NIEUWE Ïï)ag6laó voor cföooró- en &uió-<JColtanó. Uit eigen gaarde. No. 4269. Vrijdag 25 Augustus 1899 24ste Jaargang. BUITENLAND. Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. c 1,40 Voor het buitenland2,80 Afzonderlijke nummers«0.03 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. BÜBEAU: St. Janstraat Haarlem. Van 16 regels50 Cent Elke regel meer 77. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Redactenr-CTitgever, W. KüPPERS. VIU. Meenende dat het van tijd tot tijd aan trekkelijk is iets te lezen van de streken, waar men zeli leeft, vervolgen wij nu en dan ons cuit eigen gaardevernieuwend de vragen besprekend van den dag ofwe' een greep doende in en om onze omgeving. Onze omstreken zijn mooi, dat weet ieder onzer stadgenooten ze trekken vreemde lingen bij stroomen en ze zjjn ons dierbaar boven veel Gij, frissche bloemen gaarde, Zoo nederig, maar zoo rijk In vriendelijkheid, op aarde Geen plekjen, U gelijk Buiten het schoone dat de natuur ons biedtis veel onze aandacht waard, b. v een of ander gebouw verdient wel in na dere beschouwing te worden genomen. Voor heden echter laten wjj dit rusten, wij willen liever toeven bjj onze omstreken, al zjj het niet onmiddellijk dan toch wel er onder saam te vatten, wanneer wij eenige indrnkken geven over de Haarlemmermeer. Zeker, het is een groote tegenstelling met het liefeljjke Bloemendaal, want uren aan uren ontmoet ge niets dan eentonigheid in den overtreffenden trap. Zoover het oog reikt eene groenende vlakte, doorsneden met kaarsrechte wegenaan wier rand kruin- looze boomen den bezoeker folteren laten door de heete zonnestralen Hier en daar langs den weg eene nauwkeurige opgave der kilometers, ter herinnering, hoever men in deze landen is afgezakt. En waarom nu juist zulk dorre streek gekozen? Juist omdat een ieder, onder welke stemming dan ookden dag zal zegenen waarop deze uitgestrekte polder van 11 uren gaans aan de woeste watermassa werd ont rukt. Want zonder te denken aan de vele en groote gevaren waarmede deze hoog golvende wateren Amsterdam, Haarlem en Leiden hebben bedreig 1moet dankbaar worden erkend, hoe thans op dezen bodem FEUILLETON. VADER BAMBRIQUET Lompenkoopman. 45 Vervolg.) De prins scheen in gedachten verzonken. Ein delijk antwoordde hjj „Ik zal u de gansche waarheid mededeelen. Verleden jaar, toen freule Hermance nog in het klooster was en ik haar nauweljjks kende, zin speelde ik eens tegen mjjn ouden vriend, graaf De Montreville, op eene verbintenis tusschen onze beide familiën. Hjj verwierp het voorstel niet, doch geen van ons beiden verbond zich. Hermance was toen nog slechts een kind, zoodat wjj besloten een jaar te wachten alvorens dit onderwerp nogmaals aan te roeren dat is al wat er tusschen ons besproken is. Sedert mjjne terugkomst heb ik niets gedaan of gezegd om deze vergeten zaak wederom in de herinnering terug te roepen. Die jjdele lichtzinnige Hermance zou de vergeljjkiDg niet kunnen doorstaan met... Zie,// vervolgde hjj, met een gebaar op Eliza en Hermance wjjzende, die naast elkander in de aangrenzende zaal zaten, //beschouw deze beide jonge meisjes eens, de eene behaagziek en ge maakt, zelfzuchtig en lichtzinnig, de andere zacht- i moedig, edel en voornaam, en zeg mij dan eens of het noodlot zich niet vergist heeft, door haar in zulke verschillende omstandigheden te plaat sen. Noem mjj degene, die u het meeste waal meer dan vijftienduizend zielen door den arbeid des velds in hun onderhoud voor zien. Men verbouwt er koolzaad haver gerst, erwten en boonen, bovendien wordt een groot gedeelte van den grond door de veeteelt in beslag genomen. Ten tijde van de zestiende eeuw bestond deze polder uit zes kleine meren, met el kander door kanaaltjes verbonden. Stormen vereenigden deze meertjes tot ééne groote waterplas, zoodat zij na 200 jaren een op pervlakte besloegen van 17.770 H.A. Jaar lijks werden verbazende sommen gelds uit gegeven om hun kracht te keeren. Ver schillende middelen werden in het werk gesteld om het verlies van land zooveel mogelijk te voorkomen en met het inheien van paal werk en het leggen van groote stee- nen, waar de grond zulks toeliet, werd de meeste baat gevonden. Meermalen beleefden schippers en reizi gers bange uren, die deze waterwoestenij doortrokken, koers zettende van Leiden naar Amsterdam. Hoewel deze wateren rijk gezegend wa ren met baars en paling en telken jare duizenden ponden naar Engeland werden uitgevoerd, leverden scheepvaart noch viseh- vangst genoeg voordeelen op om op te we gen tegen de enorme schadedie telken jare door deze wateren den lande werd toegebracht. Vandaar het denkbeeld dezen zoo zeer ge vreesden waterplas te bedjjken en droog te maken. Met eere dient te worden ver meld Jan Leeghwater, molenaar en landmeter van Noord-Holland. Bp hem rjjpte het eerst het plan de geheele meer met een dijk en eene breede vaart te om ringen en dan met behulp van 160 acht kante molens droog te malen. De ontwerper van dit plan vond het spreekt vanzelf, vóór- en tegenstanders en zelf heeft hij zjjn idee niet mogen in uit voering zien komen want eerst 200 jaren na den dood van den genialen Leegh water weiden zijne plannen verwezenlijkt. dig schijnt een grooten naam te dragen en be mind te worden." Sal viae wiep een onrustigen blik om zich heen, als vreesde hij, dat nog andere personen Al freds woorden verstaan hadden. XXIV. //Laat toch dergelijke denkbeelden varen, wat ik u bidden mag riep Salviac met warmte, //bedenk wie u is en waar u zich bevindt 1 //Beproef u zeiven te beheerschen en voeg u bjj de overige gasten, anders zou men iets kun nen vermoeden. Wanneer u niet kalm kunt bljj- ven, moet u ongemerkt heengaan Ik ken u niet meer terug, prins, u zjjt zwak geworden als een kind 1// Alfred scheen uit een droom te ontwaken. //Ja, ja, gjj hebt gelijk,// antwoordde hij, //gjj zijt mijn vriend Salviac, en ik dank u. Ik heb inderdaad moed noch kracht meer, ik kan geen strjjd meer voeren en meen krankzinnig te worden 1# In de zaal was eene ODgewone beweging merk baar, de meeste genoodigden namen plaats op de zetels in de nabijheid der piano. //De jonge dames gaan haar duo zingen,// zeide de kunstenaar, begrijpende, dat de prins in dit oogenblik van geestelijke zwakheid zelfs de eenvoudigste raadgevingen behoefde maak nu van de gelegenheid gebruik, om de afgeme tenheid goed te maken, die u jegens freule Da Montreville getoond heef;, ga haar den arm bicden om haar naar de piano te geleiden, deze beleefdheid zal een einde maken aan eene me nigte dwaze praatjes." Hiertoe hebben de herhaalde stormen in het najaar van 1836 den grooten stoot ge geven. In genoemd jaar werd het water uit het meer naar de zijde van Amsterdam tot voor de poorten dezer stad opgejaagd en daarna werd datzelfde gevaarvolle spel opzichtens Leiden herhaald, waardoor we gen, kaden en dijken werden weggespoeld en ontelbare bunders land onder water gezet. Nu werd niet langer gedraald en aan de droogmaking der woestenij begonnen en den lsten Juli 1852 was het meer droog en de reusachtige onderneming, waarop de geheele beschaafde wereld de aandacht ge vestigd had, was volbracht. 18000 bunders grond waren aan de wateren ontwoekerd. Aan geheel dezen arbeid heeft men 39 maanden besteed. Aan de zuidzijde van het meer bij de Kaag draagt het stoomwerktuig aldaar tot opschrift den naam «Leeghwater» als hulde aan de nagedachtenis van den genia len Noord-Hollander. Frankrijk. Een brief van kolonel Schneider. Ko lonel Schneider, schreef een brief aan den Figaro waarin hij bevestigtdat het stuk aan den Krijgsraad te Rennes voor gelegd, valsch is. Hjj voegt er bp, dat op den aangegeven datum van het stuk 30 November 1897, zpa meening volkomen te gengesteld was aan de schuld van D r e j f u s. Deze brief luidt als volgt: «Den 17n Augustus zond ik aan den Figaro het volgende schrijven De brief van 30 November 1897 medegedeeld in den Figaro van den 16n Augustus 1899 is valsch. Ik verzoek u thans daaraan toe te voegenOp 30 November 1897 was mpn meening volkomen het tegendeel van die, uitgedrukt in het bedoelde stuk. De toe voeging van een datum en van mpn hand- teekening aan den tekst, dien men mij toe schrijft is een valschheid, zelfs voor het ge val, waarover ik niet kan oordeelen zon der den tekst gezien te hebbendat het stuk op een anderen datum van mij afkom stig was.» //Gjj bebt gelijk,// zeide de prins, zoo gedwee als een kind//gij roept mjj tot de plichten der meest alledaagsche beleefdheid terug. Tot weerziens.// Dit zeggende spoedde hij zich naar de deur van het groote salon, terwjji hjj zich bjj na met geweld een doortocht baande. Verheugd over den goeden uitslag zijner po gingen, beproefde Salviac hem te volgen, doch kon niet door de menigte heendringen, zoodat hjj genoodzaakt was bij de deur te bljjven.// Daarom ging hjj op de teenen staan, want hij wilde ten minste zien of de prins zjjne opdracht vervuld had. Twee paren kwamen langzaam voor uit tusschen de dicht opeengepakte toeschouwers, doch het was de gezant, die aan freule De Mon treville den arm bood, terwjji de prins met Eliza volgde. Salviac kon niet weten of de keuze van Alfred vrjjwillig was, bjj merkte slechts op, dat deze zeer bleek zag en Eliza zelf ook buitengewoon opgewonden scheen te zjjn. Toch wisselden zjj geen enkel woord met elkander, terwjji daaren tegen de gezant vrooljjk met Hermance sprak en tusschenbeide zelfs in lachen uitbarstte. //Dat zal nog slecht filoopen,// dacht de artist, „ik wist niet, dat het zoo moeieljjk was, een verstandig man te beletten dwaze streken uit te halen Men sloeg eenige accoorden op de piano aan, waarop het eensklaps doodstil in de zaal werd. Een beroemd musicus had voor het instrument plaats genomen, terwjji de beide jonge meisjes, achter een lessenaar staande, het teeken afwacht ten. Hermance zag er nog steeds vrooljjk en Aan de Matin wordt uit Londen ge meld dat Esterhazy een brief richtte aan kolonel Jouaust en de leden van den Krpgsraad om te protesteeren tegen de ver klaringen van Grenier. Hp baalt daar bij aan een telegram van Grenier, na de aanklacht van Mathieu Dreyfus, waarin Grenier dit een flauwe grap noemde. De Libre Parole meldt, dat aan een diner bp Chezelles op het kasteel Bonlleaume, waaraan graaf Munster en kolonel Schwarzkoppen deelnamen, de laatste zou gezegd hebben«Welnn, het is zoo, Dreyfus heeft ons stukken uitgeleverd» De Libre Parole deelt mede op verzoek aan kolonel J o u a u st den naam te zullen mededeelen van den persoon die deze me- dedeeling heeft gedaan. Transvaal. De oorlog tusschen Engeland en de Zuid- Afrikaansche Republiek is nog maar eene quaeslie van tpd. Beide partpen maken zich gereed. Engeland schpnt vast besloten te zjjn de Bóeren-Republiek aan zich te willen on derwerpen belust op den rjjkdom dien de Transvaal aanbiedt. De minister Chamber lain stoort zich niet aan de protesten die opgaan tegen zjjn willekeurig en schan delijk optreden. In de West-minister-abdjj heeft de bekende Canon Gore, een ge matigd hoogkerkelijk geesteljjke der An- glicaansche kerk, zelfs gepreekt uit het be ginsel van rechtvaardigheid tegen een oor log met de Transvaal. Hjj zei dat die oorlog uit wraak worlt ondernomen. Ook keurt Dr. Clifford, een gezien predikant bjj de afgescheidenen, den oorlog ten zeer ste af. DuitsoMand. Keizer Wilhelm heeft met zjjn ver- trouwde raadgevers Kroonraad gehouden over de Kanaal-quaestie. Of een besluit ge nomen is over het al of niet ontbinden van het Huis van Afgevaardigden is niet be kend. Men gelooft algemeen dat de minister Miquel zal heengaan. Hjj heeft de Ka- naalwet dubbelhartig verdedigd, aan hem verwjjt men voor een niet gering deel de ne derlaag van Kroon en Regeering. Maar zjjn aftreden staat geljjk met het aftreden van het geheele kabinet want hjj is er het hoofd en de ziel van. trotsch uit, overtuigd als zij was, dat zjj, in het salon baars vaders en te midden van hare vrien den, levendig zou worden toegejuicht. Eliza daarentegen scheen geheel onder den indrnk, eenmaal zelfs wierp zjj een verwarden blik om I zich heen alsof zjj duizelig werd, zjj wankelde en moest zich aan de vergulde leuning van een stoel vastgrjjpen om staande te bljjven. Toen Salviac zag, dat het arme meisje op het punt stond in zwjjm te vallenhad hjj haar gaarne met een woord of gebaar willen bemoe digen, doch eene tiendubbele rjj toeschouwers scheidde hem van haar. Beter dan iemand wist hjj aan welke treurige gedachten Eliza ten prooi was, en deze ontroering moest vanzelf invloed uitoefenen op hare stem. Behalve uit lieden uit de voornaamste standen bestond het gezelschap uit de beroemdste zangers en musici, welke te Parjjs verbljjf hielden zulk een publiek zon niet toegeefljjk zjjn voor een onbekend meisje, dat, met den dood in het hart, zou trachten zjjn aandacht te boeien. De kunstenaar beefde voor zjjne beschermelinge, toen het stuk een aanvang nam. Zijne vrees bleek ongegrondhetgeen in zjjn oog noodlottig moest zjjn voor Eliza, maakte juist haar succes des te grooter. Al haar begaafdheid, door een geheim ljjden opgewekt, vond in de uit drukking hiervan een uitweg aan hare gefolterde ziel ontsnapten trillende, zoetklinkende tonen. Reeds bij de eerste klanken maakte zich eene le vendige bewondering van de toeschouwers mees ter, om weldra plaats te maken voor eene bjj na godsdienstige aandacht. Weldra braken geestdrif tige toejuichingen los. (Wordt vervolgdt) HliaLBHSCHECOIRIll ABONNEMENTSPRIJS PRIJS DER ADVERTENTIEN. e e AGITE MA HOW AGITATE. OF DE i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1899 | | pagina 1