NIEUWE
2lagêlaó voor ciïooró- on 3/tiió-éCollanó.
De Paus en de
Vredes-conferentie.
No. 4208
Dinsdag 13 Juni 1899
24ste Jaargang.
1)b Zwerfster.
BUITENLAND
77,
En gü Else
Engeland.
frankrijk.
Transvaal.
HmuNscnnoDRm.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem t ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. c 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers
t 0.03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BÏÏBEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem:
PBIJS DER ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels50 Cem
Elke regel meer
AGITE MA NON AGITATE.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Met de grootste spanning heeft geheel
Europa het oog gevestigd op 's Gravenhage,
waar diplomaten bezig zijn elkaar te be
proeven.
Velen zien in de bijeenkomsten die in het
c Buis ten Boschworden gehouden een
nieuw tijdperk van welvaartwaarin de
druk van het militairisme zal behooren tot
het verleden. Eendracht en verbroedering
zal komen tusschen alle volkeren en de mil-
lioenen die leger en vloot verslinden, kun
nen ten goede komen van het arme ver
drukte volk. Maar daar zijn er ook en
deze konden wel eens gelijk hebben die
in de Vredes-conferentie weinig nut zien,
zij spreken zelfs van een openbaar come-
diespel dat gepaard gaat met diners
soupers, bals en uitspanningen van allerlei
aard.
Wie zal gelijk hebben
De ontwapening, de onmiddellijke ver
lichting der belastingen, het hoofddoel der
Conferentie, is thans op den achtergrond ge
schoven doch de instelling van een schei !s-
gerecht aan wiens uitspraak de machten
hunne geschillen zouden moeten onderwer
pen, treedt nu op den voorgrond.
De Pausde eenige Vredevorst op de
geheele wereld, een vorst, die beschikt over
twee-honderd-vijftig millioen trouwe onder
danen die door zijn onpartijdig optreden,
meermalen de plaats verving als scheids-
en vrederechter, heeft men niet ter Confe
rentie toegelaten, terwille van een laagbar-
tig gouvernementdat allerbrutaalst zijn
stem heeft durven verheffen tegen den mach
tigen Czaartwanneer de Paus vertegen-
woordigd wovdt, dan kom ik niet
Een roover die macht bezit, is brutaal,
maar dat zoo iets kan plaats hebben in
ons vrij Nederland is onbegrijpelijk. Onze
liberale Regeering toont daardoor geen re
kenschap te houden met 2/5 der bevolking,
FEUILLETON.
20
Vervolg.)
Eindelijk, daar was de geliefdeEn spra
keloos van ontroering lagen de beide echtge-
nooten in elkanders armen. De vreugde van het
weerzien deed hen alles vergeten en in den be
ginne was het slechts een verward gefluister van
de zoeLste namen, van de teederste liefdebetui
gingen, honderd vragen werden er gedaan, zon
der zelfs het antwoord af te wachten.
Eindelijk toch verhaalde Else haar bezoek aan
pastoor Deschamps, de goedheid van juffrouw
Scholastic» en het edele aanbod van mijnheer
Bernard.
Dat is een goed voorteeken, meende Errard.
De neef van den pastoor zal met hart en ziel
voor mij pleiten, daar ben ik zeker van. Ach,
kon ik den edelen jongeling toch mijn dank
betuigen 1
Hjj zal nog eene week te St. Marie blijven,
om alles naar behooren te onderzoeken en ver
trekt dan naar Reones om het overige te be
zorgen.
Ik ben bij brave lieden gehuisvestde
vrouw van Christoffel is allerliefst voor mü en
de kinderen Ik woon hier dicht bjj en om
den anderen dag mag ik u bezoeken.
Maar onze hoeve dan
Daar heeft onze goede pastoor ook al voor
met de katholieke bevolking, die helaas te
gedwee den nek krompt voor anti-clerica-
len overmoed.
Toen de Czaar van Rusland nog aan
drong op de tegenwoordigheid van den Paus,
klonk uit het paleis van het gekroond hoofd
der Vrijmetselarij, van den Piemonteescben
overweldiger der stad Rome uit het Qui
rinaal Komt de Pausdan kom ik nieteD
dan valt uw Vredes-conferentie in duigen.»
En de machten dezer wereld bogen zich
voor de macht der duisternis en hun Ge
delegeerden gingen op Daar 's-Gravenhage,
waar onze Minister van Buitenlandsche
Zaken, Jhr. Mr. de Beaufort, zich een
onderdanigen en bereidwilligen dienaar toon
de. Aan allen zond hij eene uitnoodiging,
maar niet aan den Paus.
Wat is men nu van de Vredes-confe
rentie te wachten Niets, wat ten goede
zal komen van het uitgezogen volk, want
de geest van toewijding en offer ging te
loorde geest van genot en zelfvergoding
trad in de plaats. De hoofden der wereld
willen niet meer als plaatsbekleeders en
wilsuitvoerders van God optreden, zij mis
kennen den plaatsbekleeder van God op aarde.
Wat is een Vredes-conferentie zonder den
Pauszonder den Vertegenwoordiger der
grootste zedelijke macht op deze wereld, zon
der den Plaatsbekleeder van den Vredevorst,
voor wien de Vorsten hun knieën buigen
De Katholieke Kerk heeft altijd den viede
verdedigd, niet door geweld met kanonnen
en soldaten, maar met het woord Gods en
het Kruis, daar hare goddelijke Stichter bij
zijn komst in de wereld reeds de woorden
sprak De vrede zij met u, die van goeden
wille sijt
Raadplegen wij de geschiedenis en wij
zien dat de Kerk van Mahomed haar be
staan vindt in oorlogen, moorden en ver
gieten van onschuldig bloed in het Oosten;
Luther en Calvijn hebben niets anders
voortgebracht dan twist en tweedracht, en
Westelijk Europa is gedrenkt door het
bloed der burgeroorlogen.
gezorgd. In de laatste predikatie heeft bjj over
ods gesproken want allen zjjn in 't dorp van
uwe ocscbuld overtuigd, Evrard welau, op aan
drang van den pastoor, zullen de dorpelingen
voor de hoeve zorgen, de akkers bebouwen on
bemesten, totdat ge teruggekeert
De kinderen zullen dus geen bedelaars
worden, des te beter.
De kinderen niet en wjj ook niet Evrard!
Zie, nu ik u weer bjj mjj heb, herleeft rnjjn moed.
De onschuld zal zegevieren, en mijnheer Ber
nard zal zoo flink voor u pleiten dat allen over
tuigd worden. Heb nu nog wat geduld. Over
eenige dagen zult ge alles met hem kunnen
beraadslagen, hem alles haarfijn kunnen uitleg
gen, en hij zal u wel redden, beste Evrard.
Wees getroost, binnen eenige .weken zal alles
slechts een booze droom gewtest zijn. Maar
bedank nu ook den braven schrijnwerker die
mij hierheen gevoerd heeft. Kom Evrard, geef
dien goeden Christoffel eens hartelijk de hand.
En Else verhaalde in korte woorden de har
telijke opname die zij van den schrijnwerker en
zjjne vrouw ondervonden bad.
Een innige handdruk, een vochtige blik waren
Evrard's eenvoudigen dank.
Maar al te snel vloog het uur van 't bezoek
om, en toen de hoofdopzichter hen kwam ver
wittigen dat de tjjd verstreken was, meenden
zij nog slechts korte oogenblikken samen te zijn
geweest. Else overhandigde den brief aan den
opzichter, en deze beloofde na lezing dat hij er
voor zorgen zoude.
Ook stelde Else hem zestig franken ten ge-
bruike van Evrard ter hand.
Alleen de Roomsche Kerk is op vrede
en liefde gebouwd.
Zeker gevoelen wij Katholiekenin het
niet uitnoodigen van den Paus ter Confe
rentie ons diep beleedigd door onze Re
geering die zich niet ontzien heeft om
Z. H. Leo XIII te helpen grieven, ter
wille van een Gouvernementdat aan de
verachting der wereld is prijsgegeven. Onze
Kamerleden hebben, nu de Pauselijke Ge
zant 's-Gravenhage verlaten heeftde ver
plichting te vervullen om 's Lands Re
geering rekenschap te vragenvan den
hoon het Roomsch-Katholieke Nederland-
sche volkde trouwste onderdanen van
Hare Majesteit onze geliefde koningin W i 1-
helmina, maar niet minder verknocht
aan den Paus van Roine, aangedaan.
De wettenvóór eeuwen afgekondigd
hebben nog steeds hare volle kracht. Wie
het tegendeel beweertbedriegt of zich
zeiven of anderen. Schandelijk geweld moge
de rechten der Kerk belemmerenzij bestaan
desniettemin en leggen ons den plicht op,
die ten allen tjjde te verdedigen.
Zullen de Katholieke Kamerleden zich
meesmuilend neerleggen bij hun protest
Denken zij er wel aan, dat op den 17en
November 1871 op verfoeilijke wijze Ne
derland is geschandvlekt door 39 ongeluk-
kigen in de Tweede Kamerdoor afstem
ming van het gezantschap bij den Paus.
Toen heeft men bewust of onbewust de
nationale eer vertrapt en nu is ze te grabbel
gegooid.
De Paus niet uit te noodigen is eene
onvergeeflijke domheid, eene grove brutali-
teitspleging en eene niet minder verregaande
miskenning tegenover het Katholieke Ne-
derlandsche volk gepleegd.
Op dit oogenblik nu de Engelsche ge
delegeerden te 's Gravenhage vergaderd zijn
op de Yredes-Conferentieneemt de En
gelsche Regeering een dreigende houding
Juffrouw Scholastics heeft er mjj twee
honderd gegeven, zeiae zjj, en ik wil dat het u
aan niets ontbreke.
Weinige oogenblikken later was Evrard weer
in gezelschap van den Sluwe en van Drilboor,
en bevond Else zich weer in het gastvrije gezin
van den schrijnwerker.
Evrard's leven was sinds zijne intrede in de
gevangenis eene ware zedelijke marteling.
Wat het materieels leven betrof, had bjj geen
stof tot klagen. Voeding, ligging en de zaal
waarin hij gevangen gehouden werd, lieten, voor
zoover de omstandigheden dit gedoogden, niets
te wenschen over, maar zjjn grootste kwelling
bestond in het voortdurend aamenzjjn met deug
nieten zooals Drilboor en de Sluwe.
Dag en nacht, in de slaapzaal zoowel als in
den hof bevond hjj zich in hun afschuwelijk ge-
gelschap, moest hjj hunne dubbelzinnige gesprek
ken en aardigheden aanhooren. Verdiepte bjj zich
in het verleden, bracht hij zich het reine beeld
van Else voor den geest, dacht hjj mat wee
moedigen trots aan zjjne kinderen, dan werd hjj
door een lichtzinnig lied dier ruwe kwanten
gestoord, en het was hem te moede alsof het
beeld zijner deugdzame vrouw, in zulke oogen
blikken voor hun verpestenden adem de vlucht
namhet duurde ook niet lang, of hjj wist
beider levensgeschiedenis waarvan zjj trouwens
ook geen geheim maakten.
De Sluwe was steeds een deugniet geweest.
Zjjn gelaat had iets wreedaardigs spottende in
zjjne koele uitdrukking en men begreep dat zijne
aan tegen de Zuid-Afrikaansche Republiek
(Transvaal). Engeland tracht langs allerlei
slinksche wegen de Transvalers hun on
afhankelijkheid te ontrooven en zoekt naar
een motief om den strijd te beginnen.
In de bijeenkomst te Bloemfontein heeft
president K r ii g e r zoo verklaarde de
minister Chamberlain in het Lagerhuis,
de voorstellen van den Engelschen Regee-
ringscommissaris verworpen en deze van
zijn kant heeft de tegenvoorstellen van K rü-
ger niet voldoende geacht.
Een oorlog tusschen Engeland en de
Transvaal staat dus voor de deur, die niet
anders te noemen zal zijn dan een strjjd
van de overmacht en het geld tegen het
recht.
Zooals wij weten is de gemalin van
j Felix Faure, den overleden president
van de Fransche Republiek, eene brave
katholieke vrouw. Van haar wordt verteld,
dat zij haar man eens ernstig verzocht de
vrijmetselarij toch vaarwel te zeggen en
zich met de Roomsche Kerk te versoenen.
Faure gat toen aan zjjne vrouw dit be-
teekenisvol antwoord: «Niets is gemakke
lijker dan vrijmetselaar te worden maar
niets is ook moeiljjker dan van die banden
te worden ontslagen.»
Deze woorden van den overleden Presi
dent mogen zij, lie men wil drijven in de
valstrikken der Loge, indachtig zijn.
De Parijschepolitierechter heeft Woens
dag al zeven personen, die bjj den intocht
van majoor Mare ha nd «Weg metLou-
b e t, dood aan de Jodenhadden geroe
pen, wegens straatschender^ tot 5 dagen
gevangenisstraf en 15 franks boete veroor
deeld.
Op het oogenblik nu de Engelsche ge
delegeerden op de Vredes-conferentie tegen
woordig zijn, stookt bet Engelsche gouver
nement dat het een last is in de Zuid Afri-
kaansche Republiek. Daartegenoverheeft de
Staatssecretaris te Johannesburg een tele
gram gestuurd aan verschillende dagblad
redacteurs met verzoek speciale edities uit
te geven, waarin het volk wordt aange
maand de orde te bewaren.
President Krüger is op een meeting
van Uitlanders als volkomen ontoerekenbaar
gebrandmerkt terwjjl op diezelfde meeting
ruwe manieren slecht» dienden om zjjn geslepen
verstand tot dekkleed te dienen.
Hjj wa» even woordenrijk al» een kwakzalver,
en wa» ook bekend met al de kunstgrepen dier
sluwe boerenbedrieger».
Reed» vroegtijdig wa» hjj het ouderljjke hui»
ontvlucht om een zwervend bedelaarsleven te
leiden, en nergens gevoelde hjj zich zoo goed
thuis al» bjj vechtpartjjen en drinkgelagen in
de mindere herbergen. Hjj bedelde liever dan
te werken, wist gebruik te maken van de edel
moedigheid der goedhartige zielen en scheen
geen klaar begrip te hebben van het persoonljjk
eigendomsrecht, of liever hjj kon zjjne handen
maar volstrekt niet thuishouden. Geduldig en
sluw, wist hjj langs de kromste omwegen tot
zijn doel te geraken. Diefstal was hem tot eene
tweede natuur geworden, 't Klinkt vreemd dat
de Sluwe zich aan iemand als Evrard wiens
karakter toch zoo ljjnrecht met het zjjne in tegen
spraak was, gehecht had en toch was het zoo.
Drilboor had eene gansche andere natuur, hjj
was rjjp geworden in de misdaad, bekende wan
neer bet hem voordeeliger toescheen en wist
toch zooveel mogeljjk aan de verdiende strafte
ontkomen. Desniettemin had hjj een oprechter,
beter gemoed dan de Sluwe en waren er nog
edele gevoelens in zjjn hart. Gewoon in de ge
vangenissen den boventoon te voeren, had hjj
zich eveneens aan Evrard gehecht en zocht h)
diens vriendschap.
Wordt te volgój