NIEUWE
tDagS/ad voor *31 oord- on SLuii-iJCollanó.
Een nieuw moordtuig.
No. 4298,
Donderdag 28 September 1899
24ste Jaargang.
BUITENLAND»
Voor het buitenland
Afzonderigke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regelsI i50 Cent
Elke regel meer
71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimtes
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Red a c t e ur-0 i t ge v e r, W. KüPPERS.
De Amerikanen hebben een nieuw moord
tuig uitgevonden om de beschaving bevor
derlijk te zjjn. Zij treden immers op als zoo
danig en hebben ter wille der beschaving
de Spaansche koloniën geannexeerd. Met
de Philippijnsche eilanden gaat het werk
der Amerikaansche beschaving den Yankees
niet naar den zin en 't is daarom dat zij
nieuwe dynamiet-kanonnen er heen zullen
zenden om de Filippinos tot onderwerping
te brengen.
Deze moordtuigen zijn vervaardigd met
het uitsluitend doel om naar de Filippijn-
sche eilanden te worden gezonden. Zij zijn
gemakkeljjk te vervoeren en uit elkander
genomen weegt het zwaarste stuk van zoo'n
dynamiet-kanon niet meer dan 15 pond
zoodat in een streek met slechte wegen het
kanon, uiteen genomen, in deelen gemak
kelijk op muilezels kan vervoerd worden.
De lading, die bij kanonnen, van 21/i duim
kaliber 4 pond weegt, is gevuld met gela
tine dynamiet, dat veel nitroglycerine bevat
en waarvan de ontploffing eene vreeselijke
uitwerking heeft.
Proeven met het nieuwe dynamiet-kanon
door het Departement van Oorlog te Was
hington genomen, hebben bewezen, dat een
schot in eene ruime omgeving verschrik
kelijke verwoestingen aanricht.
Men zegt, dat wanneer een schot in een
dichte massa troepen valt, het dengenen, die
niet gedood worden, zulk een hevigen schok
geeft, dat zjj voor een tijdlang tot vechten
onbekwaam zijn. De staf van het Ameri
kaansche leger belooft zich een groot suc
ces met dit geschut te kunnen behalen.
De dynamiet-kanonnen zullen gebruikt wor
den, waar groote ophoopingen van troepen
niet door kleine vuurwapens kunnen bereikt
worden.
Men wil de Filippinos schrik aanjagen
met het nieuwe moordwerktuig en hen zoo
danig beschaven, dat, wanneer zij het nieuwe
geschut hebben leeren kennen, zjj zich in
F E Ü1LLETON.
VADER BAMBRIQUET
Lompenkoopman.
74 Vervolg.)
Zeer goed, mijnheer de graaf, u kunt op mijne
bescheidenheid rekenen.//
//Daaraan heb ik nimmer getwjjfeld," zeide
De Montreville, terwijl hij aanstalten maakte om
heen te gaan, //en nu wij het met elkander eens
zijn, gevoel ik mij gedrongen te verklaren, dat
ik geen oogenblik geloof heb geslagen aan die
praatjes betreffende juffrouw Briquet
Bambriquet of hoe zjj ook heeten moge.
Mjjne dochter heeft zich tegenover mjj zeer gun
stig over haar uitgelaten, hoewel Hermance niet
veel meer met haar op heeft na zeker avond
feest. Wat u betreft, mjjnheer, u is er de man
niet naar om
U heeft geljjk,// riep Alfred driftig uit, //geen
waarde te hechten aan zulken dommen laster
praat. De persoon, die u bedoelt, is een engel
van zachtheid en geduld, zjj is de reinste, edel
aardigste aller vrouwen
//Al goed,// antwoordde De Montreville koel,
„zjj verdient ongetwijfeld al het goeds, dat u
van haar zegt, hoewel uw geestdrift eigenlijk
het omgekeerde zou doen veronderstellen. Vaar- I
wel dus prins, ik heb uw woord Tot morgeDl//
//Tot morgen// herhaalde Alfred werktuiglijk.
Hg deed De Montreville tot aan de deur
het binnenland zullen tetugtrekken en zich
op schermutselingen zullen toeleggen, zoo
als de Cubanen dit jarenlang in hun strijd
tegen de Spanjaarden gedaan hebben.
Eene prachtige beschaving die de Ameri
kanen met dynamiet in het leven roepen
Wij zijn echter de meening toegedaan, dan
men tegenover de Filippino3,die hun geboor
tegrond verdedigen tegen vreemde indrin
gers, minder buskruit en dynamiet en meer
diplomatie en menschlievendheid moest aan
wenden. Het kanongebulder brengt geen
beschaving.
Indien er oorlog moest gevoerd worden,
dan ware het alleszins recht dien zoo krach
tig te voeren als mogelijk is om hem daar
door spoedig te doen eindigen. Maar hier
mag geen sprake zijn van een gerechtvaar-
digden oorlog, hier gaat Amerika op ver
overing uit, hier wordt oorlog gevoerd tegen
een vrij volk, om een politiek te volgen,
die in tegenspraak is met het volkenrecht
en de beloften, door de Amerikanen aan den
bevelhebber de Filippinos, generaal A g u i-
n a 1 d o, gegeven.
De Regeering der Vereenigde Staten zou
beter doen met de dynamiet-kanonnen
t' huis te laten en aan de bewoners der
Philippijnsche eilanden het recht van zelf-
regeering aan te bieden, dat hen van vgan-
den tot vrienden zou maken. Om dat doel
te bereiken hebben de Filippinos de Span
jaarden van hun eilanden helpen verdrijven.
Duitschland.
9
Tusschen Berlijn en Parijs wordt een
telefoonlijn aangelegd, zij zal eene lengte
hebben van 1200 kilometers.
Het Berliner Tageblalt heeft van zjjn
correspondent te Konstantinopel een bericht
ontvangen, volgens hetwelk Rusland ver
langt dat de indertijd naar den Kaukasus
uitgeweken Armeniërs zullen repatrieeren.
Eerst wilde Turkije dat die menschen
zich op Ereta zouden vestigen, doch daar
kwamen de Kretensers tegen op en Rusland
schijnt bezwaar er tegen te hebben dat zjj
van het studeervertrek uitgeleide, daar bleef
hij staan met half geopenden mond en vragen -
den blik, alsof hjj op het punt stond eene
laatste poging te wagen om den halsstarrigen
grijsaard tot andere gedachten te brengen. Doch
de graaf ried waarschjjnljjk hetgeen er in hem
omging, ten minste hij maakte eene statige bui
ging en verwjjderde zich haastig.
Nog eenige minuten bleef Alfred op den
drempel staan, daarna loosde hjj een zucht en
ging langzaam de trap af.
Toen Alfred op de binnenplaats verscheen,
was mjjnheer De Montreville in een levendig
gesprek gewikkeld met Salviac hun onderhoud
scheen van vriendschappeljjken aard te zijn.
„Ja, ja,// zeide de graaf lachend, //een dezer
dagen kom ik het model van uw ruiterstand
beeld in oogenschouw nemen, u kunt op eene
scherpe critiek rekenen, wanneer u u zelf niet
overtroffen hebt. De gezant heeft mjj wonderen
verhaald over uw werk, doch pas maar op, ik
let ook op de onderdeelen.//
//En daar zal ik u dankbaar voor zijn, mijn
waarde graaf,// antwoordde Salviac, //u weet niet,
hoeveel waarde ik aan uwe raadgevingen hecht.
Tegen wanneer mag ik uw bezoek verwachten?»
//Och, morgen of overmorgen, dat zal afhan
gen van eene zaak, die ik nog te regelen heb
met
Eensklaps hield hij op, want toen hjj onwille
keurig opkeek, bemerkte hjj den prins op eenige
schreden van zich af. Hij groette opnieuw, richt
te een paar woorden tot den lakei, die hem
eerbiedig bjj het instappen behulpzaam was, en
terstond daarop zette het rjjtuig zich in beweging.
naar Anatolië gaan. Dientengevolge over
weegt Turkjje nu of die Armeniërs niet
onderdak gebracht zouden kunnen worden
in Duitsche koloniën een denkbeeld waar
over men zich overigens in Duitschland
niet erg warm zal maken.
In de Pruisische Rijnprovincie is een
«dorp» dat niet minder dan 30.000 inwo
ners heeft, nl. Altedorf, bij Essen gelegen
en door duizenden werklieden van deze fa
brieksstad wordt bewoond. De dorpsinrich
ting, volgens Pruisisch staatsrecht, past er
niet meer voor, zoodat er sprake van is
het dorp te vereenigen met de stad Essen
die al ongeveer 100,000 inwoners beeft.
De Rijnprovincie heeft nog meer groote
«dorpen» als Meiderich bjj Ruhrort, Bor-
beck, Altenessen, Carnap, Schalka, die ver
moedelijk eerlang een stedelijk bestuur zul
len erlangen.
Italië.
Er is sprake van het oprichten van een
dagblad te Rome, dat de partjj der Zanar-
delli's en der Rudinianen zal voorstaan. Men
spreekt dat de onderneming zal beginnen
met een half millioen als bedrijfskapitaal.
Deze nieuwe courant zal op den dag van
de opening der Italiaansche Kamer voor
het eerst verschijnen en de campagne be
ginnen met te trachten het Ministerie ten j
val te brengen.
Een nieuw ministerie met Zanardelli
als premier, en misschien een fusie van de
beide partgen vertegenwoordigend, staat
dan te wachten. Om den presidentszetel
zal door beide partgen gestreden wordeu.
Transvaal.
De Transvaalsche Boeren zijn bjjna allen
onder de wapens. De Transvaal is eene ge
wapende natie. Wanneer de jonge Boer
den leeftijd van 16-jaren bereikt heeft, krjjgt
hij een geweer en hg legt dit wapen niet
neer tot hg zestig jaar oud is. Is het va
derland in gevaar, dan neemt ieder Boer
zijn geweer en patroontasch van het wa
penrek, zadelt zjjn paard, pakt den ransel
met mondkost voor eenige weken en rjjdt
naar de verzamelplaats van zijn district.
De Transvaalsche Boer is dan een uit
muntend soldaat, hg strijdt voor het behoud
van eigen haardstede, hg kent de bergen
en ravijnen, de ontelbare passen en heu
veltoppen, hij is goed gewapend, prachtig
bereden en uitnemend schutter. Tegen zul-
Op en top een edelman van den ouden stem
pel," mompelde de prins, terwjjl hjj het rjjtuig
met een blik volgde //teergevoelig tot dwaas
heid toe, wanneer de eer in het spel is, onver
schrokken tot in het vermetele in de oogen-
blikken des gevaarsv
Hij ging op zjjn eigen rjjtuig toe en liet zich
werktuigeljjk in de kussens vallen, terwjjl Sal
viac den koetsier den weg uitduidde, welken
deze volgen moest. Een oogenblik later bevond
men zich op weg.
Zoolang het rjjtuig door de straten van Parjjs
rolde, spraken zjj geen woord. De kunstenaar
begreep dat zjjn medgezel aan eene verklaarbare
ontroering ten prooi was, nu hjj op bet punt
stond eeoe vurig beminde vrouw terug te zien
en eerbiedigde daarom zjjn stilzwjjgen. Zoodra
men echter buiten de stad was en de wielen
minder ratelden, ontwaakte Alfred uit zjjn ge
peins.
//Salviac,// zeide hjj op harteljjken, vertrouwe-
ljjken toon, //hoewel ik je eerst korten tjjd ken,
meen ik toch als op een ouden, beproefden
vriend op je te kunnen rekenen.//
//Daarin hebt u geljjk, prins,// antwoordde
de kunstenaar met warmte, want ik zal u mijn
gansche leven genegen zijn.»
//Welnu, ik ga je een bewjjs van deze gene
genheid vragen."
//Wat moet ik doen, prins? Ik beu bereid.//
//Morgen zal je vernemen, welken dienst ik
van je vriendschap vraag.
//Wees zoo goed morgenochtend om zeven uur
bij mij te komen."
//Ik zal er zjjn, daar kunt u staat op maken,
ke landskinderen die hun geboortegrond
verdedigen valt niet veel uit te richten, zij
zien den vijand grimmig aan.
De Boeren hebben steeds de schouders
opgehaald voor moderne krijgstactiek. Hon
tactiek is die, welke zij van de wilde stam
men, waarmede zij vroeger hebben te strjj-
den gehad, hebben afgekeken. Een troep
Boeren stormt in vliegenden galop op den
vijand af en lost op korten afstand geko
men, een moorddadig salvo, om daarop
spoorslags, als gedragen dooreen stofwolk,
te verdwijnen. Of zij verschansen zich achter
de overal verspreidende rotsblokken in de
bergpassen, houden den vjjand met een
onafgebroken vuur bezig en putten hem
uiten dit schijfschieten der Boeren, waarin
meer «rozen» dan «poedels» gemaakt wor
den, heeft den Transvalers in hun ver
schillende oorlogen, vooral die van 1881
den naam bezorgd van de beste schutters
te zijn ter wereld.
Amerika.
De feesten te New-York ter eere van
admiraal Dewey zullen schitterend zijn.
HedeD nemen zjj een aanvang, overal zjjn
versieringen aangebracht.
Gedurende de geheele week zullen de
kantoren gedeelteljjk sluiten, terwjjl de twee
voornaamste dagen geheel als Zondagen
zullen worden beschouwd. New-York heeft
nog nooit zulk een feesteljjk aanzien gehad
als thans. Daar de timmerlieden staken was
het zeer moeilijk om geschikte menschen
te vinden en moeit men vier- en vjjfmaal
zooveel als anders betalen.
frankrijk.
De Fransche Minister van oorlog heeft
een nieuwe legerorder uitgegeven, waarin
o. a. gezegd wordt, dat het aan alle offi
cieren, in Duitschland, Oostenrijk en Italië
reizende, verboden is, de manoeuvres bjj
te wonen en zich op de exercitieterreinen
te bevinden, tenzjj voorzien van een speci
aal verlof der betrokken autoriteiten. En
omgekeerd zal geen Duitsch, Oostenrgksch
of Italiaansch officier de Fransche leger
oef eningen mogen bjj wonen, zonder schrif-
teljjke toestemming.
Engeland.
De Anglikaansche bisschop van York
reisde onlangs volgens ;zjjn gewoonte, in
doch zoudt u mjj niet vast met een enkel woord
kunnen zeggen
»Ik heb morgen een duel en jjj bent mjjn
getuige."
„Een duel En met wien
//Dat zal je later weten maar vraag nu
niet meer wat ik je bidden mag Laten
wjj liever over Eliza spreken,» voegde hjj er
levendig bij.
Aan den rand van het bosch van Boulogne, in
de richting van Auteuil, staat een van die aardige
villa's zooals de Parjjsche burger zich droomt, die
gewoon is den Zondag met zjjn gezin buiten de stad
in de vrjjs lucht door te brengen. Hare bouworde
is eenvoudig en bevallig; zjj ligt een vijftig schre
den van den grooten weg af, aan het einde eener
lindenlaan. Twee tuinhuizen bevonden zich aan
weerszjjden van den hoofdingang, het eene diende
tot verblijf van den tuinman, het andere was
een soort belvedère, van waaruit de bewoners
van het huis een uitzicht op den weg hadden.
Voor de woning strekte zich in een hal ven cir
kel een frisch grasperk uit, waarop zes oranje-
boomen in groen met wit geverfde kuipen ge
plaatst waren,
i Het was een net, geriefeljjk, luchtig gebouw,
waarachter zich een groote tuin bevond, gedeel
teljjk met bloemen, gedeelteljjk met groenten
beplant, en welks boomen met het gebladerte
van het naburige woud als het ware samen
smolten.
Wordt vervolgd.)
liAftlEHSCHE C0DR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
'PRIJS DSR ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
OP DE