NIEUWE
2)ag6laó voor éïï!ooró*> en
Caspar Joseph Martinus
Bottemanne,
De arbeidersstand.
No. 4112
Woensdag 15 Februari i öl;9
23st« Jaargang.
Onthuld.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor liet buitenland
Af onderljjke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem;
/1,10
1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer^^jl
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
BISSCHOP VAN HAARLEM,
Hnisprelaat van Z. H. LEO XIII, Assistent-Bisschop
^bij den Pauselijken Troon,
aan de Geestelijkheid en de Geloovigen
van ons Bisdom
Zaligheid in den Heer.
De H. Apostel Paulus schrijft aan de ge
loovigen van Philippi«weest mijne navol
gersen let op hendie zóo wandelen, gelijk
gij ons tot voorbeeld hebt.*1) Deze vermaning
gaf hp hun, omdat er in hun midd; n ve
len waren, die hun een geheel tegenover
gesteld voorbeeld gaven. Wantaldus gaat
hij voort«velen wandelenvan wie ik u dik
werf zeide en het u nogmaals weenende zeg,
dat zij vijanden zijn van het kruis van Chris
tus.* Voorzeker, dat was vlakweg in strijd
met bet leven van den Aposteldie vau
zich zei ven getuigen kon «ik ben met Chris-
tus aan het kruis gehecht*2), en die verklaarde:
«Ik kastijd mijn lichaam en breng het onder
bedwang
Want, Beminde Geloovigen, de Apostel
spreekt hier niet van vijanden van Chris
tus, maar van vijanden van het kruis van
Christus die wel den naam van Christenen
wilden dragen, maar een afschuw hadden
van alleswat op boetedoening wat op
navolging van hun gekruisigden Meester
geleek. Zulks blpkt duideljjk uit de onmid-
dellpk volgeude beschrijving van de levens
wijze dier personen; «wier einde verderf,
«wier God hun buik, wier eer in hunne
schande is, en die in het] aardsche hun genot
en geluk zoeken.* Dat wil zeggendie men-
scheu leven alleen voor de aarde, trachten
alleen hun lichaam en hunne zinnelijkheid
te bevredigen, zoeken slechts hun genot in
eten en drinken, en beschouwen dat als
hun hoogste goed.
Hiertegen waarschuwt de Apostel de
Christenen van Philippi. Toen hp persoon
lijk bp hen was had hij hen meermalen ver
maand, die ongelukkigen niet na te volgen,
geen vjjanden van het kruis van Christus
te zpD, en nu hjj van hen verwjjderd is en
hun slechts schrjjveD kan, herhaalt hjj die
zelfde vermaning. Hp doet dit met kracht
en aandrang, en zóó diep bewogen, dat hij,
FEUILLETON.
3 Vervolg.)
Maar hjj houdt zooveel vau die Vanina, dat
in zjjne ziel voor geen enkel ander gevoel meer
plaats is. De markies Van Sassenage vermoedt
niet, welke dwaasheid zijn neef wil begaan,
Want tot nu toe heeft hij het zjjn oom nog niet
durven bekennen. Gij kunt begrjjpen, hoe vree-
seljjk toornig de oude man zal worden, die op
het pnnt van eer en stand onverzettelijke begrip
pen koestert, wanneer hem de waarheid geopen
baard wordt
Ik begrjjp wel, dat men Vanina Piatri
gaarne ziet, sprak Rsoul van Menestray mis
schien heeft meer dan een van ons in hetzelfde
geval verkeerd, maar niemand is zoo dwaas
givreest in ernst aan een huweljjk te denken.
Amanry weet bovendien ook wel, dat hij de
eenige eifgenaam van den markies Ven Sassenage
is, die een onmetelijk vermogen bezit, en zeker
zjjn neef zal onterven, als deze zijn noodlottig
voornemen ten uitvoer brengt om met de zange
res van het Italiaansche theater een huwelijk te
sluiten]
Dat alles heb ik hem reeds gezegd, her
nam de vrijheer Van Aubreuil. Toen ik zag, dat
zijn hart ongevoelig bleef ten opzichte van zijne
de groote Apostel, de leeraar der volkeren,
die met mannenmoed Christus predikte en
alle gevaren trotseerde, welke hem bij die
prediking dreigdenthans bij het neder-
schrrjven dier vermaning tranen stortte «ik
«zeg het nu nogmaals weenendedat zij vijan -
den van het kruis van Christus zijn.* En
waarom is hp daarover zoo diep bewogen
Omdat het einde dier mensehen het verderf
is, omdat hjj vreest, dat zijne beminde kin
deren te Philippi zich door huu voorbeeld
zullen laten verleiden en met hen ten ver-
derve zullen gaan.
Iudien de H. Paulus thans nog leefde
en in ons midden was, ik vraag het
u, B.G. zou hjj dan niet dezelfde reden
hebben, om tranen te storten Wanneer gij
uwe oogen laat rondgaan over de wereld,
dau ziet gij overal een matelooze zucht naar
vermaak en zingenot. Alles wordt aange
wend om de lichameljjke lusten te bevre
digen en de eischen der zinneljjbheid te
voldoen. Men werkt en arbeidt, om tot zeke
ren welstand te geraken, waarin men zich
een weelderig leven kan veroorloven. Niet
zelden worden groote vermogens verspild
aan uitspanningen en feestpartpen, die den
stofieljjken ondergang van het huisgezin ten
gevolge hebben. Dat daarbjj weinig of niet
wordt gedacht aan den plicht der Christe
lijke naastenliefde, behoeft niet gezegd te
worden erger is het, dat somtijds de strikte
rechtvaardigheid geschonken wordt, dat men,
om Volop te genieten, boven zijne krachten
gaat, en schulden maakt, welke men voor
uit weet, niet te kunnen betalen.
Dergelijke voorbeelden worden u gegeven,
B.G., door degenen, die wjj met den Apostel
«vpanden van het kruis van Christus» noe
men, wier God «hun buik is en die alleen
het aardsche najagen.» Zouden deze voor-
beeldeu u niet tot navolging opwekken, of
althans grooten invloed op u uitoefenen
Iloevelen toch zjjn er onder ons, die met
zekeren weerzin den heiligen vastentijd en
de dagen van boetedoening te gemoet zien
Gedrongen door de zinnelijkheid der men-
schen heeft de H. Kerk hare voorschriften
over vasten en onthouding voor een zeer
groot gedeelte moeten verzachten. En toch
zjjn er nog Katholieken, die zouden wen-
schen, dat zjj geheel en al werden opge
heven die allerlei voorwendsels zoeken,
om zich van het onderhouden dier wetten
te ontslaandie, als zij zulke voorwend
sels niet kunnen vinden, en derhalve zich
door die wetten gebonden zien, op alle
mogelpke wjjzen trachten te gel jjkertjjd èn
eer en waardigheid, heb ik hem over zjjne stoffe
lijke belangen gesproken.
Zeker, zeker, heeft hjj mij geantwoord, oude
bloedverwanten spreken er in 't begin altjjd over.
u te onterven, maar als de zaak eenmaal haar
beslag gekregen heeft en hun slecht humeur
over is, veranderen zjj spoedig van toon en ge
voelens ten uwen opzichte.
Heeren, terwjjl wij hier praten, gaat de tjjd
voorbjj, en de eerbiedwaardige douairière van
Senancourt zit met ongeduld op mjj te wachten,
ik zal mjj dus moeten haasten, om ia de stad
te komen.
Ha, gjj gaat dus bij de oude markiezin
op een samenkomst, dat gij zooveel haast hebt
om weg te komen, vroeg Raoul.
//Ja, zij heett Amaury uitgenoodigd, een dagje
bjj haar door te brengen. De brave en waardige
vrouw zal in vereeuiging met mij nog eene laatste
poging doen, om eenige gezonde denkbeelden in
het overspannen brein van onzen armen vriend
ingang te doen vinden
Goeden dag, heeren, voor ik naar mjjn buiten
terugkeer, hoop ik u nog een bezoek te brengen,
om u den uitslag van ons onderhoud mede te
deelen.
Nadat de vrijheer Van Aubreuil aau elk van
zijn vrienden een krachtigen handdruk gegeven
had, sprong hjj in een huurrjjtuig, dat op dit
oogenblik juist voorbij kwam.
II.
Laten wij nu in de eerste plaats wat breed
voeriger kennis maken met de beide hoofdper-
a:n de wet, èn aan hunne ziuneljjke natuur
te gehoorzamenin één woord, die geen
vrienden, maar veele9r vijanden van het
kruis vau Christus zjjn.
Daarom vermanen Wjj u, B. G., om u
gedurende den H. Vastentijd dikwerf uwen
gekruisigden Meester voor oogen te stellen
en te denken aan Zijne liefde, die Hem voor
onze zonden heeft doen boeten aan het kruis;
dan zult gjj gaarne uwe zinnelijkheid krui
sigen, uit liefde tot Hem boete doen voor
uwe eigene zonden en niet alleen uitwen
dig aan de wetten der Kerk over vaste en
onthouding nauwkeurig gehoorzamen maar
ook inwendig, dat wil zeggen in den waren
geest van boetvaardigheid en versterving,
als vrienden van het kruis van Christus.
Volgens gewoonte wekken Wjj u op, om
van de dagen der Vaste ook dagen van ge
bed te maken. Bidt veel voor de H. Kerk
en haar zichtbaar Opperhoofd; voor het ge
luk van ons Vaderland, van Hare Majesteit
onze beminde Koningin en hare Konink
lijke Moeder, en voor al uwe geestelijke
en wereldlijke overheden.
Overeenkomstig de Ons daartoe door den
Apostolischen Stoel verleende volmacht ge
ven Wjj U dit jaar de gewone Dispensa-
tiën in de Kerkeljjke Wetten van Onthou
ding onder de gewone voorwaarden welke
Dispensatiën en voorwaarden door de Wei-
Eerwaarde Pastoors en Rectoren zullen wor
den afgekondigd.
Krachtens Apostolische volmacht verlee-
Den Wij aan de geloovigen van Ons Bis
dom, weder voor dit jaar, d. i. tot aan de
40-Daagsche Vaste van het volgend jaar,
dispensatie in de Onthoudingswet op alle
Zaterdagen uitgenomen die Zaterdagen
welke geboden Vastendagen zijn.
Echter vermanen Wjj U om door aal
moezen en andere goede werken aan te
vullen wat door het gebruik maken van deze
Dispensatie aan uwe boetedoening ontbreekt.
En zal dit ons herderljjk schrijven op den
Zondag van Quinquagesima in alle tot Ons
Bisdom behoorende kerken, alsmede in de
Kapellen waarover een Rector is aange
steld, op de gebruikelijke wjjze worden voor
gelezen.
Gegeven te Haarlem, den 2n Februari 1899.
t CASPAR,
Op last van Z. D. Hoogwaardigheid,
C. J. JUFFERMANS,
Secretaris.
sonen uit ons verhaal, die in het vorige hoofd
stuk reeds genoemd werden, de burchtgraaf
Amaury van Cbarlery en Vanina Piatri.
Piatri was eena mooie, jonge vrouw van 24
a 25 jaar. Zjj gaf zich uit voor eene Floren-
tjinsche van geboorte, sn was, volgens haar zeg
gen, den vorigen winter te Parjjs gekomen, waar
zjj een engagement als zangeres in de Italiaansche
Opera gesloten had.
Zij vereenigde in zieh eene groote schoonheid.
Haar gelaat, dat eene vurige verblindende uitdruk-
kirg droeg, werd nog verlevendigd door twee
groote, blauwe oogen, waarin het geheim van
baar leven scheen te liggen, en die als twee
sterren aan den azuren hemel onder hare zware
donkere haren te voorschjjn kwamen.
Desa weelderige haartooi deed de zonderlinge
uitdrukking van hare regelmatige trekken nog
meer uitkomen. Er lag in haar blik een soort
betooveriug, die iedereen aantrok. De bevallig
heid van haar geheele wezen, de majesteit in
hare houding maakten van Vanina de zangeres
e3ne persoonlijkheid, wier schoonheid, in de
aristocratische familiën niet alleen werd op
gemerkt, maar druk besproken vooral nu
de burchtgraaf Van Gharlery in vollen ernst
sprak van met haar in het huwelijk te treden.
Men wist niets van het verleden van Vanina
dan dat zjj uit Nieuw-Orleans gekomen was,
waar zjj hare toonneelloopbaan begonnen was,
met een ondergeschikten rol, in een klein theater
dezer stad,
Men deed echter ook volstrekt geene moeite,
H.
(Slot.)
Vragen wij mi, welke de rechten en plich
ten zjjn, die uit de overeenkomst voor den
werkgever eenerzijds en voor den werkman
anderzjjds voortkomen, dan zjjn deze de
volgende.
De werkgever heeft het recht, te eischen,
dat de werkman hem als zjjn heer eerbie
dige, zjjne bevelen opvolge en zijne be
langen door vlijtigen arbeid bevordere; dat
de werkman zjjn dienst trouw en nauw
gezet vervulle en zich niet aan bedrog, aan
diefstal en benadeeling tegenover zjjn heer
schuldig makehierbjj komt eindelijk
nog voor den heer het recht van bestraf
fing en berisping, indien zulks in een be
paald geval noodzakelijk is. De eer van den
werkman mag echter hierdoor niet benadeeld
worden. Is de arbeider dienstbode, dan
heeft de meester bovendien nog het recht,
te verlangen dat de dienstbode den tjjd, die
in de overeenkomst bepaald is, bjj zijn heer
uitdient en dat hij niet eigenmachtig den
dienst verlaat. Ook heeft de meester het
rechtte verlangen dat de dienstbode de
familieleden niet bederve door een slecht
voorbeeld of door verleiding, maar veeleer
naar vermogen medewerke om de zedelijk
heid te bewaren en te bevorderen.
Daartegenover heeft de werkgever ook
den plicht, en bjjgevolg heeft de arbeider
het recht van den patroon te vorderen, dat
hjj de werkkracht van den arbeider niet
overschatte, zoodat daardoor de gezondheid
van den arbeider ondermijnd, en diens le
ven verkort wordt. Al te lange werktjjd,
vooral in fabrieken, is strijdig met dit recht,
bjjzonder wanneer de bedoelde fabrieksar
beid bovendien reeds zwaar en moeiljjk is.
Verder heeft de werkgever den plicht, aan
den werkman een zoodanig loon te geven,
hetwelk van den eenen kant met den ar
beid overeenkomt, en van den anderen kant
toereikend is, opdat de arbeider met zjjn
gezin een fatsoenlek leven leiden kan en
niet steeds in nood en ellende verkeeren
moet. Bovendien moet de arbeider ook in
de gelegenheid zjjn iets te kunnen sparen,
om bjj ziekte, werkeloosheid en op den ouden
dag niet geheel en al op de hulp van an-
neren te behoeven te rekenen. Einde-
Ijjk is de werkgever verplicht, aan den
werkman de gelegenheid te geven zjjne gods
dienstige en zedelijke plichten te vervul-
om eenige inlichtingen over haar verleden te
bekomen, het theater-publiek vroeg haar alleen
schoon te zijn, bevallig en beminnelijk. Het
succes, de toejuichingen, de vereering, die haar
in de Opera te beurt vielen, golden dan ook
veel meer hare schoonheid, dan haar muzikaal
talent. Wanneer zjj onder de honderden schitte
rende lichten verscheen, getooid met een prach
tig theater- costuum, dat hare majesteitsgestalte
nog meer deed uitkomen, daalde er aanstonds
een regen van bloemen op het tooneel neder, die
iu den vorm van bouquetten uit alle hoeken ran
den schouwburg schenen te komen.
Wat nu den burchtgraaf Van Amaury betreftj
deze was juist drie en twintig jaar geworden.
Sedert de eerste dagen zjjner kindsheid als
een wees achtergebleven, had zjjn oom, de
markies ran Sassenage, de eenige bloedverwant,
dien hjj op deze wereld nog bezat, hem opge
nomen, en was, zooveel dit in zjjn vermogen
geweest was, vader en moeder te geljjk voor
hem geweest.
De markies was een man, die met al de
vooroordeelen van zjjn stand behebt was, trotsch
op de roemrjjke afkomst zjjner voorraderen,
wier ware en vermeende heldendaden hjj door
beroemde schilders op het doek had laten bren
gen, en deze stukken hingen nu in prachtig
vergulde lijsten tegen de muren van zjjn biblio
theek.
Wordt vervolgd.)
Mil
SI HE 01 RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
1. rhilipp. UI, 17 2) Galat. II, 10.
BISSCHOP VAN HAARLEM.