NIEUWE
QagBlaö voor cföooró- en 3.uid-<JCollanó.
De roeping der vrouw
onder sociaal opzicht.
No. 4275,
Vrijdag 1 September 1899
24ste Jaargang,
b U1TEJNLAN
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Aizonderljjke nummers0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BÏÏBEAIJ: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA HON AGITATE.
PBIJSjDEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels50 Cm»
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Red a c t e ur-CT i t g e v e r, W. KüPPERS.
De zoogenaamde vrouwenquaestie wordt
tegenwoordig op de internationale eoDgres-
sen, in vereenigingen en op vergaderingen,
in verzoekschriften en andere geschriften,
behandeld. Maar het antwoord op de vraag:
Wat is de vrouwenquaestieluidt zeer ver
schillend, naargelang het standpunt van
den beantwoorder verschillend is.
Het is natuurlijk niet onze taak om voor
de doeleinden der vrouwenbeweging op te
treden, geljjk deze beweging in het so
ciaal-democratisch legerkamp in vollen gang
is. De vrouw in alles volkomen geljjk te
stellen aan den man, deze richting schiet
het doel voorbjj, deze richting heeft een
valsch en verkeerd doeleinde. Wij moeten
deze quaestie beschouwen van christelijk
standpunt af. Onder dit gezichtspunt moe
ten wjj de quaestie aldus stellenHoe
moet de vrouw leven en werken, om zich
zelve en anderen gelukkig te maken
Volgens de oorspronkelijke verordening
Gods is de vrouw de hulpe van den man,
maar niet zijne slavin. Zij moet zijne hulpe
zijn in huis en in de familie, zij moet de
vreugde, maar ook het leed te zamen met
den man deelen, zij moet hem en zich
zelve, door te werken volgens Gods wil,
gelukkig maken.
Maar helaasniet lang heeft de vrouw
deze eervolle plaats en waardigheiddoor
God haar toegewezen, gehandhaafd en be
zet. Hoe spoedig werd de vrouw bp alle
vóórchristelijke volken afgedrongen van de
plaatswelke God haar aangewezen had
Wjj zeggen bij alle vóórchristelijke vol
ken wij zonderen zelfs de Joden niet uit,
want bij dezen gaf de geringste oorzaak
aan den man het recht om zijne vrouw een
voudig te verlaten. Zij was echter niet meer
zjjne levensgezellin, maar zijne slavin. En
erger nog waren de toestanden bij de hei-
densche volken hier opent zich vóór onze
FEUILLETON.
VADER BAMBRIQUET
Lompenkoopman.
51 Vervolg.)
//Vader// zeide zjj eindeljjk, //daar u in ernst
spreekt, bid ik u mjj vergiffenis te schenken,
wanneer ik uw wil niet doe. Ik zou er mjjn
gansoh leven berouw over gevoelen, als ik u
in eene positie gebracht had, waarover u zich
zou moeten schameD, waarover ik zelf in de
eerste plaats zou blozen. Wanneer ik verzekerd
was, dat men u goed zou ontvangen io het
salon van mevrouw De Montreville, zou ik mij
gelukkig achten, er met u binnen te treden. Nu
wjj echter op eene slechte ontvaDgst moeten re
kenen, mag ik niet gedoogen, dat u zich dsar-
aan blootstelt, en doe ik zelf afstand van het
genoegen, dat ik mjj had voorgesteld.//
//Hé, kind? wat sla je door!// riep Bambri-
quet toornig, //maar je zult je belofte houden
door op het bal te komen, vooreerst omdat je
verwacht wordt en dan omdat ik het wil. Ik,
van mjjn kant, heb ook mijne redenen, om
daar te zjjn; ik wensch mjj een denkbeeld te
vormen van zulke groote feesten, omdat ik de
zen winter ook gasten denk te ontvangen, ten
einde eene geschikte partjj voor je te vinden,
hetgeen nog zoo gemakkeijjk niet is. Daarbjj zal
ik ongetwjjfeld bjj de gravin een zekeren prins
De Z ontmoeten, die mjj nog geld schnl-
oogen een afgrond, waarvan wij huiverend
en met ontzetting den blik afwenden.
In Sparta bestond er geen echtbreuk,
esnvoudig daarom niet, omdat er geen echt,
geen huwelijk bestond. In Athene, het zoo
genaamde brandpunt der diepzinnigste we
tenschap, was de vrouw niets meer dau
een willoos werktuig van de laagste harts
tochten. En de oude Germanen hadden wel
meer eerbied voor hunne vrouwen dan de
oude Grieken en Romeinen maar toch is
het een dwaling te gelooven, dat alles, wat
Tacitus ons daaromtrent bericht, waar
heid zijn zou. Wat de geschiedenis ons
meedeelt, luidt geheel anders, en slechts
daarom heeft Tacitus het lot der Ger-
maansche vrouwen als zóo heerlijk afge
schilderd, omdat hij daartegenover de mis
dadigheid en zedeloosheid van het Romein-
sche volk met des te schriller kleuren wilde
afmalen en des te scherper wilde doen uit
komen.
Waarheen wij alzoo bij de vóórchriste
lijke volken den blik wendenoveral el
lende, overal schande, overal misdaad en
smaadHier was menschelijke hulp mach
teloos hier moest de redding van Boven
komen, en die redding kwam in den Chris
tus, den Verlosser der wereld. Hp, die de
wereld wilde verlossen, wilde de vrouw niet
op de laatste plaats verlossen neenaan
de vrouw had hij de taak, de verhevene
taak toegedacht om met de verlossing der
weield zelfs mede te werken.
Volgens de kleer vaD den Christus was
de vrouw wederom de hulpe van den man
en aldus de moeder en opvoedster van
hare kinderen. Volgens de leer van den
Christus werd aan de vrouw wederom de
plaats toebedeeld, welke zjj volgens Gods
raadsbesluiten moest innemen. En hare
plaats werd veredeld, bevestigd en verheven,
doordat de goddelijke Verlosser het Sacra
ment des huwelpks instelde.
En de hoogste autoriteiten van de Kerk
hebben dere eereplaats van de vrouw al
tijd gewaardeerd en verdedigd en bevestigd
dig is, en dien ik gaarne eens n nier zon wil
len kennen.//
Deze laatste overweging was nu juist niet
geschikt om Eliza van haar besluit af te bren
gen, het meisje antwoordde dan ook beslist
//Desnoods, vader, zal ik den moed hebben
u ongehoorzaam te zjjn, nooit zal ik erin toe
stemmen in een salon te verschjjnen, terwijl u
te midden van dienstboden in eene zjjkamer
zou moeten wachten.//
«Wat moet dat beduiden F// riep Bambriquet
uit, die, reeds zeer driftig van natuur, nu nog
woedender werd door de teekens, welke Jean-
nette hem gaf. Je wilt niet, dat is wat nieuws!
Maar ik heb ook een wil en drjjf mjj niet
tot het uiterste, zie je, of ik zou in staat zjjn
je in het rjjtuig te stoppen en er je goedschiks
of kwaadschiks heen te brengen. Maak mjj niet
boozer dan ik reeds ben, het zou je berouwen!*'
//Ik smeek u, vader
//Ha! durf je nog tegenspreken? Denk je
hier meesteres te zjjn? Welnu, dat zullen
wij eens zien, je bent nog niet meerderjarig \m
//Houd u goed!" zeide de huishoudster zacht.
Op dit oogenblik kwam Salviac, reeds geheel
voor het bal gekleed, de kamer binnen. De ka
menier was komen zeggen, dat men niet op
juffrouw Bambriquet behoefde te wachten, en
nu kwam hjj eens naar de reden daarvan vra
gen. De gewezen lompenkoopman weidde breed
uit over de noodzakelijkheid om zjjne dochter
te vergezellen. Eliza zeide niets meer, doch in
haar blik lag zooveel droefheid, zooveel wan
hoop opgesloten, dat de kunstenaar ervan ont
roerde.
niet al'eeD tegen tyrannieke en goddelooze
mannen git den lageren stand, maar ook
tegen de aanzienlijkste mannen uit den
koogsten stand, tegen mannea, die door
bunne misdaden zelfs vorstentronen ont-
eerden en bezoedelden.
En in de MiddeleeuwenDe geheele
edele ridderdienst tegenover de vrouwen,
is hp niet ontsproten op christelpken bo
dem is hij niet ontsproten uit heb juiste
begrip van de betrekking der vrouw tot
Maria, die nu eenmaal door God en door
de Kerk als het toonbeeld bij uitstek voor
de vrouw is voorgesteld
Hiervoor in een volgend nummer.
Oostenrijk-Hongarije.
De ongeregeldheden in Oostenrijk hou
den aan. De burgemeester van Eger, heeft
zich, vergezeld van vele raadsleden, voor
afgegaan door een deputatie uit den Rijks
dag, naar het huis van den districts-com
mandant begeven.
De geheele stoet, waarbij zich langza
merhand vele burgers hadden gevoegd,
uitte eenigen tijd vijandelijke kreten tegen
het gouvernement, waarna de troepen de
menigte uit elkander moesten drijven. On
geveer hetzelfde geschieidq te Grasnitz.
De verspreiding der Münch. Neueste
Nachr. in Oostenrijk is door de Regeering
van graaf T h u n verboden.
In de Galicische mijnstadjes Mi'on-
wics en Czeladz hebben zeven duizend mpn-
werkers den arbeid neergelegd. Zp eischen
hooger loon, korter werktijd en ontslag van
een baas die hun niet aangenaam is. Er is
een sterke afdeeling troepen naar de mijn-
districten gezonden.
Duitschland.
De Duitsche gezant te Parijs, graaf
Voü Munster, die tot Prins is verheven
en als zoodanig den naam prins Derne-
burg zou voeren, heeft den Keizer ver
zocht zijn geslachtsnaam Muns ter te mo
gen behouden. In ove reen stemming met dit
verzoek heeft de Keizer bepaald dat de ge
zant voortaan den titel prins Von Mun
ster-Derneb u rg zal voeren.
Salviac had het karakter van zjjn overbidde-
ljjken schuldeischer goed bestudeerd; hjj wist,
dat men van hem niets kon gedaan krjjgen
wanneer men hem ,-n zjjn trots krenkte daarom
deed hjj aanvankeljjk, alsof hjj het voorgenomene
zeer natuurljjk vond. Daarna nam hij den grjjs-
aard ter tijde eo begon met warmte te pleiten.
ZijDe beschouwiugen schenen indruk op den
stjjfhoofdigen Bambriquet te maken.
//Eigenljjk zoudt u wel geljjk kunnen hebben,//
antwoordde hij, //mjjne psrsoonljjke opvatting.
en dan mjjne waardigheid kom, schrei
niet langer,// vervolgde hjj, zich tot zjjne doch
ter wendende, //dat maakt er je niet mooier op
en men zou je uitlachen. Wat een geschreeuw
voor zoo weinig WolIk ga niet mede.//
//Hoe, mjjnheer,vroeg Jeannette toornig,
//veroorlooft u
//Zwjjg toch,// fluisterde Bambriquet, ondeu
gend glimlachend, //er moet toch een einde
aan komen
Intusschen was Eduard naar Eliza gegaan en
beproefde bjj haar te troosten. De kamenier
kwam zeggen, dat het rjjtuig gereed was en me
vrouw De Salviac wachtte.
„Welnu, ga dan," zeide Brambriquet bedaard;
//goeden avond, Liza, amuseer je goed.//
//Neen, vader,// zeide zjj treurig, „deze wreede
twist, waarin ik uw wil heb moeten wederstre
ven, heeft mjj de oogen geopend voor mjjn
waren plicht, ik mag niet in een gezelschap
komen, waarin men u niet zou ontvangen daar
om verzoek ik mjjnheer De Salviac mjj bjj Her-
mance te verontschuldigen, en
//Hal nu zou men je moeten bidden en smee-
Het Pruisische Heerenhuis heeft gis
teren de uitvoeringswet voor het Burger
lijk Wetboek overeenkomstig de besluiten
van het Huis van Afgevaardigden goed
gekeurd.
De beide Huizen van den Pruisischen
Landdag werden nu gisteren gesloten, een
dag vroeger derhalve, dan men verwacht had.
In de slot-zitting van het Huis van Af
gevaardigden verklaarde minister-president
Von Hohenlohe, dat de Regeering de
leden dankt voor hun arbeiden hunne toe
wijding. Ten zeerste betreurt zp het ech
ter aan de andere zijde, dat het kanalen-
plan de goedkeuring der Vertegenwoordi
ging niet kon verwerven. Zp houdt niette
min onwrikbaar vast aan dat groote werk,
en verwacht met zekerheid dat de over
tuiging van de noodzakelijkheid daarvan
onder het volk steeds dieper zal wortel
schieten.
Reeds in de volgende zitting hoept de
Regeering, dat het gelukken zal het met
den Landdag over eene schikking in deze
eens te worden.
Volgens de National Zeitung zijn de be
schikkingen reeds genomen, waarbp de Re-
geerings-ambtenaren, die tegen de kanalen
wet hebben gestemd, zullen worden gepen-
sionneerd.
Transvaal.
In weerwil van de voortdurende geruchten
van oorlog wordt uit Kaapstad getelegra
feerd, dat de vooruitzichten op vrede
gunstig zjjn.
Men gelooft dat verscheidene mededee-
lingen, in besliste termen vervat, aan pre
sident Kruger verzonden zijn, met na
druk den wensch te kennen gevende,dat elke
poging tot een vreedzame oplossing moet
worden aangewend.
De minister-president Schreinerzond
een telegram aan president S t e y n, waarin
hp ernstig de hoop uitspreekt, dat de
vrede zal bewaard hip ven, en zeideik
vertrouw dat gjj daartoe de uiterste pogin
gen zult aanwenden.
Over de laatste onrustwekkende re
devoering van den Engelschen minister
Chamberlain heeft president Kru
ger gezegd «Ik weet niet of de dagblad
pers juist of niet juist heeft weergegeven,
wat hij gezegd heeft, maar als hij recht
streeks tot mjj spreekt, zal ik luisteren en
weten wat ik moet antwoorden.»
ken \n riep Bambriquet met bulderende stem
//wel verduiveld I dat begint mjj op het laatst
te vervelen 1 ik wil, dat je naar dat bal gaat,
ik wil he», versta je
//Ik zal gaan, vader," zeide Eliza, hevig ver
schrikt.
//Nu dan, neem haar mede, die tranen zullen
onderweg wel drogen maar laat zjj spoedig
heengaan, anders zouden we wel eens voorgoed
boos kunnen worden.//
Salviac haastte zich het diep bedroefde meis
je naar het rjjtuig te brengen, waarmede zjj
naar het feest reed, om daar te zingen en te
glimlachen. Doch behalve den pjjuljjken indruk,
dien het vorige tooneel bjj haar had achtergelaten,
had zjj nog reden tot ongerustheid. Zjj vermoedde,
dat haar vader, hoewel schjjnbaar haar zin doende,
toch heimeljjk zjjn voornemen zou ten uitvoer
brengen. Zjj deelde hare vrees aan den heer en
mevrouw De Salviac mede, die vergeefsche po
gingen aanwendden om haar gerost te stellen.
Men kan begrjjpen in welk eene angstige span
ning zjj den avond doorbracht.
Eliza's vermoeden was gegrond zoodra zjj ver
trokken was, zond Bambriquet om een rjjtuig,
waarin hjj met juffrouw Lapiquette stapte, die
de list allervermakeljjkst vond. Zoo reden zjj
naar het hotel van den graaf De Montreville,
waar men volstrekt geen zwarigheid maakte om
hem in de zjjkamer te laten, toen zjj verklaarden,
dat zjj op iemand uit het gezelschap wilden
wachten.
(Wordt vervolgd.}
HiiftlMSCOECOEfilIT.
ABONNBMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
or DE
