NIEUWE
QagBlaö voor tfflooró- en SCuió-cJCollanö.
Van kwaad tot erger.
No» 4173
Zaterdag 29 April 1899
24ste Jaargang.
Hyacinth Loyson.»
Onthuld.
bUITEJSLAN D"
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUEEAU: St. Janstraat Haarlem:
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7l/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Voor eenigen tijd geleden, werd door den
Opper-rabijn te Parjja het huwelijk voltrok
ken van den joodschen dichter Kahn met
eene vrouw die Katholiek van geboorte
tot het Jodendom was overgegaan. Volgens
Joodschen ritus werd dit huwelijk voltrok
ken het echtpaar had echter reeds negen
jaren lang in burgerlijk huwelijk samen
geleefd.
Het feit, dat eene Katholieke vrouw, die
reeds langen tijd met baar geloof gebroken
heeft uitdrukkelijk tot den joodschen gods
dienst overgaat, is volstrekt niet eene merk
waardige zaak in elk geval heeft de Ka
tholieke Kerk aan deze vrouw niets ver
loren. Maar belangwekkender ishetgeen
volgt: Een zekere Hyacinth Loyson
richtte namelijk een telegram aan deze tot
het Jodendom overgegane vrouw. In dit
telegram heet het o. m.
«Mevrouw Ik heb het in de Tronde aan
u gewijd artikel gelezen. Gij waart Katho
liek door geboorte. Gp werdt jodin door de
wèloverlegde keuze van uw verstand en
wil. Ware ik niet verhinderd, den geheelen
winter, om te Parijs te komen, ik zou het
mjj tot eene eer rekenen om in de syna
goge uw plechtige belijdenis van dien een-
voudigen, grooten en gesmaden godsdienst
bij te wonen, die veel meer den godsdienst
van Jesus en van Zijne leerlingen nabb
komt dan ons bedorven Katholicisme. Aan
vaard enz.
Wie is deze HyacinthLoyson?Hij
was weleer Garmelieten-pater en een gevierd
prediker in de Notre-Dame van Parjjs.
Hier hoorde hem ook de beroemde H etti n-
ger prediken. In weerwil van de wegslee- j
pende welsprekendheid van Loyson, voel-
de Hettinger zich afkeerig van dezen re-,
denaar en vreesde voor diens toekomst. Die
bezorgdheid van Hettinger bleek niet on
gegrond. Het Yaticaansch Concilie werd ge
opend, de onfeilbaarheid van den Paus werd
FEUILLETON.
Vervolg
Vanina, die uit een zwaren droom scheen te
ontwaken, keek verwilderd om zich heen. Toen
stond zij bevende op en hare magere hand naar
Lorenzo uitstrekkende die nog in dezelfde ver
nederende houding zat, riep zij uit
Ik beschuldig den graaf Lorenzo Mattioli,
die daar zit, nu twintig jaren geleden den
markies Van Sassenage vermoord te hebben,
voor welke misdaad de burchtgraaf Amaury
Van Charlery ter dood veroordeeld is gewor
den
Lorenzo richtte zich driftig op, om tegen deze
beschuldiging te protesteeren
Dat is gelogen, riep hjj met onvaste stem
uit, dat is gelogen
Ik zal van uwe bewering aauteekening
houden, mijnheer de graaf, antwoordde de com
missaris.
Gjj zegt, dat het gelogen is, hernam de
gewezen zangeres op driftigen toon Laat
men dan uwe papieren maar nazoeken, en men
zal daarin de bladzjjde ontdekken, waarop de
markies Van Sassenage zjjn laatsten wil geschre
ven had
Ellendig schepselstiet Lorenzo uit, ter-
wjjl hij op zijne vrouw toesnelde.
Zonder eenige ontroering te toonen, ging Va
nina voort, alsof zij iu hare bekentenis eeuige
als dogma afgekondigd. Aan de spits van
degenen, die de Katholieken van Frankrijk
wilden losrukken van Romehet middel
punt der Katholieke Kerkplaatste zich
Hyacinth Loyson. Hij deed zelfs eene
poging om e8ne Katholiek-Anglicaansche
Kerk te stichten, maar deze poging liep uit
op een jammerlijk fiasco.
Dat is Hyacinth Loyson, die eens
zooveel van zich deed spreken maar die
tegenwoordig schier vergeten is. Ten einde
wederom eens genoemd te worden, wist hij
het bovengenoemde middel aan te grijpen.
De ontwikkelingsgang, welken hijzooals
men uit het boveuvermelde telegram zien
kan, heeft genomen, biedt overvloedige stof
tot verschillende beschouwingen en draagt
in zekeren zin een typisch karakter. L o y-
son is begonnen met de loochening van
het kerkelijk gezag en thans is hjj reeds zóó
verre gekomen, dat hij het Jodendom boven
de Katholieke Kerk plaatst, dat hij alle
christelijke geloofsleeringen prijsgegeven
heeftwant hij noemt het Jodendom een
eenvoudigen en grooten godsdienst, juist
zooals Lessing in zijn Nathan der Weise
alwaar deze Duitsche dichter het indifferen
tisme verheerlijkt en openljjk verklaart, dat
het prtcies hetzelfde is welk geloof men
belijdt, dat alle godsdiensten even goed zijn
Zulk een ontwikkelingsgang is overigens
geheel natuurlijk. Heeft iemand eenmaal
de Kerk, <de zuil en grondveste der waar
heid,* verlaten, dan is niets meer bij machte
om zijn val in de diepte tegen te houden.
Zoo iemand wordt een slachtoffer van het
subjectivisme; d.w. z. niet meer een bui
ten- en boven hem staand, onfeilbaar ge
zag stelt hem de geloofswaarheden voor,
maar hij zelf met zijn feilbaar verstand
maakt uit wat bij gelooven zal. Nu wordt hij
de speelbal van elke dwaling; het eene
«hoog-wetenschappelijk» wijsgeerig stelsel
lokt hem aan na het andere, het «ene stel
sel verdringt ook het andere.
Aldus is het best mogelijk, dat iemand
als Lo y s on begint met de loochening van
verlichting voor haar ontrust gewetan hoopte
te vinden
Dnrft gjj nog langer ontkennen, nu ik
hier uwe schuld zal bewjjzen door de bekente
nis van mjjne medeplichtigheid aan de misdaad!.
Want ik kan alles openbaren. Het schavot wacht
mjj niet meer mjjne dagen zjjn geteld,
en gjj hebt het wor* van den beul gedaan, door
mjj met uw vergif te dooden
Geheel uitgeput door daze woorden zonk Va
nina stervende in haar zetel neer.
Amaury snelde naar haar toe, uit vrees, dat
zjj sterven zou voordat zij hem gezegd had, wat
er van haar kind geworden was.
Vanina, sprak hjj op een toon, waarin al
zjjn angst te lezen was, ik vergeef u, al wat gjj
mjj hebt doen lijden, als gjj mjj zegt, waar
Yvonne is, ons kind
Bjj den naam van haar kind liep de gravin
eene zenuwachtige rilling door de leden. Zjj
opende de oogen weder, waarin het leven reeds
uitgedoofd scheen en zich met hare handen
krampachtig aan de leuning van haar stoel vaat-
klemmende, antwoordde zjj met eene stem,
waaruit al hare wroeging eu haar zielelecd sprak,
en die langzamerhand verflauwde
O! Yvonnenog eeie andere mis
daad moet ik bekennen en wel de afschuwe
lijkste van alle. voor ik voor God rekenschap
van mjjn zoo schuldig leven kom afleggen.
Ja, ik, hare moeder, heb haar in het OQgeluk
gestort Deze laatste misdaad bleef er
voor mjj nog over te bedrjjven en ik heb ze
bedreveo
Wat zegt gij daarriep Amaury ontzet
het kerkelijk gezag en eindigt met het in
differentisme of volslagen ongeloof.
Uit de dwaling van een Loyson en
van zoovelanderen ban men echter ook af
leiden, wat de Katholiek in zijn onfeilbare
Kerk en in zaken des geloofs en der zeden
een onfeilbaar Opperhoofd der Kerk bezit.
Niet schooner kan men de hooge beteebenis
dezer onfeilbare Kerk schilderen dan met
de woorden, waarmede bjj den aanvang van
het jaar 1869 de Oostenrijksche diplomaat
Adolph v. Brenner het Yaticaansch
Concilie begroette, toen hij schreef zHel
loereldhistoriscli keerpunt dezer eeuw zal het
algemeene Concilie zijn, een vuurtoren voor
allen, die in twijfel en duisternis ronddolen,
die vuurtoren zal hen leiden naar de haven
der waarheid. Een hoeksteen voor alle hooze
kinderen van den modernen tijdtegen dien
hoeksteen zullen hunne drogredenen, godde-
looze stelsels en instellingen verbrijzeld wor
den. Het is de meest grootsche aanblik,
welken men kan uitdenken een zwak, hulpe
loos grijsaard (P ius IX) en een allerwegen
miskende, en vervolgdeen onderdrukte Kerk,
die rustig en onvervaard, te midden van den
door stormen opgezweepten oceaan des tijds,
aan de verdwaasde wereld het duivelsmasker
van het gelaat afrukt en als zién, die macht
bezit,* het oordeel uitspreekt
Dit is de waarheid en dat is de leugen.»
Amerika.
i De heer Mc K i n 1 e y, president van
de Yereenigde Stagen heeft in een gesprek
met den Duit-chen gezant V o n H o 11 e-
ben zijn afkeuring te kennen gegeven om-
1 trent het gedrag van den zeekapitein C og h-
1 a n.
Hij verzocht den Gezant zijn regeering de
verzekering te willen overbrengen van zijne
vriendschappelijke gezindheid.
België.
Hei 3e en 4e escadron van het lste
regiment Lanciers is met een extra-trein
j uit Brugge te Charleroi aangekomen. Twee
uit, die het bloed in zjjne aderen voelde stol
len. Gjj hebt zeker uw verstand verloren
Vanina, verklaar u toch naderWat
moeten deze woorden beteekenen
De gravin, wier gelaat krampachtig samentrok,
scheen niet meer ia staat, eenig geluid te geven;
hare oegen waren gesloten en men kon geene adem
haling meer hooren. Mijnheer Van Charlery Dam
hare handen, die koud waren als die van een
doode toen hjj ze losliet, vielen zjj slap naast
haar neer.
Dood riep Amaury uit, dood
Lage, gemeene moordeuaar, sprak hjj, zich tot
Lorenzo wendende, die bevende en met ver
wilderde oogeu hem aans'aarde! Moor
denaar, hernam hjj, aanschouw uw werk
Ha, gjj verdiendet hier als eeu hond doodge
schoten te worden Maar neen, het schavot
roept om u, en gij zult al den angst, al de
kwelliDg, al de schande oodergaan van een dood
door de bjjl van deu beul
Eensklaps bemerkte Amaury, dat Mattioli een
dolk van onder zjjn kleed te voorscbjjn haalde.
De bedoeling van dec ellendeling radende,
snelde hjj op hem toe, om hem het wapen te
ontrukken, maar Lorenzo had er zich reeds een
krachtigen steek mede in het hart toegebracht
en met bloed bedekt, zonk hjj op den grond
neder.
Nog éen oogenblik opende hjj de oogen en
sprak met stervende stem
Mijnheer de burchtgraaf Van Charlery
ik sterf.
Ja, ik heb in medeplichtigheid met haar, die
toen uwe vrouw was, mjjnheer den markies Van
J andere escadrons en een bataljon infante
rie met de gendarmerie, zijn te Brugge
i gereed om naar het terrein der werksta-
i king te vertrekken.
I Agenten van de Duitsche en Engelsche
steenkolenmijnen hebben op de beurs te
Brussel zeer voordeelige aanbiedingen ge
daan om in de behoeften te voorzieu. Zij
hebben belangrijke bestellingen ontvangen.
frankrijk.
Aan den Burgemeester v^u St. Peters
burg, den heer L e n i a n o f f, is op het stad
huis te Parijs een schitterend dejeuner aan
geboden.
Onder de gasten, die aan de tafel van 80
couverts hadden plaats genomen, werden
opgemerkt de heeren D u p u y, minister
president Delcassé, minister van bai-
tenlandsche zaken en prins Ouroussoff
Russisch gezant.
President Lo u b e t verleende den Gezant
het Grootkruis van het Legioen van Eer.
De heer Weber, vice-president van
den gemeenteraad, bracht een dronk uit
op het slagen der vredesconferentie; de heer
D u p uv dronk op den Czaar; de Russische
gezant op president Loubet.
Duitschland.
Het Neue Wiener Tageblatt deelt mede,
dat de Duitsche Keizer bij de opening van
de Vredes-conferentie te 's Gravenhage door
4en daad zijn sympathie met de beweging
zal bewijzen en eene amnestie uitvaardi
gen waarbij de straf van alle politieke
misdrijven opgeheven zal worden.
Oostenrijk-Hongarije.
Nog altjjd zijn nijdigaards in den Weener
gemeenteraad bezig om het Dr. Lueger,
als burgemeester lastig te maken. Toen dan
ook jl. Dinsdag de leiders vau de vooruit
strevende partij het hem weer lastig maak
ten en hem een partijdig optreden verwe
ten, ontstak Dr. Lueger intoom: «Doet
wat ge wilt, riep hij, maar konkelt niet,
die konkelen met de groep-Sch ön erer,
zijn geen Oostenrijkers.»
De Duitsch-nationalen protesteerden hef
tig. Dr. Rader riep dat hjj voor zijn 28
jaar als officier van gezondheid den eed
van trouw had afgelegd en een schurk zou
zijn wanneer hij dezen eed niet hield Wie
aan mijn woorden twjjfelt is een lasteraar.»
Sassenage vermoord Ik heb mjjne mede
plichtige vergiftigd, om in het ongestoord bezit
van de goederen van uw oom te komen en het
jonge meisje te kunnen huwen, dat ik in de
plaats van Yvonne gesteld had, toen gjj uw kind
in den nacht van uwe vlucht outvoerd hadt
Mjjn leven is niets anders dan een weefsel van
leugens en misdaden geweest Moge de
bekentenis, die ik hier afleg en die een onschul
dig veroordeelde in zjjne eer herstellen zal,
eenigszins te mjjnen gunste pleiten, als ik voor
het Godsgericht verschjjn
Zjjne stem werd steeds doffar, zjjne ademhaling
was nog nauwelijks merkbaar. Hjj zweeg, sloot
de oogen, en zjjne hoofd viel met een doffen
slag op den vloer der kamer neder.
Op dit oogenblik werd de deur van het ver
trek met drift geopend, en een jong meisje, ten
prooi aan eene hevige ontroering en gevolgd
door eene bejaarde dame snelde de kamer bin-
nen maar toen zjj Lorenzo in een plas bloed
zag liggen slaakte zjj een vreeseljjken kreet en
zonk bewusteloos in de armen harer gouvernan
te. Dit jonge meisje was Yvonne, het zoogenaam
de kind van Yanina en den burchtgraaf van
Charlery. Zjj had de wanhoopskreten der gravin
gehoord, en door onrust en angst gekweld had
zjj ondanks de smeekbelen en het verzet der
gouvernante er zich van willen overtuigen wat
er in de kamer harer maeder voorviel.
Toen Amaury het jonge meisje zag begreep
hjj dat zjj het kind geweest was dat eenmaal
voor Y vonne in de plaats gesteld was en waar
van Lorenzo gesproken had.
Wordt vervolgd
liillllSdlCIUIilT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA HOW AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIES,
65
