NIEUWE ïïagBlaó voor cföooró- en S£uió-<JCollanó. Amsterdamsche Brieven. No. 4100 Woensdag 1 Februari 1899, 23ste Jaargang. Het Pleegkind, BUITENLAND/ Rusland. DuitBohland. Amerika. Engeland. HiiKLIHSCBE COORilT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem f 1,10 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40 Voor het buitenland 2,80 Af .ouderlijke nummers 0.03 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. BUREAU: St. Janstraat Haarlem; AGITE MA HOW AGITATE. PEIJS DSa ADVEHTENTIEN. Van 16 regels50 Cent Elke regel meer7Vi Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Ooutant Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS. 30 Januari 1890. Wat er de oorzaak van was Waar van Wel, van dat uitgaan naar volgepropte koffiehuizen, naar die café-chantants, salons de variétés, etc. van die verbas tering van den goeden smaak,etc. Dat is nog zoo gemakkelijk niet te zeg gen en had ik het in mjjn vorigen brief «naar niet beloofd, dan zat ik nu niet voor een vrij moeiljjk antwoord. Toch wil ik wel eerljjk zeggen, wat ik er van denk. Wjj leven in een tjjd van gejaagdheid, hijzonder in eene groote stad. Alles drijft en haast. Van kalm en bedaard overleg is nauwelijks sprake. Alles gaat per tele graaf, en die werkt vaak voor velen nog lang niet vlug genoeg. Alles en iedereen "Wil vooruit en mst spoed. Geen kwestie er van, zich bedaard en langzamerhand voor uit te werken volgens de oude methode. O, neen, gauw, gauw, anders is mijn buur man mjj voor. Zenuwachtig en gejaagd snelt men voort. Veel verdienen in korten tjjd, dat is het parool, en of daarbij alles dan wel zoo strikt eerlijk in zijn werk gaat, ja, men heeft nauwelijks tijd er aan te denken, doe ik het niet, dan doet het een anderwerkt men met groote kapitalen, dan tegen omnogeljjk kleine win sten omgezet om concurrenten ten val te brengen en het monopolie in handen te krjjgen werkt men met kleine sommen, dan «nel, opdat voortdurende omzet de rente groot genoeg make. Dat gewaagde speculatiën daarbij aan de orde van den dag zjjn, is natuurljjk, maar dat men onder zulk jagen en drijven in voortdurende spanning verkeert, is even natuurljjk. Overal heerscht eene zenuwach tige overprikkeling en in aanhoudend jagen wordt de dag doorgebracht. En nie* alleen op het gebied van den handel heerscht die woede. O, neen op het gebied van F ED 1LLET O A'. 14.) [Vervolg) Dat hjj nog denzelfden avond terugkwam, haar een portret voorlegde en haar vroeg, of dit de bewuste bezoeker was, maakte haar ook al niet wijzer. Want op al haar nieuwsgierige vragen gaf Vollmer slechts ten antwoord: «Stil, het is een geheim, dat ik u later, misschien, wel eens vertellen zal.« IV. De winter naderde met rassche schreden. In het huisgezin van den dokter ging alles zjjn gewonen gang, Adèle lachte weer eens van tjjd tot tjjd, doch het was een hartverscheurend smartelijk lachje, dat den dokter, als hjj het zag heimeljjk deed stampvoeten. Zelfs Bertha, die anders nog al eens van krasse opmerkingen hield, ontzag Adèle zooveel zjj kon, en deed haar best haar op te vrooljjken. Ook Emma was bleeker en stiller geworden, en de doktersvrouw begon zich af te vragen of de oorzaak hiervan zon kunnen zjjn, dat Has- aalbrecht nog maar steeds niet met zjjn aanzoek voor den dag kwam. Nu het haweljjk van Adèle was afgesprongen, zou zjj wel gaarne Emma getrouwd zien. „Zjjn vader is toch een welgesteld mensch zeida zjj mos in een vertrouwsljjk gesprek tot haar man. studie al evenzeer. En op dat der kunst of liever der kunstenmakerij niet het minst. Elkander overtreffen, zjjn buurman de loet afateken, niet door iets schooners te le veren, maar iets meer frappant, meer dol, meer prikkelendmeer excentriek. Steeds schreeuwender kleuren steeds doller mu ziek, steeds meer piquant# kost. Doet de eene acrobaat vier buitelingen, de tweede doet er zes en zoo gaat het steeds cres cendo tot vermaak, tot prikkeling van den bedorven smaak van het publiek. Want, dat er bjj die overspanning der zenuwen van een kalm rusten na gedanen arbeid van een rustig praatje in een gezellig hoekje, van een zoet genieten bij liefelijke muziek of een klassiek tooneelstuk geen sprake meer is, kan men zich gemakkelijk voor stellen. Gelijk de arbeid is de ontspanning. Men gaat niet uit om te rusten, maar om zich te verdooven. De aanhoudende kwel lingen van den geest, afgetobd in den strijd om het bestaan, moeten verdreven worden, de zenuwen, verdoofd door overprikke ling zijn voor zachte aandoeningen niet meer vatbaar en moeten door sterke schok ken worden wakker geschud. En dus zoekt men afleiding en heil bij drukte en gewoel, bij spektakel en lawaai, in cafés-concerts en tingeltangels. Wat raad Ik ken er, die kalm en bedaard door het leven gaan, doende, wat hand en hart te doen vinden, die altjjd bezig zijn en zich nooit overhaasten die met vlijt maar zonder gejaagdheid hunne dagtaak afwer ken en dan in den schoot van het huis gezin een zalig genot en eene zoefe rust vinden, waar een mooi boek, een fraai lied, eene schoone schilderij eene genieting des geestes bieden, die zich vermeien bjj een goed concert en een goed tooneel stuk, waarvan zjj van tjjd tot tjjd gebruik maken, die, de zegeningen van d< n nieu wen tjjd niet versmadend, veel van de de- geljjkbeid van den ouden tjjd hebben be waard en hun smaak hebben beschermd Wjj konden nog een paar jaar m t de bruiloft wachten dan kondt ge hen» een gedeelte van uw praktjjk geven.// De dokter gaf hier geen antwoord op doch verzocht zjjn vrouw de dingen maar te laten loopen, het zou van zelf wel terecht komen. Bjj Vollmer was een verandering ingetreden. Hjj was den laatsten tjjd erg vljjtig geweeBt, zoodat zjjn bljjspel eindelijk voltooid was. Daar- bjj had hjj nog een ander geheim zaakje aan de hand, en bracht zjjn vrouw bjjna lot vertwij feling daar hjj er hoegenaamd niets van wilde vertellen. Hjj schreef en ontving geheimzinnige brieven met of zonder zegels van ambtenaren, hjj bracht verscheidene bezoeken bjj den ouden Daklen, die ook eenige malen bjj hem kwam. Ja, hjj deed zelfs een geheimzinnige reis van vela dagen naar hij zeide voor zjjn „krant,//, wat echter nog nooit gebeurd was. Ook gaf hjj voor van deze gele genheid gebruik te willen maken, om in Ber- ljjn zjjn bljjspel te presenteeren, en inderdaad pakte hjj een afschrift in zijn koffer. //Is dat nu het vet-ovwen, dat een man aan zjjn vrouw verschut.:-,a.i is, en dat ge me tot nu toe altjjd geschonken hebt?// Ben ik niet meer je //goede kameraad,// klaagde zjjn vrouw en weigerde hem tot straf, goeds reis te wenschen. «Ik heb je heuscb alles verteld, het is mooi je man niet te gelooven!« zeide hjj half lachend. «Daarbjj er zjjn wel eens dingen, die men zjjn besten vriend niet vertelt, men moet soms het geheim van anderen eerbiedigen. «En is dit nu het geval f« vroeg zjj in gespan nen aandacht. tegen de verbastering door het moderne kunstgebaspel. Hoe zij dat konden doen Zij hielden vast aan de oude, nooit ver ouderde begrippen van recht en rechtvaar digheid, van schoonheid en van zedelijkheid, van godsdienst en geloof. De Russische soldaten schijnen niet be stand te zijn tegen een verblijf in China. Te Port-Arthur is de sterfte onder de troe pen van de Russen vreeseljjk. Gedurende de maanden November en December waren er twee honderd en vijftien dooden en thans sterven gemiddeld vier man per dag. Slecht drinkwater wordt als oorzaak opgegeven een medisch onderzoek is ingesteld. Dat de percentage van het sterfte-cijfer niet op gegeven wordt, is ongetwijfeld met opzet gedaan, daar hieruit de sterkte van het garnizoen tamelijk nauwkeurig zou zijn te bepalen. Een redacteur van Politiken heeft met den vice-president van het Pruisische mi nisterie Dr. Miguel een onderhond ge had over de uitzettingen van Denen uit Sleeswijk. Dr. Miguel gaf den journa list de verzekering, dat de heer Von Rol ler met volkomen goedkeuring der Prui sische Regeering had gehandeld en hield de wel wat stoute bewering vol dat de uit- wijzingspolitiek een goed overlegd plan is dat uitgegaan is van den heer Von Rol ler en door hem «en alle Duitschers» is goedgekeurd, omdat deze staatkunde het eenige middel is om de noordelijke grens te verdedigen. Nog merkwaardiger is de bewering van den Minister dat de interpellatie in den Rijksdag over de uitwijzingen eene vioding zou zijn van de Kieler Ztg. De interpellant, de afgevaardigde Barth, komt daartegen krachtig op. Hij verklaart beslist dat de interpellatie een persoonlijk initiatief is ge weest van de afgevaardigden die haar heb ben geteekend. De Kieler Ztg. beeft noch het denkbeeld geopperd om te interpellee- ren, noch van de overige bladen ver nomen dat eene interpellatie was ingebracht. «Dat heb ik niet gezegd I Ook na zjjn teragkeer kon zjj verder niets uit hem krijgen, en het is een feit dat voor een vrouw niets zoo onaangenaam is als een geheim, dat zjj vermoedt niet te kunnen uit- vorschen. Kort na zjjn terugkeer uit Berljjn kreeg de schjjver een brief met een groot groen lak, die hem letterljjk in verrukking bracht. Hjj bevatie het korte bericht dat de directeur van den hofschouwburg te Berljjn zjjn bljjspel «Ver wend* aangenomen nad. Men zon hem later melden wanneer de eerste opvoering plaats zou hebben. Vollmer voerde in zjjn studeerkamer een wil- denjindianendans uit, zoodat zjjn vrouw verschrikt toe kwam loopen. Zjj hsdjnist het „idee« voor een nieuwe meelspjjs gevonden, en had het dit maal niet vergeten. «Om 's hemels wil, Frits, wat is er riep zjj ontzet. «Mjjn stuk//, jubelde Vollmer, «mjjn stak//, wordt in den hofschouwburg te Berljjn opge voerd. Hjj sloeg den arm om haar middel, danste met haar de kamer door, en begon toen bjjna te weenen van ontroering. Het eerste stuk, dat aangenomen wordt, men moet zelf schrijver .zijn om te begrjjpen, wat dit wil zeggen. De trots van een cadet, die voor den eersten keer de officiersuniform aantrekteen gelukkig geslaagd examen de eerste bevordering in een ambtde glanzende kerstboom, die zich plotseling aan het verbaas de kind vertoonteen bljj tehuis na lange Zij heeft er dus even weinig mede te ma ken gehad als eenig ander blad. Een voor in de loterij spelenden belang rijk proces heeft zich in Duitschland af gesponnen. Een eigenaar van een café te Hamburg ontving een lot in de Ham burger Staatsloterij. De eigenaar had geen lust het lot te koopen, behield het echter zonder den loterjj-collecteur te verwittigen, dat hjj het lot niet wilde behouden. Eeni- gen tijd later viel er een prjjs op het num mer en liet de collecteur het lot zonder medeweten van den eigenaar van het café terughalen. Thans wilde deze echter het lot wel hebben met de daarop gevallen geldsom. Een proces was het gevolg, doch het Hof te Hamburg stelde den col lecteur in het gelijk. De eigenaar van het koffiehuis ging in hooger beroep, doch verloor ook daar zijn proces, en moet nu belangrijke sommen aan kosten betalen. In Amerika schjjnt men een zeer strenge controle er op Da te houden op alles wat van buiten wordt ingevoerd. Zelfs tot pla- gens toe wordt de reizigers-bagage nage zien. Tot dusverre was bagage van reizigers, die er aankwamen, voor zoover de waarde niet meer dan 100 dollars (f 250) bedroeg, vrjj van rechten onder het Dingley-tarief. Maar thans is bepaald, dat Amerikanen, die in het land terugkeeren, ieder voor werp, dat zij buitenlands kochten, moeten aangeven, om er de vereischte invoerrech ten voor te betalen. Te Newbury, in den Amerikaanschen Staat Arkansas, hebben ongeregeldheden plaats gehad tegen de aldaar gevestigde Mormonen. Men is hun tempel binnenge drongen en heeft dien vernield, ja dreigde de leden der polygamistische secte te znlhn opknoopen, wanneer zjj zich Diet verwij derden. De bedreigden hebben de bescher ming ingeroepen van den Staat. Het Engelsche blad War agninet Warl «Tbe international for Peace* zal in een aantal nummers de bekende vredes bood schap van den Czaar van Rusland bespre ken en daaraan toevoegen een opsomming der meeningen daarover van vele bekende Engelsche Staatslieden. afwezigheidhet wederzien van geliefden na lange scheidingwat is dat alles in vergeljj- king van de wellust die de dichter smaakt wiens werk aan een groot tooneel aangenomen is. Alleen de lauweren behaald bjj de eerste opvoering zelf, zoo deze slaagt, overtreffen deze weelde. «Is je stuk aangenomen stamelde zjjn vrouw en zag haar man fier aan, «natuurljjk het moest, ik wist het, Ziet ge Frits, ik heb je altjjd voor een genie gehouden Zjj aan zjj zetten zich de «goede kameraden* op de canapé, om eens «verstandig* te over leggen wat hun te doen stond. Als twee groote kinderen droomden zjj enkel van gelnk, de toe komst scheen hun een hemel toe. «Weet je wat, wjj gaan samen naar Berljjn,* zei Marie lachend. «Ik moet getnige zjjn van je zegepraal. Ik zal mjj wel erg angstig maken, maar dat geeft niets. En dan bljj ven wjj een dag of veertien uit, en zullen wjj eens heerljjk genieten. Op het geld behoeven wjj nu niet meer te zien, wjj gaan geld verdienen als water. «Ja,// meende ook Vollmer, «daar komt het nu niet meer op aan. Wjj zonden ook deze winter omstreeks Februari naar lialië kunnen gaan. In het land waar de citroenen bloeien, kom ik bepaald in nog betere stemming.* «Ja maar ventje, wjj moeten ook nog ons huis anders inrichten, mjjn boudoir en je stu deerkamer moeten noodzakeljjk verfraaid worden." (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1899 | | pagina 1