NIEUWE
Wagêlaó voor cfóoorö' en SCuió-dCollanó.
Voor het volk
No. 4328.
Vrijdag- 3 November 1899
24ste Jaargang.
bDITKNLANl».
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad versehjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BTJBEAU: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7'/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Hocus pocus passé! zeggen de gooche
laars en voor het lichtgeloovige publiek
verrichten zij onder deze tooverspreuk hun
toeren.
In de politiek zijn er ook die door macht
spreuken ongelooflijken invloed uitoefenen
op de kortzichtige menschen, de behendige
gelukzoekers weten voor zich zei ven te zor
gen en worden menschenvrienden genoemd.
Machtspreuken brachten veel bp tot de
Fransche Revolutie in de vorige eeuw; 't
was toenvrijheidgelijkheid en broeder
schap. Thans is de voornaamste machtspreuk
geworden: evoor het volk!». Dat wil met
andere woorden zeggen «voor den werk
man».
Vroeger handelden de menschen, die zich
met politiek bezig hielden «voor het alge
meen welzjjn des lands.» In onzen tijd kan
men daarmede niet meer volstaan, om op
meetingen of in vergaderingen te worden
toegejuicht en bij verkiezingen stemmen te
verwerven moet men zich verklaren «voor
het volk», d. i. voor den werkmaD, en wan
neer iemand een martelaar kan worden voor
de volkszaak, dan is zijn fortuin gemaakt.
«O deugd! om werkzaam te zjjn ten al-
gemeene nutte, wat al misbruiken begaat
men in uwen naam riep in den ouden
tijd een wijsgeer uit.
O volkszaak, zouden wij willen zeggen,
wat al knoeierijen, wat al bedrog, wat al
ikzucht, wat al winstbejag en zelfbewie-
rooking bedekken uw naam.
Menschen, die gaarne een eerebaantje
willen hebben, trachten zich bemind te ma
ken in werkmanskringen, zij voeren daar
het woord, donderen maar flink op tegen
degenen die wat meer geluk wat meer
ijver en talent hebben dan zij, en welhaast
wordt zoo'n baantjesjager geprezen, toege
juicht en zelfs gekozen als een man voor
het volk.
Is er een werkman te lui om te arbei
den of niet bekwaam genoeg voor zijn vak
FEUILLETON.
DE ERFGENAAM.
Vervolg.)
Marie, Marie, te maakt je te veel zorgen,
zeide de moeder. //Ge moet Hugo beter kennen
dan dat ge zoudt denken, dat bet zijne goede
luim bederven zin, als hjj niets dan droog brood
en koude koffis vondhjj zou integendeel too-
nen, dat de menscb boven zulke kleinigheden
verheven is In
Als ora hare woorden te bevestigen ging op dit
oogenblik de deur open en een jonge man met
heldere, blauwe oogen en vrooljjk gelaat trad
over den drempel.
Hem schoon te noemen, kon slechts der moe
der en den liethebbenden zusters invallen 1 Van
iets meer dan middelmatige groot'e, was het
hoofd wat te groot voor de lichaamslengte en
de scherp gebogen neus deed het nog grooter
ljjken. De oogen echter waren mooi, zjj herstel
den, wat de onregelmatigheid bedierfover 't
algemeen, ondanks alle gebreken, was hij een
innemende aangename verschijning.
De jonge officier begroette hartelijk de bijeen-
zittenden en bestormde moeder en zusters schert
send met verwijten, dat zij niet, evenals Robert,
aan het ontbjjt waren begonnen en hjj zich niet
zoo behoefde te schamen voor zijn laatopstaaH.
Het klagen van Marie over de koufl geworden
kolfie onderbrak hjj met de verzekering, dat hjj
langen tjjd niet zoo'n keerljjk dejeuner had gezien.
om zich te onderscheiden, hij stelt zich aan
het hoofd van andere ontevredenen, zaait
twist en tweedracht, staat tegen zijn pa
troon op, stookt het werkvolk op, organi
seert werkstakingen en met dat alles wordt
hp een man van het volk hij dient de
volkszaak, en wordt lid van den gemeen
teraad. Daar zijn er zelfs die zich een zetel
in 's lands vergaderzaal weten te veroveren.
En de sukkelaars door de bedriegelijke woor
den van dezulken verleidt, juicheD den ge
kozene toe als een warm verdediger der
volkszaak, terwijl hp er alleen zijn eigen
voordeel mede doet.
Wp zouden een menigte staaltjes kun
nen aanhalen waarbij de machtspreuk
<voor het volk,» wèl beschouwd, geen an
dere beteekenis heeft dan: «voor mpn eigen
welzijn, voor mpn eigen zak.»
O volkszaakwat al bedrogwat al
persoonlijke berekeningen en postjesjagers
worden met uw naam gedekt.
Voorzeker, niet allen die voor verdedi
gers of martelaren der volkszaak doorgaan,
zijn ter kwader trouw, niet allen zijn on
eerlijke en moedwillige volksbedriegers,
doch, wij vragen het, kan men veel uit
zonderingen aanhalen Zpn er velen van
die zoogenaamde volksvrienden, die vrij zpn
van alle baatzucht, van alle persoonlijk
belang, wier liefde tot het volk niet eerst
en vooral hun eigen persoonlijkheid tot voor
werp heeft?
Wij raden den werklieden aan eens rond
te zien, wikt en weegt eens, roepen wij hun
toe wat gp van het politiek leven zooal
te zien krijgt en hoortBedenkt daarbij
wel, dat beloven niets kost, dat niets zoo
gemakkelijk is als te beknibbelen en af te
breken, en vraagt u dan eens af, of bij vele
mannen die gp kent, de liefde tot het volk
niet enkel afgunst is tegen den rijke? Of
hunne weeklachten over uw lot en hun bul
deren tegen de kapitalisten niet enkel mid
deltjes zijn om zelf aan dat zoo verafschuwd
kapitaal te geraken?
Werkliedenlaat u niet misleiden door
//Dat kan iedereen gelooven, die 't wil," viel
Robert in, kauwende. //Gjj, heeren van de garde,
leidt immers een aldoor luilekker leven, dat is
bekend.
//Jij wijsneusje hebt 'c luiden der klokken
meer gehoord, maar weet niet waar de klepel
hangt. Natuurlijk leven garde-officieren met
booge toelagen zoo arme duivels, als ik, daar
entegen, die in elegante regimenten geplaatst
worden om hunDer familie eer aan te doen,
hebben alle moeite, op den hun passenden voet
rond te komen. Op hun eenzaam kamertje moe
ten ze dikwijls gebrek lijden om in de wereld
zich wel voor te doen.»
//Tegen deze zelftucbtiging door kleine ont
beringen heb ik nieta in te brengen,// meende
de moeder, //maar zand in de oogen strooien,
dat is het wat mij hier niet bevalt.//
//Ik tracht me zoo goed mogelijk in de mjj
opgedrongen omstandigheden te schikken,// zoo
verontschuldigde zich Hugo. „U weet dat ik
mijne positie niet heb uitgezocht.//.
//Dat weet ik, en ik moet openlijk bekennen,
dat ik er slecht overheen kan, je eeu beroep
te zien hebben, dat je niet bevalt.//
Een schaduw vloog over Hugo's gelaat bjj
deze woorden. Van jongsaf had hjj aanleg ge
toond voor wiskunde, had veel belangstelling
gekoesterd voor allerlei constructies, zoodat later
bjj hem de gedachte tot rjjpheid kwam, zich
aan de bouwkunst te wjjden. Deze wensch was
echter door zjjn van alle kanten in de hoogte
gestoken vader, die zulk een beroep voor on-
vereenigbaar hield met de waardigheid zjjner
familie, verjjdeld geworden. Hugo had zich toen
ijdele woorden, mistrouwt den hocus pocus
passé, der politieke goochelaars al hunne
toeren zpn niets dan oogenverblinding, om
zelf aan het roer te geraken.
Daarbij laat men het ongeloof aan het
woordmen tracht zelfs te behagen aan
hen die God en godsdienst verachtenen
bij een lafhartig wegsluipen, verre van het
bespiedend oog, durft men zpn God binnen
de muren der kerk nog eeren, maar Hem
te belpden voor de menschen neen,
dat worde niet meer gevorderd.
Inderdaad, het is verschrikkelijk sommige
menschen aan het werk te zten. Schroom,
menschenvrees is het kenmerk van velen,
terwijl zij, die zich schamen moesten voor
hunne taalluide hunne stem verheffen
onder het volk. Wij noemen dat een treu
rig verschijnsel.
Engeland.
Niettegenstaande de herhaalde nederlagen
in Zuid-Afrika, gaat de Regeering te Londen
nog steeds voor het Engelsche volk tegen
de Boeren in het harnas te jagen. Het bluf
fen is echter gedaan daar het terrein, dat
de Boeren thans bezetten, aangeeft hoe een
volk kan vechten voor zpn recht, hoe man
nen hun vrijheid verdedigen tegenover den
overweldiger, al komen ze van de ploeg en
van de kudde en van het kantoor, zonder vor
ming en oefening, zonder getraineerd te zijn.
Het Engelsche leger maakt een armza
lig figuur. De nederlaag bij Ladysmith voor
al, waar 2000 man met 42 officieren wer
den gevangen genomen, geeft het den ge
nadeslag, want bewezen is, dat het British
Empire, geen noemenswaardig leger heeft
al trekt het zpn troepen uit alle wereld-
deelen te samen om eenige duizenden land
bouwers in Afrika te bestrijden.
Een telegram uit Londen deelt mede,
dat de nederlaag bjj Ladysmith in het ge-
heele land eene buitengewone emotie heeft
te weeg gebracht.
De Minister van Oorlog zond een tele
gram aan SirRedversBuller, waarin
hp hem kennis gafdat over een tiental
dagen drie nieuwe bataljons en een berg-
batterp zouden worden gezonden om de
verliezen aan te vullen.
voor de burgerlijke carrière verklaard, docb zou
ook daartoe niet komen.
Zjjn vader stierf en nu moest er eeu beroep
gekozen worden, waaraan bezoldiging verbonden
was en nu was het maar 't beste, als officier
in dat regiment te gaan, waarin hjj juist zijn
jiar als vrjj williger diende daar bleef' hjj, tot
eene niet gewenschte goedgunstigheid hem naar
de garde-jagers riep.
,/Daar is nu eenmaal niets aan te verande
ren,// gaf Hugo ten antwoord t moet gedul
dig gedragen worden. Een garde-jager is God
dank zeker niet zoo'n uitgelezen schepsel als
een van de cavalerie, en 't zal dus gemakkelij
ker vallen, zich naar de deken te strekken, valt
zjj te kort uit, dan trek ik de voeten in.//
De zusters lachten Robert, die met 't ont
bijt gedaan had, bromde, dat m vergelijking
met 't leven van een gekwelden gymnasiast 't
leven fvan een officier een waar paradjjs-
leven was, en begaf zich daarna langzaam naar
school. De overigen praatten genoeglijk met el
kander, de zusters ontwierpen plannen, hoe zjj
haar broeder gedurende zjjn verlof genoegen
zouden verschaffen, en hoe ze met hem zouden
gaan pronken bjj hare vriendinnen, toen het
dienstmeisje binnentrad met een telegram voor
den officier.
Groote consternatie en opgewondenheid. De
zusters jammerden luid, zelfs de moeder zette
een ernstig gezicht.
//Mjjn Godriep Maria, //je wordt zeker
teruggeroepen 1 nauwelijks aangekomen moet je
Weer vertrekken.//
//Wat zjjt ge toch onnoozele kleinsteedschen!//
De Engelschen hebben voor hun 2000
muilezels, die zij iu Spanje hebben gekocht,
meer dan een millioen peseta's betaald.
Baron von Löttwitz, Duitsch
militair attaché te Londen zal de bewe
ging der Britsche troepen in Zuid-Afrika
volgen.
België.
In de Belgische Kamer van Afgevaar
digden heeft de Minister van Buitenland-
sche Zaken op eene vraag van den heer
Denis over het scheidsgerecht, verklaard,
dat de Regeering ter Haagsche Conferentie
formeele verplichtingen op zich genomen
heeft betreffende de wijze van samenstelling
van het Hof van arbritage, welke binnen
kort moet plaats hebben en dat zij geen
wijziging in haar verplichtingen kan bren
gen door eene onmiddellijke vorming van
zulk een Hof voor te stellen. Het Hof zal
slechts door enkele contracteerende Mo
gendheden georganiseerd worden.
Verscheidene Mogendheden hebben de
acte van ratificatie uitgewisseld. De Re
geering kan niet vooruit zien, welke de
beslissing der andere Mogendheden zal zpn
en evenmin stappen doen ter verkorting
van den termpn, welke bp de slotacte der
Conferentie is vastgesteld.
frankrijk.
De Parpzer Temps verzekert volgens een
ontvangen telegramdat de bevelhebbers
der Boeren met hun troepen Ladysmith ge
heel insluiten dat hun macht die thang
18.000 man sterk ismorgen tot 30.000
man en in het laatst der week tot 60.000
man zal zpn aangegroeid. Ook sluiten de
Boeren, zegt het blad, Mafeking en Kim-
berley steeds nauwer in.
Kolonel M o n t e i 1 te Parps heeft
eenige heeren bijeengeroepen, om over te
gaan tot het definitief benoemen van een
Fransch comité ter ondersteuning der Trans-
vaalsche en Vrpstaatsche troepen. Een der
heeren gaf dadelijk 10.000 franks als er
kans bestond om de Boeren patronen toe
te zenden.
Transvaal en Engeland.
De Engelzche Regeering gaat nog steeds voort
met versterking naar Zuid-Afrika te zenden. De
Minister van Oorlog heeft bevolen het eerste ba-
I taljon van de Suffolk-Essex en Derby-regimen
ten te mobiliseeren. Hjj heeft aan Sir R e d v e r s
lachte Hugo. //Ontvangt menjhier in Rothenbach
nooit telegrammen? Het is zeker geen wereld
gebeurtenis, wat ik hier te lezen krjjgmen zal
mjj in 't regiment nog wel een tjjdje kunnen
missen \n
Hij stokte, en overliep, wat ernstiger gewor
den, den inhoud van het nog al lang opgestelde
telegram//Van oom Dagobert.//
//Herinnert hij zich onzer werkeljjk merkte
de barones scherp op. //Sedert den dood uwa
vaders hebben wjj ons over ejjne gunst nog
minder dan vroeger te verheugen. Wat wil hjj P»
//Denkt eens aan, Emich, de arms kerel is
verongelukt, hjj is van 't paard gestort en dood
gebleven. Oom Dagobert telegrafeert, dat hjj in
Moosburg begraven zal worden, en wenscbt
mjjne tegenwoordigheid bjj de begrafenis
//Die arme Emich een en twintig jaren
oud de eenige zoon hoe schrikke
lijk I// klonk 't door elkander.
//Ga je naar Moosburg vroeg de moeder.
//Natuurlijk, Emich was mjjn neef en het is
ook zoo ver niet. Tot morgen wacht ik echter
met vertrekken, dat moet ik oom telegrafeeren.//
//Ja, ja 1 ik begrjjp, dat je weg moet, zeide
de barones toen Hugo zjjn telegram verzonden
had, //het valt mjj evenwel zwaar mjjn lang ont
beerde vreugde te zien bekort.//
//Binnen twee dagen kan ik weer hier zjjn
moeder,// troostte Hugo, //zulk eene korte afwe
zigheid, moet men niet in rekening brengen.//
//Dat zie ik ook in, maar men is niet altijd
verstandig.//
(Wordt vtrvolgdj
DiiRICMSCBECODRilT.
ABONNEMENTSPRIJS
PBIJS DBS ADVEBTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE
2
