NIEUWE
waaëlaó voor <3tooró
uió-éCollanó.
Men moet maar durven.
No. 4171
Donderdag 27 April 1899
24ste Jaargang.
Onthuld.
b li ITJï N L A JN J)"
Duitschland.
België.
Amerika.
nmymHEC0[RHT
ABONNEMENTSPBIJ8
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBSAV: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
1,40
<2,80
<0.03
1 «iOJiRLi
AGITE MA NOW AGITATE.
PRIJS DSa ADVERTENTIES.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7'/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a ContaLt
Red a c t e ur-0 i t g e v e r, W. KüPPERS.
Wat anderen niet durven uitventen, heelt
Mr. S. J. Visser, een jong advocaat uit
's Gravenhage, te Nijmegen aan de markt
gebracht.
Wij leerdeD dezen jeugdigen durver ken
nen op het onlangs gehouden Congres van
drankbestrijding te Utrecht, in een gezel
schap, waarin wij hem al dadelijk opmerk
ten als een kind voor de toekomst.
Mr. Visser is dan ook nu reeds te Nij
megen opgetreden om het ontwerp Leerplicht,
in hoogst eigen persoon voor de democra
tische kiesvereeniging tRerum Novarum
aldaar, smakelijk te maken. Hij ontwikkel
de zijn democratische denkbeelden geheel
en al aan de hand der democratische
woordvoerders in het Bisdom Utrecht, die
's Pausen geschrift beter schjjuen te kun
nen uitleggen dan onze Bisschoppen, kar
dinaal R a m p o 11 a en Z. 0. Le oXIIIzelve.
De Kiesvereeniging, waarin Mr. Visser
zjjn wijsheid zou verkondigen, was zeer
slecht bezocht en aan de bestuurstafel had
den slechts twee durvers met Mr. Visser
plaats genomen. Langzaam, hinderljjk lang
zaam begon hp in den breede te betoogen,
maar allengs sneller en vlotter werd bij voort
gedreven, om tot zijn doel te komen, n.l.t
dat de ouders plichten en de kinderen rech
ten hebben. Schooldwang achtte hij tnood-
wendigen het anti-revolutionnaire orgaan
de t&tandaard» kreeg er van langs omdat
het blad partij heeft gekozen tegen het
Ontwerp-Leerplicht van den minister Bor-
gesi us.
De pleitrede voor Leerplicht door Mr.
Visser gehouden, is te onnoozel om daar-
bjj te bljjven stilstaan. Immers, waar een
Katholiek verteltdat onze ultra-liberale
minister B or ge si us, het bijzonder onder
wijs een goed hart toedraagt, al heeft Dr.
Schaepman, ook al die meening volgens
Mr. Visser verkondigd, daar draait men
met molentjes. Het allerergste is nog, dat
Mr. Visser zijn hoorders heeft durven wjjs
FEUILLETON.
63 {Vervolg.)
Op het antwoord van den bediende, dat mijn
heer de afgevaardigde afwezig was, hield hij zoo
dringend aan, om dan een onderhoud met me
vrouw de gravin te hebben, dat deze ondanks
hare ziekte en zwakheid er in toestemde den
bezoeker te ontvangen, in wien wij Amaury Van
Charlery herkennen en die gekomen is, om bjj
den zoogenaamden oom en tante van den vrjj-
heer Van Norrent een onderzoek in te stellen,
om te vernemen waar tleie zjjn verbljjf hield.
Zoodra Amaury in het vertrek binnen gelaten
was, trof hem den treurigen toestand, waarin
mevrouw Mattioli verkeerde. Deze had van haar
kant nauweljjks een blik op den vreemdeling
geworpen, of zij stiet een kreet van schrik uit
en zakte in haar stoel neer ten prooi aan eene
onhescbri fljjke ontroering.
Zjj had haar vroegeren echtgenoot, den vader
van haar kind herkend. Deze keek nu op zijne
beurt de gravin strak aan en trachtte zich te
herinneren, waar hij dit gelaat, dat door de ziekte
zoo geweldig misvormd was, meer gezien had.
En eensklaps, terwijl hij de hand aan het
voorhoofd bracht, ontsnapte hem op een onbe-
scbrpjjken toon het woord
Vanina 1
Amaury, riep bjjna geljjktjjdig de gewezen
zangeres uit.
maken dat de eerlijkheid en de goede
trouw dit is een editie van den Belgischen
abbé Daena der liberalen en radicalen
ons borg blijven, dat zjj te gemoet zu'len
komen aan de behoefteD en nooden van
het bijzonder onderwijs. Met andere woor
den Mr. Visser heeft aan de leden van
de democratische Kiesvereeniging Rerum
Novarum den raad gegever, het onmogeljjke
brokje van den minister Goeman Bor-
gesius zoo spoedig mogeljjk met huiden
haar te slikken.
Wat, zegt Mr. Visser, beduiden de pro
testen van de pastoors, die geschreven heb
ben niet te zullen dulde.n, dat de hun toe
vertrouwde jeugd zedelijk verloren gaat;
deze Eerw. heeren maken zich schuldig aan
sc&romelijke overdrijving, 't Is 's avonds
niet zoo donker op straat en de kinderen
wonen niet zoo ver van school. De Spreker
woont ook op een dorp (Scheveningen) en
weet er dus alles van.Bovendien vraagt hij, wie
zegt, dat de avondschool voor het herhalings"
onderwijs in de avond-uren zal worden ge -
geven
De laatste vraag is wèl naïefbij het on-
noozele af noemt ze de Gelderlanderwiens
verslaggever de zedebedervende oratie van
Mr. Visser schjjnt te hebben bijgewoond
en die dan ook zegtVerbeeld u de voor
malige «avondschool» over dag gehouden!
Ziedaar eene wijze van argumenteeren
van debatteeren in eene openbare vergade
ring, die zou doen nleesmuilen,neen, doen
schaterlachen als zjj niet zoo gevaarljjk
was, omdat er nog altijd zjjn, die ook zulke
knollen voor citroenen mee naar huis
nemen.
Aan Mr. Visser werd gevraagd, waar
zal het meerdere geld van daan komen dat
de invoering van den leerplicht kosten, zal?
O klonk het geruststellend uit den mond
van den profeet, men kan bezuinigen, be
zuinigen op de diplomatie, bezuinigen op
de leger-uitgaven en hjj vergat wie de wet
op den persoonlijkeu dienstplicht hebben
helpen doordrjjven die veel geld zal ver-
Eenige oogenhlikkrn laDg bleven beide per
sonen bjjna onbeweeglijk tegenover elkander
staan, terwijl zij elkaar verstomd bleven aan
staren.
XXIV.
Amaury Van Charlery, die een oogenb'ik
verbaasd stond over de onverwachte en voor
hem onverklaarbare ontmoeting van Vanina in
het hotel van den graaf Mattioli, en daardoor
zjjne dochter vergat, kwam weer spoedig tot zich
zeiven en naar haar toegaande, die eenmaal zjjne
vrouw was, vroeg hjj, op somberen dreigenden
tooo
Waar is ons kind waar is Yvonne...
of liever Jeanne
Vanina zag bem strak aan, zonder te antwoor
den en zonder dat zjj scheen te begrjjpen, wat
hjj bedoelde.
Daarom herhaalde Amanty Jeanne, het jonge
meieje dat gij in dienst genomen hebt, ia ons
kind Waar is zjj thans
Wat zegt gjj daar riep de gewezen zan
geres uit in de grootste ontsteltenis.
Langzamerhand scheen er echter een licht in
haar geest op te gaan.
Jeanne, hernam zjj op hartverscheurenden
toonJeanne is ons kind onze
Yvonne I
Toen zonk zjj geheel verpletterd onder het
gewicht van het vreeseljjk ongeluk,dat baar trof,en
dat zij als eene bestraffing des hemels beschouwde,
op haar stoel neer.
Vreeseljjk, zjj had dus haar dochter als
slinden, hjj vergat zich zelve. Hoe onnoo
zel toch!
Mr. Visser had dan ook geljjk toen hjj
bjj het debat mosst zoeken naar een stroo-
halm om zich te redden uit de degeljjke
argumenten die hem voor de voeten wer
den geworpen, met Dr. S c h a e p m a n's
breeden rug tot verschansing te gebruiken.
Had de doctor niet zwart op wit verklaard
dat de opeenvolgende liberale regeeriugen
de wet Mackay ten opzichte van het bjj-
zonder onderwjjs zoo mild mogelijk heb
ben toegepast
Stuitend is het menschen te zien optre
den die niet weten waartoe zjj zich laten
gebruiken. Mr. Visser, de al e«n heilaan
brengende, heeft zich verheven boven alle
anderen boven de Protesten door onze
Geesteljjkbeid ingezonden ter Tweede Ka
mer, boven de school- en kerkbesturen in
den lande boven de geheele Katho'ieke
pers, op een onbeduidende uitzondering na,
boven allen die het Ontwerp-Leerplicht van
den minister Borgesius bestrjjden met
onweerlegbare argumenten.
Het doet ons innig leed den jeugdigen
Haagschen advocaat eens onder handen te
hebben moeten nemeD. Wij betreuren zijn
optreden en meenen in de kastjjding hem
toegediend een van onze duurzaamste en
heiligste plichten, op het gebied der Koomsch
Katholieke journalistiek naar aanleiding
van de Encycliek tRerum Novarumvan
Z. H, Leo XIII, te hebben vervuld.
In Regeeringskringen te Berljjn is men
zeer ontsticht over het gedrag van Araeri-
kaansche officieren die eene bepaalde vij-
andeljjke boudiDg aannemen tegenover de
Duitschers.
De kapitein Cogblad, commandant van
het oorlogsschip Ruleigd, heeft Zaterdag
avond aan een fee-tmaal inde Union Lea
gue Club te New-York, een spotlied gezon
gen op keizer Wilhelm. Deze scheeps
bevelhebber, die van Manilla is terugge-
een werktuig gebruikt, zjj, die haar geluk en for
tuin had willen verzekeren, ingeval zjj haar kind
terugvond.
Amnu>y vergiste zich over de vlijmende smart
van Vanina. Hjj verbeeldde zich, dat zjj over het
ongeluk van Yvonne weende, die door een ellen
deling bedrogen was en bij wist nog niet, dat
juist de moeder de schuld er van was.
Terwjjl Vanina daar ten prooi aan de hevigste
wanhoop ter neder zat, zoodat zelf* de burcht-
graaf Van Charlery medelijden met haar kreeg,
beschouwde deze zjjne vroegere vrouw oplettend,
die vroeger mtt eene onweerstaanbare schoon
heid begaafd, nu nog slechts op een geraamte
geleek.
tljj vroeg zich af, aan welke ongeneeslijke
kwaal Vanina toch kon ljjcjpn. Toen kwam hem
snel als de bliksem, het geheele verleden voor
den geest. Hjj verplaatste zich twintig jaren
terug in zjjn leven, en dacht aan de opeenvol
ging van rampen, die uit zjjn huweljjk met de
tooneelspeelster waren voortgekomen Maar
vooral trof hem dit zonderlinge toeval, waardoor
moeder en dochter vereenigd werden, zonder dat
zjj elkander kenden en dat Yvonne juist in het
huis harer moeder de bron van haar ongeluk
gevonden had
Vanina was dus hertrouwd 1 En wie was
deze graaf Mattioli deze afgezant van den
Koning van Napels asn het Franscbe hof, die er
toe had kunnen besluiten, de vrouw van een
moordenaar te huwen f
De zonderlinge kwaal, waardoor de gewezen
zangeres aangetast was, en die haar ten grave
sleepte, wekte een vreeieljjk vermoeden in hem
keerd, heeft nok bij een andere ge'egenhe'd
eeu verhaal öpgedischt van admiraal De
wey, de Duitsche marine-officieren te Ma
nila intimideerend.
De Duitvche gezant Hol 1 eben te Wa-
hington heeft geprotesteerd en kreeg van
den minister IJ ay tot antwoord dat de
speech na een feestmaal in een club was
gebonden, zoodafc er voor het Departement
van Buitenlandsche Zaken geen termen be
stonden om handelend op te treden. Wel
daarentegen behoorde de zaak thuis bij hst
Departement van Marine en dit heeft kapi-
te n Cogblad reeds bevolen onverwijld
weder aan boord van de Raleigd te gaan.
Meu denkt, dat de Amerikaausche snoever
te veel champagne had gedronken.
De Berlpnsche bladen zijn het tnet elkaar
eens dat men hier enkel te maken heeft
met eene «belachelijke dwaasheid» van eeu
dronken en door «grootheidswaanzin» aan
getasten Amerikaanschen pikbroek, omdat
Duitsche marine-officieren dergelijke bf-
leedigingen en bedreigingen, als zij werke
lijk wat te beduiden hadden gehad, zeker
niet kalm zouden hebben verdragen.
Te Brussel heeft zich het treurig feit
voorgedaan, dat aldaar vergaderd zijn ge
weest de christelijke democraten, katholie
ken dus, met liberalen en socialisten om te
ageeren tegen de Katholieke Regeeriug van
bet land.
De werkstakingen in de Belgische
mijndistricteu breiden zich uit, te Mens
staakten Maandag 10.700 man het werk.
In het bekken van het Centre blijft de toe
stand onveranderd. Vrjjdag zal te Charleroi
een industrieraad bijeenkomen; de staking
zal vermoedeljjk nog minstens eene week
duren.
De gespannen houding tusschen de Ame-
rikaansche en Duitsche marine voor Manila
is volgens een telegram uit Berlijn aan de
Daily News in de laats'e dagen wat vrien
delijk geworden, tengevolge van een eigen
handig schrijven van prins II ein ric b aan
admiraal Dewey.
De Du tsche schepen zyn door de Ame-
rikaansche voorzien van steenkolenjjs
eri vleesch, terwijl de Duitschers hun bier
offerden op het a t«ar der nieuwe vriend
schap.
op. Hoe meer bjj de gravin aanzag hoe buide,
lijker hjj in haar de kiemen eener soort vergif
tiging meende te ontdekken, waarvan hjj meer
malen vreeseljjke voorbeelden gezien had, tjjdens
zjjne verbanning in de Nieuwe Wereld, en hjj
besloot, zicii van de waarheid te overtuigen.
Op tafel stond een glas, dat ha'f met water
en wjjn gevuld was, omdat de zieke telkens
behoefte gevoelde haar brandenden doret ta
sullen.
Amaury r am dit glas haastig in de hand,
en Bchelde. Terstond verscheen er een bediende.
Hrerg een citroen, sprak bij.
Weinige oogenblikken daarna verscheen
de bediende weer en reikte op een zilveren schaal
de gevraagde vrucht over.
De bnrchtgraat sneed ze door, en perste het
sap er uit in het glas. Onmiddelljjk begon de
vloeistof te gisten, kreeg eene donkere kfeur en
een onaangenamen reuk.
Er was niet langer aan to twjjfden in dit
water was vergift gemengd, en Vanina stierf dus
ten gevolge van deze vergiftiging.
De gewezen zangeres was door de beweging,
die om haar heerschte, weer een weinig tot zich
zelve gekomen. Geen der handelingen van Amauty
was haar ontgaan en zjj zag hem met verwon
derde oogen aan.
Vanina, riep hjj uit, terwjjl hjj het glas
weder op tafel zette, deze vloeistof bevat vergif.
De citroen, dien ik er zoo even in uitgeperst
heb, levert er mij het bewjjs van.
(Wordt vervolgd
