NIEUWE
HbaaGlaó voor cfëooró- on &uió~<XoUanó.
Een kijkje in 't verleden.
~b d itenlaTdT
No. 4331.
Dinsdag 7 November 1899,
24 ste Jaargang.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderljjke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1.10
c 1,40
«2,80
«0.03
PRIJS DEtt ADVERTSNTIEN.
Van 16 regels50 Gent
Elke regel meer71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimtes
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
AGITE MA NON AGflTATE.
Red a c t e ur-0 i t g e v e r, W. KüPPERS.
De Brusselsche Courier heeft kortelings
geleden eene verschrikkelijke recapitulatie
geleverd, welke wij te dezer plaatse even
eens wenschen te recapituleeren.
Onze eeuw noemt zich de eeuw van ver
lichting, de eeuw van vooruitgang,de «meest
beschaafde eeuw der historie» volgens de
uitspraak van Mgr. D a r b o j Aartsbis
schop van Parijs, op het Vaticaansch Con
cilie. En die beschaafde eeuw heeft zes
maanden later dienzelfden Aartsbisschop
zien vermoorden.
Binnen een betrekke!pk korte spanne tijds
werd, in deze heerlijke 19e eeuw, A1 e x a n-
d e r II vermoord. Alexander III even
eens, ten minste stierf hij tengevolge van
den aanslag van B o r k ikeizerin Elisa
beth werd vermoord, C a r n o t werd ver
moord, Canovas Castillo werd ver
moord, Garcia Moreno werd vermoord,
de president van La Plata werd vermoord,
twee presidenten van de Vereenigde Staten,
Lincoln en Garfield, werden ver
moord, Stamboelof werd vermoord, de
Aartsbisschop van Lina werd aan het al
taar vergiftigd, en pas weinige dagen ge
leden werd de president van St. Domingo
vermoord.
Bovendien aanslagen zonder tal in Rus
land Duitschland FrankrijkSpanje de
aanslagen op Wilhelm I, op Humbert;
de mislukte aanslag te Niederwald, welke
gemunt was op de geheele Keizerljjke fa
milie en de Vorsten van Duitschland de
mjjn was aangelegd, het tondel bereid,slechts
één samenzweerder durfde het tondel niet
in brand te steken.
De aanslagen in Toulon en Genève heb
ben eindelijk de kroon gezet op alle anar
chistische aans'agen. En nu gijko
ningen en rechters der aarde intelligüe
Geeft acht en begrijpt het wel
Sinds 150 jaren wordt de godsdienst door
het sljjk gesleurd, het geloof ondermjjnd,
de goddeloosheid in hooge en in lage scho-
FEUILLETON.
DE EBFGENAAM.
5 Vervolg
Zij eclieurde het menu stuk, dat zjj had ge
schreven, schelde de keukenmeid en de huishoud
ster, besprak met de eerste een voor den eeri-
gast paseend menu, regelde met de laatste hoe
de beste logeerkamer zou ingericht worden, opdat
Zjjne Doorluchtigheid zich daar de handen kon
waeschen.en verheugde zich over den indruk, dien
verschjjneu van Zijne Doorluchtigheid zichtbaar
op de vrouwelijke bedienden maakte.
In zulke oogenblikken voelde zich Regina ruim
schoots beloond voor den rijkdom, dien zij den
Sonnecks had gebracht.
Haar man stond intusschen aan 't venster en
wachtte er zich wel voor, haar in deze bezighe
den te storen. Schijnbaar in de beschouwing van
den tuin verzonken, ging toch geen woord der
beraadslaging voor hem verloren want ook voor
hem was deze gebeurtenis van groot gewicht.
Eerst toen de dienstmeisjes zich verwijderd
hadden, nam hij weer 't woord en, op zijn hor
loge ziende, zeide hjj, dat nu aanstonds Hugo
en 't grootste gedeelte van de verwachte gasten
moesten komen.
//Zeker," antwoordde zjj, //daarom heb ik den
nichten opgedragen, eens rond te gaan zien in
de gasikamersom te zien of ook alles in
orde is.a
//Welke kamer heb je voor Hugo gekozen Ze
len op kosten van de Regeering geleerd,
de Zondag door handel en wandel en door
de Regeering zelf stelselmatig ontheiligd;
de vrijdenkerij, het recht tot revolutie, het
recht om te moorden, worden in openbare
vergaderingen en in de dagbladen open
lijk gepredikt onder de bescherming der
politie en der wet. De Paus, de Bisschop
pen, de priesters, christelijke leeken wor
den bespot en gehoond, de kloosterlingen
beroofd en verjaagd. De bloed wig der groote
revolutie is geheiligd, de geheime genoot
schappen zijn de zesde grootmacht gewor
den, indien zij niet reeds de eerste groot
macht der wereld geworden zijn. Reeds alle
Staatslieden en grooten van den eersten
rang zijn bondgenooten of vaak bescher
melingen van die geheime genootschappen.
Dat is de vrucht van het vergiftigde zaad,
sinds anderhalve eeuw uitgestrooidde
vrucht en de oogst van misdrijven, zooals
wellicht geen enkele eeuw aanschouwd heeft.
De opperhoofden der volken zijn geen en
kelen dag in veiligheid. In vroeger tjjden
dwong zekere tyran de vorsten, om aan hem
schatting te betalen; de dolk van zijne sluip
moordenaars bestrafte degenen, die niet be
taalden doch de anderen liet hij rustig
leven. Maar de Vrijmetselarij verleent geen
levensverlenging. Zjj verlengt slechts zóó
lang het bestaan van hare vei oordeelden,
zoolang zij gehoorzamen. De dag, waarop
de slachtoffers zich verzetten, is de dag van
hun terdoodbrenging. Een bom, een dolk,
een* onzichtbare steek ruimt hen uit den weg
en hun moord blijft gewoonljjk ongestraft.
De sekten der Loge hebben hun net over
de geheele wereld uitgespannen de pers,
de politie, de justitie zelfs staan maar al
te dikwijls ter hunner beschikking. Hoe zal
dit afloopen? Lode wijk XV van Frank
rijk zeide: «Dit duurt zoolang als ik zelf.»
Wie onzer kan evenzoo spreken? De Loge
smeedt hare aanslagen in het duisterzij
beschikt over de manschappen, over de mid
delen en over het terrein wanneer haar
uur zal gekomen zijn vliegt alles in de
ker de kamer, die tot nu toe aan Emich heeft
toebehoord
Zij knikte. „Ja, ik dacht, dat je dit graag
zoudt hebben."
//Natuurljjkhjj ia nu onze kroonprins.#
//S'.aat 't nu onomatooteljjk vast, dat hij jou
erfgenaam zal zijn, Dagobert vroeg zjj met
ongewone levendigheid.
#Wel zeker.#
//Werkelijk.?// Ze scheen zeer teleurgesteld.
//Sedert de Hervorming is immers nooit een.
zij hield op. Hoe weinig overigens ze ook van
de geschiedenis afwist, door de kroniek der Son
necks had zij zich heengewerkt, en zoo was 't
haar niet ontgaan, dat de voorraderen van haren
men alle verscheidenheden van de nieuwe leer
van de Luthersche leer tot het Cahinisme
toegenegen waren geweest en een tamelijk wei
nig orthodox protestantisme hadden aangekleefd.
//Hjj is niet Protestantsch,// voleindde zjj haren
zin.
//Helaas niet. Dat rs echter geen hinderpaal
voor zjjne rechten op de erfenis.//
//Zou men hem dan niet zjjn recht op het
Eideïa-Commis kunnen onthouden
//Het Fideï Commis,// verbeterde de vrijheer
met klemmenden nadtuk hoe weinig hem in 't
algemeen het radbraken van woorden, waaraan
zjjn vrouw zich om een haverklap schuldig
maakte, hinderde, de verkettering van de bena
ming Eidtï Commis kon hjj nooit zonder op
merking laten passeeren.
//Fidtï Commis of hoe ge wilt, dnt is mij
volkomen onverschillig//, antwoordde de vrjj-
vrouw ongeduldig. //De hoofdvraag laat ge on-
1-icht. Deze catastrophe zal erger ziju dau
de inval der barbaren.
Maar gelukkig, de oude God leeft nog.
Ja, Hij leeft nog en zjjne barmhartigheid
is oneindig. Wanneer de menschheid en de
volken zich wenden tot Hem dan zal er
uitkomst komen. Daarom is de toewijding
van de menschheid aan het allerheiligst
Hart van Jesus juist zóó providentieel, l'aus
Leo XIII zegt het zelfdaardoor be
spoedigen wjj de goddelijke hulp en daar
aan hebben wij inderdaad groote behoefte!
Amerika.
Het leven van den journalist heeft groote
aantrekkingskracht voor hen die niet we
ten wat het is.
Te Brookljjn heeft dan ook een profes
sor eene school opgericht om journalisten
te vormen. De docent, die de aanstaande
reporters op de hoogte van het vak moet
brengen, begint zjjn werk met den besten
moed en verklaart, dat de jongelieden, die
zich zijn dertig lessen ten nutte hebben
gemaakt, het vak eer zullen aandoen, al
verklaart de ervaren journalist, dat zjjn
vak niet anders dan door ondervinding te
leeren is en de leerlingen van den profes
sor in Brooklyn in het begin nog niet in
staat zullen zijn, rapport uit te brengen
over een hondengevecht, laat staan over
zaten van grooter belang.
Engeland.
De nederlaag by Ladysmith werd bekend
toen er een feest was by den Prins Y a n
Wales. Midden onder de feestvreugde
werd het telegram voorgelezen en geen mu
ziek werd meer gemaakt. Er heerschte een
droevige stemming.
Dat er onder de hoogere standen zijn
die onder de gesneuvelden en gevangenen
zoons of andere bloedverwanten hadden,
bleek daaruit, dat hetzelfde orkest, dat by
den Prins speelde, reeds voor verschillende
partijen aangenomen, afgezegd weid.
In die kringen werd het volstrekt niet
onder stoelen en banken gestoken, dat de
schuld geheel en al aan den heer Cham
berlain lag, die alleen den oorlog had
uitgelokt om aan zijn gouddorst te voldoen.
beantwoord: Of Hugo kan worden voorbijge
gaan of niet.#
»Waarom bekommert je dit zoozeer
//Om meer dan eene reden, die je zelf wel
vinden en begrjjpen kunt. Karei en zjjne vrouw
hebben bijna altjjd koud en vreemd tegenover
ons gestaan, Karei bjjna vijandig. Zal dit met
Hugo beter worden
//Wien zou ik in zjjne plaats stellen, aange
nomen, dat ik daartoe bevoegd ware
//Den naestberechtigden Sonneck, Hendrik.#
//Waarom dat doen Mijns' broeders zoon
staat me veel nader."
Een oogenblik zweeg Regina. Banden des
bloeds waren haar heilig, in haar hart moest zjj
dit argument als afdoend erkennen. Het streven,
den ongewilden neef te verdringen, overwon
echter haren rechtszin. „Kan hjj dan wettelijk
op alles aanspraak maken, wat gjj verworven en
tot majoraatsgoed gemaakt hebt vroeg zjj. Dat
kun je toch in elk geval er wel aflaten.//
„De oude Sonnecksche goederen, die ik weer
tot nieuwen glans wilde vereenigen Dat be-
gijjp je niet, Regina houd je toch niet met
dergelijke gedachten op.#
Het binnentreden van twee jonge meisjes on
derbrak 't gesprek. Sinds jaren was 't een ge
bruik in 't huis geworden, dat jonge bloed
verwanten er werden opgenomen, die den ouden
menschen den tjjd moesten verdrjjven, die dezen
dikwjjls te lang viel, zooals allen, die in zich
zeiven geen aansporing vinden, hem goed te
gebruiken. Op het oogenblik waren 't eene
broedersdochter van barones Von Sonneck en
eene verwante van haren man, die het niet al-
In het publiek moge het volk niet veel
laten merken, in de binnenkamer uit zich
het verdriet zeker wel.
De vreemde officierendie Woens
dag te Liverpool scheep gaan om de krijgs
verrichtingen aan de zijde van het Engel-
sche leger by te wonen, zjjnluit-kol.
d'Amade, Frankrijk; luit.-kol.Strako-
w i t s j, Rusland majoor Gentilini,
Italiëkapitein baron von Lüttwitz,
Duitschlandkapitein T r i m m e i, Oosten
rijk en kapitein S 1 o c u m, Amerika.
Donderdag is te Chatham het le klas
pantserschip Venerable te water gelaten.
Het meet 15,000 ton en zal 773 koppen
bemanning hebben. Mevrouw Chamber
lain, echtgenoote van den Minister, doopte
het schip.
Oostenrijk-Hongarije.
Het huweljjk van kroonprinses-weduwe
S t e f a n i e met graaf L o n y ay is uitge
steld, volgens de eenen tot Mei, volgens
de anderen tot Januari. Als op dat uit
stel maar geen afbestelling volgt.
De ongeregeldheden in Oostenrijk du
ren nog steeds voort en de Zdéquaestie
speelt daarbij den hoofdrol. Te Jaromierz
by Köningsgriitz zjjn zes Czechische re
servisten in arrest gesteld, omdat zjj met
«Zdé» in plaats met «Hier» op het appél
hadden geantwoord. De menigte, welke
vóór de gevangenis te hoop was geloopen,
nam zulk een dreigende houding aan, dat
de bevelhebber de troepen liet chargeeren.
Er werden velen gewond, terwjjl een aan
tal lieden gevangen werd genomen.
Rusland.
Te St. Petersburg is men zeer ingeno
men met de Transvaalsche Boeren. Veer
tien gymnasiasten aldaar hadden zich zoo
warm gemaakt voor de Boeren, dat ze be
sloten er van door te gaan naar Zuid-Afrika,
om de Boeren te helpen. En ze brachten
hun plan ook gedeeltelyk ten uitvoer. Het
lag niet aan hen, dat het verder mislukte,
want ze namen alle voorzorgsmaatregelen
in acht om niet achterhaald te worden in
hun vlucht. Zjj waren voornemens zich in
te schepen in Odessa, en om geen opzien
te baren besloten zjj den trein te verlaten
op 't laatste station vóór Odessa en dan
te voet verder naar deze haven te trek
ken. Tot dat laatste station kwamen zjj
tjjd benjjdeuswaardige ambt van gezelschapsjuf
frouwen uitoefenden.
Die 't eerste binnentrad, Malwine Holder-
mann, (met den rjjkdom waren ook de moderne
namen in de familie gekomen) maakte intus
schen niet den indruk, alsof hare tegenwoor
digheid bijzonder opwekkend kon werken. Groot
en statig, was zjj een beeld van rust en be
dachtzaamheid. De lichtblauwe oogen herinner
den aan de ossenoogen van Juno; zjj waren
groot en schoon, maar keken zeer koud en on
verschillig de wereld in, en de mond met de
dunne samengeperste lippen zag er nit, als had
hjj nooit een guitig lachen gekend.
Heel anders zag er 't kleine fijngevormde
meisje met lichtgekruld donker haar uit, dat
Malwine volgde. Alles in haar was leven en
beweging, afwisselende impulsie.
Haar gezichtje, onregelmatig maar lief, spie
gelde getrouw de indrukken harer ziel af. Van
toorn tot weekheid, van lachen tot weenen, 't
was bjj haar eene kleine schrede.
Een verre ouderlooze bloedverwante van den
vrjjheer als zjj was had deze haar, toen zjj 't
klooster verliet, waarin zjj was opgevoed, tot
zich genomen. De geest van vrede was echter
niet met haar 't huis binnengetreden door de
ouders verwend toonde zich duideljjk haar on
handelbaar karakter, 't welk de pedante fleg
matische tante slecht wist te leiden.
f Wordt vervolgd
H41RLEMSOHECOITR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
