N
W E
fbagêlaó voor eXooró- en Suió-XoUanó.
Iets over de vrouwen-quaestie.
"Ia
No. 4087
Dinsdag 17 Januari IS19»
23ste Jaargang,
Het Pleegkind,
BUITENLAND,
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland I
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelij kt, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
<1,40
<2,80
<0.03
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
50 Cen*
77.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Wjj erkennen bet bestaan van een vrou
wen-quaestie; maar ook houden wij beter
voor, dat de bestaande vrouwen-queastie en
kel en alleen op te lossen is door de samen
werking van beide geslachten omdat de
oplossing van genoemde quaestie afhanke
lijk is van de verhouding der vrouw tot
den man.
Doch de vrouwen-quaestie werpt, zonder
meer, de vraag opIn hoeverre is tegen
woordig de verhouding van de beide ge
slachten in het voordeel of in het nadeel
van het één of van het andere deel ver
schoven geworden Elke beslaglegging op
de rechten van de vrouw roept het ver
langen naar opheffing van deze toestanden
te voorschijn. Gaat men van dit punt uit,
dan komt men tot eene onderscheiding van
verschillende categorieën de eerste houdt
de bevrijding voor inderdaad noodzakelijk;
de tweede verlangt eene vrijheid, die strijdig
met de natuur en phantastisch is; de derde
bekommert zich niet om de vrouwen - quaestie.
Maar nu volgt de vraag: Waar is de grens
voor de aanspraken en eischen van de vrouw,
hoever gaat die vrijheid? De vrijheid der
vrouw bestaat derhalve in de mogeljjkheid,
zoowel als individu alsook als lidmaat der
maatschappij de levenstaak alzjjdig te kun
nen vervullen, welke van nature voor de
vrouw bestemd is.
De taak, welke de vrouw, in tegenstel
ling met den man alléén in staat is te
vervullen, en welker terzjjde-schui ving voor
de menschheid het zwaarste verlies zou
beteekenen, die taak is gelegen in de moe
derzorg in wigderen zin. De vrouw is daar
om van zoo groote waarde voor den man,
omdat zij eene taak vervultwelke toch
vervuld moet worden, wil de menschheid
niet grooteljjks schade lijden.
Derhalve ligt de taak der vrouw op hui
selijk gebieden daar zal de vrouw zich
altijd het beste en gelukkigste gevoelen.
Wanneer de visschen verstand hadden, dan
FEUILLETON.
1.
Ir heerschte een zoele warmte in de wacht
kamer van den dokter. De heete middagzon
wierp kaar atraleo, door de kieren der neerge
laten jalouziën op de vergulde lijst eener groote
staalgravure aan den wand, en op den kalen jas
van een man, die onder de schilderij gezeten,
bezorgd voor zich uit keek. In de diepe stilte
kon men het gonzen der vliegen, en een zacht
gefluister in de aangrenzende kamer, duidelijk
hooren.
Deze wachtkamer was nog eenvoudiger inge
richt, als bij een arts gewoonlijk reeds het geval
is. Zjj bevatte niets dan een eenvoudige lederen
canapé, eenige rieten stoelen benevens een kleine
tafel, een klok en twee schilderijen. Op dit
oogenblik hoorde men voetstappen, en de deur
werd geopend. Tegelijkertijd stond de man op,
en trad langzaam in een deemoedige houding
in de andere kamer. Een oude kleine beer met
zachte verstandige oogen zat daar aan een schrijf
tafel, en zag den binnenkomende vriendelijk aan.
/Goeden dag, heer Dokter!//
//Zoo, Hempel, koe gaat het vandaag
„Iets beter, heer Dokterde laatste genees
middelen hebben goed geholpen
//Dan moet ge ze voorloopig blijven gebruiken!
Lom, laat mij eens zien!
zouden zij toch geen congres samenroepen
ten einde te beraadslagen hoe zg op het
land de zaken zouden aanvatten.
De taak der vrouw is dus gelegen inde
uitoefening van de moederplichten en de
bevrjjding van de vrouw bestaat dus in het
uit den weg ruimen van die verhoudingen
en toestanden, welke de bereiking en hand
having van de moederlijke waardigheid en
de uitoefening van de moederljjke rechten
aan de vrouw onmogeljjk maken.
Van dit gezichtspunt uit, hebben wij de
vrouw als individu als lid van het huis-
ge/,in en van de burgerlijke maatschappij
te beschouwen.
Als individu heeft de vrouw aanspraak
op dezelfde waardigheid van de vrije men-
scheljjke persoonlijkheid als de man en
bezit alle rechten, daaraan verbonden, welke
rechten intusschen door hare vrouwelijke
en moederlgke taak worden gewijzigd. Zg
heeft het recht omte verdienen. Doch hierbij
moet zjj niet enkel letten op het eigendoms
recht, maar ook op hare zedelijke waardig
heid en eer, en vervolgens ook op de chris
telijke wetten.
Voor zoover de vrouw werkeljjk het
zwakke geslacht vertegenwoordigt, heeft zjj
bij de keuze van haar beroep daarop te
letten en wanneer het noodzakeljjk is, is
de bescherming van de maatschappg hier
te billijken. Geheel bjjzonder hebben wjj
hier het oog op de prostitutie, die steeds ver-
schrikkeljjker verhoudingen aanneemt en
daarom eene besliste bestrjjding vordert. De
middelen hiervoor zjjn gelegen in het op
treden en ingrjjpen van den Staat, maar
ook in de werkzaamheid van reddingsver-
eenigingen.
Wat betreft de zelfstandigheid, bezit de
vrouw hetzelfde recht als de man. Zjj kan
over zich zelve beschikken en derhalve
kan zjj nimmer gedwongen worden om te
huwen.
De positie van de vrouw in het huisge
zin vindt baar steunpunt in het huweljjk.
Daarbjj komt echter aan de vrouw volko-
Scbuchter naderde de zieke, en zette zich op
het uiterste puntje van een naast de schrijftafel
staanden stoel. De dokter nam hem eens goed
op, voelde zijn pols en scheen nog al tevreden.
Onder wjjl liet de man zjjn oogen door de
weliswaar eenvoudig, maar smaakvol en gezellig
gemeubileerde ruimte gaan. Langs de wanden
stondeu in het rond hooge kasten, tot boven
toe gevuld met boeken, en gekroond met borst
beelden van beroemde dichters. De sneeuwwitte,
zorgvuldig opgenomen gordijnen, de voorbeel
dige orde in deze studeer- en werkkamer, alles
getuigde dat vrouwenhanden hier van tijd tot
tijd regeerden.
De dokter had zjjn onderzoek geëindigd, en
stond te geljjk met zjjn patiënt op.
//Wel, Hempel hoe gaat het aDders?"
De aangesprokene draaide verlegen zijn hoed in
zjjne handen rond, en keek voor zich.
„Ja, heer Dokter u weet stamelde hjj
eindelijk.
„Nu nu.moed gehouden, het zal wel schikken,"
hernam de dokter, en drukte hem haaBtig iets
in de hand.
//Duizendmaal dank, heer Dokter ach, u is
zoo goed voor ons, dat
„Al goed, Hempelonderbrak hem de dok
ter, doch teen de man zich wilde verwjjderen,
zeide hij
//Wacht nog even, ik heb nog wat voor je.//
Hempel bleef staan, en de dokter opende
snel een klein kastje, onderwjjl steolsche blikken
werpend naar de deur tegenover de wachtkamer,
Hij gooide eenig linnengoed door elkaar cir.-
deljjk had hjj een keus gedaan.
men vrjjheid toe iD het sluiten van een
huwelijk. De Kerk heeft te allen tjjde een
krachtigen strijd gevoerd voor de verhef
fing van de positie der vrouw en immer
erop gewerkt, dat ook in liet huweljjk, trots
de noodzakeljjke ondergeschiktheid, onvoor-
waardeljjke gewetensvrijheid in de uitoefe
ning van hare moederlgke rechten en plich
ten aan de vrouw wordt gewaarborgd en
ter ondersteuning van dezen eisch heeft de
Kerk het onvoorwaardelijk recht op onont
bindbaarheid van het huweljjk vastgesteld.
Dat de alléén-staande, zelfstandige vrouw
in de burgerljjke maatschappij het recht
heeft, om zich met hare vakgenooten te
vereenigen, ten einde hunne gemeenschap
pelijke rechten te verdedigen en te hand
haven, dit ontkennen wjj geenszins. Doch
hierbij dient wel degelijk in het oog te wor
den gehouden, dat de vrouw niet in steeds
meerdere vakken en beroepen den man uit
den zadel lichte en hem broodeloos make.
Den eisch, om de vrouw te laten deel
nemen aan het politiek leven, keuren wij
beslist af, omdat elke dusdanige deelne
ming strjjdig is met het denkbeeld van de
moederzorg. Is echter eene vrouw niet ge
komen tot de uitoefening van de moeder
plichten, omdat zjj niet gekomen is tot
een huweljjk, dan heeft zjj hare hoogste
positie niet bereikt en kan derhalve nog
veel minder op een zoodanig recht aan
spraak maken.
Ziedaar, wat wjj omtrent de vrouwen-
quaestie in korte woorden hebben gemeend
te moeten zeggen.
Spanje.
De zitting der Cortes zal door den mi
nister-president S a g a s t a tegen den 25sten
dezer maand worden bjjeengeroepen.
Duitschland.
Wörishofen (Beieren) zal binnenkort een
standbeeld van pastoor Kneipp bezitten.
In de afgeloopen zomer zgn de noodige
/Daar, neem dit. De volgende week kunt ge
terugkomen."
Onder vele dankbetuigingen verwijderde zich
do man. Dokter Eromann wierp vlug een blik
in de «vachtkamer en vond het bljjkbaar aange
naam deze ledig te vinden. Juist sloeg het vjjf
uur op hetzelfde oogenblik ging de andere
deur open, en eene oude dame zag vorschend de
kamer rond.
//Kom maar, Lena ik ben klaar.//
De dokter stak haar vriendeljjk de hand toe.
//W'a» dat niet de oude Hempel?//
Zonder zjjn antwoord af te wachten, spoedde
zjj zich naar het kastje, en onderwierp den in
houd daarvan aan een nauwkeurig onderzoek.
Dit scheen haar niet te bevredigen, want zjj
knorde hoofdschuddend. //Natuurljjk weder het
nieuwe goed 1 Ea ik had met opzet oud voor
de hand gelegd Rudolf!//
De dokter lachte. /Ik heb het bemerkt. Maar
lief kind, versleten zaken heeft de man zelf ge
noeg, daarmede is hij niet geholpen.//
/Als dat zoo doorgaat, zult go spoedig weer
een geheel nieuwe uitrusting moeten koopen,//
hernam de dame grommendmaar men kon
zien dat zij het niet zoo ernstig meende.
/Nu, wat komt er dat op oaa?z lachte de
dokter.
//Wjj zjjn niet rijk genoeg voor zoo iets. Gjj
hebt plicht en jegens uw huisgezin Gjj kondt
op het oogenblik veel verder zjjn
/Laat dat zoo, Lena die enkele stukken.
Met deze woorden betrad de dokter de zjj-
kamer, waar men kopjes hoorde rammelen, en
waarin vrooljjke meisjesstemmen weerklonken.
gelden daarvoor door de kurgasten bijeen
gebracht;. Het standbeeld wordt vervaar
digd door den beeldhouwer Seeböck te
Rome.
Duitschland's handel heeft, zoo be
richt men uit Kopenhagen, tengevolge van
de uitzettings-politiek, in de laatste twee
maanden 30 millioen Mark minder bedra
gen dan in hetzelfde tjjdperk van vorige
jaren.
Voor de volkomen juistheid dezer hooge
cjjfers zouden wjj niet willen instaan. Men
maakt er in Denemarken wel een weinig
een spelletje van. Zoo adverteert te Kopen
hagen een schoenwinkel, gebruik makende
van den toestand, dat hjj nit vaderlands
liefde alle Duitsche, nog in voorraad zjjnde
schoenen, louter om dit onwaardig artikel
zoo spoedig mogeljjk op te ruimen, uitver
koopt tegen verminderde prjjzen. En sedert
wordt om het Duitsche artikel, al ware het
alleen om het met voeten te kunnen tre
den, formeel gevochten, en kan de firma
in Duitschland niet genoeg nabestellen.
Alp honseBertillon, chef van den
herkenningsdienst bjj de prefectuur van po
litie te Parjjs, bekend door zjjn systeem
van meting van het lichaam van misdadi
gers en zjjn minder algemeen gewaardeer
de graphologische kennis, heeft van den
Duitschen Keizer de kroonorde 3e klasse
ontvangen. Zgn meetstelsel is kortelings
door de politie te Berljjn ingevoerd.
De Daitsche pers ontkent algemeen,dat
Duitschland zich geleend heeft om de Phi
lippines in 't geheim te steunen tegen
Amerika. Eene dergeljjke onedele politiek
houdt Duitschland er niet op na. De Köln.
Ztg., de berichten omtrent Duitsche kuiperjj
in de Amerikaansche pers besprekend, laakt
deze ten zeerste en spreekt van gevaarljjke
<bronnenvergiftiging.»
Italië.
Z. H. Leo XIII heeft aan het Engel-
sche volk een brief gericht, waarin mede-
deeliDg van een nieuw college of St. Bede,
een seminarie te Rome opgericht voor
hen die in theologie wenschen te studeeren
en zich geroepen gevoelen tot het H. Pries
terschap.
Voor de school is een fonds bjjeen van
f 200.000.
De brief werd aan de Eögelschen gericht,
omdat zg seminaries als deze niet te tal-
Met een lichten zucht volgde hem zjjn vrouw.
Het was niet de eerste maal, dat de dokter
deze aanmerkingen hooren moest, en inderdaad
waren zjj niet geheel ten onrechte. Dokter Fro-
■aann was van nature een goedaardig mensch,
die zjjn edel beroep op een grootmoedige wijze
uitoefende.
Daardoor had bij wel een zeer uitgebreide
praktjjk maar deze bestond niet altijd uit beta
lende patiënten. Zelfs gaf hjj aan enkelen kos
teloos medicjjnen, en hielp hen nog met vele
andere dingen, waarmede zjjn vrouw volstrekt
niet altjjd ingenomen was.
Dit was het eenige verschil, dat wel eens
tusscaen de echtelieden rees, overigens verduis
terde niets den zonnigen hemel van den men-
scbenvriend, die voor vele moeilijkheden van zjjn
beroep in een gelukkig familieleven schadeloos
stelling vond.
De familie bestond uit vier dochters tusschen
de vjjftien en drie en twintig jaar oud. Het
speet de doktervrouw wel eens, geen zoon te
bezitten, doch haar echtgenoot deelde dit gevoelen
niet.
Integendeel, zeide hij soms schertsend, dat zjj
zich de weelde van vier zonen niet zouden kun
nen veroorloofd hebben, daar] de kosten voor
hnn studiën hem al te veel zorg zouden hebben
gebaard, terwjjl jzjj nu met betrekkelijk weinig
kosten vier zonen konden verkrjjgen, in den vorm
van schoonzoons.
Wordt vtrvolgt.)
jj
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE