NIEUWE
QagBlaó voor cföooró- en SEuió-dCollanó.
Katholieken op de Philippijnen.
No. 4258
Vrijdag 11 Augustus 1899
24ste Jaargang.
*3iïanóalent
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUSEAU - St. Janstraat Haarlem.
/1.10
«1,40
«2,80
«0.08
Van 1—6 regels50 Cent
Elke regel meer7'/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
De Katholieke Kerk op de Philippijnen
staat onder de jurisdictie van den aarts
bisschop Mgr. Ferdinando Nozaledo
de Vila, in Spanje geboren en in 1890
tot die hooge waardigheid gewijd.
De zorg over de zielen onder het aarts
bisdom van Manilla bevat 1.817,442 per
sonen het bisdom van Cebu, 1.748.872;
dat vau Jaro, 4,310,754; Vigan, 997,629,
Cumarines, 691.298. De geestelijke order,
op de Philippijnsche eilanden gevestigd
zjjn de Franciscanen, bevattende 155 leden;
de Dominicanen 109 de aartsbisschop be
hoort tot die orde de Augustijnen 228
de Recolletleu, 233; de Jezuïeten 186; de
Capucjjnen 16: de Benedictijnen 16, en de
vereeniging van den H. Vincentius a Paulo,
die in haar broederschap 675 inboorlingen
telt; al de overige kloosterlingen zijn Span
jaarden van geboorte.
Onder andere opvoedingsgestichten zjjn
er vier talrijke bezochte seminaries te Ma
nilla, waarin de jeugd eene vrijgevige bur
gerlijke opvoeding ontvangt en studenten
voor de Kerk worden opgeleid. Buitendien
is het Ateneo bestuurd door de Jezuïeten
en ondersteund door de stedelijke regeering.
De opvoeding der meisjes is geheel in han
den der Zusters.
Eenige Amerikaansche soldaten maken
zich op de Philippijnsche eilanden aan schan
delijke heiligschennis schuldig.
Dorpen en kerken liggen in puin nut
alleen als een gevolg der bommenmaar
voornamelijk en in hoofdzaak door de ver-
n:elzucht der Amerikaansche soldaten. Eene
der kerken bood een tooneel aan welks
gelijke de historie ons niet heelt geschetst.
De Amerikanen vonden de kerk juist zoo
als de priester ze verlaten hadzj) ver
hielden letterlijk alles. De beelden werden
verbrijzeld. Het tabernakel werd openge-
FEUILLETON.
VADER BAMBRIQUET
Lompenkoopman.
Verwig
«Wel alle duivel»! Henri, meat mij niet
kwaad riep bjj, opstaande, terwijl hjj zijn vriend
de karaffen ontrukte, «het is toch al kras ge
noeg, dat men zich niet bewegen mag, noch
spreken, noch iets anders doen. Ik verveel me, en
wil drinken! Wees maar niet bang, dat ik dron
ken zal worden en domheden zal zeggen
Ben ik dan een kind Maak jjj je hof maar
en bemoei je niet met mij
De arme Eliza sloeg op hare piano, alsof de
toetsen stuk moesten, zjj gevoelde zich beleedigd,
tratien van schaamte kwamen haar in de oogen.
Eindelijk gelukte het aan den kapitein en
aan de huishoudster Joli-Coeur tot kalmte te
brengen. Hij maakte niet meer zooveel geweld,
en spoedig klonken de tonen der piano boven
zjjn s'em uitmen had hem echter de karaffen
moeten laten, op zijn belofte, dat hjj er zich ma
tig van zou bedienen.
Terwijl de huishoudster bij hem bleef, om
hem bezig te houden en zijne gedachten af te
leiden, ging Henri naar Eliza toe, die nog steeds
voortging werktuiglijk de piano af te beulen,
nam naast haar plaats en zeide eerbiedig
„Ik hoop juffrouw, dat u zoo goed zult zjjn
de ongemanierdheid van dien armen jongen te
broken en de onmenschen wierpen de H.
Hostiën over den vloer om zich van den gou
den kelk meester te maken. Hiermede nog
niet tevreden vertraden zij de H. HostiëD.
De kostbaarheden werden meegenomen. Ook
begaven zich de woestaards naar de graf
kelders om de lijken van de kostbaarheden
te berooven.
Niet als beschaafde menschen gedragen
zich sommige schavuiten die als vrijwilli
gers dienen in tUncle Sam's» leger. Hun
barbaarsche vernielingswoede kent geen
grenzen.
Een vrijwilliger uit St. Paul zond dezer
dagen van het eiland Luzon naar zjjn huis
een bisschoppelijk gewaad ter waarde van
ongeveer achthonderd, dollars.
Een handelsman, aan de Nicollet avenue
aldaar stelde dat bisschoppelijk gewaad in
zijn winkelraam ten toon. Een ander vrij
williger uit Minneapolis zond een kelk en
altaarlinnen, gestolen uit een kerk te Ma
nilla aan zijn familie als «Souvenirs.»
De Amerikanen maken zich op de Philip
pijnen waar minstens voor de helft nog
goede Katholieken zjjn, door dergeljjke roo-
verijen gehaat. Zjj worden voor barbaren
gehouden, die op een lageren voet van op
voeding staan dan de minste onder het volk.
De Wanderer van St. Paul spoort de
Amerikaansche Katholieken aan tot een
krachtdadig protesteeren bij de Regeering.
Tien millioen Katholieken der Yereenigde
Staten, zegt het blad, behoeven niet te dul
den dat het honderdjarig werk van cul
tuur en beschaving op de Pbilippjjnen ver
nietigd wordt.
In het Amerikaansche leger zjjn sujetten
opgenomen die dal leger onteeren en me
nig katholiek soldaat heeft dan ook bij de
overheid geprotesteerd tegen degruwelda-
dige misdrijven die gepleegd worden.
Aan president Mc Kinlej en zijne
staatkundige vrienden moet dit met alle
kracht duidelijk gemaakt worden, en pro
testen tegen de schending van kerken op de
Philippijnen zouden door alle Katholieke
verontschuldigenhjj is niet gewoon in gezel
schap van welopgevoede dames te komen en de
drank doet hem, zooals n gehoord heeft, duizend
grofheden zeggen.//
//Laten wij niet over hem spreken, kapitein,"
antwoordde het jonge meisje, die het oogenblik
gunstig achtte om tot de voorgenomen verkla
ring te komen, //niettegenstaande de genegenheid,
welke gij elkander toedraagt, kon ik toch ge
makkelijk een onderscheid maken tusschen u
en dien onbeschoften man, en het is vol ver
trouwen, dat ik mjj op uwe fijngevoeligheid
wil verlaten."
Dit vertrouwen zal niet be-chaamd worden,//
hoop ik, antwoordde Saint-Julien verlegen.
//Mijnheer,// hernam zij, zonder met spelen op
te houden, //het geval, waarin ik verkeer, maakt
het voor mjj noodzakelijk over sommige regels
der welvoegeljjkheid heen te stappen. Ik bevind
mjj in de noodzakelijkheid eenigszins de inge
togenheid af te leggen, welke gewoonljjk jonge
meisjes kenmerkt. Neem mjj dus niet kwaljjk,
dat ik zoo maar met de deur in huis val."
„Ik luister, juffrouw.//
//U heeft mjj heden voor de eerste maal ge
sproken, mjjoheer De Saint-Julien,n vervolgde zjj
met gedempte stem, //en ik kan bjjgevolg nog
geen diepen indruk op u gemaakt hebbenik
van mjjn kant moet bekennen, dat ik niet in
staat ben u gelukkig te maken. Ik heb volstrekt
geen vooroordeel jegens u, maar ik zou dezelfde
verklaring hebben afgelegd tegenover eenieder,
die mjjne hand was komen vragen.
//Daarom doe ik een beroep op uwe edelmoe
digheid en smeek u oen aannemelijk voorwend-
vereenigingen en gemeenten aan kern moe
ten gezonden worden.
België.
De Belgische minister-president D e
Smet deNaeyer heeft in de Kamer de
volgende verklaring afgelegd:
De Regeering behoeft, zeide hij, geen po
litieke geloofsbelijdenis af te leggen haar
principes zijn diewelke de verschillende
Regeeringen der rechterzijde hebben geleid,
welke elkaar tot dusver hebben opgevolgd;
maar zij heeft zich tot roeping gesteld
onmiddellijk de kieswet-quaestie tot eene
oplossing te brengen.
Deze oplossing meent de RegeeiiDg te
kunnen vinden in de volledige toepassing
van de proportioneele vertegenwoordiging.
Mjjn overtuiging te dien opzichte wordt
bevestigd door de bjjna unanieme manifes
taties der politieke vereenigingen en der
pers.
De aanwezigheid van een generaal in
het Ministerie van Oorlog wil niet zeggen,
dat de militaire qaaestie is opgelost; zij moet
beschouwd worden als een bewjjs van zorg
voor het leger.
De heer Yandenpeereboom hechtte
er aan te verklaren, dat de leden der vorige
Regeering de tegenwoordige Regeering in
hare taak zullen steunen.
Oostenrij k-Hongar ij e.
In Oostenrjjk gaat men met den dag al
verder den revolutionnairen weg op. Bij
een tuinfeest te Linz zjjn soldaten met
burgers aan het vechten geraakt. Een spl-
daat gaf zijn Duitschgezindheid uiting door
het zingen van de Wacht am Rhein. On
danks het verbod van een onderofficier zong
hij voort, waarop deze hem door een pa
trouille wilde doen gevangen nemen. Daar
tegen kwam het publiek in verzet. De aan
wezige militairen werden in het nauw ge
bracht en ernstig bedreigd. Toen daarop de
gendarmen een paar belhamels in hechtenis
wilden nemen, gingen de burgers tot dade- j
ljjkheden over. Tot zelfverdediging trokken
de militairen den sabel, maar zij weerden
zich wel wat al te kras, zoodat vele niet in
de zaak betrokken personen werden gekwetst.
De districtshoofdman herstelde later de
sel te zoeken om dit voorgenomen buweljjk te
verbreken.//
Ontevredenheid en toorn stonden op het gelaat
van kapitein Saint-Julien te lezen.
//U komt wat laat met uwe vertrouwelijke
mededeelingen, juffrouw,*/ zeide hjj geraakt,
„misschien hadden zjj eerst aan mjjnheer Bam-
briquet moeten gedaan zjjn
„Ik heb er ook eerst met mjjn vader over
gesproken,// hernam het meisje snel, „doek om
bijzondere redenen heeft hij niet naar mjj willen
luisteren. Ik doe een beroep op uwe eer als sol
daat, op uwe rechtschapenheid als edelman en
ik verzoek u dringend gien misbruik van uwe
gunstige positie te makenik zou er u mjjn
leven dankbaar voor zjjn.//
De kapitein zweeg eenige oogenblikken alsof
hjj aarzeldeEliza had nog nauweljjks de macht
hare vingers te bewegen, en de tonen kwamen
schier onhoorbaar uit het instrument.
„Juffrouw,// zeide Saint-Julien eindeljjk, en
zijne stem klonk spottend, „u heeft het gevoel
niet begrepen, dat u mjj inboezemt, ik meen het
oprechter dan u wel denkt en ik zal er mjj wel
voor wachten mjjn geluk op te offeren aan de
onnoozele bedenkingen van een jong meisje.
Uw vader heeft u waarachtig lief en wanneer
de redenen, die u hem heeft opgegeven, hem niet
hebben kunnen bewegen van onze plannen af
te zien, dan zou ik toch stellig ongeljjk hebben
deze te lately varen,
Er zweefde iets, dat op een glimlach geleek,
om zijne lippen, terwjjl hjj aldus tot Eliza sprak,
H eensklaps dook de verschr kkeljjke waarheid
voor het arme meisje op die man, steunende
orde, echter bleef eene zeer opgewonden
stemming tegen de militairen heerschen.
Engeland.
Onder de Engeleche troepen, wordt uit
Kaapstad gemeld, heeracht groote bedrijvig
heid. Regimenten worden naar verschillen
de punten gezonden, officieren maakten
rondreizen in het land, terwjjl het gerucht
loopt, dat er troepen in de kolonie zullen
gevormd worden.
De minister Chamberlain heeft in
het Engelsch Parlement erkend, dat er
versterking van troepen plaats heeft. Wij
besloten, zeide hij, versterkingen te sturen.
De heer Laws en vroeg, of die ver
sterkingen waren voor de verdediging van
Natal. De heer Chamberlain antwoord
de Zij worden nitgezonden op verzoek
van de Natalsche Regeering ter verdedi
ging der kolonie en voor alle gebeurte
nissen.
Het Engelsche oorlogsschip Sans Pa-
reilvlaggeschip van den admiraal der <B>
vloot, heeft een Engelsch zeilschip, groot
1380, in den grond gevaren, op eenige
mijlen van Lizard. Een man der equipage
heelt het leven verloren.
De pestziekte blijft in Engelsch-Iudiö
nog maar steeds nieuwe slachtoffers eischen.
In de afgeloopen week eischte de ziekte
in het presidentschap van Bombay 3880
slachtoffers en ook te Poona bljjft de epi
demie met onverzwakte kracht woeden.
Door het vertrek van een menigte bewo
ners en de verwoestingen door de pest
aangericht, is de bevolking dezer stad van
120.000 zielen op 60.000 zielen terug ge
bracht.
De ellende onder de inlandsche bevolking
moet buitengewoon groot zjjn.
Duitschland.
De Voss. Zeitung giet een kouden water
straal over degenen die meenen dat Duitsch
land een verbond zal aangaan met Frank
rijk, nu Rusland de Republiek geen steun
heeft verleend in de Fashoda-quaestie tegen
Engeland.
Tusschen den wensch op vriendschappe-
1 jjken voet met den nabuur staat om te
gaan, en het sluiten van een bondgenoot
schap ligt echter eene diepe klove, zegt de
Voss: Zeitung.
Het bezoek van keizer Wilhelm aan
op de toestemming hasrs vsder zou den moed
hebben, hasr tegen haar wil te huwentoen s|
zooeven meende, dat hjj aarzelde, zocht hjj on
getwijfeld naar ee» middel om zjjn antwoord
niet scherp te doen zjjn. Toen zjj deze zekerheid
verkreeg, gevoelde zjj iets beklemmends op haar
borst, zij verbleekte, hield plotseling met spelen
op en keek den kspitein met starende blikken
aan.
Hierdoor werd het mogeljjk Joli-Coeur te
verstaan, die nauweljjks op ejja stoel kon bljjven
zitten en uitriep:
„Alle duivels, wat zullen wjj lachen, Jeannette,
als jjj met den oude getrouwd bent en mevrouw
genoemd zult worden.//
De kapitein stampte met den voet op den
grond.
„Die ezel zal mjj mjjn verstand nog doen
verliezen riep hjj uit, terwjjl hjj een vernie-
tigden blik op den dronkaard wierp.
Joh Coenr antwoordde met een reeks van
scheldwoorden, en om deze niet te hooren begon
EJita in een soort wanhoop opnieuw piano te
spelen. Haar gemoed kwam in opstand en toch
had zjj den moed toen de rust in het andere
gedeelte van het vertrek weder eenigszins her
steld was, eene laatste poging bjj Saint-Julien
te wagen.
„U heeft mjj waarschjjnljjk niet goed begrepen,
mjjnheer,// begon zjj. „Ik heb u verklaard, dat ik
u onmogeljjk gelukkig zou kunnen maken, dat wil
zeggen, ik bemin u niet en zal u ook nimmer kun
nen liefhebben.
Wordt vervolgd.)
E («I RMT.
PBIJS D3B ADVEBTENTIEN
AGITE MA NOW AGITATE.
84
OF SI
