No. 4301.
Maandag 2 October 1899.
24ste Jaargang
$)ag6laè voor vföooró- en oCuió-éCoIlanó.
Onze Koninginnen
bij den Vesting-oorlog.
TWEEDE BLAD
BUITEN LAND,
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
1,10
1,40
2,80
0,03
c
VADER BAMBRIQUET
Lompenkoopman.
Transvaal.
ABONNEMENTSFRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KOPPERS.
JITMAlMXIEHDKiT:
PRIJS DER ADVERTENTIE!?.
Van 16 regels 50 Cents.
Elke regel meer7Ht
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AGITE MA. NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangère
G. L. DA UBE fy Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 316ts Faubourg MontirMrt'e
Toen wij gisteren in den voormiddag
den trein namen naar Beverwijk om van
daar onze schreden te richten naar het
fort Aagtendijk, zagen wij de Beverwijk-
sche bevolking in vreugdevolle verwach
ting. De komst der Koninginnen, om zich
naar het fort te begeven, zou niet onop
gemerkt voorbjjgaan. Geheel Beverwijk was
in feestelijke stemming, overal zag men
de driekleur met den Oranjewimpel wap
peren, terwijl een eerepoort met het Wel
kom» prijkte in de Breestraat.
De eerepoort stelde voor een oude kas
teelpoort van de Schans met opschriften
vol liefde voor Neêrlands Koninginnen.
Heerljjk scheen de zon na zooveel natte
dagen, die de oefeningen rondom de for
ten deden inkrimpen. Nu was het overal
zonneschijn in Kennemerland en een heer
lijke dag van het frissche tintelende na
jaarsweer.
Wij wandelden door een vreugdevolle
bevolking naar het fort Aagtendijk. Hier
en van ginds begonnen de kanonnen los
te bulderen. En troepen soldaten hadden
het bevel ontvangen, dat de manoeuvres
een aanvang hadden genomen tegen een
denkbeeldigen vijand, die van den kant van
Beverwijk, het fort zou aanvallen.
In Beverwijk was men intusschen bezig
de schoolkinderen met Oranjestrikken
versierd te plaatsen, om straks de Konin
ginnen een lied toe te zingen. Naar het sta
tion bewogen zich de Beverwijksche Zang-
vereeniging en de Harmoniekapel om HH.
MM. met zang en muziek te begroeten.
Ruikers en bouquetten zouden worden
aangeboden, terwijl de burgemeester Jkr.
J. C. W. Strick van Linschoten,
zich naar het station begaf om de Koningin
nen eenige woorden van welkom toe te
spreken.
Ook het Koninklijk rijtuig des mor
gens reeds aangekomen, begaf zich naar
het station om de Vorstinnen door een
jubelende bevolking naar het fort Aagten
dijk te brengen.
Wij wandelden inmiddels naar het fort
en genoten het gezicht van opstijgende
rookwolken die links en rechts de kanon
nen aanwezen die even daarna hun knal
deden hooren.
Pe brug over de Ringsloot waar de
heer B 1 e e k e r zijn koffiehuis heeft, werd
beschermd door een troep soldaten en links
FEUILLETON.
or DE
7 8 Vervolg.)
De onverwachte verschijning van dit hateljjk
schepsel maakte op Eliza een levendigen in
druk. De jeugdige zieke uitte èen kreet vsd
schrik, terwijl zjj liar^u blik afwendde, cd strekte
beide handen uit, alsof zjj Jeannette wilde
afweren, doch deze hsd zich aan hare kleede
ren vastgeklampt en zeide emeekend
«Wees niet barg voor mjj, juffrouw, ik ben
geene vijandin van u, ik kom u integendeel
vergiffenis vragen en een grooten dienst bewjjzen
aan u en aan uwen vader.//
Hier werd hare rede afgebroken door bbd
toornigen uitroep. Bambriquet had op zjjne
beurt de dienstbode herkend, voor wie hjj
zulk een betreurenswaardig zwak had gevoeld;
zwaaiend met zjjne spade liep hij op haar aan.
«Wat kom jjj hier doen, aischuweljjk vrouw-
mensch iep hij met donderende stem, «acht
je mjj in staal mjj nogmaals door je helsche
tong te laten misleiden? Jij draagt de schuld
van al mjjn ongeluk, jjj hebt mjj tot den slecht-
B\en d..or menschen gemaakt. Ga terstond
uit mjjn oogen, of ik sta niet voor mij zeiven in.«
«Mijn heer,// zeide de huishoudster,
die nog 8 ee a geknield l*g, «ik ben zeer schul
dig tegenover ,u en uwe engelachtige dochter,
en rechts van den weg waren kanonnen op
zolderschuiten z.g. uitleggers geplaatst, die
den weg naar Beverwijk bestreken.
De Koninklijke Stoet was in aantocht
en het dochtertje van den heer B 1 e e k e r,
de kleine «W i 1 h e 1 m i n a» bood hier
H. M. Koningin Wilhelmina een
prachtig bouquet aan.
Links af, en het fort lag voor ons. Daar
kwam Zij aan die wij zoo gaarne begroe
ten als de hoop des Vaderlands met Hare
hoog te vereeren Moeder, gekleed in witte
zijde, met een wit hoedje waarop witte vee-
ren, terwijl de Koningin-Moeder in het
zwart was gekleed. Naast het koninklijk
rijtuig reed een ordonnance-officier.
De Vorstinnen werden vergezeld door
een klein gevolg, gevormd uit twee hof
dames van de beide hofhoudingen. Hr.
Ms. eerste stalmeester Baroü B e n t i n c k,
de heeren Six en Van T u y 11.
Maréchaussees en huzaren te paard open
den en sloten den stoet.
Voor de brug^ van het fort stapten de
Koninginnen uit het rijtuig. Generaal -
majoor VanHoutum, commandant der
stelling Amsterdam, geleidde na een korte
toespraak H. M. koningin Wilhelmina
het fort binnen terwijl de Minister van
oorlog, generaal-majoor Eland zich on
derhield met de Koningin-Moeder, gevolgd
door een staf van officieren. Het fort werd
bezichtigd. De Minister van Oorlog had
zich intgds, vergezeld van zijn adjudant,
kapitein Doorman met den trein naar
Beverwijk en van daar per rijtuig naar het
fort Aagtendijk begeven, om bij de komst
der Koninginnen tegenwoordig te zijn.
Toen de Vorstinnen binnen het fort wa
ren werd de brug opgeruimd en de sterkte
met pantserdekken gesloten zoodat het
fort in volkomen staat van verdediging
was. Het was oorlog en nu begon het ge
vecht over de geheele linie. Zwaar kanon
gebulder en salvo's uit geweren volgden
elkander aanhoudend op, terwijl de muziek
der vesting-artillerie zich deed hooren.
Men deelde ons mede, dat de troepen
macht bij de oefening was ingedeeld als
volgtde bewakingstroepen bezetten de
voor den veiligheidsdienst aangewezen
standplaatsen, terwgl de artillerie de bat
terijen 4, 5a, 5, 7 en 8 en enkele accesbat
terijen bezet hadden. 20kanonnen van 8 cm.
waren op goed richtbare punten opgesteld 1
aan den rand van het bedekte terrein tegen
over het fort. Dit artillerie-personeel hield
een oefening tot regeling van het vuur,
waarneming en seindienst. De stelling was
na 11uur ingenomen, het vuur ving om
11 uur aan. Zoodra uit fort Aagtendijk
een blauw-witte vlag werd geheschen, ruk-
ik ben er zwai r voor gestraftAls u eens
wist, hoeveel verdriet ik gehad heb, sedert
ik uw huis verlaten heb! Tw«e ellendelingen
hebben mjj ten gronde gericht en mjj allerlei
slechte behandelingen doea ondergaan.//
«Dan heb je loon naar werk gehad,// ant
woordde Bambriquet met boosaardige vreugde,
«nu ken ik js schurkachtige handelwjjze, terwjjl
ik je rustig en gelukkig bjj mjj thuis waande.
Ik ben ïlles te weten gekomen doch
kijk,// vervolgde hjj, op Elira wjjze?de, die op
het punt stond fUuw te vallen, «ja wekt elechls
afkee- bjj mjjne dochter op wil je haar dan
vermoorden? Voort 1 maak dat je wegkomt,
anders
Hjj hief zjjne spade op als om haar daarmede
te treffen. Ondanks hare zwakte beproefde de
zieke zich op ts richten en zeide met schier
onhoorbare stem
«Mishandel haar niet, vader, zend haar slechts
weg. Moge God haar vergiffenis schenken zooals
ik het doe
«Heb je verstaan zeide Bambr'quet geroerd,
//en dat is nu degene, die ik, op jon aanspo
ring, leed moest doen Zjj schenkt haren beulen
vergiffenis en maar maak dat je wegkomt,
en vlug ook, wat ik ben mjjn woede niet lan
ger meester
Juffrouw Lspiquelte stond weder op.
«Ik kwam u iets vragen,// zeide zjj beschroomd,
«ik wilde u slechts een goeden iaad geven.//
«Liza wordt onwelriep de gewezen lom- I
penkoopman, die bespeurde, dat het hoofd zjjner
dochter van rechts naar links viel, «hulp mjjn
God hulp
ten kleine afdéelingen uit de bedekte ter
reinen aan tot het markeeren van nade
rende vijandelijke atdeelingen.
De troepen van verdediger en aanval
ler stonden repectievelijk onder de bevelen
van de majoors J. van der W ij c k en
Baron van LijndeD. De ingenomen
stelling bleeft bezet en het artillerievuur
werd voortgezet totdat de nationale vlag
van het fort Aagtendijk was geheschen.
Het was verrukkelijk onze jeugdige
Koningin in haar wit gewaad te zien te
midden der generaals en officieren op de
borstwering van het fort, terwgl uit de
aan vals! ij n en uit de stellingen en uit het
fori een hevig vuur werd gegeven. Hare
Majesteit liet zich wat gebeurde rondom
haar heen door den Generaal-leider ver
klaren, met de stafkaart in de hand over
zag ze door een heerlijke najaarszon be
schenen het oorlogsterrein.
Ook buiten het fort zelfs, nam H. M.
de versterkingen in oogenschouw. Zij wan
delde naar de batterij van 4 kanonnen
van 15 c.m., lang 24 caliber, links van
het fort en bezichtigde daar tevens eeni
ge opgerichte aardwerken. Hier namen de
Koninginnen allerminzaamst afscheid van
de generaals en de haar omringende of
ficieren, om plaats te nemen in Haar in
middels nader gekomen rijtuig. In flinken
draf ging nu de Koninklijke stoet naar
Beverwijk en van daar langs den straat
weg over Velsen, Zandpoort en Schoten.
Aan de grens werden de Koninginnen door
de Burgemeesters opgewacht en verwel
komd. Overal langs den weg een juichen
de menigte. Fanfarekorpsen en jubelende
«choolkinderen in reien langs den weg
geschaard.
Aan de Velserbrug stond het fanfare
corps «Euterpe» met hun banier volks
liederen te spelen. Hier waren het de
freules VanTuyl van Seroosker-
ken die bouquetten aanboden.
De Koninklijke stoet reed toen zonder
militaire bedekking verder Sandpoort en
Schoten door, tot de gemeente Haarlem en
van daar met den burgemeester jonkhr. Mr.
Boreel vanHogelanden voorop naar
het Koloniaal Museum in de Haarlemmer
hout waar Hare Majesteiten ruim een
uur lang de afd. der West-Indische Ten
toonstelling bezochten rondgeleid door
den heer F. van E e d e n en verdei e
bestuursleden de beeren Dr, G r e s-
h o f f, onder-directeur, Verweijnen,
bibliothecaris, D. G. J. B o 11 e n, con
servator, Ferguson, beschrijver van
Curasao en teekenaar van eenige kaarten
van Suriname, en Mr. O. H. v an Meu rs,
oud-rechter te Suriname.
Hjj steunde haar onder de armen, Jeannette
wilde hetzelfde doen, doch Bambriquet stiet
haar ruw terug.
//Laat af van haar!// riep hjj, «raak haar
uiet aan ja zoudt haar besmet en ik
verbied je aan haRr te komen
Zjjn geroep werd eindeljjk door de werkvrouw
gehoord: op hetzelfde oogenblik vertoonden
zich verscheidene personen aan het hek, die haas
tig de laan doorliepen het waren Cécile en me
vrouw Durand, die van de wandeling terug
kwamen, een man met een eerbiedwaardig uit-
terljjk vergezelde haar. Bambriquet herkende
in hem den geneesheer van Eliza.
«Mevrouw Cécile dokter riep Bambriquet
angstig, terwjjl hjj nog steeds zjjn dochter on
dersteunde, «komt spoedig hier, zjj heeft weder
een crisis te doorstaan en jjj, helleveeg,// voegde
hij Jeannette fluisteresd toe, Waar wacht je nog
op W il je haar den laatsten slag toebrengen
J rannette bedekte eensklaps haar gelaat met
den sluier en met haren blik den afstand me
tende, die haar nog van de nieuwaangekome-
neD fcheidde, zeide zjj levendig
//Ik ga, rnjjeheer, daar mjjae tegenwoordig
heid alhier niemand aangenaam Kan zjjn
maar alvorens u te verlaten, moet ik u een
goeden raad gevenu is niet veilig, en zult
er u wel aan doen maatregelen te nemen om
de booze plannen van zulke lieden te verade
len. Men weet, waar u iederen nacht heengaat,
ook dat u zich alleen en dikwerf te voet naar
huis terugbegeeft en veel geld bjj u draagt.
Men loert op u, en als u niet op uwe hoede
zjjt
Ook het laboratorium en de landbouw-
karner werden met zeer veel belangstel
ling bezichtigd. Van daar werd ook nog
de Diaconnesse-ziekenverplegingBet/jesda-
Sarepta, aar, de Hazepaterslaan bezocht.
Niet onaardig reed achter den stoet
naar het station een jeugdig troepje fiets
rijders onder commando van den jonge
heer Schürmann, allen in het wit
gekleed en versierd met Oranje sjerpen en
linten.
Dit troepje <Jong Hollandvoorstel
lende, had zich voor het Museum opgesteld.
Blijkbaar vonden Hare Majesteiten de
kleine jongens zeer aardig.
Inmiddels hadden zich duizenden men
schen in Haarlem's straten verzameld, de
vlaggen waren in der haast uitgestoken
en door een juichende menigte, wel een
bewijs hoe lief de bevolking der Spaarne-
stad haar Vorstinnen heeft, reden de Ko
ninginnen langs den Wagenweg, Groote
Houtstraat,Groote Markt, Barteljorisstraat,
Kruisstraat en Kruisweg naar het station.
Voor de Haarlemsche bevolking was de
komst der Koninginnen en de rit naar
het Koloniaal Museum eene verrassing.
Hare Majesteiten verbleven er ruim vijf
kwartier.
De restauratie zaal van het station was
bij aankomst van HH. MM., prachtig met
groen en bloemen versierd door den bloe
mist Heemskerk.
Na een kort afscheid van onzen Bur
gemeester, namen de Koninginnen met ge
volg plaats in den gereed staanden extra-
trein en voort stoomde de vorstelijke be
zoeksters met gevolg, onder daverende
toejuichingen van het volk naar de Re
sidentie.
De militairen die deel hebben genomen
aan de oefeningen in den Vesting-oorlog,
zijn dezen voormiddag reeds naar hun
garnizoen teruggekeerd. Zij, die niet bij
de bnrgers waren ingekwartierd, hebben
heel wat te verduren gehad gedurende de
nachten van storm en regen onder de
linnen tenten. En toch was hun houding
kranig bij de oefeningen die wij een paar
keer hebben bijgewoond.
Naar wij mochten vernemen, heeft de
artillerie bij deze manoeuvres het beoog
de doel, wat wij aanvankelijk meenden
te mogen in twijfel trekken, volkomen
bereikt.
De verslaggever van het Handelsblad
die met een rijtuig tijdens de manoeuvres
van uit het fort «Aagtendgk» naar het
telegraaf-kantoor te Beverwijk was gere
den, deelt over hetgeen voorviel bg zijn
terugrit het volgende mede
Op dat oogenblik waren de dames en de
dokter rn hare nabjjhcid gekomen waarschijn
lijk beducht voor eene nieuwe vernedering in
tegenwoordigheid van zooveel menschen, durfde
zfj niets méér zeggen, zij verwijderde zich snel,
zonder bemerkt te hebben, dat Bambriquet,
die alleen aan zjjn dochter dacht, niets van
hare waarschuwingen gehoord had.
Niettegenstaande de gewezen huishoudster
haastig was weggevlucht, had mevrouw De Sal-
fiac haar toch herkend. Zij kon een gebaar
van verbazing en schrik niet weerhouden.
//Wat is er gebeurd vroeg de dokter be
zorgd, terwjjl bjj de hand der zieke in de zjj
ne nam om haar pols te voelen.
//Ik begrjjp alles riep Cécile uit, «hoe is
het mogeljjk, mjjnheer Bambriquet, datu deze
afschuwelijke vrouw bjj uw kind geduld hebt
«Zjj heeft ons overrompeld ik heb
wat eene moeite gehad om haar weg te krjj-
gen.
Deze ongesteldheid van Eliza zou geene kwa
de gevolgen hebben.
«Het is niets, vrienden,zeide zjj, de oogen
weder opende, "mask u maar niet ongerust,
vaderlief, ik gevoel mjj reeds beter. Bjj den
aanblik der vrouw, die zooeven hier was, zjjn
herinneringen bij mjj opgewektdoch nu
is het al over, ik gevoel mjj geheel beter
Dag dokter,// vervolgde zjj met een bekoorlij
ken glimlach, terwjjl zjj zich tot den genees
heer wendde, «u is laat vandaag, maar zoo
als u ziet, zoudt u niet gelegener hebber,
nen komen
«B/fl/ bedaard, lia-re jufTromr,*; MBUle
«Omstreeks halftwee, kort voordat HH.
MM. het fort St. Aagtendgk verlieten
had op een der beide drijvende battergen,
die in de nabijheid van het fort waren
opgesteld, een klein ongelukje plaats. Juist
toen wij er met ons rijtuig, terugkomende
van het telegraafkantoor te Beverwijk
langs reden, werd een der stukken afge
vuurd. Twee der manschappen die te dicht
achter het stuk hadden plaats genomen,
kregen de door het ontbranden der lading
terugslaande vlam tegen het lichaam en
werden op het dek der schnit geworpen.
De eene stond onmiddellijk op en was
niet gedeerd, de tweede echter bleef eeni
ge oogenblikken liggen en werd toen door
twee soldaten opgeholpen en weggeleid.
Zijn gelaat was eenigszins geschroeid er-
een der mouwen van zijn jas eveneens
ernstig letsel heeft echter ook hg niet ge
kregen na eenige oogenblikken was hij
weer op de been.»
Gisteren vergaderde de Volksraad van
Transvaal te Pretoria in geheime zitting.De
leden van den Uitvoerenden Raad met pre
sident K r u g e r waren er bij tegenwoor
dig. Er werd beraadslaagd over het ant
woord op het laatste telegram van Cham
berlain. Het antwoord, dat in zeer krach-
tigen toon gesteld is, zal vandaag aan den
Britschen ageat overhandigd worden. De
toestand wordt tePretoria hachelijk geacht.
De wet op de verbeurdverklaring der
eigendommen van hen die zich aan hoog
verraad schuldig maken, treedt in wer
king bg haar afkondiging in de Staats
courant. Zij bepaalt, dat de goederen van
diegenen die schuld g bevonden worden
aan hoogverraad, majesteitschennis of aan
sporing tot die misdrijven, verbeurd ver
klaard zullen worden en dat zjj die ver
standhouding beramen of plegen met vreem
de Mogendheden ten einde dezen tot vij
andelijke daden te bewegen, tot verbeurd
verklaring van goederen veroordeeld kun
nen worden, alles ongerekend de straffen,
op de voornoemde misdrijven gesteld. Het
zelfde geldt voor de burgers, die na daar
toe bevel ontvangen te hebben, weigeren
in commando te gaan,
Verder heeft de Regeering nog de vol
gende maatregelen genomendat gedu
rende den oorlog in de mijnen mag ge
werkt worden dat behoorlijke bescher
ming aan de mjjnwerkers zal worden ver
leend dat de handel in sterkedrank ver
boden wordt en dat er een bjjzondere
politie ingesteld zal worden voor den Rand.
Het goud, gedurende den oorlog gepro
duceerd, zal bjj de Regeering gedeponeerd
worden, welke daarvan een voldoend be
drag zal aanmunten om den arbeid in de
mgnen te betalen. De rest zal na den oor
log teruggegeven worden. Strenge regelen
betreffende paspoorten zullen in achtge
nomen worden.
dokter vrieudeljjk, terwjjl hij hare blanke hand
losliet, //ik had u toch zoo aanbevolen, elke
aandoening te verwjjderen.«
«Zelfs aandoeningen van vreugde, dokter P«
vroeg de zieke opgewekt, «in dat geval kan
ik uwe voorschriften niet volgen, want van
den morgen tot den avond ben ik aangedaan
over de liefderijke zorgen, waarmede mjjne va
der en mjjne vrienden mjj omringen.»
«Eene te vreugdevolle stemming kan even
nadeelig voor u zjjn als iets anders, jufftouw,
Cecile wenkte den geneesheer ter zjjde.
«Als dat waar is dokter,zeide zjj haastig,
terwjjl zjj bezorgde blikken in de richting der
laan wierp, //dan moet Eliza terstond naar bin
nen gaan en op hare kamer bljjven. Ik bad
gemeend, dat vreugde nimmer kwade gevolgen
kan hebben, maar nu ik mjj heb vergist, ie
het noodig eenige voorzorgsmaatregelen te
nemen. Zooeven heb ik aan den rand van het
bosch een rjjtuig gezien dat hierheen scheen
te komen. Aan de livrei der bedienden be
speurde ik, dat dit rjjtuig toebehoort aan ie
mand, wiens aanblik onze lieve zieke ten zeerste
zal ontroeren//
«Wat fluistert gjj toch daarginds?* vroeg
Eliza een weinig ongeduldig, «gjj hebt het over
mjj, Ga je nu met den dokter samenspannen
tegen je beste vriendin, Cecile
genees-
ar zoo-
kun-
de de j
(Wor.it rertolga.)