No. 4301. Maandag 2 October 1899. 24ste Jaargang $)ag6laè voor vföooró- en oCuió-éCoIlanó. Onze Koninginnen bij den Vesting-oorlog. TWEEDE BLAD BUITEN LAND, BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. 1,10 1,40 2,80 0,03 c VADER BAMBRIQUET Lompenkoopman. Transvaal. ABONNEMENTSFRIJS Per 3 maanden voor Haarlemf Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het baitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KOPPERS. JITMAlMXIEHDKiT: PRIJS DER ADVERTENTIE!?. Van 16 regels 50 Cents. Elke regel meer7Ht Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. AGITE MA. NON AGITATE. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangère G. L. DA UBE fy Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 316ts Faubourg MontirMrt'e Toen wij gisteren in den voormiddag den trein namen naar Beverwijk om van daar onze schreden te richten naar het fort Aagtendijk, zagen wij de Beverwijk- sche bevolking in vreugdevolle verwach ting. De komst der Koninginnen, om zich naar het fort te begeven, zou niet onop gemerkt voorbjjgaan. Geheel Beverwijk was in feestelijke stemming, overal zag men de driekleur met den Oranjewimpel wap peren, terwijl een eerepoort met het Wel kom» prijkte in de Breestraat. De eerepoort stelde voor een oude kas teelpoort van de Schans met opschriften vol liefde voor Neêrlands Koninginnen. Heerljjk scheen de zon na zooveel natte dagen, die de oefeningen rondom de for ten deden inkrimpen. Nu was het overal zonneschijn in Kennemerland en een heer lijke dag van het frissche tintelende na jaarsweer. Wij wandelden door een vreugdevolle bevolking naar het fort Aagtendijk. Hier en van ginds begonnen de kanonnen los te bulderen. En troepen soldaten hadden het bevel ontvangen, dat de manoeuvres een aanvang hadden genomen tegen een denkbeeldigen vijand, die van den kant van Beverwijk, het fort zou aanvallen. In Beverwijk was men intusschen bezig de schoolkinderen met Oranjestrikken versierd te plaatsen, om straks de Konin ginnen een lied toe te zingen. Naar het sta tion bewogen zich de Beverwijksche Zang- vereeniging en de Harmoniekapel om HH. MM. met zang en muziek te begroeten. Ruikers en bouquetten zouden worden aangeboden, terwijl de burgemeester Jkr. J. C. W. Strick van Linschoten, zich naar het station begaf om de Koningin nen eenige woorden van welkom toe te spreken. Ook het Koninklijk rijtuig des mor gens reeds aangekomen, begaf zich naar het station om de Vorstinnen door een jubelende bevolking naar het fort Aagten dijk te brengen. Wij wandelden inmiddels naar het fort en genoten het gezicht van opstijgende rookwolken die links en rechts de kanon nen aanwezen die even daarna hun knal deden hooren. Pe brug over de Ringsloot waar de heer B 1 e e k e r zijn koffiehuis heeft, werd beschermd door een troep soldaten en links FEUILLETON. or DE 7 8 Vervolg.) De onverwachte verschijning van dit hateljjk schepsel maakte op Eliza een levendigen in druk. De jeugdige zieke uitte èen kreet vsd schrik, terwijl zjj liar^u blik afwendde, cd strekte beide handen uit, alsof zjj Jeannette wilde afweren, doch deze hsd zich aan hare kleede ren vastgeklampt en zeide emeekend «Wees niet barg voor mjj, juffrouw, ik ben geene vijandin van u, ik kom u integendeel vergiffenis vragen en een grooten dienst bewjjzen aan u en aan uwen vader.// Hier werd hare rede afgebroken door bbd toornigen uitroep. Bambriquet had op zjjne beurt de dienstbode herkend, voor wie hjj zulk een betreurenswaardig zwak had gevoeld; zwaaiend met zjjne spade liep hij op haar aan. «Wat kom jjj hier doen, aischuweljjk vrouw- mensch iep hij met donderende stem, «acht je mjj in staal mjj nogmaals door je helsche tong te laten misleiden? Jij draagt de schuld van al mjjn ongeluk, jjj hebt mjj tot den slecht- B\en d..or menschen gemaakt. Ga terstond uit mjjn oogen, of ik sta niet voor mij zeiven in.« «Mijn heer,// zeide de huishoudster, die nog 8 ee a geknield l*g, «ik ben zeer schul dig tegenover ,u en uwe engelachtige dochter, en rechts van den weg waren kanonnen op zolderschuiten z.g. uitleggers geplaatst, die den weg naar Beverwijk bestreken. De Koninklijke Stoet was in aantocht en het dochtertje van den heer B 1 e e k e r, de kleine «W i 1 h e 1 m i n a» bood hier H. M. Koningin Wilhelmina een prachtig bouquet aan. Links af, en het fort lag voor ons. Daar kwam Zij aan die wij zoo gaarne begroe ten als de hoop des Vaderlands met Hare hoog te vereeren Moeder, gekleed in witte zijde, met een wit hoedje waarop witte vee- ren, terwijl de Koningin-Moeder in het zwart was gekleed. Naast het koninklijk rijtuig reed een ordonnance-officier. De Vorstinnen werden vergezeld door een klein gevolg, gevormd uit twee hof dames van de beide hofhoudingen. Hr. Ms. eerste stalmeester Baroü B e n t i n c k, de heeren Six en Van T u y 11. Maréchaussees en huzaren te paard open den en sloten den stoet. Voor de brug^ van het fort stapten de Koninginnen uit het rijtuig. Generaal - majoor VanHoutum, commandant der stelling Amsterdam, geleidde na een korte toespraak H. M. koningin Wilhelmina het fort binnen terwijl de Minister van oorlog, generaal-majoor Eland zich on derhield met de Koningin-Moeder, gevolgd door een staf van officieren. Het fort werd bezichtigd. De Minister van Oorlog had zich intgds, vergezeld van zijn adjudant, kapitein Doorman met den trein naar Beverwijk en van daar per rijtuig naar het fort Aagtendijk begeven, om bij de komst der Koninginnen tegenwoordig te zijn. Toen de Vorstinnen binnen het fort wa ren werd de brug opgeruimd en de sterkte met pantserdekken gesloten zoodat het fort in volkomen staat van verdediging was. Het was oorlog en nu begon het ge vecht over de geheele linie. Zwaar kanon gebulder en salvo's uit geweren volgden elkander aanhoudend op, terwijl de muziek der vesting-artillerie zich deed hooren. Men deelde ons mede, dat de troepen macht bij de oefening was ingedeeld als volgtde bewakingstroepen bezetten de voor den veiligheidsdienst aangewezen standplaatsen, terwgl de artillerie de bat terijen 4, 5a, 5, 7 en 8 en enkele accesbat terijen bezet hadden. 20kanonnen van 8 cm. waren op goed richtbare punten opgesteld 1 aan den rand van het bedekte terrein tegen over het fort. Dit artillerie-personeel hield een oefening tot regeling van het vuur, waarneming en seindienst. De stelling was na 11uur ingenomen, het vuur ving om 11 uur aan. Zoodra uit fort Aagtendijk een blauw-witte vlag werd geheschen, ruk- ik ben er zwai r voor gestraftAls u eens wist, hoeveel verdriet ik gehad heb, sedert ik uw huis verlaten heb! Tw«e ellendelingen hebben mjj ten gronde gericht en mjj allerlei slechte behandelingen doea ondergaan.// «Dan heb je loon naar werk gehad,// ant woordde Bambriquet met boosaardige vreugde, «nu ken ik js schurkachtige handelwjjze, terwjjl ik je rustig en gelukkig bjj mjj thuis waande. Ik ben ïlles te weten gekomen doch kijk,// vervolgde hjj, op Elira wjjze?de, die op het punt stond fUuw te vallen, «ja wekt elechls afkee- bjj mjjne dochter op wil je haar dan vermoorden? Voort 1 maak dat je wegkomt, anders Hjj hief zjjne spade op als om haar daarmede te treffen. Ondanks hare zwakte beproefde de zieke zich op ts richten en zeide met schier onhoorbare stem «Mishandel haar niet, vader, zend haar slechts weg. Moge God haar vergiffenis schenken zooals ik het doe «Heb je verstaan zeide Bambr'quet geroerd, //en dat is nu degene, die ik, op jon aanspo ring, leed moest doen Zjj schenkt haren beulen vergiffenis en maar maak dat je wegkomt, en vlug ook, wat ik ben mjjn woede niet lan ger meester Juffrouw Lspiquelte stond weder op. «Ik kwam u iets vragen,// zeide zjj beschroomd, «ik wilde u slechts een goeden iaad geven.// «Liza wordt onwelriep de gewezen lom- I penkoopman, die bespeurde, dat het hoofd zjjner dochter van rechts naar links viel, «hulp mjjn God hulp ten kleine afdéelingen uit de bedekte ter reinen aan tot het markeeren van nade rende vijandelijke atdeelingen. De troepen van verdediger en aanval ler stonden repectievelijk onder de bevelen van de majoors J. van der W ij c k en Baron van LijndeD. De ingenomen stelling bleeft bezet en het artillerievuur werd voortgezet totdat de nationale vlag van het fort Aagtendijk was geheschen. Het was verrukkelijk onze jeugdige Koningin in haar wit gewaad te zien te midden der generaals en officieren op de borstwering van het fort, terwgl uit de aan vals! ij n en uit de stellingen en uit het fori een hevig vuur werd gegeven. Hare Majesteit liet zich wat gebeurde rondom haar heen door den Generaal-leider ver klaren, met de stafkaart in de hand over zag ze door een heerlijke najaarszon be schenen het oorlogsterrein. Ook buiten het fort zelfs, nam H. M. de versterkingen in oogenschouw. Zij wan delde naar de batterij van 4 kanonnen van 15 c.m., lang 24 caliber, links van het fort en bezichtigde daar tevens eeni ge opgerichte aardwerken. Hier namen de Koninginnen allerminzaamst afscheid van de generaals en de haar omringende of ficieren, om plaats te nemen in Haar in middels nader gekomen rijtuig. In flinken draf ging nu de Koninklijke stoet naar Beverwijk en van daar langs den straat weg over Velsen, Zandpoort en Schoten. Aan de grens werden de Koninginnen door de Burgemeesters opgewacht en verwel komd. Overal langs den weg een juichen de menigte. Fanfarekorpsen en jubelende «choolkinderen in reien langs den weg geschaard. Aan de Velserbrug stond het fanfare corps «Euterpe» met hun banier volks liederen te spelen. Hier waren het de freules VanTuyl van Seroosker- ken die bouquetten aanboden. De Koninklijke stoet reed toen zonder militaire bedekking verder Sandpoort en Schoten door, tot de gemeente Haarlem en van daar met den burgemeester jonkhr. Mr. Boreel vanHogelanden voorop naar het Koloniaal Museum in de Haarlemmer hout waar Hare Majesteiten ruim een uur lang de afd. der West-Indische Ten toonstelling bezochten rondgeleid door den heer F. van E e d e n en verdei e bestuursleden de beeren Dr, G r e s- h o f f, onder-directeur, Verweijnen, bibliothecaris, D. G. J. B o 11 e n, con servator, Ferguson, beschrijver van Curasao en teekenaar van eenige kaarten van Suriname, en Mr. O. H. v an Meu rs, oud-rechter te Suriname. Hjj steunde haar onder de armen, Jeannette wilde hetzelfde doen, doch Bambriquet stiet haar ruw terug. //Laat af van haar!// riep hjj, «raak haar uiet aan ja zoudt haar besmet en ik verbied je aan haRr te komen Zjjn geroep werd eindeljjk door de werkvrouw gehoord: op hetzelfde oogenblik vertoonden zich verscheidene personen aan het hek, die haas tig de laan doorliepen het waren Cécile en me vrouw Durand, die van de wandeling terug kwamen, een man met een eerbiedwaardig uit- terljjk vergezelde haar. Bambriquet herkende in hem den geneesheer van Eliza. «Mevrouw Cécile dokter riep Bambriquet angstig, terwjjl hjj nog steeds zjjn dochter on dersteunde, «komt spoedig hier, zjj heeft weder een crisis te doorstaan en jjj, helleveeg,// voegde hij Jeannette fluisteresd toe, Waar wacht je nog op W il je haar den laatsten slag toebrengen J rannette bedekte eensklaps haar gelaat met den sluier en met haren blik den afstand me tende, die haar nog van de nieuwaangekome- neD fcheidde, zeide zjj levendig //Ik ga, rnjjeheer, daar mjjae tegenwoordig heid alhier niemand aangenaam Kan zjjn maar alvorens u te verlaten, moet ik u een goeden raad gevenu is niet veilig, en zult er u wel aan doen maatregelen te nemen om de booze plannen van zulke lieden te verade len. Men weet, waar u iederen nacht heengaat, ook dat u zich alleen en dikwerf te voet naar huis terugbegeeft en veel geld bjj u draagt. Men loert op u, en als u niet op uwe hoede zjjt Ook het laboratorium en de landbouw- karner werden met zeer veel belangstel ling bezichtigd. Van daar werd ook nog de Diaconnesse-ziekenverplegingBet/jesda- Sarepta, aar, de Hazepaterslaan bezocht. Niet onaardig reed achter den stoet naar het station een jeugdig troepje fiets rijders onder commando van den jonge heer Schürmann, allen in het wit gekleed en versierd met Oranje sjerpen en linten. Dit troepje <Jong Hollandvoorstel lende, had zich voor het Museum opgesteld. Blijkbaar vonden Hare Majesteiten de kleine jongens zeer aardig. Inmiddels hadden zich duizenden men schen in Haarlem's straten verzameld, de vlaggen waren in der haast uitgestoken en door een juichende menigte, wel een bewijs hoe lief de bevolking der Spaarne- stad haar Vorstinnen heeft, reden de Ko ninginnen langs den Wagenweg, Groote Houtstraat,Groote Markt, Barteljorisstraat, Kruisstraat en Kruisweg naar het station. Voor de Haarlemsche bevolking was de komst der Koninginnen en de rit naar het Koloniaal Museum eene verrassing. Hare Majesteiten verbleven er ruim vijf kwartier. De restauratie zaal van het station was bij aankomst van HH. MM., prachtig met groen en bloemen versierd door den bloe mist Heemskerk. Na een kort afscheid van onzen Bur gemeester, namen de Koninginnen met ge volg plaats in den gereed staanden extra- trein en voort stoomde de vorstelijke be zoeksters met gevolg, onder daverende toejuichingen van het volk naar de Re sidentie. De militairen die deel hebben genomen aan de oefeningen in den Vesting-oorlog, zijn dezen voormiddag reeds naar hun garnizoen teruggekeerd. Zij, die niet bij de bnrgers waren ingekwartierd, hebben heel wat te verduren gehad gedurende de nachten van storm en regen onder de linnen tenten. En toch was hun houding kranig bij de oefeningen die wij een paar keer hebben bijgewoond. Naar wij mochten vernemen, heeft de artillerie bij deze manoeuvres het beoog de doel, wat wij aanvankelijk meenden te mogen in twijfel trekken, volkomen bereikt. De verslaggever van het Handelsblad die met een rijtuig tijdens de manoeuvres van uit het fort «Aagtendgk» naar het telegraaf-kantoor te Beverwijk was gere den, deelt over hetgeen voorviel bg zijn terugrit het volgende mede Op dat oogenblik waren de dames en de dokter rn hare nabjjhcid gekomen waarschijn lijk beducht voor eene nieuwe vernedering in tegenwoordigheid van zooveel menschen, durfde zfj niets méér zeggen, zij verwijderde zich snel, zonder bemerkt te hebben, dat Bambriquet, die alleen aan zjjn dochter dacht, niets van hare waarschuwingen gehoord had. Niettegenstaande de gewezen huishoudster haastig was weggevlucht, had mevrouw De Sal- fiac haar toch herkend. Zij kon een gebaar van verbazing en schrik niet weerhouden. //Wat is er gebeurd vroeg de dokter be zorgd, terwjjl bjj de hand der zieke in de zjj ne nam om haar pols te voelen. //Ik begrjjp alles riep Cécile uit, «hoe is het mogeljjk, mjjnheer Bambriquet, datu deze afschuwelijke vrouw bjj uw kind geduld hebt «Zjj heeft ons overrompeld ik heb wat eene moeite gehad om haar weg te krjj- gen. Deze ongesteldheid van Eliza zou geene kwa de gevolgen hebben. «Het is niets, vrienden,zeide zjj, de oogen weder opende, "mask u maar niet ongerust, vaderlief, ik gevoel mjj reeds beter. Bjj den aanblik der vrouw, die zooeven hier was, zjjn herinneringen bij mjj opgewektdoch nu is het al over, ik gevoel mjj geheel beter Dag dokter,// vervolgde zjj met een bekoorlij ken glimlach, terwjjl zjj zich tot den genees heer wendde, «u is laat vandaag, maar zoo als u ziet, zoudt u niet gelegener hebber, nen komen «B/fl/ bedaard, lia-re jufTromr,*; MBUle «Omstreeks halftwee, kort voordat HH. MM. het fort St. Aagtendgk verlieten had op een der beide drijvende battergen, die in de nabijheid van het fort waren opgesteld, een klein ongelukje plaats. Juist toen wij er met ons rijtuig, terugkomende van het telegraafkantoor te Beverwijk langs reden, werd een der stukken afge vuurd. Twee der manschappen die te dicht achter het stuk hadden plaats genomen, kregen de door het ontbranden der lading terugslaande vlam tegen het lichaam en werden op het dek der schnit geworpen. De eene stond onmiddellijk op en was niet gedeerd, de tweede echter bleef eeni ge oogenblikken liggen en werd toen door twee soldaten opgeholpen en weggeleid. Zijn gelaat was eenigszins geschroeid er- een der mouwen van zijn jas eveneens ernstig letsel heeft echter ook hg niet ge kregen na eenige oogenblikken was hij weer op de been.» Gisteren vergaderde de Volksraad van Transvaal te Pretoria in geheime zitting.De leden van den Uitvoerenden Raad met pre sident K r u g e r waren er bij tegenwoor dig. Er werd beraadslaagd over het ant woord op het laatste telegram van Cham berlain. Het antwoord, dat in zeer krach- tigen toon gesteld is, zal vandaag aan den Britschen ageat overhandigd worden. De toestand wordt tePretoria hachelijk geacht. De wet op de verbeurdverklaring der eigendommen van hen die zich aan hoog verraad schuldig maken, treedt in wer king bg haar afkondiging in de Staats courant. Zij bepaalt, dat de goederen van diegenen die schuld g bevonden worden aan hoogverraad, majesteitschennis of aan sporing tot die misdrijven, verbeurd ver klaard zullen worden en dat zjj die ver standhouding beramen of plegen met vreem de Mogendheden ten einde dezen tot vij andelijke daden te bewegen, tot verbeurd verklaring van goederen veroordeeld kun nen worden, alles ongerekend de straffen, op de voornoemde misdrijven gesteld. Het zelfde geldt voor de burgers, die na daar toe bevel ontvangen te hebben, weigeren in commando te gaan, Verder heeft de Regeering nog de vol gende maatregelen genomendat gedu rende den oorlog in de mijnen mag ge werkt worden dat behoorlijke bescher ming aan de mjjnwerkers zal worden ver leend dat de handel in sterkedrank ver boden wordt en dat er een bjjzondere politie ingesteld zal worden voor den Rand. Het goud, gedurende den oorlog gepro duceerd, zal bjj de Regeering gedeponeerd worden, welke daarvan een voldoend be drag zal aanmunten om den arbeid in de mgnen te betalen. De rest zal na den oor log teruggegeven worden. Strenge regelen betreffende paspoorten zullen in achtge nomen worden. dokter vrieudeljjk, terwjjl hij hare blanke hand losliet, //ik had u toch zoo aanbevolen, elke aandoening te verwjjderen.« «Zelfs aandoeningen van vreugde, dokter P« vroeg de zieke opgewekt, «in dat geval kan ik uwe voorschriften niet volgen, want van den morgen tot den avond ben ik aangedaan over de liefderijke zorgen, waarmede mjjne va der en mjjne vrienden mjj omringen.» «Eene te vreugdevolle stemming kan even nadeelig voor u zjjn als iets anders, jufftouw, Cecile wenkte den geneesheer ter zjjde. «Als dat waar is dokter,zeide zjj haastig, terwjjl zjj bezorgde blikken in de richting der laan wierp, //dan moet Eliza terstond naar bin nen gaan en op hare kamer bljjven. Ik bad gemeend, dat vreugde nimmer kwade gevolgen kan hebben, maar nu ik mjj heb vergist, ie het noodig eenige voorzorgsmaatregelen te nemen. Zooeven heb ik aan den rand van het bosch een rjjtuig gezien dat hierheen scheen te komen. Aan de livrei der bedienden be speurde ik, dat dit rjjtuig toebehoort aan ie mand, wiens aanblik onze lieve zieke ten zeerste zal ontroeren// «Wat fluistert gjj toch daarginds?* vroeg Eliza een weinig ongeduldig, «gjj hebt het over mjj, Ga je nu met den dokter samenspannen tegen je beste vriendin, Cecile genees- ar zoo- kun- de de j (Wor.it rertolga.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1899 | | pagina 5