NI K U W E
QagSlaö voor eSftooró* on SZuid-óCollanó.
Belangrijke plichten.
No. 1089
Donderdag 19 Januari 1899
23ste J urging.
Het Pleegkind.
BU 1TKJSLAJN 1),
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Af-onderlpke nummers. l.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem:
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
In onze dagen van geloofsafval en Gods
miskenning is bet de bjjzondere plicht van
eiken waarachtigen christen, om zyn geloof
op praktische wjjze in het leven te toonen
door daden. Indien het waar was, wat de
modei ne wetenschap leert, dat er n.l. geen
vrpheid van den wil bestaatindien het
waar was, wat een troostelooze wijsbegeerte
verkondigt, dat wjj n.l. alleenlijk aan een»
onveranderlijke natuurwet zjjn onderwor
pen, dat er geen misdaden bestaan, maar
slechts geesteskrankheden; ja, dan hadden
wjj op dit gebied zulk een plicht niet te
vervullen.
Maar koesteren wp de vaste overtuiging,
dat wjj een vrjjen wil hebben, dat wij dien-
tengèrolge ook verantwoording verschul
digd zijn aan onzen Heer en God, aan ons
vaderland en aan onze medeburgers dan
bestaat er voor ons zulk een plicht, dan
is h«t vooral de voornaamste plicht van
eiken Katholieken man, hiertoe mee te wer
ken dat de opvoeding wederom volgens de
grondt» ginselen van de Christelijke weten
schap plaats vinde. En dan is het op de
eerste plaats de plicht van den Katholieken
man, ertoe mee te werken, dat de hoogere
studiën het erfdeel worden van hen, die
daartoe de geschiktheid en den lust bezitten.
Dit is zoowel in het belang van ons zeiven,
als in het belang van de maatschappij.
Verder echter moet de Katholiek zijn
geloof, daadwerkelijk toonen door onver
saagd en onafgebroken op te treden voor
de Katholieke pers. Wanneer alle menschen
wezenlijk doordrongen waren van het ont
zaglijk gevaar, hetwelk veroorzaakt wordt
door eene pers, die slechts op de laagste
en gemeenste neigingen der natuur specu
leert; wanneer het inzicht al meer en
meer zich baanbrak, welk een gewichtig
en rotsvast bolwerk eiken dag wordt op
gericht door eene goede persen wan
neer het volk diensvolgens zjjne positie tot
de pers wilde inrichten, voorwaar onnoe-
FED 1LLE O A.
{Vervolg.)
Ondanks dat alles had Hasselbrecht het voor-
loopig niet verder kunnen brengen dan tot een
arasenpiaktjjk die hem wel ondervinding ver
schafte, maar voor het overige weinig voordee-
len afwierp. Gelukkig voor kern was zjjn vader,
wiens eenig kind hjj was, tamelijk welvarend, en
opende hjj graag en spoedig rijn beurs.
Hier in huis verkeerde de jonge dokter als
aan vriend, die door iedereen bemind werd. Al
leen Bertha, het bedorven kindje, maakte hem
nn en dan tot het mikpunt barer spotternijen.
De oude dokter stond het eerst op, gaf zjjn
vrouw ten hand en begaf zich naar zjjn zieken.
Een rjjtuig gebruikte hij gewoonlijk alleen in
den voormiddag.
Spoedig daarop verwijderde zich Adèle
«/om aan hem te denken,// zooals Bertha zaide,
aan haar luitenant namelijk, wat de jonge bruid
met een medelijdend schouderophalen beant
woordde.
Adèle was niet zoo spraakzaam als haar zus
ters, en had ook niet hun vrooljjken aard. Ook
in het uiterlijk verschilde zjj met haar bruine
of zwarte zusters. Zjj had blond haar en beur
gelaat had steeds een ernstige uitdrukking, die
slechts zelden door een vluchtig lachje, als door
een zonnestraal verhelderd werd. Bertha verwon
derde er eieh wel eens over, hoe deze //blonde
melijk veel goeds zou er tot stand gebracht
worden
Wij, Katholieken, verkondigen onbe
vreesd en te allen tijdedat geen Staats
man het recht heeft om het gezag van de
Kerk te beperken maar daarom staan wij
ook altjjd, zoowel in kwade als in goede
dagen, vol trouw en eerbied tegenover ons
Vorstenhuis. En wanneer wat God ver
hoede ons vaderland in een oorlog zou
worden gewikkeld, dan zouden wij, Katho
lieken van den eersten tot den laatsten
man toonen, dat onze betuigingen van trouw
ea eerbied jegens ons Vorstenhuis geen
jjdele klanken zjjn. In de liefde voor het
vaderland willen wij ons door niemand laten
overtreffen. Maar wij dulden evenmin eenige
inmenging in het bestuur van onze Kerk,
laat die inmenging komen, vanwaar zij wil.
Vóór alles echter is het voor ons Ka
tholieken, van het hoogste belang, om in
het huisgezin ons geloof door daden te
toonen. Van ons Katholiek standpunt af,
stellen wij den eiseh Terug met de vrouw,
uit de fabriek, naar hst huisgezin, opdat zij
wederom de moeder en de opvoedster van
de kinderen moge worden opdat zjj in het
huisgezin wederom godvreezendheid, innig
geloof en achting voor het gezag van de
staatkundige en kerkeljjke inrichtingen, en
liefde voor den arbeid moge leeren.
En deze vrome, nimmer moede wordende
moeder zal dan voor het opgroeiend ge
slacht eene schoone herinnering en een vast
bolwerk zjjn tegen de verleiding der we
reld, an uit zulke huisgezinnen zullen man
nen voortkomen, die bereid zijn om God te
geren, wat aan God toekomtaan de maat
schappij te geren, wat aan de maatschappij
toekomt.
Ziedaar in enkele, korte trekken aange
toond, hoe de Katholieke man in het prak
tische leven zijn geloof door daden moet
bevestigen hoe hjj als geloovig Katholiek)
als goed burger en vaderlander zjjne plich
ten moet vervullen. Allereerst medewerken
om de opvoeding en het onderwijs volgens
zonnejonkvrouw# deze z/stroomn imf//, in de fa
milie gekomen was, waarover zjj steeds door
haar moeder beknord werd.
Nadat ook de moeder aan haar huiselijke
bezigheden was gegaan, en Bertha ';al snoepende
uit een peperhuisje zich verwjjderd had, bleven
Emma en de jonge dokter alleen. Dit was in
den laatsten tjjd meermalen voorgekomen, ea
de moeder scheen er niets tegen te hebben,
men kon zelfs wel zeggen, dat er eea beetje
opzet in school, want het was merkwaardig, dat
zjj toevallig altijd wat in de keuken te doen 1
had, als Hasselbrecht de koffis bij hen gebruikte.
Ook gaf zjj dan gewoonljjk de beide andere
meisjes een wenk. Bertha rook natuurlj)k dade
lijk lont.
„Ik ben zoo dom niet, als men wel denkt,//
lachte zjj. //Emma en haar dokter, wel, wel. Nu
ik zeg niets meer.#
Men kan brgrjjpen, dat dit haar een strenge
berispiag van den kant harer moeder bezorgde.
De vader echter had schik in de uitgelatenheid
van zjjn jongste dochtertje, en stopte haar wel
eens heimeljjk een zakje lekkers toe.
Doch zoowel iro"' -• -ter hadden zich
bedrogen. Emma zou i.u- zich in het begin
vergist.
Klaarbljjkeljjk zocht de jonge man haar ge
zelschap, en de gelegenheid met haar alleen te
zjjn. En zjj ontweek hem niet integendeel.
Maar spoedig deed zjj een verpletterende ont
dekking. De jonge dokter gebruikte zulke gele
genheden hoofdzakeljjk om haar over heur oudere
zuster Adèle uit te hooren, welke in dien tjjd
nog niet verloofd was. Emma, die haar blonde,
de grondbeginselen der Christelijke weten
schap te doen plaats hebben. Vervolgens
belangstelling koesteren voor de goede pers
en naar vermogen de goede pers steunen.
Verder, het gezag van Kerk en Staat hoog
houden en eerbiedigen. Eindelijk, de waarde
van het huisgezin en van de vrouw hand
haven en verdedigen.
En wanneer wij ook maar een vluch-
tigen blik slaan in hetheaendaagsche leven,
dan zien wjj reeds aanstondshoezeer er
gezondigd wordt tegen deze hoogst belang
rijke plichten. Immers, hoe staat het bjj
velen ten opzichte van de opvoeding en
van het onderwijs? Wordt er niet met hand
en tand gejjverd door zeer velen voor een
opvoeding zonder godsdienst, voor een on
derwijs zonder God? En wat de pers be
treft heeft de goede pers niet met recht
te klagen over weinig betoonde belang
stelling, zelfs van den kant van diegenen, die
het zich eene eer moesten rekenen te jj ve
ren voor de goede zaak? En het gezag
van Kerk en Staat, wordt dat niet in onze
dagen jammerlijk ondermijnd, terwijl velen,
die steunpilaren konden zijn om dat gezag
te schragenuit achteloosheid en schier
onbewust de omverwerping van het gezag
in de hand werken En het huisgezin
wordt dat wel door alle welgezinden naar
waarde geschat, verdedigd en gehandhaafd
naar best vermogen? Ons dunkt, niet
zonder reden moet van tijd tot tijd de aan
dacht gevestigd worden op onze plichten;
want dat velen grooteljjks te kort schieten
in het vervullen van die plichten, hiervan
worden schier dagelijks bewijzen geleverd.
België.
Volgens het Journal de Bruxelles is de
zeereervv. heer Joseph Delbrouck, in
China door inboorlingen vermoord. Ook is
de zeereerw. heer Fleu ry aangevallen en
een andere priester is in een mjjn opge
sloten waar hjj door het Chineesche gepeu
pel wordt mishandeld.
zachte zuster oprecht lief had, vertelde alles,
wat er te vertellen was, en vergat ook niet hem
er op te wjjzen, dat Adèle den eersten luitenant
van Wuitingen zeer gaarue zag, en dathettus-
sohen die twee wel tot een verloving zoude ko
men. Hierop was Hasselbrecht steeds stiller en
stiller en treuriger geworden, totdat zjj zich
niet meer ontveinzen kon, dat hjj haar oudere
zuster Adèle, beminde. Toen zjj het hem op
den man at vroeg, wilde hij eerst ontkennen,
doch gaf spoedig met een treurig hoofdknikken
toe, dat hjj veel belang in Adèle stelde, doch
dat hij wel inzsg, dat er geen kans was haar
hand te verkrjjgen.
Bij dsze bekentenis was het meisje te moede
alsot plotseling haar anders zoo vrooljjke, zonnige
wereld verduisterde. Het dappere jonge ding
bedwong zich echter in zooverre, dat zjj dan
jongen man vriendeljjk toelachte en hem moed
insprak. Sedert dien tjjd was zjj zjjn vertrouwde
geworden en gebleven.
*Ik weet wel dat het een dwaasheid is,# zeide
Hasselbrecht tot zjjn vertrouwde, „maar wie is
aansprakeljjk voor zjjn hart?#
Emma wendde zich bjj deze woorden om, en
drong haar opwellende tranen terug.
#Het zou ook wel het beste zijo, als ik in
het geheel niet meer of hoogst zelden nog hier
in huis kwam,// vervolgde hij, //maar datismjj
voorloopig onmogelijk. Het is zoo'n troost voor
mjj met u, die bjj toeval mjjn geheim kent,
daarover te spreken
//Dat is waar, u moet maar dikwjjls bjj ons
komen,# stamelde Emma.
//Ik weet, dat u goed en edel is# hierbjj
Op den weg der democratie voortge
gleden is abbé Daen s in België aangeland
in het kamp der socialisten. De Daens-
partij heeft een verbond gesloten met de
liberalen en socialisten om den strjjd aan
te binden tegen de Katholieken. Dat Drie-
verbond wil trachten de Katholieke regee
ring in het Belgenland omver te werpen. Op
een vergadering van jl. Zondag te Brugge
heeft abbé D a e n s de vereeniging van chris
ten-democraten, liberalen en socialisten toe
gejuicht. In zijn redevoering ging hp heftig
te keer tegen het Belgische gouvernement.
Prinses Clementine, vergezeld van
mevr. de gravin de Lannoy, hare eere
dame, en van commandant baron Snoy,
ordonnance-officier des konings, is Maan
dag met den trein van 1 uur, naar het
Zuiden van Frankrijk vertrokken. De Ko
ning heeft zijne dochter uitgeleide gedaan
naar het station van Brussel-Zuid. De af
wezigheid vau prinses Clementine zal
omtrent drie maanden duren. Daar het kas
teel van Beaulieu nog niet voltooid is, zal
de Prinses de kleine villa aan de zee be
trekken.
Rusland.
Naar aanleiding van de onderhandelin
gen der Russische Regeering met de Mo
gendheden, welke geneigd zijn om deel te
nemen aan de z. g. Ontwapenings-conferen-
tie, is bepaald, dat St. Petersburg als,eer-
ste bijeenkomst genomen zal worden. De
juiste datum zal Rusland nog aau de deel
nemende Mogendheden mededeelen.
Verder vernemen wij nog, dat de Rus
sische Regeering aanvankelijk zou hebben
voorgesteld, geen hoofdstad van een derGroo-
te Mogendheden voor de bjjeenkomst te
kiezen, maar een met den Czaar persoonljjk
bevriend hoofd van een staat zou er juist
waarde aan hebben gehecht, door de keus
van St. Petersburg den Czaar als aanstich
ter van de geheele zaak hulde te brengen.
Oostenrijk-Hongarije.
Te Weenen is Zondag eene rumoerige
vergadering gehouden door Duitsche radi
calen. De vergadering werd geleid onder
de leus «los van Rome Schönerer viel
de Katholieken en de geestelijkheid op de
lompste manier aan. Toen hij een tjjdlang
gescholden had, spoorde hij de aanwezigen
aan de Roomsche Kerk te verlaten en tot
het protestantisme over te gaan. De po-
drukte hjj haar de hand //en het zal ook
wel overgaan. Ik ben een man die zich in het
onvermjjdeljjke weet te schikken en en ik
heb toch ook mjjn beroep nog.#
Buiten Emma bemerkte niemand in hnis er
iets ran, want Hasselbrecht had er slag van zich
te beheerschen, en richtte slechts zelden het
woord tot de jonge bruid, die Blechts dacht aan
haar geluk.
Het viel de moeder wel op, dat Emma in
den laatsten tjjd zeer zwaarmoedig was gewor
den, en zjj schreef dit hieraan toe, dat Hassel
brecht neg altijd geen aanzoek had gedaan. Ook
hiervoor had zjj spoedig een verklaring gevon
den. De jonge dokter wilde zekar het meisja
zijner kenze eerst leeren kennen, voor hjj zich
voor altjjd verbond, misschien wilde hjj wach
ten tot hjj een meer uitgebreids praktjjk had.
Overigens was de doktersvrouw volstrekt niet
boos daarover, want twee brniden tegeljjk in
huis, zouden haar wel wat erg veel zorg en
drukte bezorgd hebben.
Met het oog hierop legde zjj de jongelieden
niets geen hinderpalen in den weg en, zonder
iets te overhaasten liet zjj er alles zjjn gewone
gang gaan. Zoodra Adèle met Wuifingen getrouwd
was, zou zij wel verder zien.
Ia de huiskamer brandde reeds de lamp; De
kachel in den hoek verspreidde een aangename
warmte en de doktersvrouw, die op de sofa zat
te breien, wierp nu en dan een vergenoegden
blik op Emma en Hasselbrecht, die vierhandig
piano speelden.
(Wordt vervolgd.)
LEVSIHKOIKtU.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
AGITE MA HOW AGITATE.
PBIJ3 DER.ADVEBTENTIEN.
3.)
