakt zij het Maar wat ben
ik dwaas, gjj zijt t« Dieppe, das is zij er ook!...
O Stenio, ik bid u, waar is Maud Ik zou haar
toch zoo gaarne omhelzen 1//
//Daisy, lief kind stotterde Stenio. Zjjn hoog
voorhoofd, met kort kroezelig haar omgeven,
rimpelde zich als de gladde oppervlakte van
het meer onder den ademtocht des zefiers, tra
nen sprongen hem uit de oogen en zijn lippen
beefden.
De oude lady, die bjj den aanvang der ont
moeting als versteend roerloos was bljjven staan,
kreeg haar apraak terug naarmate zij de vertrou
welijkheid tusscben Daisy en Stenio bemerkte.
Lieve, ik bid u," zeide zij en plaatste zich
vastberaden tusschen haar leerlinge en den jon
gen man, //gjj kent de bevelen uws vaders
indien hjj vermoedde dat gij in mjjn tegenwoor
digheid zulk een onderhoud o
het is bepaald onmogel^k 1 Denk toch eens na,
welken de groote Europeescbe machten
streden, zoo is het tegenwoordig de school
Voornamelijk het liberalisme heeft zich
met vervaarlijke onstuimigheid op de school
geworpen; ten einde de school al meer en
meer aan den kerkeljjken invloed te ont
trekken. Het middel, waarvan het libera
lisme zich bedient Ier bereiking van zijn
doel, is overal hetzelfdede school wordt
volkomen, geheel en al, overgeleverd in de
handen van den Staat, die vervolgens met
zjjne werktuigen het eene schoolrecht voor,
het andere schoolrecht na, aan de Kerk
ontneemt, totdat de Kerk ten laatste geheel
en al uit de school is verbannen.
Vandaar dan ook het ontzaglijk gewicht
vau de schoolquaestie voor alle Christenen,
zonder eenige uitzondering.
Daar zijne vele belangrijke en hoogern
stige vraagstukkendie op het huidige
oogenblik het openbaar leven bewegen. Wjj
behoeven slechts de namen te noemen van
socialisme en van sociale vraag, en daarbij
aarzelen wij niet, openlijk te beweren de
hoogste en belangrijkste aller quaestiën, de
vraag, die het diepste de grondslagen van
ons volksleven raaktde vraag die het
meeste over onze toekomst beslistis de
vraag over de school, over het onderwijs.
Daarvan hangt de toekomst af, want wien
de school toebehoort, hem behoort de toe
komst wie de school bezit, hij heeft de
toekomst in zjjne handen, in zjjne macht.
Draagt de schoolen in 't bjjzonderde
volksschool, een werkeljjk godsdienstig, een
christelijk karakter, de toestand der maat-
schappjj zal in de naaste toekomst even
eens cbristeljjk zjja. Maar ook het omge
keerde staat vastwordt de school, en met
name de volksschool, gestempeld met den
stempel van ontkerstening en ongeloof, ook
de maatschappjj zal in de naaste toekomst
met denzelfden stempel worden gejjkt.
En wat uit de ontkerstening van de
maatschappij zal volgen, behoeven wjj niet
in den breede uiteen te zetten. We willen
hier slechts vermelden, wat de oud-kanse
lief kind Als gij niet verstandig genoeg zijt
om naar mijn raad te luisteren, dan moest mjjn-
lieer immers begrijpen
Verder kon zjj het niet brengen, met vuur
rood gelaat en wjjd geopende oogen stond zjj als
het beeld der verwarring voor de beide jonge
lieden. Toen fronste Daisy de fijke wenkbrauwen
en terwijl zij haar lippen dreigend samenkneep,
sprak zij bits
//Goede Harriett, luister wel naar mij, gjj weet
hoe volgzaam ik altijd ben en en hoeveel ik
van u houd, maar nu, ziet ge Harriett, is het
een geval van ernstigen aard Mjjne zus
ter, begrjjpt gjj, er is sprake van mijne zuster,
van Maud 1 Ach Harriett, hoe kunt gjj met mjj
over zulk een onderwerp twisten!// En een stroom
van tranen brak hare woorden af. Doch de eigen
zinnige gouvernante schudde het grjjze hoofd
onder den hoogen zwarten hoed e* sprak geen
woord. Eindelijk bromde zjj tusschen lmre tan
den
//Maar de bevelen van Mylord
//En de bede der mis3 hernam Daisy vin
nig.// Harriett, gij hebt te kiezen tusschen mjjn
vader en mijdikwerf hebt gij mij verzekerd,
dat gjj mjj voor niets ter wereld zoudt willen
verlaten, dat, wanne»r ik huwde, gjj hooptet
bjj mjj in huis te bljjven. om de kleine babies
te verzorgen Welnu Harriett, zoo gij om
mjjnentwil vandaag niet aan al uwe voorgewen
de verplichtingen te kort komt O 1 ik
zou vreeseljjk bedroefd zjjn .maar Harriett,
alles, alles was nu tussshen ons afgedaan
//Daisy//, zuohtte de gouvernante snikkend. „O
Daisy, alles zou ik uit liefde tot u doen, dat
lier van Duitschland, de wijd en zjjd be
kende, gewezen Staatsman VonBismarck
tijdens den oorlog van 1870 moet gezegd
hebben. Zjjne woorden luiden «Hoe men
zonder geloof aan een geopenbaarden gods
dienst, aan God, die het goede wil, aan een
oppersten Rechter en aan een toekomstig
leven, op eene ordeljjke wijze kan samen
leven en aan iedereen het zijne laten, dat
begrijp ik niet. Indien ik geen Christen
meer was, dan bleef ik geen minuut meer
op mijn post. Waarom zou ik mij-zei ven
inspannen, indien ik niet de overtuiging
bezat om wille van God mijn plicht te
moeten doen Ontneem mjj dit geloof en
gij ontneemt mjj het vaderland.
Italië.
In het land waar de citroenen bloeien
met zjjn prachtigen blauwen hemel hebben
2700 gevangenen door hun invrjjheidstel-
ling een pleizierig Nieuwjaar gevierd.
Het waren meestal menschen, waarvoor
de deur der gevaegenis geopend werd, die
tjjdens het brood-oproer te Milaan gevan
gen genomen waren, om nu opnieuw hun el
lendig bestaan voort te slepen.
Koning Umberto verleende op den
Nieuwjaarsdag, kwijtschelding van straf
alleen aan hen die wegens kleine vergrij
pen waren achter slot gezet. De Afgevaar
digden en de journalisten die tjjdens het
oproer werden gegrepen en achter slot en
grendel gesleurd omdat zjj in het openbaar
den ellendigen toestand durfden schilderen
van een landwaarin roof en plundering
van Regeeringswege, niet van het indivi
du geoorloofd schjjnt, aax de kaak stelden,
zijn niet ontslagen. Zjj worden gevangen
gehouden uit vrees voor het geven van
openbaarheid aan wat alzoo wordt afge
speeld in het land der verdrukking.
De Journalistenkring te Rome is over het
amnestie verieenen van koning Umbert o
niet tevreden en de Kring zal een hunner
in de gevangenis gebleven leden, de heer
Chiesi, tot vice-president benoemen, om
de noodzakeljjkheid van zijn invrjjheidstel-
ling te betoogen.
De senator P i e r a n t o n i zal de Regee
ring over een en ander interpelleeren.
weet gij wel, al kostte het uw gansche leven,...
Naar zulk een stellig verbod Wat zou
Lord zeggen
//Ik zelf", viel Daisy in, //zal mjj bjj papa
verantwoorden Toe, Harriett, laat het nu
genoeg zjjn, ik houd veel van u, gjj zjjt mijne
goede oudeIk zal nimmer vergeten wat gjj
voo r mij doet Mjjnheer Stenio Marackzy
zal er u ook dankbaar voor zgn, daarvan ben
ik overtuigd!"
De vreemdeling boog ernstig het hoofd en
zich tot Daisy wendend, zeide hjj //Gjj wilt
dus uwe zuster zien Helaas, gjj zult haar
evenwel niet terugvinden, zooals gij haar gekend
hebt Zg is veel veranderd, de arme
Maud. Zjj is erg ziek De jonge miss sloeg
een angstvollen blik op baar schoonbroeder.
//Verkeert zij in gevaar waagde zjj hem te
vragen.
/,Ja, Daisy is in gevaar
Zjj slaakte een onderdrukten kreet, en door
Harriett gevolgd, die ter strafplaats scheen te
worden geleid, betraden de beide jongelieden
de binnenplaats van het hotel. Toen zij zich
naar den vierkanten koepel wendden, die zich
rechts van den ingang bevindt, kwamen zjj
voorbjj eene net gekleede jonge dame, die in
gezelschap van eene liefdezuster het gebouw
verliet. Daisy keerde schieljjk bet hoofd af, als
vreesde zjj in Stenio's tegenwoordigheid herkend
te worden.
Haar voorzorg was evenwel nutteloos, want
achter zich hoorde zjj duideljjk de dame mot
eenige bewondering zeggen: »He Miss Mellivan
en MarackzyDaisy sloeg er echter geen acht
Amerika.
Een Amerikaansche rjjkaard heeft zjjn
woning in de Fifth Avenue te New-Tork
allerdwaast laten inrichten. Het is de mil-
Iionnair William Whitney die twee
jareu lang door Europa heeft gereisd met
geen ander doel dan kunststukken voor
zijn huis aan te koopen. In een der salons
zjjn gobelins tegen den wand gehangen,
die het Louvre voor 200.000 dollar afstond.
Het meubilair van die zaal kost 10,000
dollar. De badkamer is van het duurste
Carrarisch marmer het bad is uit één blok
gehouwen en de vloer is van kostbaar mo-
zaïk. Al het metaal in deze kamer is van
zuiver goud, met gedreven ornamenten ver
sierd.
En zoo'n gelukkige bezitter van bet vette
der aarde is mank. Met al zjjn schatten
kan hjj zich niet recht maken.
Engeland.
Eerstdaags zal de verloving plaats heb
ben van prinses Victoria van Wales,
tweede dochter van den prins van Wales,
met prins George van Griekenland, com
missaris van het eiland Kreta.
De Prinses is 6 Juli 1868 geboren en
telt dus 30 jaar; zij is een jaar ouder dau
prins George. Haar oudste zuster, prinses
Louise, is in 1889 gehuwd met den Her
tog van Fife haar jongste zuster, prinses
Maud, in 1896 met prins Karei van
Denemarken.
Frankrijk.
De oude heer D e i b 1 e r heeft er het bjjltje
bjj neergelegd en zjjn zoon volgt hem als
beul van de Fransche Republiek op. De
laatste terechtstelling die D e i b 1 e r ver
richtte, was die van den moordenaar Va-
cher. Het hoofd van dit monster,dat een
aantal moorden op zijn geweten had, en
zonder zich met zjjn Schepper te verzoenen
de eeuwigheid inging, is wat de hersenen
betreft, onderzocht. Het gewicht der herse
nen en hun vorm bleken volkomen normaal
te zjjn, en ook het weefsel vertoonde geene
afwijking.
De Fransche kust is gisteren door een
hevigen storm geteisterd. De haven van
Havre was Diet te bereiken, terwjjl te Cher
bourg de laag gelegen wjjken der stad ge
heel onder water zijn gezet.
Ook in het binnenland heeft het zwaar ge-
op, zjj was met beel andere gevoelens bezield.
Stenio opende de deur van den koepel en, door
de gouvernante gevolgd, trad de jonge miss naar
binnen.
De verpleegster was bljjven staan en bad den
vreemdeling met hare blikken gevolgd. Toen
hief zij bare oogen ten hemel, en zeide//Ach
welk een voordeel zou het voor onze arme weesjes
zijn, indien mr. Marackzy zijn naam op de pro
gramma's van ons concert liet plaatsen.»
//Weet gij dan wie Marackzy is, zuster Elisa
beth viel de dame haar in de rede.
//Maar, mevrouw, is zjjn naam, die geljjk staat
met dien van liszt en dien van Rubinstein, dan
niet algemeen bekend
//Maar sedert de ziekte van zjjn eobtgenoote
wil hij niet meer in het publiek optreden
Laatst weigerde hij, te Weenen zelfs voor den
Keizer te spelen, en toch koestert bjj voor Frans
Jozef, zjjn hoogen beschermer, de meest eerbie
dige vriendschap
//Zou hjj dan aan ongelukkige kinderen niet
toestaan, wat hij eenen vorst geweigerd heeft?»
viel de liefdezuster haar in de rede.
//Ik geloof, dat er maar een persoon is, en wel
miss Mellivan, die in staat zou zjjn er hem toe
over te halen
»0, zoude hjj het voor haar werkeljjk doen
Wat zouden mjjne arme kinderen gelukkig eu
dankbaar zjjn Twintig gulden voor elke
plaats, en men kon veilig op eene ontvangst
van vjjftienduizend gulden rekenen
(Wordt vervolgd.)
A.
71
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN,
AGITE MA NON AGITATE.
