NIEUWE
fDaaêlaó voor cföooró- en Suió-éCollanó.
Behartigenswaardige woorden.
No. 4212
Zaterdag 17 Juni 1899
24ste Jaargang.
G R A T 1 8.
De Zwerfster,
BUITENLAND»
België.
Duitscliland.
Amerika.
Frankrijk.
HAiRLtHSCff IC0DR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 5 .ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p, 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAUSt. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NOW AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIE!?.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Zij die zich van af heden op
dit Blad abonneer en, ontvan
gen de nummers gedurende deze maand ver
schijnende
O
Abonnementen op het Zondagsbladbe
hoor ende bij deze courant loorden eveneens
dagelijks aangenomen. Het Zondagsblad be
vat aangenameonderhoudende lectuur voor
de huiskamer. Prijs per drie maanden 25
cent, franco per post 35 cents.
Onze8 erachtens is het niet van belang
ontbloot, te herinneren aan de woorden,
welke Z. H. Leo NI1I in zjjne Allocutie
van den lln Februari 1889 (dus ruim 10
jaren geleden) in bet Consistorie heelt ge
sproken. Het voornaamste gedeelte van be
doelde Allocutie handelt namelijk over den
algemeenen vrede, een onderwerp waarover
in den laatsten tijd wederom zeer veel is
gesproken en geschreven naar aanleiding
van het feit, dat de Czaar van Rusland
zjjn Vredes-conferentie ziet houden te's Gra-
venhage.
De bedoelde woorden van den Hooge-
priester der Kerk luiden aldus.
Zoo ooit de herstelling van een algemee
nen vrede verlangd werd, dan is dit tegen
woordig het geval, nu vrede, rust, wapen
stilstand in aller mond zijn.
Alle Europeesche Vorsten en Staatshoof
den verzekeren, dat het hun enkel en al
leen te doen is om de weldaden des vredes
te behoudenen verschillende klassen en
standen stemmen hiermede in, omdat inder
daad de algemeene afkeer van den oorlog
dagelijks méér aan den dag treedt. Het is
ongetwijfeld een lofwaardige afkeerwant
al is de strijd met de wapenen menigmaal
noodzakelijk, toch vallen daarbij immer zeer
vele onheilen te betreuren. Die onheilen
zjjn echter heden ten dage des te grooter
FEUILLETON.
24
Vervolg.)
Ik ben, zoo sprak Else, maar eene geringe
boerenvrouw, ik heb niets dan een onverschrok
ken hart en mjjne groote liefde voor mijn echt
genoot, voor den vader mijner kinderen, welnu,
ik de arme, de verlatene, de eenvoudige, ik
geloof dat God zoo noodig een wonder zal ver
richten om dien man van de galeien te redden
Aanvaardt ge mjjn eed vroeg zjj met eene he-
mehche uitdrukking, met het vuur der heldin
in 't donker oog.
Ja, wij aanvaarden uw eed, riepen allen
als uit een mond.
Allen
Ja, allen.
Toen lag Else hare hand op het mes dat bjj den
lederen gordel zich op de groene tafel bevond.
Geef mij dan dit mes, mijnheer de voorzitter,
sprak zjj, geef mjj dit mes met het roode lemmet,
en de letters H. en V. er op gegrift. Dit is mijn
eenig hulpmiddel om den schuldige op te
sporen.
De voorzitter
werp.
gaf haar het verlangde voor-
Moge God u steunen, murmelde hjj gerperd,
Ik dank u, antwoordde Else met eene
zachte en bijna klagende stem.
En zij ging naar Evrard terug, het akelige
moordtuig in de sidderende hand geklemd.
de ontzaglijke troepen-menigte, bp de
zoozeer vooruitgegane Krijgswetenschap, bij
de zoo menigvuldige moordwerktuigen.
Zoo dikwijls wij dit overdenken, worden
wij altijd meer ontvonkt van liefde tot de
christelijke volken en met angstig gemoed
zien wij de dreigende oorlogs-verschrikkin-
gen tegemoet. Niets is alzoo van grooter
belangdan van Europa het krijgsgevaar
af te wenden, zóó zelfs, dat elke voor dit
doeleinde aangewende poging als eene bij
drage voor hèt algemeene welzijn te be
schouwen is.
Om echter het vertrouwen op rustige toe
standen te herstellen, is het wenschen van
weinig waarde en in den wil alleen ligt
geen voldoende behoedmiddel. Zoo kunnen
ook een ontzaglijke troepenmacht en de
krijgstoerustingen, tot in het eindelooze ge
maakt, somwjjlen het uitbreken van vijande
lijkheden verhinderen maar geen zekere
en voortdurende rust verschaffen. Veeleer
zijn de dreigend opgeheven wapenen geëi
gend om eerder ij verzucht en argwaan te
voeden dan uit den weg te ruimen zij ver
vullen de gemoederen met angstige ver
wachting van de dingen, die komen zullen,
en brengen vooral het nadeel mede, dat zij
den volken lasten opleggenwelke bijna
even moeilijk zijn te dragen als de oorlog.
Men moet derhalve voor den vrede ze
kerder en meer met de natuur overeenstem
mende grondslagen zoeken. Zijn recht met
wapengeweld te verdedigen, dat i3 geoor
loofd en niet strijdig met de natuur maar
wèl strijdt het met de natuur, om het ge
weld tot de bewerkende oorzaak van het
recht te maken. Omdat de vrede met het
rustig voortbestaan van de orde gegeven
is, zoo volgt daaruit, dat de eendracht der
vorstenrijken, evenals de eendracht der in-
dividuën, hoofdzakelijk op rechtvaardigheid
en liefde rust.
Het is duidelijk dat niemand benadee-
len, de heiligheid van andermans rechten
hoogachten, wederzijdsche trouw en toege
negenheid aankweeken, de meest vaste en
Arme liefste, snikte Evrard, we zullen dus
afscheid moeten nemen, en we hadden elkander
zoo lief l
Ja, we zullen gescheiden zijn, om veree-
nigd te worden, we zullen elkander weerzien,
mijn Evrard.
Langzaam en met weerzin ging de menigte
uiteen.
De naam van Else was op aller lippenmen
bad voor het slagen harer heldhaftige onderne-
miDg er werd een artikel over haar geschreven
eD naar een Parjjsch dagblad gezonden men had
gedurende de zi ting een portret van haar getee-
keDd, dat nu ten haren behoeve zou gedrukt
worden.
Ik zal niet in appel komen, had de ver
oordeelde gezegd, het is eene beproeving en ik
moet haar dragen.
De eerste persoon die Evrard bjj zijne terug
keer in de gevangenis ontmoette, was kapelaan
Gabriel. Deze verwonderde zich over zjjne kalme
gemoedstemming.
Mjjnheer, antwoordde Evrard, de woorden
mjjner di-rbare vrouw hebben mjj tot een geheel
ander mensch gemaakt. Tot nu toe heb ik haar
slechts gekend als een zachtaardig schepsel dat
zich in alles door mjj liet geleiden, zoo even
was zjj eene heldin i het was God zelf die hafcr
de woorden ingaf, zjj hebben mjj versterkt en
begeesterd Wat geeft het of de menschen
mjj veroordeelen als Else aan mjjne onschuld
gelooft? Zjj zal mjjne kinderen in de liefde tot
hun armen vader gioot brengen, wat kan ik
meer verlangen
Terwjjl hjj nog sprak, trad Bernard binnen.
duurzaamste banden van de eendracht zijn,
welker kracht zóóver reiktdat zij geen
vijandschap en mededinging laat ontstaan.
Nu echter heeft God zjjne Kerk aange
steld als moeder en beschermster van die
beide deugden Zij heeft het daarom steeds
voor haren boogsten plicht gehouden en
zal het ook steeds voor haren hoogsten
plicht houden, de wetten van rechtvaardig
heid en liefde te bewaren te verbreiden
en te beschermen. Voor dit doeleinde heeft
de Kerk alle landen doorkruist en niemand
kan ontkennen, dat zjj den baibaarschen
volken liefde voor de gerechtigheid inge
boezemd, hunne zeden verzacht en hen uit
de woestheid van den oorlog tot de kun
sten des vredes en tot de menschelijkheid
gebracht heeft. Zwakken zoowel als ster
ken, onderdanen zoowel als heerschers, allen
gebiedt zij in gelijke mate de rechtvaar
digheid te onderhouden en niet het onrecht
te verdedigen. De Kerk heeft alle volkeD,
hoezeer ze ook in land en taal van elkander
zijn gescheiden, hoezeer zij in afstamming
onder elkaar verschillen tot één verbond
van broederlijke liefde gebracht.
Het ware te wenschen dat de Vredes
conferentie en de vorsten van Europa op
deze woorden van den Opperpriester der Kerk
allereerst acht sloegen
Te Luik wordt op eene niet onaardige
manier reclame gemaakt om de Zondags
rust bevorderlijk te zijn. Men liet aldaar
Zondag een wagen door de stad rijden,
overdekt met plakkaten waarop het op
schrift: «20,000 winkelbedienden en win
keljuffrouwen smeeken het publiek de in-
koopen des Zondags na den middag niet
meer te willen doen, opdat hun eenige uren
vrijheid verleend kunnen worden.» Tegen
het achterste gedeelte van den wagen, is
een plakkaat geplaatst met een heer er op,
een horloge beziende, die 12 uren wijst,
met het opschrift: «Het is 12 uur, ik koop
niet meer.»
uit.
Vergeef mij, arme vriend, riep hjj snikkend
U vergeven, mjjnheer? Ik kan u slechts
zegenen.
Maar ge zjjt veroordeeld 1
Men had mij ter dood kunnen veroordeelen,
en ik vertrouw op Else
Ja, Else zal haar woord houden.
Hebt ge mjjn vrouw naar huis gebracht
Ja Evrard, de kinderen vooral hadden rust
noodig.
Wanneer zal zjj terugkomen
Morgen.
Het gesprek werd afgebroken. De cipier voerde
Evrard in een afzonderlijke cel.
Toen kapelaan Gabriel bjj Else aanklopte,
vond hjj haar bjj het schrjjowerkersgezin. Zjj had
de kinderen te bed gelegd, en zat daar als het
beeld der smart, met de gevouwen handen op
den schoot, stil voor zich uit te staren.
Ik bewonder u, arme Else, begon de ka
pelaan zacht.
Ach mjjnheer, ik ben kalm, omdat ik
kalm moet zijn. Als ik mij opwind word ik ziek
en ik heb mijne krachten immers noodig, op
'i oogenblik weet ik nog niet hoe ik 't aan zal
leggen, maar ik zal de ingeving van God vol
gen. Zie, ik geloof vasteljjk dat het mij gelukken
zal om Evrard in eer en vrjjheid te hei stel ten
ik heb gezworen en zal mjjn eed gestand houden
maar nu ben ik moe, doodmoe
Else zweeg, en boog het schoone hoofd.
Hemel riep Suzette uit, zjj valt in on
macht
Else viel niet in onmacht, maar ze was uit-
Te Berlijn heerscht onder de patroons
en werklieden in het bouwvak een treuri
ge toestand.
De metselaars blijven daar maar aldoor
dwingen naar hooger loon en minder werk
uren per dag, terwijl de patroons er steeds
op uit zijn geweest, de loonen op te voeren,
in de verwachting, dat ook het arbeids
vermogen der gezellen zou toenemen. Doch
dit is niet geschied- Het arbeids-vermogen
is zelfs minder geworden en het loon is
binnen 5 tot 6 jaren 20 a 25 procent ge
stegen terwijl de levensomstandigheden
I hetzelfde bleven.
Naar aanleiding van dat alles heeft de
Bond van patroons in eene vergadering die
door 300 patroons bezocht werd, besloten,
alle metselaars van 't werk nit te sluiten,
als antwoord op den eisch der gezellen om
meer loon en minder arbeidsduur.
Vreeselijke stormen hebben Wisconsin
geteisterd. Volgens berichten uit New Rich
mond zijn aldaar twee honderd menschen
omgekomen en duizend gewond. Huizen
zijn door den wervelstorm omver geworpen
andere geraakten in brandterwijl geen
middelen bij de hand waren om den brand
te blusschen en alle hoop om de menschen
uit de wrakhoopen te bevrijden, moest men
opgeven.
Een ooggetuige vertelde, dat de storm-
wolk, die in woeste vaart kwam aanzetten,
den vorm had van een trechter en pik
zwart was.
Van de spoorwegen zijn spoorstaven weg
geslagen en bruggen vernield. Op verschil
lende plaatsen hebben nog overstroomingen
plaats gehad die het tooneel der verwoes
ting voltooiden.
Heel vredelievend, nog veel vredelieven
der dan de Vredes-Conferentie te 's Gra
ven hage over de dingen denkt, heeft de
Fransche Kamer 61.600.862 franks toege
staan als buitengewone toelage om eenige
verdedigingswerken der kusten te versterken.
De heer Raymond Poincaré,
nam, nadat hij zijn politieke vrienden had
geraadpleegd, de vorming van een Kabinet
aan. Reeds worden als ministers genoemd
Delcassé, voor buitenlandsche zaken,
geput naar lichaam en ziel, en had den geheelen
dag geen voedsel gebruikt.
Een weinig brood en een teug wjjn wekten
hare levenskrachten op, waarna Suzette haar naar
bed bracht.
Gedurende den tijd welke tusschen de veroor
deeling en het vertrek naar Brest verliepen, viel
er niets bjjzonders voor.
Else stond vroeg op,hield zich met hare kinderen
bezig en bezocht Evrard zoo (likwjjls als zjj kon.
Zij bracht hem dan altijd eenige versnaperingen
mede, maar kon anders weinig voor hem doen,
want hjj droeg nu het onteerende kleed der ver
oordeelden.
Eindeljjk brak ook den laatsten gevreesden
dag aan. Toen de veroordeelden aan elkander
geketend werden en op het punt stonden te ver
trekken, drong eene in 't zwart gekleede vrouw,
door de saamgepakte menigte.
Zij naderde Evrard en half neerknielend bood
zjj hem zjjne twee lievelingen aan.
Zegen uwe kinderen, Evrardsmeekte zjj.
De veroordeelde legde zjjne geketende handen
op de hoofdjes der kinderen.
Ik zegen u, en ik zegen uwe moeder, was
het antwoord.
Hebt ge mjj nog iets aan te bevelen
Neen niets, Else, uw hart zal u geleiden.
Ik zal u schrjjven. Zult ge mjjne brieven
beantwoorden
Ik zal allen beantwoorden, liefste.
Ik had u wel willen volgen tot Brest,
maar 't seizoen is te koud voor de kinderen.
Wordt vervolgd.)
