NIEUWE
$)ag6laó voor cfëooró- on SLuiè-iXollanó.
Humaniteitsproces
van Uncle 8am.
No. 4176
Woensdag 3 Mei 1890
24ste Jaargang,
Onthuld,
BU ITKNL ANir
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
1,10
1,40
«2,80
«0.03
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS »3a ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Gent
Elke regel meer7'/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Aan een particulieren brief, door een sol
daat te Manila geschreven aan zijn vader
en metdiens toestemming openbaar gemaakt
in eep Katholiek blad, ontleenen wij slechts
de volgende passage «De vrijwilligers zjjn,
op weinige uitzonderingen na, de billijkste
menschen welke ik ooit leerde kennen.
De South Dacota vrijwilligers beroofden ker
ken en wroetten inderdaad grafsteden om
en plunderden de lijken. Het beleedigen
van vrouwen is bij hen een dagelijks voor
komend feit. Evenzoo bespotten en vergui
zen zij de arme, gevangen genomen Span
jaarden.*
Naar aanleiding van de twee laatste vol
zinnen, stellen wij hier de vraagzouden
niet zeer vele van die Amerikaansche sol
daten uit godsdiensthaat en in vele gevallen
uit louter moordlust en bloeddorst, in stede
van uit vaderlandsliefde, tot den krijgsdienst
zjjn overgegaan Hoe heerlijk toch voor
de wreedaards nu zjj ongestraftja zelfs
bij maandelijksche bezoldiging en met uit
zicht op pensioen de «vervloekte papen»
kunnen neerschieten
Maar toch zal dergelijke wreedaardige
handelwijze, in weerwil van de hemelter
gende boosheid iets goeds voortbrengen.
Na zulke aanschouwelijke lessen zullen de
bewoners van de Philippijnen de hongerige
beulen met de diepste verachting aanzien,
wanneer dezen met vrouwen en kinderen
komen aanrukken. Geen wonderdat de
Filipinos niets van de Amerikanen weten
willen en zich tot een strijd op leven en
dood tegen de Amerikanen uitrusten en
zelf eene regeering in het leven hebben ge
roepen, zonder in 't minst acht te geven
op de Amerikanen.
En terwijl men in Noord-Amerika vredes
feesten viert, moet Uncle Sam het «éne
regiment na het andere uitzenden om oorlog
te voeren en zalna het sluiten van den
feuilleton.
Vervolg en Slot.)
Ik wil mjj daarom vernederen een duel van
n aan te nemen, een duel op leven en dood
Morgen vroeg, precies om zes uur zal ik u in
het bosch van Vincennes met uwe getuigen
wachten. Gjj ziet, dat ik u nog tijd laat, om
orde op uwe zaken te stellen, en u op den dood
voor te bereiden Door uwe geboorte zjjt
gjj een vrjjheer, maar gjj verdient het niet te
zjjn ik verlaat mij op uw woord en reken er
op, dat gjj den moed zult hebben, op mijne
uitdaging te antwoorden.
Toen Ludovic zag, dat zjjn bezoeker steeds
driftiger werd, vreesde hij een oogenblik voor
zjin leven, maar toen hjj zag, dat bet slechts
eene eenvoudige uitdaging tot een duel gold,
werd hjj kalmer.
Mjjnheer de burchtgraaf, sprak hjj met
eene beleefde buiging, ik geef u mijn woord als
edelman, dat ik morgen op de aangewezen plaats
zal zijn, gjj zult mjj daar met den degen in de
hand vinden.
En als gjj uw woord durfdet breken, her
nam Amaury, die zich gereed maakte, om te
veittekken, dan verzeker ik u, dat ik u als een
hond zal doodschieten, den eersten keer, dat ik
u ontmoet, waar, dat komt er niet op aan!
XXVIII.
Den volgenden morgen, eenige minuten voor
vrede, eerst nog voor gereed geld den vrede
moeten koopen bij de CubaneD. Men kon
digt aan de bewoners der Philippijnen de
vrijheid afmaar dezen gelooven niet, dat
zij in naam der vrijheid aan de Yankees
kunnen verkocht worden voor 20 millioen
dollars.
Men proclameert vrijheid van godsdienst,
en tegelijkertijd dreigt men met beslagleg
ging op de kerkelijke goederen en met in
houding van de traktementen der, geeste
lijkheid en met invoering van godsdienst-
looze onderwijsmethode en schoolboeken 1
Wat godsdienstvrjjheid daar te beteekenen
heeft, daarvan hebben bijvoorbeeld de pries
ters op San Juan, Porto Rico, reeds eene
voorproef. Een bericht uit die streken luidt:
de Katholieke priesters te Ponce hebben het
volk gewaarschuwd, om zich niet in te laten
met Prot stanten en geen geschenken van
hen aan te nemenook hebben zij de hu
welijken voor protestantsche zendelingen
gesloten, onwettig verklaard.
Maar dit alles is volkomen in overeen
stemming met de leer der Katholieke Kerk;
en de Katholieken moeten vermaand wor
den om die leer te onderhouden. En wan
neer men aan hen vrijheid van godsdienst
verleentdan hebben zij ook ongetwijfeld
het recht om de wetten der Kerk te hand
haven.
Volgens bovengenoemd bericht echter
heeft generaal Henry, de militaire bevel
hebber, eene proclamatie afgevaardigd aan
den Alcade of burgemeester van Ponce, om
dezen te bevelenaan de priesters te be
richten dat dergelijke vrede-verstorende
woelingen moeten gestaakt worden ingeval
zij echter daarmede zouden voortgaan, dan
zal hij met militair geweld daaraan een einde
maken.
Aldus zullen de Katholieken de Vrijheid
genieten om zich te laten lasteren voor bij-
geloovig volk, voor afgodendienaars, voor
verraders, slechte burgers en zoo meer, zon
der eene verontschulding of weerlegging te
mogen indienen.
zes u ur, reed een rijtuig, waarin drie personen
gezeten wareD, het bosch van Vincennes binnen,
langs een weinig begaanbaren hobbeligen weg.
Het was een heldere morgen, en in het bosch
hoorde men die duizenden geluiden, die men
zoo goed in de stilte der velden hooren kan,
wanneer alles om ons heen nog rust, de zon
reeds hare stralen neerzendt door de takkenen
het dichte gebladerte der oude boomen.
Op eene open plek hield het rjjtuig op bevel
van een der personen stil en de burcbtgraaf
Amaury Van Cbarlery, gevolgd door twee hee-
reu, zjjne getuigen, van wie de een Gaëtan Van
Aubreuil was, steeg er uit.
Amaury was kalm, geen trek op zjju gelaat
toonde eenige ontroering, in zjju blik alleen lag
eene uitdrukking van ingehouden woede, van
sombere onderdrukte smart, die hem niet meer
verlaten had, sedert het uur, waarop hij door
het ongeluk getroffen werd.
Het sloeg nu zes uur op de klok te Vincen
nes en geen enkel geluid in de verte kondigde
nog de aankomst zijner tegenpartij aan.
Er verliep nog een half uur en alles bleef
stil om onze drie personen, die ongeduldig be
gonnen te worden en te gelooven, dat (le jonge
man niet komen zou, omdat 'uem op bet laatste
oogenblik den moed in de schoenen gezonken was.
En inderdaad was huDne gissing juist.
Ludovic mocht dan vrijheer zijn, zooveel hij
wilde, hjj had geen ridderljjk karakter en aan
moed ontbrak het hem geheel. Het denkbeeld,
een duel te beginnen met een man als de burcht-
graaf yan Charlery tot tegenpartjj, die twintig
jaren in Amerika geweest was, waar men met
Men denke slechts aan de verfoeilijke be
jegeningen, waaraan de missionarissen bloot
staan en waarvau zij nu en dan aan hunne
b'oedverwanten en bekenden iets verhalen.
En heer Henry, generaal van hethuina-
niteits-leger hij dreigt met de militaire
tuchtroede, wanneer men zeggen durft dat
onwaarheid gelijkstaat met leugen
Maar nu weten de Cubanen toch met
wien zjj te doen hebben. Zijn ze over Spanje
ontevreden geweestwelnu thans kunnen
zij zien, dat zjj uit den regen in den drop,
of uit de pan in het vuur terecht gekomen
zijn.
frankrijk.
De heer Délalé, rechter van instructie
te Rijssel in het schandaal-proces tegen
broeder Flamidien op touw gezet, moet
zijn voornemen bekend hebben gemaakt ont
slag te willen nemen, omdat hem door het
Hof van Appel gelast is, zijn onderzoek
opnieuw te willen beginnen. Hij heeft een
geduchten uitbrander gehad over zijn verre
gaand eenzijdig gevoerde instructie in zake
de moordpleging waarvan broeder F1 a m i-
dien verdacht is gemaakt.
De Rechter wij zullen het maar heel
zachtjes zeggen heeft bemerkt ge
dwaald te hebben, en wil nu aan een ander
overlaten om den door hem allerlcaghar-
tigst behandeldenKloosterbroeder in vrijheid
te stellen.
Te Parijs sprong Zaterdag een man van
het eerste platform van den Eiffeltoren Daar
beneden. Er zal wel niet bij vermeld be
hoeven te worden, dat de ongelukkige te
pletter viel.
Eenige officieren van de te Sedan in
garnizoen liggende dragonders hebben in
24 uur en zonder van paarden te verwis
selen den weg van Sedan naar Longevy,
heen en terug, afgelegd zijnde een af
stand van 172 kilometers.
Hoe de studenten aan de polytech
nische school over de zaak- Dreyfus
denken, hebben zij dezer dagen professor
George Dury laten ondervinden. Toen
hij over V Affaire wilde spreken, hebben zijn
leerlingen zulk een lawaai gemaakt, dat de
leeraar zijn les moest staken.
een revolver en een mes speelt, alsof het leven
van een man niet meer waarde heeft, dan dat
van eene kargaroe of eene wilde kat, dit denk
beeld had het hem koud doen worden om het
hart, en hjj gevoelde niet den minsten lust tot
mikpunt te dienen van de blinde woede van
dezen verontwaardigden half krankzinnigen va
der, die met bloed de vlek, die op zjjn naam ge
worpen was, wilde uitwisschen.
In plaats van zich daarom gereed te maken
voor de reis naar eene andere wereld, liet hjj
eenvoudig zjju koffers pakken om Parjjs te ver
laten voor een tochtje door Zwitserland. Hij
deelde echter niets van zjjn voornemen aan zjju
vrienlen mede, uit vrees, dat men zjjn spoor
zou volgen.
Amaury begon te beven van toorn, toen hjj
tot het inzicht kwam, dat hjj door den vrijheer
Van Norrent misleid was maar het beticht,
dat hjj ontving, van eene aanmerkeljjke verbe
tering in den. toestand van zjjn kind, bracht
eene gunstige verandering in zijn geest en stortte
weer hoop op betere dagen in zjjn hart.
Op dezen tjjd verliet de zoon van den pachter
Martial, die nu geheel van zijne wonde genezen
was, het hospitaal, waar hjj verscheidene weken
gelegen had, en kwam weer bjj zijn ouden vader,
die zoo verheugd was, over zjjne terugkomst,
dat hij geece woorden kon vinden, om zijne
vreugde uit te drukken.
Wjj naderen nu het einde onzer geschiedenis,
die in weinige woorden op het volgende neer
komt
Dank zjj de goede, onvermoeide zorgen, die
Ten einde verdere onaangenaamheden te
voorkomen, is bevel gegeven, dat de heer
Dury het les geven tot nader orde moet
eindigen.
Zwitserland.
De moordenaar van keizerin Elisabeth
van Oostenrijk heeft in zijn cel in de ge
vangenis te Genève eenige onthullingen
gedaan. Uit Dalmatië was bij de Zwitsersche
justitie het verzoek gekomen om hem te
vragen of het juist is, wat een anarchis
tische mijnwerker in Zara voor het gerecht
heeft verklaard, dat hij met Luccheni
in de mijnen heeft gewerkt, en dat deze
toen herhaaldelijk zou hebben gezegd een
vorst te willen vermoorden, om daardoor
zelf beroemd te worden. Luccheni ont
kende dit echter beslist. Hij had dien man,
B r a c i a genaamd, nooit gekend zelfs nooit
in de mijnen gewerkt. En toen nu de rech
ter en passant vroegheb je dus werkelijk
geen medeplichtigen gehad toen ant
woordde de moordenaar nu voor het eerst
«Wel zeker heb ik die gehad. Toen ik de
Keizerin aan bet meer doodstakstonden
er twee andere anarchisten de Vorstin aan
het station met revolvers op te wachten.»
«Hoe heeten uw medeplichtigen
vroeg de rechter verder. «Dat kan ik
niet zeggen,» antwoordde Luccheni; «wij
kenden elkaar niet bij naam maar bij num
mers.»
Medegevangenen in Genève hadden ver
klaard dat Luccheni zich in de gevan
genis wilde dooden. Toen men hem daar
naar vroeg, zei de anarchistdat bij zijn
heele leven nooit zoo gelukkig was geweest
als na zijn arrestatie.
Amerika.
Te Washington is men zeer ontsteld
over de nederlagen die de Filipinos het
Amerikaansche leger toebrengeu. Op het
eiland Cebu moesteD de Yankees een fort
ontruimen, dat door de Amerikanen was
bezet.
Een leerstoel aan de Universiteit te
Illinois over de leer der voedingsmid
delen en der hygiëne, zal door een vrouw
professor worden bezet.
Mevrouw Anna George, die be
schuldigd werd van het vermoorden van den
heer GeorgeSexto n, schoonbroeder van
president Mc Kin 1 ey, is door de recht
bank te Canton (Ohio) vrijgesproken. De
aan de arme Jeanne beateed werden, nam de
toestand van beterschap, met snelle schreden
toe en de geneesheeren konden tot onuitspreke-
ljjke bljjdschap van Amaury, Jacob en den blin
den Martial uitzicht geven op een spoedigen
terugkeer harer gezondheid en van haar verstand.
Deze dag kwam eindelijk, en op zekeren mor
gen ontving de burchtgraaf Van Charlery vaa
den directeur van het krankzinnigengesticht
een brief, waarin hem medegedeeld werd, dat
hij zjjn kind, dat nu geheel genezen was, kon
komen terughalen.
ffjj deze gelukkige tijding gevoelde Amaury
zich dermate verheugd, dat hij alles, wat hjj
geleden had, uit zjjn ge.heugen verloor.
Hij ging nu Jeanne halen en zeide hsar, dat
haar vader hem gezonden had, omdat hjj haar
niet terstond met de waarheid wilde bekend
maken, want elke ontroering moest vermeden
worden, om geene te hevige schokken toe te
brengen aan dit gestel, dat pas zoo'n zware
crisis doorgestaan had.
Hij bracht haar naar een groot en weelderig
ingericht hotel, dat hij ia de Ch&mps-Elyséea
gehuurd had, in het drukst en mooiste gedeelte
van Parjjs.
Zjj vond er den blinden Martial en haar broe
der Jacob, die zjj beiden lang en innig omhelsde
met tranen in de oogen. Geen woord werd er
tjjdens dit tooneel gewisseld e» in het vervoW
werd er zelfs nooit eene toespeling gemaakt op
de treurig* gebeurtenissen, waarin Jeanne een
hoofdrol gespeeld had. Misschien ook wel was
er niets van in hare herinnering over gebleven.
Zoodra de eerste ontroering voorbjj was, en
H41RLEHSCUE C0DR4VT.
68
