No. 4285.
Woensdag J 3 September <899.
24ste Jaargang
fDagSIaó voor c/Zooró~ en SCuiö-éCollanö.
Nieuwigheden.
Arm Frankrijk.
PRO EFN f' M M ER8 gratis
*ÏÏersefiil van meening.
BÜITKJ8LAM 1
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland cc
Afzonderlijke nummers
f 1,10
1,40
2,80
0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Nieuwe abonnementen op
de NIEUWE HAARLEM-
SCÜE COURANT en het ZONDAGS
BLAD worden dageljjks aangenomen.
Zij, die zich vanaf heden abonneeren,
ontvangen de nummers gedurende deze
maand verscbijuende, gratis.
(Slot.)
Wederom anderen werpen zich uitsluitend
in de moderne, sociaal-politieke strooming,
hun geheele werkzaamheid wijden zij aan
sociale en politieke studiën, maar vergeten
daarbij de hoofdtaak van hun leven, welke
bestaat in het redden van hun eigen ziel
en van de zielen van anderen. Onze tegen
standers hebben daarbij een voordeelzij
lokken ons naarbuiten op het vrije, open
veld, om de eeuwige, onveranderlijke waar
heden tegeljjk in het slijk van de dage-
Ijjkscbe hartstochten en gebeurtenissen
mee te sleuren en\aldus aan deze waar
heden de bovennatuurlijke bekoorlijkheid
en de eeuwige waarde te ontnemen.
Zooals wjj boven reeds gezegd hebben,
kunnen velen bij alle deze strevingen ver
vuld zijn van oprechte bedoelingen, maar
niettemin bljjft het gevaar bestaan. Na
melijk de verzwakking in de belijdenis
en handhaving van de christelijke waar
heden, de vermindering van het door
Christus ingesteldekerkeljjk gezag, de
neiging tot gevaarlijke nieuwigheden.
Wèl is de Kerk van Christus voor alle
tijden gesticht en voor alle menschen.
Maar dit wil niet zeggen, dat zjj aan de
verschillende haitstochten van elke eeuw
iets van hare grondbeginselen moet ten
offer brengen. De Kerk moet het lijden
van elk tijdperk kennen, die rampen en
ellenden genezen en heelenmaar zij
zelve moet boven het wilde en woeste
drjjven van de menscheljjke hartstochten
staan. Het volk moet bijtijds ge waai-
schuwd worden voor de invoerders van
nieuwigheden. De nieuwe strooming welke
hierin bestaat om op alle gebied van ge
loof en zedelijkheid aan de dwalingen van
de 19e eeuw offers te brengen, ban voor de
Kerk zeer gevaarlijk worden.
Wjj moeten katholiek blijven en ons wèl
wachten voor hen, die van meening zjjn,
dat men alleen door toegeven het Katho
licisme in wijder kringen kan handhaven.
Toen de Apostel Petrus naar Rome kwam,
toen waren de menscheljjke hartstochten
aldaar niet minder ontketend dan tegen
woordig, bij het einde van de 19e eeuw.
FE V1LLE TON.
VADER BAMBRIQUÊT
Lompenkoopman.
61 Vervolg
//Met dat al had mjjnheer volstrekt geen zin
iu dat ui'stapje//, hernam de snapachtige por
tiermouw. //Terwjjl ik zoo in het huishouden
bezig was, hoo de ik wat tij zeide Zonder bet
te willen, dat verzeker ik u. Hjj had dringende
zaken met den deuiwaarder te bespreken en
wilde nog heden r aar hem gaan, doch jiffrouw
Lapiquetle heeft net zoo lang gebid en ge
smeekt, totdat hjj eindelijk heeft toegegeven.
Toch iag de bewuste zaak hem na aan bet
hartbrommende kleedde hjj zich aan en wilde
op het laatste oogenblik nog uit het rijtuig
springen, dat ik voor hem gehaald had, om
weder in het huis te gaan juffrouw Lspiquette
heeft hem tegengehouden.»
Deze bijzonderheden voorspelden niet veel
goeds het meisje keek Cécile moedeloos aan.
r/Zou jij je nu reeds laten afschrikken, Eliza?»
vroeg mevrouw De Salviac op zacht verwjjten-
den toon.
Hare vriendin stelde haar met een droevigen
glimlach gerust.
Zjj wendde zich tot de portierster met de
vraag
'/Hebt ge, zooals gewoon!jjk, den sleutel van
ket huis, vrouw Frichard
En toch predikte hij eene gestrenge leer
van den Gekruiste. En deze leer van zelf
verloochening was het, die in de diep ge
zonken Romeinsche wereld bijval vond. En
de mede-arbeider van den H. Petrus, de
wereldapcstel Paulus, kon met recht schrij
ven Dat ons geloof de wereld overwint.
Mgr. Darboy schreef weleer«Men
zegt, dat niet iedereen, die wil, het geloof
bezit. Maar ik zeg, dat het tegendeel waar
is. Men bezit het geloof, indien men wil.
Ik weet wel, het geloof komt van Boven
bet is God die het geloof geeft. Maar
ik bemerk vooreerst, dat God het geloof
schenkt aan allen, die dat geloof begeeren
en met oprecht, kloekmoedig hart dat ge
loof zoeken. Maar vervolgens zeg ik, het
geloof komt ook van den mensch. Want
het geloof is eene deugd, en dus wordt er
persoonlijke medewerking en zelfstandige
bemoeiing gevorderd.»
«Ik weet welzoo vervolgt dezelfde
Mgr. Darboy, «men neemt, ten einde
zjjn ongeloof te verontschuldigen, zijne toe
vlucht tot de «duistere geheimen» en de
z ogenaamde «moeilijkheden» van onze ge
loofswaarheden. Dat zijn uitvluchten, die
niet geheel zonder eigenbelang zijn. Deze
lieden zouden op dezelfde manier de een
voudigste waarheden van het verstand aan
grijpen en ook de mathematische begin
selen, wanneer zij rechtstreeks naar den
biechtstoel zouden voeren.»
«Weet gij,» zou eindigt Mgr. Darboy
«wat bijna den mensch verhindert om te
gelooveu Het is de verwarring van het
hart, dat opstijgt naar het hoofd. Het zijn
niet de bewijzen die te zwakmaar de
hartstochtendie te sterk zijn
Deze woorden zijn duidelijk en zonneklaar,
en kunnen de oogeu van menig twijfelaar
openen.
Daar zijn er die den Franschen kapitein
Dreyfus onschuldig noemen, terwijl zij
evenmin zijn onschuld kunnen bewijzen
als zjj onder het publiek die hem schul
dig denken, terwjjl beide partpen de be
wijzen niet bezitten.
Tot de eersten behoort zekerde Paijjsche
correspondent van het Handelsbladhij
trilde en beefde van aandoening, droefheid
overstelpte zijn hart, zoodat voor haat of
wraak daarin geen plaats was bij het ver
nemen van het vonnis over Dreyfus uit
gesproken.
Hoort hoe hij spreekt over het vonnis
«O, ik kende het wel, het wangedrocht
van domheid dweepzuchtopzettelijke
blindheid, dwiugelandjj, wreedheid en laf-
//Zeker, juffrouw, ik word altjjd vertrouwd,
en dat vertrouwen ii ook niet misplaatst, ik
zou geen boosdoener binnenlaten.
//Die bengel van een Narcisse heeft de bru
taliteit gehtd te vertellen, dat ik wel eens in
mijn kamertje in slaap viel maar daar
heb ik hem eens duchtig voor onderhanden
genomen, ja», vervolgde zjj, «den huissleutel
heb ik, maar ik sta er ratuurljjk niet voor in,
dat u binnen alles open zult vinden, want
mjjnbe»r sluit altjjd het salon waarin zich
zjjn geld bevindt
//Goed, geef ndjj dien sleutel dan als het
noodig is, zal ik in het zjjvertrek of in de
eetkamer wachten
//Zooals u verkiest, juff-ouw, bovendien is
mjjn kamer'je te uwer beschikking en het zal
mjj een eer zjjn, u gezelschap te mogen houden.»
//En waarom zou je niet bjj ons komen,
beste Eliza vroeg mevrouw De Salviac mo-
geljjk moet je geruimen tijd wachten.»
//Neen, neen, Cécile, ik ken het karakter
van mijn vader j als hjj vermoedde, dat ik op
jou aansporing hier ben, zou ik Diets van hem
kunnen verkrjjgen. Het is misschien wel een
geluk, dat hjj niet bier was, toen wjj sameD
uit het ijjtuig staptenongetwijfeld zou hjj
doof gebleven zjjn voor mijne gebeden. G? dus
heeD, Cécile, en wacht geduldig den uitslag
mjjner pogingen af
Mevrouw De Salviac zag de juistheid van
deze redeneering iD, zoodat zjj geen tegenwer
pingen maakte.
//Wat u betreft, vrouw Frichard,» vervolgde
Eliza, zich tot de portierster wendende, d e
Van I6 regels50 Cents.
Elke regel meer71/!
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangère
G. L. D AU BE 8)- Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 31 bis Faubourg Montmartrt
heid tevens, bijgeloof en gemis aan zede
lijkheid. Ik kende het in zijne verschillende
uitingen, maar ik, arme optimist, bleef
hopen en vertrouwen op den vooruitgang,
en ik meende dat de menschheid reeds
zoover gevorderd was, dat het helle spook
der tijden van barbaarscbheidgrimmig
blazend en gift spuwend, toch zou moeten
afdeinzen als de waarheid met haar lichten
fakkel over de duisternis zou heerschen.
«Ik heb mij bedrogeD. Het licht is ont
stoken, de waarheid is ten volle zichtbaar
geworden, doch het monster is niet afge-
deinsd en weer zet het zijn klauw op het
onschuldig slachtoffer. Daarom ben ik be
droefd. De dag van heden heeft mij eene
dierbare illusie ontnomeo. Eene illusie
het vertrouwen in den tegenwoordigen
staat der ontwikkeling van het Fransche
volk. Niet de illusie omtrent D r e y f u s'
onschuld. Deze staat bij mij vast, wat ook
de uitspraak der zeven officieren geweest
is. Niet de illusie omtrent den eindelijken
triumf van het recht. De waarheid zal
zegevieren, want zij is de waarheid, maar
wie zal die zegepraal aanschouwen Welk
een poel van achterlijkheid is voor ons
bloot gelegd, daar waar wij meenden op een
veilig vasten bodem van gezond verstand,
van zedelijken moedvan helder oordeel
te mogen rekenen. Arm Frankrijk dat
door vijf officieren zoo gebrandmerkt werd
in de oogen der menschheid enz.»
Na deze ontboezeming slaat de Parijsche
Correspondent over tot den aanval op den
Regeerings-commissaris majoor Carrière,
hij heeft zich in hem vergisthij noemt
hem niet alleen een dwaas maar ook be
lachelijk, bekrompen, dom en stijfhoofdig,
zelfs gevaarlijk. Hij beschuldigt de leden
van den Krijgsraad eene onverantwoorde
lijke misdaad te hebben begaan. In de vol
heid van zijn journalistenkracht schrijft
hij zjjn prophetie «De worsteling zegt hij,
woedt nu tusschen dompersgeest en voor
uitgang, tusschen gezag en vrijheid, tus
schen machtsmisbruik en gezag. Wij heb
ben niet afgerekend met de Dreyfus-
zaak. Ons wacht een tjjd van groote be
roering. Frankrijk wacht een tijd van bit
tere tweespalt. Het vonnis van heden be
ëindigt niets, het opent daarentegen eene
periode van strijd waarvan noch de duur,
noch de omvangnoch de uitslag te
voorspellen zijn.»
Zoover de Parijsche Correspondent van
het Handelsblad. Wij willen hem alleen dit
zeggen Maak u niet zoo ongerust, bezig
waar gij wilt uw uitdrukkingen, vriend en
vijand weet, of liever gevoelt, wat gij be
doelt. Waar de pers optreedt met bedrei-j
gingeD, daar zou men moeten gaan den-
intufschen den huissleutel gebaald had, //ont
houd goed, dat noch mjjn vader, noch iemand
anders weten mag, dat ik hier ben gekomeu
in gezelschap van mevrouw De Salviac.»
De vrouw glimlachte gemeenzaam, hetgeen
al den ondergeschikten vaa Bambriquet eigen
scheen te zjjn.
//Kom, kom, u kent mjj heelemaal met,»
zeide zij met waardigheid, //als u meent, dat
ik er de vrouw naar ben, om alles rond te
bazuinen I Ik weet meestal wel, wat er aan de
band is, maar ik kan het voor mij houden....
//Juffrouw Lipiquette weet wel, hoe bescheiden
ik ben, zjj .dochgeroeg daarvan. U wilt
niet weten, dat u met het xjjtuig van mevrouw
gekomen is: gotd, dan zal ik daarover zwjjgen.
Veel kwaad zie ik daar anders niet in, u is
geboren om in een rjjtuig te zitten, en zonder
mevrouw te beleedigeD, zal het hare u weldra
toebehoort d, met al het overige Een dag
vroeger of later dcet niets ter zake.»
Deze woorden, die duideljjk aantoonden, dat
de spoedige ondergaDg van Salviac geen ge
heim meer voor de praatzieke portiersvrouw
was, deden de arme Cécile van schaamte blozen.
Eliza zeide zacht tot haar
//Kom, lieve vriendin, ga nu heen en bid
God, dat Hjj mjjne pogingen met een gunstigen
uitslag moge bekronen.»
//Houd moed, lieveling fluisterde Cécile.
Daarop verwijderde zjj zich haastig.
Eliza bleef onbewegeljjk voor de portierskamer
staan zij peinsde over de middelen om den
8^'fhoofdigen Bram briquet zachter te stemmen.
ken aan het gerammel der zilverlingen en
men vraagt zich onwillekeurig af, hoeveel
stoffelijk en zedelijk misdeelden hun zwa
velstok in den modder doopen, om, op be
vel hunner verplegers, een of ander slecht
begrip ingang te verschaffen.
Zeker ook wij noemen en noemden reeds
lang Frankrijk een ongelukkig land, maar
dat land bezit nog de kracht om zich te
onttrekken aan de slavenketen van gewe-
tenlooze fortuinzoekers die het in een poel
van zedeloosheid gekluisterd houden.
Wjj scharen ons niet bjj dat soort Fian-
schen die een Maximiliaan van Oos-
tenrjjk in Mexico lieten doodschieten, wij
scharen ons niet bij hen die een P i u s IX
in 1870 den Judaskus gegeven hebben en
een onrecht lieten plegen zoo tastbaar, zoo
onweersprekelijk, dat de ongeloovige let
terkundige Busken Huet niet aarzel
de te verklaren, dat, zoo er ooit onrecht
bestond, P i u s IX ongetwijfeld het slacht
offer was van het grootste onrecht onzer
eeuw.
De verleiders van het Fransche volk
brengen wij in herinnering hoe zij met
al hun lawaai in deze eeuw van verlich
ting, van uitvinding en van stoom, van
electrische vonken en spectaal-analyse, bo
venal geroemd als de eeuw der wijsheid,
in bittere ironie slavenketenen smeedde
en nog smeeden voor de vrije Dochter des
Hemels de H. Kerk. In Frankrjjk ver
richten zij een vrjjheid-moordend werken
zj). die thans geheel Europa in twee kam
pen trachten te verdeelen, zijn mede schul
dig, dat de Plaatsbekleeder van Christus
tot een gevangene van het Huis van Sa-
voye werd vernederd.
Moge het uur der wederopstanding voor
Frankrjjk spoedig slaan, om als herboren
en gelouterd door nederlagen, zjjn plaats
weer in te nemen als de Staat, die Gods
dienst en Gezag weet hoog te houden. Dan,
maar ook dan alleen is Frankrjjk groot.
Wie het D r e y f u s proces onpartjjdig
heeft gevolgd zal tot de conclusie komen
dat het er in de Fransche Republiek treu
rig uitziet.
Wjj hebben de ooi zaak zeer dikwijls be
sproken en meer dan ooit valt thans te
constateeren, dat de jammerljjke toestand
te wjjten is aan eigen schuld van het
Fransche volk, dat verwjjfd en zorgeloos
zich geworpen heeft in een moeras van
zedeloosheid. Geen wonder dat in Frank
rjjk noch vrijheid noch veiligheid meer be
staat. De vrjjheid van drukpers en de vrjj -
heid van vereeniging bestaat er nog enkel
trouweljjken tcoD, „dat ik weet, waarom die
mooie dame van niets u in het klooster is
komen bezoeken, voor de zaak van morgen, is
het niet zoo Ja, ziet u, veel kans van slagen
hebt u niet en naar mijn idee moest u er zich
liever niet mede bemoeien. Ik ken mjjnheer
reeds sedert lang, en wanneer hjj zich een
maal iets in het hoofd heeft gesteld, moet het
gebeuren, al zou de onderste s'esn boven ko
nen en ditmaal hetft hjj zich iets in het
hoofd gesteld, daai kunt u zeker van zjjn Als
u eens had gezieD, welke oogen hjj opzet'e,
toen hjj de papieren doorliep en hoe hjj met
den voet stampte, toen juffrouw Lspiquette
hem wilde bewegen uit te gaan Het is een
vriendenraad, dien ik u geef, lieve juffrouw,
steek uw neus niet in deze zaak, of er zal
misschien ongeluk voor u uit voortvloeien.»
Hoewel de beschermende toon, waarop dit
gezegd werd, iets vernederends voor Eliza had,
begreep zjj, dat zjj deze woorden niet geheel
en al in den wind mocht slaan; zjj wachtte er
zich echter wel voor dit te doen bljjken en
I antwoordde koel
//Genoeg, vrouw Frichard, de zaak waarvoor
ik hier beu betreft alleen mjjn vader en mjj.
Ik zal op hem wachten nogmaals, denk erom,
dat hjj niet mag weten met wie ik ben geko
men, desnoods zal ik het hein zelf wel zeggen.»
Met deze woorden maakte zjj aanstalten de
binnenplaats over te steken om in de woning
te gaan.
voor de socialisten en anarchistenmen
weet hoe alle vereenigingen, die niet naar
de pjjpen der vrjjmetselaarsregeering dan
sen, ongenadig ontbonden worden en hoe
de aanvallen op de Koningsgezinden ons
duideljjk leeren hoe er in Frankrjjk met de
rechten der burgers wordt omgesprongen
De vr jjheid van godsdienst gaat lang
zamerhand in Fi ankrijk verloren en daar
entegen genieten de godsdiensthaters eene
meer en meer aangroeiende ongebonden
vrjjheid. De processiën en godsdienstige
feesten worden belet, maar de losbandig
heid mag in de straten van Parjjs al hare
afschuwelijkheden ten toon spreiden. De
kloosters en kapellen tracht men te slui
ten en de priesters en kloosterlingen op
allerlei wjjze te knevelen De vrjjheid van
godsdienstig onderwjjs wordt belemmerd,
en weldra zal de tjjd komen, dat er aan de
kinderen geen godsdienstig onderwijs meer
zal mogen gegeven worden.
Belastingen worden geheven, de burgers
moeten betaleu hoe langer hoe meer en
het gespuis steekt den kop op om het werk
der vernietiging voort te zetten. Zoo goed
als ongestraft pleegt men te Parjjs en el
ders de snoodste schandalen waarvan ons
de beeldstormerij in de kerk Saint Joseph
te Parijs dezer dagen het bewijs heeft
geleverd.
De ministerieele willekeur en van den
anderen kant de parlementaire wispelturig
heid maken een degelijk besturen van 's lands
zaken in Frankrjjk onmogeljjk. Al dieper
en dieper brengen de mannen van de
valsche vrjjheid, gelijkheid en broederschap
het land ten verderve.
frankrijk.
In het Paleis van den Senaat is men
jjverig bezig met alles in gereedheid te
brengen voor het proces der zoogenaamde
samenzweerders tegen de Republiek. De
Minister van Binnenlandsche Zaken wil
de voornaamste onder de samenzweerders
in het gebouw van den Senaat opsluiten,
hjj wil 40 cellen laten bouwen maar de
architect kan maar voor 9 plaats vinden.
Een aantal Senators hebben den Minister
aangeraden het proces te doen plaats heb
ben in het Paleis van het Congres te Ver
sailles, waar ruimte in overvloed is.
Jl. Vrijdag zjjc weer vier z. g. samen
zweerders losgelaten wegens gebrek aan
bewijs. Ondertusschen zoekt men nog steeds
naar samenzweerders die nergens te vin
den zjjn. Eenige huiszoekingen te Poitiers
en Marseille hebben geen resultaten op
geleverd. De Fransche Regeering moet wel
een zeer onrostig geweten hebben, nuzjj
overal samenzweerders ziet die haar wil
len wegjagen.
Alles in den omtrek van Rodez,
waar de roquefort-kaas gemaakt wordl, is
de gaat de tjjd spoedig en beter om.»
//Dank voor uw aanbod,» antwoordde Eliza
//ah ik u noodig mocht hebben, zal ik u roepen,»
Zjj ging het huis binnen, vrouw Frichard
zeer ontevreden achterlatende over de wjjze,
waarop hare vervelende attenties waren opge
nomen. De waardige portierster begon, om zich
te ti oosten, in een oud boek te lezen, dat zjj
van eene buurvrouw geleend had, hetwelk
zooveel belangrjjks scheen te bevatten, dat zjj
weldra in slaap viel.
XXXIV.
Gaarne had Eliza haar vroeger kamertje we
der opgezocht, doch toen zjj beproefde bi' sa
lon te openen, waar zjj door moest, om het te
bereiken, bespeurde zij dat Bambriqut den
sleutel had medegenomen. Zjj moest dus in
de eetkamer bljjven, die tevens voorspreekka
mer diendeen volgestopt was met kasten
en oude meubelen hier werden de lieden ont
vangen, die de heer des huizes niet waardig
keurde het sanctum sanctorum (heilige der'
heiligen) te betreden, waar zich de geldkist
bevond.
Het vertrek had slechts één venster, dat
uitkeek op het tuintje, aan welks einde zich
het atelier van Salviac verhiefzonderling ge
noeg was dit raam open terwjjl al de nadere
hermetisch gesloten waren. Deze
heid wekte echter bjj A-dicht.
ABONNEMENTSPRIJS
fftTMAlN lLIENDJUfT"
AGITE MA NON AGITATE.
OF DE
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
//Ik wed,// zeide de portieravrouw op ver-
„Hemelsche goedheid I jufl/quw
portierster. irU zult
zei ik u wat pezeleehep
zij trok slechts
riep Ue J op een
,i,.r -af«yrXN.r'Aê"- 'den Y/yen loop te laten.
sïöfl'om "h a ra n gedachten
Zij
|«SJ1
do o pol
wierp