No. 4079.
Vrijdag 6 Januari 1899.
23ste jaargang
3 II I III IJ
HbagBlaó voor cfëooró
on Suió-cfCollanó.
©rie ^Honingen.
mm:-
Zijn Zwanenzang,
BUITEL A IN 1)
2,80
0,03
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
c
feuilleton.
Duitsohland.
Engeland.
De Philippijnen.
Rusland-
Spanje.
Oostenrij k- H ongarije.
Transvaal.
Zwitserland.
Italië.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
f 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
0E MALS TIEN DRaT
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangèrt
G. L DA UBE Co. JOHN., F.JONES Succ., Paris 31 its Faubourg Montmartrt.
Wegens den feestdag van Drie
Koningen verschijnt de
NIEUWE HAARLEMSCHE COV-
R4ET morgen niet.
De H. Kerk en met Haar alle Christe
nen der geheele wereld, herdenken morgen
den feestdag waarop de Koningen van 't
Oosten, geleid door een wondervolle ster,
naar Judea trokken, om den pasgeboren
Verlosser hun geschenken te offeren en
Hem te aanbiiden.
En na zooveel eeuwen later herdenken
wy nog altijd telken jare met bijzondere
dankbaarheid dit feest, omdat 't ods her
innert aan den tijd waarop wij tot het ge
loof en tot de kennis van den waren God
werden geroepen.
Het menschdom was in die dagen aan
een ontzettend bederf en groote verblind
heid ten prooi. Aan de verachtelijkste schep
selen werd de eer bewezen, die alleen aan
God toekomt, ja, men deinsde er zelfs
niet voor terug om de afschuwelijkste mis
daden met godsdienstig vertoon te huldi
gen. De menschen waren, zegt de Apostel,
met allerlei ongerechtighedenontucht,
gierigheid en allerhande boosheid vervuld.
Zij waren afgunstig, maakten zich schul
dig aan moord, twist, laster, hoogmoed
en ongehoorzaamheid. Zij kenden geen
liefde, geen geloof, geen vergeving.
Zoo was ons voorgeslacht en zoo zijn
wy. Indien wy onze blikken eens laten
rondgaan over het menschdom, dan gru
wen wy van de ongerechtigheden die zich
opstapelen huizen hoog, ze worden bedre
ven, niet in 't openbaar als weleer, maar
fijn gesponnen in de binnenkamer van den
gewonen menschin huizen der groofcpn
en machtigen dezer aarde en in de palei
zen der Vorsten.
Het Kind echter dat de Drie Koningen
zgn komen aanbidden in Bethlehem's stal,
heeft in Zgn oneindige barmhartigheid
ons tot de kennis des geloofs geroepen,
reeds eeuwen te voren door David, Isaïas
en andere profeten voorspeld om na de
komst van den Messias in vervulling te gaan.
Hem was de verlossing van gansch het
menschdom voorbehouden, en de onderwer
ping aan Zgn genade van alle natiën, die
de Vader hem ten erfdeel had gegeven.
Ziedaar, waarom de Zaligmaker zich
bij Zgn komst op de wereld openbaarde
zoowel aan hen, die dicht bij Hem waren
als aan de verst verwijderde volkeren, zoo
wel aan de joden als aan de heidenen
want toen de engelen in de velden van
Bethlehem aan de joden de tyding open-
3.
(Vervolg.)
Zuster Elisabeth vouwde in vervoering de han
den op de borst en hare lippen bewogen zich
als tot een gebed.
II.
Stenio Marackzy is ongetwijfeld de grootste
kunstenaar, die ooit de snaren eener viool heeft
doen trillen. Evenals Paganini heeft hij in zjjne
goede dagen wonderen van krachtige en beval
lige muziek ten gehoore gebracht. In de hoog
ste mate improvisator, paarde bij aan een nauw
keurige en ongedwongen uitvoering, een zoo
wegsleepend, zoo zoetvloeiend accent dat hij zijne
hoorders als het ware aan zich ketende. Door
de tooverkracht zijner vingersdoor de onge
looflijk stoute grepeD, welke hij te midden zijner
meest ingewikkelde variaties waagt, weet hjj
san zijn instrument de heerlijkste melodieën te
ontlokken, stort „hij ze als zoovele paarlen in
de l.aïten zijnet aandachtige bewonderaars.hu
"na vloeien uit de trillende snaren de tonen
eeuer twijnende wintermjjmering uit de onme-
teljjke vlakten, welke deDonau met zjjne door
•istige reizigers bewoond riet besproeit, dan
weer weergalmen de helder opgewekte accoor-
den der wilde czorda's, die na eenige stoute
crescendo in een woeiten krijgsdans eindigen,
baarden, kondigde een ster aau deu hemel
den Koningen uit het verre Oosten de bljjde
mare aan.
Onder de heideuen, die geroepen wer
den om te Bethlehem, den Verlosser te aan
bidden, was slechts een klein getal recht
vaardigen.
De H. Schrift duidt hen aan onder den
naam van Koningen, zonder ons het juiste
aantal te bepalen doch volgens het alge
meen gevoelen waren ze slechts drie in
getal. Wat er ook van zij, het is zeker,
dat zij gering in getal warenin verge
lijking met het groot aantal van hen, die
de ster hadden gezienen die tevreden
met eene onvruchtbare bewondering, wei
gerden de stem des hemels te erkennen, of
hun oogen te openen voor het licht der
genade.
Ook heden ten dage, helaas, zgn er nog
zooveel navolgers van deze laatsten, ook
heden /gn er Christenen zelfs in over
vloed, die hun harten sluiten voor de ge
nade Gods, en Zgn barmhartigheid met een
koude ongevoeligheid beantwoorden; wien
de werken des ge'oofs een lastpost zgn
geworden en voortleven in heidensche ver
maken, zelfs hen verachten die hen her
inneren aan hun te betrachten plicht. Het
woord des Zaligmakersvelen zijn er ge
roepen maar weinigen uitverkoren, is door
alle eeuwen heen van kracht geweest, en
is het nog. Deze schrikwekkende voor
spelling wordt eiken dag bewaarheid, zelfs
te midden van het Christendom.
Laten wij steeds onzen blik gevestigd
houden op de Koningen uit het Oosten.
Zij schaamden zich den Verlosser niet, zij
gehoorzaamden aan de roepstem Gods en
hun ijver ten voorbeeld zjj ons een kracht
om te strijden tegen lauwheid en de valsche
verdraagzaamheid onzer dagen die menig
een ten verderve voert.
Ook ons verlicht de ster Gods, laten wij
onze oogen openen voor haar glans. De
Drie Koningen uit het Oosten trokken
naar Bethlehem's stalom hunnen mensuh-
geworden God te aanbidden wij vinden
den Almachtigen God op onze Altaren in
onze kerken. Bieden wij den Christus daar
onze harten aan, ontdaan van alle were'd-
sche beuzelarijen en ydelheden dezer wereld.
Het ongestadige weder heeft te Berlijn
ten gevolge dat een groot aantal men
schen er ziek zijn. De dokters hebben nog
nooit zooveel te doen gehad als thans.
Keizer Wilhelm, die aan influenza
lijdt, is aan de betere hand.
Het Duitsche leger behoeft weer,
waarin het geschal van de trompetten, het ge
huil der krijgers, het gedreun van het ge
schut, het helder geknetter der sabels weer
klinken.
Geheel de Hongaarsche geest, dtoevig, op
geruimd, heldhaftig, zooals hjj wezen kaD,
spreekt urt de tonen van Marackzy's viool.
Daarom juist is hij in zijn geboorteland even
populair als Kossuth, daarom ook heeft hij in
Europa aan elk, die hem hoorde, bewondering
afgedwongen.
Hjj was de zoon van den kapelmeester aan
het koninklijk hof te Pasth. Deze wijdde hem
met de meeste zorg iu de diepste geheimen der
muziek in, zonder evenwel zijn opvoeding als
burger en mensch te verwaarloozen, welke dan
ook later volmaakt bleek te zijn.Door den Keizer
koning opgemerkt,toen hjj een solo in het door zjjn
vader gecomponeerde #0 Salu taris/r uitvoerde
en te Weenen outboden om op de concerten aan
het hof te spelen, maakte Marackzy onmiddellijk
veel opgang.
Den geheelen winter door was hij de gevierde
man, het troetelkind der groote Oostenrjjksche
wereld. Overal waar hjj optrad, vielen hem de
uitbundigste toejuichingen ten deel en toch
bedwelmde de glorie hem geen oogenblik.
Nimmer deed hjj zich als een parvenu voor,
zonder de geringste inspanning verkeerde hjj
als gelijke met de hoogste en gewichtigste per
sonages en ging zelfs met de Aartshertogen om.
Het geld gleed hem even gemakkeljjk en over
vloedig door de viogers als hjj het verdiende,
nimmer ging de misdeelde ongetroost bjj hem
vandaan. Maar hij was buitensporig in zjjn
volgens keizer Wilhelm eu ziju mili
tairen staf, eene versterking van 27.000
man. Men wil het Duitsche leger voort
durend in evenredigheid met het cijfer der
bevolking houden. De Rijksdag is wel niet
zeer genegen om den Keizer op dit punt
te volgen, daar deze vermeerdering het
land te staan komt op eene uitgave van
133 millioen, die door nieuwe belastingen
gevonden moeten worden.
De Hertog van Northumberland die op
88-jarigen leeftjjd is overleden, wordt op
gevolgd door zgn oudsten zoon, Earl
Percy, die den titel van Hertog erft. Hg
heeft sedert 1887 als baron Lovaine
zitting in het Ho.igerhuis.
De overleden hertog Al ge r n ouGeorge
Pejrcy, zesde Hertog van Northumber
land werd in 1810 geboren. Hij ontving
zgn opleiding te Eton en trad op 21-jarigen
leeftijd in het parlementair leven. Hij
maakte deel uit van een paar Ministeries
maar is als Staatsman weinig bekend.
Meer naam verwierf hij zich als voor
zitter van de Royal Institution en van de
Royal National Lifeboat Institutionwelke
beide instellingen onder zijn belangstel
len de leiding zeer in bloei tcenamen. Hg be
kleedde beide ambten,onderscheidenlijk van
1873 en 1866, totdat hij dezer dagen op
Alnwick Castle ©verleed.
De Amerikanen ondervinden op de Phi
lippijnen een hevigen tegenstand van gene
raal A guinaldo,die met hun de Spanjaar
den heeft bevochten en zich zeer teleur
gesteld gevoelt, nu de Yankees de eilan
den willen annexeeren. Nimmer zal hg zich
onderwerpen aan de Vereenigde Staten.
Hg heeft gevochten tegen de Spanjaar
den en zal ook vechten tegen de Ameri-
kaneu tot het bekomen van een Philip-
pjjnsche Republiek.
Er beerscht te Manilla een zeer onrust
barende toestand. De voorstad Molo is be
zet door 1500 gewapende inboorlingen en
17.000 opstandelingen moeten op het eiland
Negros gereed staan om zich in te schepen
naar de stad. Alle blanke vrouwen heb
ben Ilo-Ilo verlaten en vele gezinnen zijn
op de Amerikaansche schepen gevlucht.
De telegrafische gemeenschap is verbroken.
De Amerikaausche generaal Miller
moet reeds toebereidselen gemaakt heb
ben tot deu aanval, om de oproerlingen
te onderwerpen aan het Amerikaansche
gezag.
Een ambtelijk telegram van generaal
R i o s te Manilla meldt, dat alle Span
jaarden op dat eiland vermoord zjjn be
halve de vrouwen, die men zal trachten
tegen een losprys te bevrijden.
Te St. Petersburg hebben de wevers
het werk gestaakt. Zondag hebben eenige
wanordelijkheden plaats gehad, waaraan
de politie een einde maakte, door de aan
voerders achter slot te brengen.
In het Altaï district is op keizerljj-
eischen, wanneer een geldvorst hem uituoodig-
de in zijn salons te komen spelen.
Als een groot man in zjjn vaderland geëerd,
hetgeen zelden voorkomtbehaalde Stenio
eene reeks van triomfen in Europa en kwam
in Frankrjjk, waar beurtelings de groote virtuozen
hunne talenten beproeven op dezen eenigen toet
steen, het Pnrjjsche publiek. Ook daar bracht
men hem de uitbundigste ovaties, ook daar
was zjjn succes zonder wederga.
Tien jaren lang doorreisde hjj, jong, schoon
en rijk als hjj was, Europa onder onophoude-
ljjke toejuichisgen, en verspreidde om zich de
melodieën als zoovele paarlen, maakte impres-
sario's en uitgevers rjjk. Maar elk jaar tegen
het einde van Juli verdween hjj en tot Octo
ber moest men de heerljjke tonen zjjner viool
derven.
Niemand wist dan waar de groote kunstenaar
gebleven was, aan gissingen en vertelseltjes om
trent zijne geheimzinnige verdwjjning ontbrak
het natuurljjk niet doch daar bleef het
ook bij.
In de nabjjbeid van Pesth had Stenio zich
teruggetrokken in een klein buitenverbljjf.dat
big voor zjjn vader had gekocht, daar rustte
hjj uit van zjjn groote vermoeienissen en bjj
den ouden kapelmeester was hjj weer het kind
van vroeger. Weg met al die improvisaties,
weg met die trotsche droombeelden, door krach
tig getinte streken weerggeven, daar had hjj
behoefte aan de studie der meesters, die groot-
sche, reine studie. Geheel aan de leiding zjjns
vaders overgegeven, bracht Marackzy zjjn avon
den door met het vertolken van Mozsrt, Beet-
ken domeingrond een kolossaal blok nep-
hriet gevallen, waaruit een sarcophaag voor
keizer Alexander III zal worden ge
houwen. Overigens zgn juist onlangs de
meteoorsteenen, waar zij ook mogen val
len, tot Staatseigendom verklaard. De vin
der moet den meteoorsteen bij de plaatse
lijke overheid brengen of, als de steen te
zwaar is, aangifte doen van de heugelijke
gebeurtenis (heugelijk als ten minste
de vinder den steen niet op 't hoofd heeft
gekregen) waarvoor hem vijf percent van
de waarde wordt vergoed.
Meteoorsteenen komen betrekkelijk zoo
vaak voordat men er zich haast over
verbaast, dat het eigendomsrecht daarvan
eerst thans wordt geregeld.
De toestand in Spanje is meer dan be
droevend voor elkeen, maar 't meest voor
de hooggeplaatste officieren die door het
verlies der Koloniën overcompleet zgn ge
raakt.
De minister van oorlog, generaal Cor-
r e a, heeft zich over de hooggeplaatste
legerchefs aldus uitgelateu: «Wat ons on
gelukkig land is overkomen, is nog niets
in vergelijking met wat ons nog te wach
ten staat, als niet binnen korten tijd een
aantal dringende queasries tot oplossing
worden gebracht. Er zijn 8000 generaals
en officieren zonder betrekking, door de
ontbinding der koloniale troepenhet
aantal generaals alleen bedraagt meer dan
200. Eu het is werkelijk niet na te gaan,
op welke wijze voor hen allen een be
trekking of eene aanstelling moet wor
den gevonden, hoezeer ik ook mijn best
er voor doe. Deze toestand is voor een
Minister van Oorlog hoogst onaangenaam,
want buiten zgn schuld maakt hij zich
vijanden.
«Yelen meeuen bovendien, dat zij door
hooger geplaatsten willekeurig of onrecht
vaardig behandeld zijn. Het is noodzake
lijk, dat aan zulk een toestand zoo spoe
dig mogelijk een einde komt.»
Nu was het algemeen bekend, dat het
officierskorps in Spanje abnormaal was,
want op een sterkte van 80.000 man
20.000 officieren te hebben, is toch te kras.
Men zegt dat Don Carlos druk be
zig is om uit de ontevredenen zgn offi
cieren te zoeken, vandaar de voortdurende
beraadslagingen en samenkomsten der Mi
nisters te Madrid.
Een der meest heftigste tegenstanders
van Dr. Lueger, de leider der Duitsche
nationalen en gemeenteraadslid van Wee
nen Dr. Fochler, is afgetreden, omdat
hij in ongenade is gevallen bij zgn party.
Een groep Duitschers in zgn kiesdistrict,
hebben hem heftig bestreden.
De minister-president baron Banffy
heeft geduelleerd met den afgevaardigde
Horanskjy, die hem verscheidene malen
in de Hongaarsche Kamer had beleedigd.
Er werden twee kogels gewisseld doch
niemand werd getroffen.
De berucht geworden officier M a-
tachich Keglerich uit de ellendige
hoven en Websr, hij laafde zjjn vurig hari aan
de zuivere bronnen dier ideale bezieling en
gaf daar aan de antieke meubels, aan de rozen
om het venster, aan de vogels in den tuin een
hemelsche muziek ten beste, die het bewonderen
de publiek niet dan met eerbied vervuld zou
hebben aangehoord.
Tegen den herfst verscheen hjj dan weer te
Weenen en begon opnieuw zjju kunstreizen
over het vasteland, overal met roem overladen,
overal als de messias der muziek verbeid. Op
een van die roemvolle tochten gaf hjj gevolg
aan het dringend verzoek van den Prins van
Wales, die steeds een zjjner vurigste bewonde
raars was geweest, om met hem in Schotland
te gaan jagen. Vooraf echter wilde hjj de Ko
ningin, die Marackzy nooit gehoord had, van
diens onovertroffen spel doen genieten. Het
feest want dit was het voor eenieder die
Marackzy zou hooren had te Windsor te
midden van een kleinen vriendenkring plaats.
Toen Stenio met zjja geliefd instrument onder
den arm in de zaal verscheen, ging een zacht
streelend gemompel op van uit de vrouwen
groepen om de Vorstin geschaard en deed den
musicus aangenaam aan. Hjj glimlachte, zonder
de oogen op te slaan, gaf zjjn begeleider een
teeken om zich gereed te houden en begon.
Hjj speelde een van die droevige rêverieën,
waarin de toondichter een geheel mensckenle-
ven teekent, met al zjju scherpe afwisselingen
van vreugde en leed, kommer en genot, waarin
elke klacht der ljjdende ziel met ontzettende
duidelijkheid in de ooren klinkt, zjj droeg den
naam van Zwanenzang
historie van prinses Louise van Ko-
bnrg werd op Oudejaarsavond zijn von
nis in de gevangenis te Agram voorge
lezen. Na de voorlezing rukte een gevan
genbewaarder hem bij open deur en ven
sters de teekenen van zgn ridderordes van
het lijf, en twee officieren en drie solda
ten namen den onteerde tusschen zich in,
om hem naar het tuchthuis Möllersdorf
in Neder-Oostenrijk over te brengen.
Matachich is niet alleen veroordeeld
wegens valschheid in 'geschrifte (waaraan
hij trouwens alle schuld loochent), maar
ook wegens schandelijken levenswandel.
In de Zuid-Afrikaansche Republiek is
men er druk op uit om den dag van Dr.
Jameson's inval en zgn nederlaag tot
een feestdag te maken. Het voorstel van
de Volksslem heeft echter geen ingang ge
vonden bij den heer Paul Kruge r, die
er zich tegen heeft verklaard.
De feestviering door het blad reeds op
touw gezet, is niet doorgegaan maar toch
heeft er sympathie voor het plan van de
Volksstem bestaan onder het volk. Er is
zelfs een lied uitgegeven dat door de
Volksstem is uitgedeeld «aan jeugdige ap-
plikanten, die zich ten Volksstem-kantore
mochten komen vervoegen» en! den
titel draagt«Afscheidsgroet van het volk
der Z.-A. R. aan dr. Jameson.*
Het eerste couplet luidt
Wjj kregen onverwachts bezoek
Van Dr. Jame80B.
Hjj kwam maar leeljjk nit den hoek
Die Dr. Jameson
Die venthjj vroeg niet eens belet,
üf zond een boö vooruit
Tot loon voor zulk gemeen gedrag
Gaf men bem op zjjn snuit.
Dokter Jameson Dokter Jameson
Gjj komt, hopen wjj,
Nooit tot ons weerom
Dokter Jameson I Dokter Jameson
In Transvaal komt gjj toch nooit weerom
Een geweldige storm vergezeld van don
der en wolkbreuken, is over Zwitserland
losgebarsten. De hagelslag en sneeuwstor
men brachten veel materieele schade aan.
Op de bergwegen is het verkeer gestremd
en het post- en telegraafverkeer werd
verbroken.
Veel menschen verloren hun vee. De
Zwitsersche bladen hebben inschry vingen
geopend om de noodlijdenden te hulp te
komen.
In het Italiaansche dorp Nicemi, pro
vincie Caltanisetta zgn ernstige ongere
geldheden uitgebroken. Ongeveer 3000
boeren kwamen bjjeen op het marktplein
onder het geroep van «Leve de Koning
Weg met de belasting op de levensmid
delenVoorafgegaan door een geïmpro
viseerd vaandel trokken zg naar het plein
voor het stadhuis, waar de belastingkan
toren met petroleum werden overgoten en
Onder de bewonderenswaardige grepen, waar
mede hjj de snaren dwong zich naar zjjn wil,
naar zjjn fantasie, zjjne inspiratie te schikken,
wisselden de gedachte van een verleden, aan
feesten, schitterende luidruchtige vermaken, at
met de wreede werkeljjkheid met de droefheid
van het oogenblik. Het was niet meer de viool
die klonk, het was het gewonde hart zelf, dat
zjjne laatste klachten, zjjne laatste verzuchtin
gen slaakte.
Met neergeslagen oogen als naar gewoonte
onbewust van hetgeen hem omringdeals
vereenzelvigd met de uitvoering van het
stuk, deed Stenio de laatste tonen hooreM, even
zuiver als de ademtocht van een engel, die ten
hemel stjjgt, toen een gesmoorde snik de hei
lige stilte der betooverde toehoorders onderbrak
en hem de oogen deed opslaan.
Met een eukelen blik doorliep hjj de schit
terend verlichte zaal en vlak voor hem in de
eerste rjjen zag hjj een jonge dame met ont
roerd gelaat en tranen in de oogen onbeweeg-
ljjk zitten, de handen gevouwen alsof zjj bad.
Door de tooverkracht van den grooten kunste
naar medegesleept, zweefde zjj in de heilige
sferen der eeuwige, der wonderschoone poëzie,
hemelsche stemmen klonken haar in het oor,
een ongekend genot drong door tot in haar
hart en zjj wenschte altjjd zoo te bljjven, nooit
iets anders meer te hooren dan de heerljjke
harmonieën, haar door den beroemden Hongaar
voorgespeeld.
Zij gevoelde zich zoo geboeid en overmees
terd door Marackzy's talent, dat zjj niet eens
bemerkte, hoe men den gevierden toonkunste-
