NIEUWE
Vrede.
No. 4139
Zaterdag 18 Maart 1899
23ste Jaargang,
Onthuld,
£>e JltooRol.
BUIT-KULAND
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0.08
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem;
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteu r-U itgever, W. KüPPERS.
Wanneer wij het woord vrede schrjjven,
dan gaat ons eene huivering door de leden,
bij het aanschouwen van des menschen werk.
De Czaar van Rusland richtte in het
laatst van Augustus 1898 eene vrede-bood-
schap tot de Vorsten der wereld. Alle Re
geeringen gaven blijk van haar sympathie
met het voorstel tot het houden van eene
Conferentie, ten einde, zoo al niet tot den
eeuwigen vrede, dan toch althans ..te gera
ken tot eene staking van de reusachtige
krjjgstoebereidselen, die allerwege gemaakt
worden.
De Ontwapeningsconferentie zal, zooals
men weet, te 's Gravenhage worden gehou
den en terwijl men zich voorbereidt tot
deelneming er aan, staken de Mogendheden
haar krijgstoerustingen, zou men meenen
Volstrekt nietintegendeel, zij gaan meer
dan ooit voort zich ten oorlog voor te be
reiden.
Niet onaardig wordt op een paar plaatjes
voorgesteld Duitichland, dat rustig in zijn
ledikant met het wapen van den adelaar
er op, ligt te slapen, doch zich heelt be
schermd ioor geweren rondom en een sabel
opzjjubedte plaatsen. Bij de minste aan
leiding zal het dus in staat zjjn van zich
af te slaan.
Het leger heeft men aldaar willen ver
meerderen met 23.277 soldaten, maar het
Centrumdat de beslissing in de hand had, j
stemde tegen, al beloofde men ook de ver-
banningswet der Jezuïeten, na aanneming,
te zullen opheffen. De Duitsche Katholieken
hebben voet bjj stuk gehouden zij hebben
zich niet laten omkoopen om het volk ver
meerdering van krijgslasten op den hals te
schuiven. Het voorstel der Regeering om
groote uitbreiding te geven aan het leger
om den vrede te handhaven, werd aange
nomen, en toch zjjn de Duitsche Katholie
ken de oorlogs toebereidselen beu, zij wil
len niet langer kruit ruiken waar vrede
gehuicheld wordt.
FEUILLETON.
30. {Vervolg.)
Nu verlaat ik je weer, want zoo lang de beul
het laatste woord in deze zaak niet gesproken
heeft, Koeten wjj de grootste voorzichtigheid in
acht nemen. Zoudt gjj, in hoop op betere dagen,
niet wat geld voor mjj hebben Wat ik bjj den
markies Van Sassenage gevonden heb, was niet
veel bjjzonders
Vanina, die bjj de wieg van haar slapend
kind zat, had slechts half naar Lorenzo geluis
terd, zoo werden hare gedachten door de gebeur
tenissen van dien dag in beslag genomen. Het
scheen, dat zjj met ongeduld op het vertrek van
dezen man zat te wachten, door wiens tegen
woordigheid zjj aan hare medeplichtigheid werd
herinnerd aan de misdaad, waarvoor een on
schuldige de doodstraf zou ondergaan.
Mattioli had nauwelijks zjjne vraag om geld
uitgesproken of zjj riehtte hem hare beurs over,
alsof zjj hiermee een einde hoopte te maken aan
een ondtrhoud, dat haar pijnigde. Terwjjl hjj
naar de deur ging, volgde zjj hem met de oogen
en hare trekken namen eene uitdrukking van
afkeer en walging aan.
Het cynisme van dezen man is onbeschrjjf-
ljjk, sprak zij bjj zich zelve, en evenzeer als ik
den ander haatte, veracht ik dezen. En toch,
nu is mjjn lot opnieuw verbonden met dat van
dezen ellendeling, door mjjne medeplichtigheid
Engeland, dat nog steeds met Frankrijk
op gespannen voet staat, verbergt eveneens
zijn schijnbare rust achter enorme bewa
peningen, terwijl een vervaarlijke Engelsche
dog de wacht houdt, gereed om zijn mees
ter te wekkeü, ais de tijd gekomen is.
Gedachtig aan de spreekwjjze «Help u
zelf, zoo helpe u Godbereiden zich de
Mogendheden, meer en meer wapenend,
tot den vrede voor Eene vreemde toepas
sing van des Czaren vrede-boodschap
Toch vertrouwen wij, dat de Vredes
conferentie, die in het <Huis ten Boschte
's Gravenhage eerstdaags bijeenkomt, bet
bewjjs zal leveren, dat door onderlinge be
spreking der Afgevaardigden veel goeds kan
verkregen worden.
Nooit te voren is meer de aandacht ge
vestigd op het gebruik en misbruik van
alcoholische dranken dan in onzen tjjd. Het
streven om den vijand te overwinnen die
alcohol heet, heeft plaats op congressen, in
vergaderingen en door geschriften.
Overal gordt men zich ten strijde om den
geduchten tyran den schepter uit de hand
te wringen.
Hier wordt bij aangetast met open vizier,
krachtig en direct. Men kant zich tegen het
gebruik, overtuigd dat bet matig nuttigen
vaa iets dat slecht is, nooit goed kan ge
noemd worden, - elders gaat men minder
radicaal te werk en wil den tyran niet al
zijne macht ontrukken, maar hem terug
drijven in zjjne laatste sterkte, met andere
woorden, men tracht de buitensporigheden
tegen te gaan door een matig gebruik te
aanvaarden.
Dat noemen wij een verstandig werk,
want zij die streven naar eene finale uit
roeiing van alle alcoholische dranken, waar
onder ook wijo en bier, zullen zeker fiasco
maken.
Men behoeft den drankduivel volstrekt
niet te sparen, men taste den tyran aan in
aan de misdaad, die hjj bedreven heeft, maar
in de genoegens, die het vermogen van den mar
kies ons verschaffen zal, vind ik eenige ver
lichting van het wreede lot, dat mjj wacht.
Toen, zioh tot Yvonne keerende, ging zjj voort
Misschien zal mij veel vergeven worden,
omdat ik u, kleine lieveling, zoo zeer bemind
heb Want da gedachte, u eenmaal arm en
ongelukkig te zien, terwjjl vreemdelingen in
vrede van de goederen genieten, die u toekomen,
heeft mjj niet doen aaizelen uw vader iu de
oogen der wereld voor een moodenaar te doen 1
doorgaan
Toen nam Yanina haar kind, hare Yvonne
iu de armen, drukte haar krampachtig tegen de
borst, en overlaadde haar met kussen en lief
kozingen, alsof zjj iu hare moederljjke teederheid
vergiffenis voor bare misdaad wilde zoeken.
XXIII
Amnury Van Charlery, die niet langer zjjne
marteling op deze aarde wilde verlengen, wei-
gerde in hooger beroep te komen of bjj den
Koning gratie te vragen voor de bedreven mis
daad. Gelaten in zjjn lot, en vertrouwende op
de rechtvaardigheid van God, zag hjj zonder
schrik en met de kalmte van een rein geweten,
den dag naderen, die aan al zjjn ljjden een einde
zou maken.
Zjjne tronwste, en meest toegenegen vrienden,
die zich van zjjne onschuld overtuigd hielden,
smeedden echter buiten zijn medeweten, het
stoutmoedige plan, om hem te laten ontsnappen.
Zjj waren tot alles besloten, om in hunne on-
woord en daad, maar men vergete niet, dat
het kwaad is ingekankerd overal en bij ie
dereen. In de stulp van den arme tot in
de paleizen der Vorsten heeft de alcoholi
sch en despoot zich genesteld. Men verdrin-
ge hem echter met beleid en energie, maar
men drave niet door ia woeste vaart naar
het onbereikbare, om datgene te beletten
wat van het begin der tijden en der eeuwen
door is geoorloofd geweest.
Men wapene zich sterker en sterker tegen
het misbruik maken van sterken drank om
met succes te kunnen arbeiden in het belang
der individuen en in dat der Maatschappij.
Engeland.
De Westminster Gazette wijst de Engel
sche RegeeriDg op de zeer onpractische
politiek tegenover China gevolgd. Eener-
zijds, zegt het bladzien wjj de Britsche
Regeering voortgaan met het streven om
Rusland tegen te werken in Noord-China,
waar Engeland eigenlijk geen politieke en
ook geen handelsbelangen heeft, hetgeen
geljjk staat met de Wei-hai-wei politiek;
en anderzjjds valt op te merken dat de
Britsche Regeering tegelijkertijd andere ge
deelten van China veronachtzaamd heeft
waar het onbetwistbare rechten en belan
gen bezit. Zoo verbond zich de Engelsche
RegeeriDg tegenover de Duitsche om niet
te doen in de provincie Tsantoeng wat als
daar de Duitsche rechten en belangen zou
kunnen benadeelen inzonderheid nam de
Britsche Regeering op zich, geen plannen
te maken voor spoorwegaanleg tusscken
Wei-hai-wei en het binnenland. Hierdoor,
betoogt de Westminster Gazettegaf Enge
land feitelijk het tractaat van Tientsin prjjs,
met opoffering van de rechten en belangen
eener Chineesche provincie van veel groo-
tere beteekenis dan de rechten en belan
gen van Engeland in Mantsjoerjjevoor
welke laatstbedoelde intusschen Engeland
blesk klaar te staan het zwaard te grij
pen enkel nit tegenzin tegen Rusland.
Waar, vraagt de Gazette, schuilt het gezond
verstand in soortgelijke politiek? De Gazette
keurt het voorts af, dat Engeland volko
men onnoodig medehelpt om China te ver-
derneming Ie slagen, en de kracht van het goud
kennende iu dergeljjke omstandigheden, aarzel
den zjj niet, om er een ruim gebruik van te
maken. Ben van hen, trof eene overeenkomst
met den man, die gewoonljjk het vleesch voor de
gevangenis leverde. Hjj vermomde zich als een
slagersknecht, en met een mand aan den arm,
een voorschoot met bloedvlekken voor, een kort
buis aan, en groote klompen aan de voeten,
slaagde hjj er in, binnen de muren der gevan
genis te komen, zonder den minsten achterdocht
op te wekken, en zich in gemeenschap ta stellen,
met den bewaker, die des nachts het toezicht
over de gevangenen had.
Deze bewaker was een nog jonge man, wiens
hart niet voor de verleiding gesloten was. De
zoogenaamde slagersknecht, die niemand minder
dan de vrjjheer van Aubreuil was, sprak op
zekeren dag met hem over den burchtgraaf
Amaury Van Charlery en hij bemerkte al spoe
dig, dat de arme gevangene zjjne geheele sym
pathie genoot. Dat was eene omstandigheid, die
de onderneming, door de vrienden van Amaury
op touw gezet, wonderdadig te hulp kwam en
waarvan zij dan ook goed partjj wisten te trekken.
Gaëtan Van Aubreuil maakte zich den vol
genden dag aan den bewaker bek nd en deelde
hem tevens zjjn plan mede. Eerst wilde deze
er niets van weten, maar eindeljjk kreeg hjj
medeljjden met het lot van den ongelukkige,
in wien hjj geen schuldige wilde 'zien, toch de
overhand. Niet weinig droeg hiertoe ook het
gezicht van een stapeltje bankbiljetten bjj, dat
Gaëtan voor hem op tafel legde. Het slot was,
dat hjj beloofde, de ontsnapping van den gevan-
brokkelen, door Italië's eischen ten aan
zien van de Sammoen baai te steunen, het
geen gelijkt op eene aansporing, door de
Engelscbe Regeering gericht aan de andere
Europeesche Mogendheden, om straks ook
te probeeren een grooter of kleiner stuk
van China in te palmen. De Gazette zou
zoo iets aan niemand misgunnen, maar
komt er tegen op dat Engeland openljjk
het uiteenvallen van China bevordert om
geen andere reden dan om Rusland sarrend
tegen te werken in Noord-China. Aldus
op gestrengen toon critiseerend, verklaart
de Gazette dat het geheele Britsche beleid
ontsproten is uit en bezield is door eene
te groote anti-Russische teergevoeligheid.
Prinses Victoria, tweede dochter
van den Prins van Wales, zal verloofd wor
den met prins George van Griekenland
den gouverneur van het eiland Kreta. Haar
reis naar Athene moet met de verloving
in verband staan.
Een onderzoek is ingesteld naar ge
vonden voorwerpen langs den trein, waar
mede koningin Victoria Zaterdag naar
Folkenstone ging. Men heeft het vermoe
den opgevat, dat booswichten den trein wil
den doen derailleeren.
Turkije.
In verband met de verloving van de
tweede dochier van den Prins van Wales,
met prins George, gouverneur van het
eiland Kreta, moet de Sultan den Prins
hebben uitgenoodigd tot een bezoek aan
Konstan tinopel.
De Sultan heeft een Irade aan Rusland
gericht, waarin de Porte te kannen geeft,
dat zjj onder voorbehoud aan de ontwape-
nings-conferentie der Mogendheden zal
deelnemen.
frankrijk.
Naar aanleiding Tan eene lezing welk#
Zondag te Nimes heeft plaats gehad, ston
den Woensdag de heer Pressensée en
de advocaat W al thai re te Parjjs met ge
laden revolvers tegenover elkander. Zjj wil
den elkaar doodschieten, maar beiden waren
zeer slechte schatters, twee kogels werden
gewisseld, zonder resultaat. Toen was door
zoo'n duel aan de eer voldaan.
De Eerste Kamer van de Burgerljjke
Rechtbank te Parjjs heeft de beslissing in
de zaak Chr. Esterhazy tegen majoor
Est er hazy bepaald op 22 Maart.
gene te begunstigen en wel dienzelfden nseht,
omdat de terechtstelling den volgenden dng zou
plaats heb beo.
Kom dan van avond om acht uur, sprak
hjj tot den vrjjheer Van Aubreuil, wanneer de
gevangenen te bed zullen zjjn, en bljjft bjj het
poortje in den mnur staan, waardoor deljjken
der in de ziekeninrichting gestorven gevangenen
weggedragen worden. Daardoor zal mjjnheer de
burchtgraaf ontsnappen.
Terstond werden alle maatregelen genomen,
om de vlucht vau Amaury naar België te be
gunstigen: een licht voertuig, met krachtige paar
den bespannen, zou onder de hoede van een
ouden dienstknecht van den vrjjheer, een ver
trouwd en toegenegen man, op den weg naar
Amiens buiten de poort van Parjjs wachten. In
dit rjjtuig zou eene aanzienljjke som geld» zjjn,
benevens levensmiddelen, kleedingstukken en
een valsch paspoort, om de grenzen over te komen.
Van dit alles zon der ter-dood-veroordeelde door
den bewaker op de hoogte gebraoht worden, aan
wien men ook kleeren gegeven had, die de
burchtgraaf voor het verlaten der gevangenis
moest aantrekken.
Beeds om zeven uur was de vrjjheer Van Au
breuil dien avond op zjjn post bjj de aangewezen
deur. Hjj wachtte bjjna twee uur voor deze dear,
die maar altjjd gesloten bleef.
De naburige kerkklok sloeg negen en geen
enkel gerucht verbrak nog de stilte binnen in
de gevangenis.
(Wordt vervolgd.)
HÜRIKHSflHE tOORilT.
2)ag6laó voor setoord- en
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGXTE MA NON AGITATE.
