NIEUWE
k£)ag6laó voor t&Tooró- en 3/uió-iXoÜanó.
Lectuur.
No. 4238
Woensdag ]9 Juli 1899
24ste Jaargang.
BUITÜNLAJN D,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers,
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBEAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
<1,40
<2,80
0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
7 V,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Een boek is een kameraad, een makker.
Slechte kameraden, slechte makkers beder
ven de goede zeden, maar omgekeerd oefe
nen goede makkers, goede kameraden een
hoogst heilzamen invloed uit. De omgang
met waarlijk christelijk-gezinde personen
heeft dit voorrecht boven eene goede lectuur,
dat die omgang eene levendige en derhalve
eene diep ingrijpende opwekking brengt.
Maar eene goede lectuur heeft dit voorrecht,
dat iedereen zich die goede lectuur ver
schaffen kan, terwijl een waarlijk stichtend
gezelschap niet altijd zoo gemakkelijk is te
vinden. En verder hebben wij bij de lec
tuur beter gelegenheid om datgene wat
ons aangrijpt en op bijzondere wijze treft,
langer en met bjjzondere aandacht te over
wegen en ter harte te nemen.
In de stichtelijke boeken Ieren de vrome
mannen voort en spreken tot ons. In elke
degelijk Katholieke familie moet een ot an
der stichtend boek aanwezig zjjn. De hei
lige Vaders bevelen de lezing van een stich
tend boek als om strijd ten dringendste aan.
Zoo onder anderen de H. Augustinus.
Wat de H. Aartsbisschop Ambrosius, wat
de biddende en weenende moeder Monica
niet vermocht, n.l. het hart van Augusti
nus te bewegen dat heeft een boek be
werkt. tNeem en lees,* zoo sprak een in
wendige stem tot den jongeling, die geheel
door zijn hartstochten werd bebeerscht. En
Augustinus luisterde naar die stem, hp las
een hoofdstuk uit de geschriften van den
H. Paulus. <En zoo verhaalt Augusti
nus zelf toen week de duisternis mijns
geestes, de hardheid en ongevoeligheid mijns
harten werden gebroken, ik werd volkomen
helder en bedaard.» Nadat aldus de kete
nen der zonden waren geslaaktwijdde
Augustinus zich geheel en al aan God en
hp werd naderhand die groote Heilige, dien
wp bewonderen en vereeren.
Wat heeft bp den H. Ignatius van Loyola,
den stichter van de beroemde Jezuïeten -
FEUILLETON
VADER BAMBRIQUET,
Lompenkoopman.
Vervolg
De kunstenaar waagde zjjnerzjjds geen enkele
poging om vriendschappelijke betrekkingen aan
te knoopen met iemand, die zulk een atkeer van
de wereld had. heeds den volgenden dag had hij
hem door Narcisse een bewjjs van ontvangst der
duizend franks laten brengen, geteekend door
den directeur eener weldadigheidsinstellng, doch
zonder er een woord van zjjn hand bjj te voegen
Moreau had evenmin eene mondelinge of schrif
telijke boodschap mede teruggegeven.
Alles scheen dus tussohen de beide geburen
afgedaan, en Salviac was reeds bjjna den raadsel-
achtigen man vergeten, van wien hjj eigenlijk
zfjns ondanks een dienet had aangenomen.
Inlusichen had er bjj Bambriquet eene groote ge
beurtenis plaats gegrepen, de gewezen lompen-
koopman was er eindelijk toe overgegaan zijne doch
ter uit het klooster te nemen,waar,zeide men, geen
enkele leermeesteres haar nog in iets behoefde
te onderwijzen. De plotselinge komst in dit huis,
waar tot nu toe juffrouw Lapiquette het bewind
had gevoerd, was ongetwijfeld wel oorzaak ge
weest van menige onaangenaamheid binnenshuis,
doch het gerucht was niet verder gegaan dan
het kamertje van den portier. Wat de huurders
betreft, deze droegen nauwelijks kennis van deze
orde, eene geheele verandering van leefwijze
teweeg gebracht. De lezing van een goed
boek, welke lezing hij niet uit vroomheid,
maar veeleer om den tijd te verdrijven, om
de pijnlijke smarten van zijne ziekte te ver
bannen, ondernam.
«Heb steeds een goed boek in uwe han
den», zeide de H. Hieronymus. Want het
is een vast schild tegen alle booze gedach
ten, door welke men vooral in de jeugdige
jaren wordt bevochten.» En met volle
recht werd die goede raad gegeven want
de goede gedachten houden alle ijdele, on
nutte en slechte gedachten verre verwijderd.
De H. Bernardus zegt op zjjne beurt
dat de lezing van een goed, stichtend boek
i hoogst noodzakelijk is voor ons, willen wij
in het goede vooruitgaan. En de groote
Paus Gregorius I vergelijkt een goed boek
bij een spiegel. <Goede boeken zijn als een
spiegel, dien God ons voorhoudt, opdat wp,
wanneer we ons zeiven daarin beschouwen,
onze gebreken verbeteren en ons met alle
deugden sieren.»
Wie kan, na zulke duidelijke uitspraken
van heilige mannen, het bij uitstek groote
nut van dergelijke lectuur nog betwijfelen?
Maar helaas! het schijnt tegenwoordig tot
den zoogenaamden ebon ton» te behooren
om de lezing van een goed stichtend boek
te verafschuwen en wanneer men leest
enkel zich te bedienen van de roman-li
teratuur, zoo al niet de liederlijke romans
a la Z o 1 a, dan ten minste romansdie
niet ouder alle opzichten den toets van eer
baarheid kunnen doorstaan. Spreek maar
niet van het lezen van boeken, waarin de
waarlijk grootsche en heldhaftige daden van
Gods lieve Heiligen worden verhaald. Men
lacht u uit, om uwe <onnoozelheid». Weet
gij dan niet, dat het lezen van Heiligen
levens goed is voor kloosterlingenmaar
in den tegenwoordigen tijd niet past aan
menschen, die met hunne eeuw medegaan?!
Och ja, zóó is de heiendaagsche wereld:
wuft, dartel, lichtzinnig, om niet te zeggen:
boosaardig en bedorven
verandering en de tegenwoordigheid der nieuwe
meesteres van den huize had zich slechts verraden
door «enige losse tonen op de piano, eenige trillers,
voortgebracht door eene heldere, zuivere stem,
welke te midden der stilte van deze afgelegen
wjjk opwaarts stegen.
Op den avond van den tweeden dag na de
aankomst van juffrouw Eliza Bambriquet werd
er op eene bijzondere wjjze aan de huisdeur
gescheldvrouw Frichard, de portierster, was
op haar post; uauweljjks had zjj de deur geopend,
of zjj zag den heer Moreau statig onder de gas
lantaarn doorgaan, die de poort van het gebouw
verlichtte. Een lange mantel en een breedgerande
hoed gaven den geheimzinnigen huurder een nog
somberder en indrukwekkender voorkomen dan
gewoonljjk.
„Kjjk, is het al tien uurriep vrouw Fri
chard, die de stipte gewoonten van Moreau kende,
//daar is //die al van het tweede
Toen de waardige vrouw daarop een blik sloeg
op de klok, welke in haar kamertje hing, sprong
zij van verbazing overeind.
//Maar het is pas negen uur!/» hernam zjj ge
heel ontdaan, //zou hij ziek zjjn ik be
grijp er niets meer van ik geloof zoo waar,
dat hjj niet naar zijn kamer gaat. Waar gaat
hjj dan naar toe
Zjj stak het hoofd uit het luik, dat in de
glazen deur der kamer was aangebracht, en zag
toen dat de heer Moreau werkelijk, in plaats
van de trap op te gaan, die naar zjjne vertrek
ken leidde, de binnenplaats overging om zich
naar de woning van Bambriquet te begeven.
//Hm dat is wat nieuwsmompelde zjj,
Maar toch gelooven wij voor ons in ge-
moede dat, indien men op het punt van
lezen wat voorzichtiger ware in de keuze
der stof, de menschheid op den duur veel
verder zou komen dan dit tegenwoordig
het geval is.
Rusland.
De Keizerin-weduwe van Rusland is he
den met haar dochter grootvorstin Xenis
in gezelschap van de grootvorsten Alexis
en Alexander Michaelovitsch, tot
Batum het lijk van grootvorst George,
den gestorven troonopvolger, te gemoet ge
reisd.
Onder de maatregelen, welke door de
Russische regeering zijn genomen, ten einde
Finland volkomen bjj Rusland in te lijven,
zijn die welke het leger raken, niet de minst
belangrijke.
Tot dusver waren de Finsche troepen
niet anders aihankeljjk van den Russischen
Minister van Oorlog dan voor zoover het
opper-bevel betrof. Thans zjjn zij aan de
zelfde bepalingen onderworpen als de an
dere Russische troepen.
frankrijk.
Bjj een oproerige beweging te Cherbourg
was het volk als krankzinnig. De op
roermakers hebben op de Place du Cauchin
eene vrouw onteerd en dat niettegenstaande
de kreten van afkeuring der bevolking. Er
zjjn 84 personen in hechtenis genomen
waarvan 24 gevangen zijn gehouden.
Op zeer veel plaatsen waar het gemeen
huisgehouden heeft is schade toegebracht.
Te Aubagne zjjn ernstige gevechten
geleverd tusschen Italianen en Franschen.
De Italianen trokken hun messen. Een
Franschman is zeer gevaarljjk met een mes
gewond. Toen de dader werd gevangen
genomen moest de politie hem tegen de
woede van het volk beschermen.
Duitschland.
Te Berljjn is een diefstal gepleegd die
eenig in zjjn soort is. Een echtpaar was
's avonds uitgevraagd bij kennissen en
sloot zjjn etagewoDing af, daarookdedienst-
i bode verlof had gekregen. Een paar uur
„om uegen uur thuis komen eu naar den huis
baas gaan Er is bepaald iets aan de hand
juffrouw Lipiquette zal het mjj van avond wel
vertellen als zjj uitgaat. Ben beetje geduld dus."
Daarop sloot vrouw Frichard het luikje weder
en nam haar gewone plaats weder in.
Zooals wjj reeds mededeelden, bevond zich de
woning van Bambriquet achter in den tuin, ter-
wjjl de kamers alle gelijkvloers waren gebouwd.
Aan een der uiteinden was een tweede poort,
welke toegang vtrleende tot een ander gedeelte
van den tuin en tot de werkplaats van Salviac.
Ondanks de dikke gordjjnen, welke voor de
vensters waren aangebracht, scheen een zwak licht
door het middelste raam naar buiten, waaruit
men kon opmaken, dat de oude rentenier zich
nog niet ter ruste had begeven.
Moreau klom twee of drie steenen trappeu op
en belde aan. Een oogenblik later hoorde men
een geluid van sloten en grendels, die verschoven
weiden, de deur ging open en juffrouw Lapi
quette vertoonde zich op den drempel met een
ouden blikken blaker in de hand.
Juflrouw Lapiquette was eene vrouw van om
streeks dertig jaar, met een hoogroode kleur en
etoutmoedigen blik, hare kleeding was vooral
merkwaardig om een reusachtigen muts, welker
geplooide kanten rondom haar bol gelaat een
driedubbelen stralenkrans vormden, waartusschen
rose linten wapperden men zou gezegd hebben
eene vrije navolging der opgaande zon.
Toen de huishoudster een man voor zich zag
staan, gewikkeld in een mantel en met een ver
dacht voorkomen, wilde zjj een tweede kreet
slaken van schrik en de deur dichtwerpen, doch
later hoorden zjj tot hun verbazing van een
gast die laat kwam, dat deze de woning
luisterrijk verlicht had gezien en daarom
gedacht had, dat zjj thuis waren gebleven
en zelf gezelschap hadden. Onraad vreezende,
spoedde het echtpaar zich huiswaarts, waar
alles weder in 't duister was. Maar toen
zjj licht aanstaken bleken alle kasten te
zijn opengebroken en al het zilver en andere
zaken van waarde verdwenen. De portier
werd geroepen en verklaarde dat acht <hee-
ren»in rok en witte das hadden gescheld
en door hem naar boven waren gelaten daar
ze opgaven door het echtpaar genoodigd
te zjjn. Daar hjj die huisgenooten niet had
zien uitgaan en de gasten blijkbaar boven
werden toegelaten, had hjj geen achterdocht
gehad. Er was zelfs boven vrooljjk muziek
gespeeld Bljjkbaar was een eerste dief bin
nengeslopen en had met een valschen sleutel
zich toegang verschaft en toen zelf voor de
overigen open gedaan. Van deze diefstal-
virtuosen is nog geen spoor ontdekt.
Amerika.
Kolonel Rooseveld is opgetreden als
Minister van Oorlog en schjjnt een groote
vriend te zjjn van president McKinley.
Hij is zeer voortvarend en voorstander der
uitbreidingspolitiek. Hjj heeft besloten op-
de Philippjjnen krachtig op te treden. Op
zjjn oproeping van vrjjwilligers zjjn er
24,000 gekomen, terwjjl er maar 12,000
gevraagd werden ongelukkig zjjn er niet
genoeg officieren. Deze troepen zullen ech
ter zoo spoedig mogelijk naar Manilla
worden verscheept.
Merkwaardig is het bericht, dat de trans
portschepen, die de troepen zullen over
brengen, met snelvuurkanonnen zullen wor
den gewapend, omdat de Filipinos kaper
schepen zouden hebben uitgerust.
Turkije.
De arme Armeniërs worden door den
Sultan aldoor vervolgd. Nn heeft dezen
tiran weer iets nieuws uitgevonden om
40.000 menschen die reeds twee duizend
jaren lang in Turkjje wonen te kwellen.
Hjj wil ze naar Kreta zenden, een onge
kend oord voor de Armeniërs. En de Groote
en kleine Mogendheden houden een Vredes
conferentie, zjj beletten niet dezen geweld-
dadigen maatregel. De Groote Mogendhe
den hechten feiteljjk hun goedkeuring aan
de huurder richtte eensklaps het hoofd op en
vroeg kortaf:
//Is mjjnheer Bambriquet thuis?//
In de eerste oogenblikken kon juffrouw La
piquette geen antwoord geven, maar het was
nu niet meer vrees doch verwondering, die haar
de spraak benam. De bezoeker fronste de wenk
brauwen.
//Kjjk, daar is mjjnheer Moreau, onze huur
der," zeide zjj eindeljjk op gemeenzamen toon,
//ik zag u, op mjjn woord, voor een dief aan,
ik was er volstrekt niet op voorbereid
//Ik wensohte uw meester te spreken,// viel
Moreau haar in de rede.
Welnu,kom naar binnen, mjjnheer,// ant
woordde zjj wrevelig, want zij gevoelde zich be-
leedigd over de hooghartige wjjze, waarop hjj
haar afscheepte, //kom binnen, ik belet het u
toch niet Mjjnheer is daar met zjjne doch
ter. Want tegenwoordig hebben wjj eene dochter
ook al
De huurder ging de gang, die voorzjjkamer
diende, en een kleine, zeer onzindeljjke eetka
mer door, en begaf zich naar het vertrek, waar
hjj licht had zien branden. Jeannette volgde
hem met haar kaars in de hand, terwjjl zjj iets
onverstaanbaars mompelde. Op het oogenblik,
dat hij de kamer zou binnengaan, ontdeed hjj
zich van zjjn mantel en zich tot juffrouw La
piquette wendende, zeide hjj verstrooid
Dien mjj aan doch hjj bedacht zich
eensklaps, wierp zjjn jas over den arm en trad
zonder plichtplegingen binnen, terwjjl Jeannette
met haar schelste stem riep//Mjjnheer, daar is
de huurder.// (Wordt vervolgdJ
m
HmiEMSCHECOlIfiiMT.
ABONNEMENTSPRIJS
PBIJS DSB ADVEBTENTIEN,
AGITE MA HOW AGITATE.
OP DU
14
I