NIEUWE
HbagBlaó voor c TSooró'on Suió-dCollanó.
De Mode.
No. 4338, Woensdag 15 November 1899 24ste Jaargang.
13 U1TENLAN i)7~
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BIJ BE AU: St. Janstraat Haarlem.
/1.10
«1,40
«2,80
«0.03
AGHTE MA NON AGITATE.
PBIJS Dsa AD VERTENTIEN.
Van 16 regels50 Gent
Ëlke regel meer7'/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
gegeven voorbeeldde mode spreekt nog
een woord, en allen gehoorzamen.
Toen de boekdrukkunst werd uitgevon
den, wist zij zich deze spoedig dienstbaar
te maken. Eerst had de gebiedster met
groote moeilijkheden te kampen, doch voor
niets deinst zij terugen zeker van hare
overwinning, sloeg zij haar zetel op in het
Ba bel aan de Seinete Parijswaar zij
spoedig door een grooten stoet volgelingen
omringd was. In 't jaar 1677 verscheen
daar het eerste modejournaal; de Mercurt
Galant, en het rijk der mode bloeide er in
ongemeene pracht.
Alle landen hebben heden hunne mode
bladen en al dingen BerlijnWeenen en
Londen ook naar den eersten rangtoch
is de Mode de Paris nog steeds het ver-
lokkelijkste wat er kan geboden worden.
Vraag het maar aan onze dames. Hoe
heerljjk, hoe prachtig, hoe hemelsch schoon
De oude leelyke robes en hoeden van 't
voorjaar en den zomer zijn in't naseizoen
niet meer bruikbaar. De spaarzaamsten
krijgen schaar eu naald in de hand en gaan
aan 't werk, anderen schenken de afgelegde
kleeren aan kamenier en dienstmeisje, de
keukenmeid en het meisje voor de bood
schappen, om ook deze wezens de genoe
gens van de mode zoo breed mogelijk uit
te meten.
Dan worden er lieve tooneeltjes afge
speeld binnen de muren der huiskamer.
De lieve papa, de allerbeste oom, het har
telijk goede ventje worden met zoete woor
den en allerlei liefkozingen overladen, met
het oog op een wonderschoonen hoed, een
prachtig kleedje, een mantel naar de laatste
mode. En wie kan weerstand bieden aan
een zoet smeekend vrouwtje Zelfs Adam
liet zich door ziju Eva tot het eten verlei
den van den verboden appel. Toen heette
het: Weg, weg uit het Paradijs en thans
zal de inschikkelijke echtgenoot een nieuw
Eden worden binnengeleid. Waar weerstand
wordt geboden, betrekt de lucht, wordt de
hemel in een hel veranderd, die zölfs voor
de sterkste heeren der schepping een vree-
selijke gruwel is. De beurs wordt openge-
regen, de brandkast geopend en de mode
houdt feitelijk haar intocht.
Bij elk nieuw seizoen wordt dit spel her
haald, en zoo worden de menschen einde
lek oud. Doch wat maalt daarom de be
koorlijke gebiedster Voor alles toch wordt
gezorgd. Waar de natuur zich minder mild
toont, zorgt de kunstde kinderen worden
in den dienst der mode opgevoed en lief
derijk staat haar eene goede vriendin ter
zijde, de ijdelheid.
Deze spoort de menschen aan zich van
hunne voordeeligste lichtzjjde te toonen,
zij houdt hun een tooverspiegel voor oogen
en legt den nadruk op hetgeen er ontbreekt
zij vervalscht met poeder en vert, met vreem
de lokken en valsche wenkbrauwen, watten
en prachtig gesneden en getooide kleeren.
Mode en ijdelheid zorgen voor het toilet,
en volgt men harrn raad, dan wordt de
viouw, hoe zjj er ook uitziet, zelfs reeds
op jaren,tot een model-caricatuur vervormd.
Elegant, charmant, pikant, lazen wij een
dezer dagen ergens, doch tevens in leugen
en bedrog aangeland.
De heele wereld is het domein der mo
de, en geleerden, staatslieden, kunstenaars,
auteurs en dichters staan in haar dienst,
haar huldigend en volgend in al hare gril
len en buitensporigheden, op een enkelen
wenk van haar ontvangen.
De moderne maatschappij ligt aan hare
voeten, machteloos, niettegenstaanue ook
een moderne begrafenis in 't verschiet schijnt
te wachten.
Alles wordt Ie hoog opgedreven.
Natuur verdwijnt voor kunst, waarheid
voor bedrog en leugen.
Hoe lang nog M. 6.
Frankrijk.
Zaterdag morgen werden bij de huiszoe
king in de Bureaux van het dagblad *La
Groixte Parijs een aantal pap eren in
Onder al de tyrannen, die de wereld ooit
gekend heeft, is er geen wreeder, dan de
strenge, en toch eeuwig lachende mode, die
zoo gharne zelfs aan de dolzinnigste lui
men haar offers brengt. Zij is als een des
poot, wiens gebied de wereld omspant en
wiens juk door millioenen wordt gedragen.
Zelfs sterke geesten dienen de mode en
haar triomfwagen begeleiden keizers en ko
ningen, vorsten en graven, ministers en ge
neraals burgemeesters en secretarissen
ambtenaren en werklieden, nachtwachts en
huisknechts, boeren zelfs en burgers, doch
vooraan schrijdt, in de eerste gelederen der
behagelijke gebiedster het schoone geslacht,
van de met een schitterende kroon getooide
vorstin tot het dienstmeisje en de boeren-
maagd.
't Is bezwaarlijk te zeggen, wanneer de
mode het eerste levenslicht zag trots hare
steeds nieuwe verjongingskuur is zjj lange
eeuwen oud. Wie weet of zij niet reeds den
schepter droegtoen Adam en Eva zich
met dierenvellen en vijgenblaren kleedden.
In den beginne, toen zjj nog haar kin
derschoenen droeg, trad zjj wellicht zeer
schuchter en bescheiden op zoodra zij ech
ter de menschen goed had leeren kennen,
en ontwaarddehoe dezen zich haastten
lachend al hare luimen na te volgen, werd
de mode steeds koener en koenertotdat
zij eindelijk den grooten stap waagde en
zich tot opperste gebiedster opwierp.
Sinds dien tijd beheerscht zij hare sla
ven, menschen genaamd, met eene gren-
zenlooze willekeur en schrijft hun opper
machtig hare taal voor, hare zeden, ge
bruiken en kleeding, de houding zelfs, die
zij hebben aan te nemen.
Het dolzinnigste wordt door haar uit
gevonden, in den beginne bespoten gehoond,
doch het duurt niet lang, of deze en gene
vindt schoon, wat zjj voorschrijft. En daar
een gek steeds meer gekken op zijn weg
vindt volgen spoedig heele scharen het
FEUILLETON.
DE ERFGENAAM.
14 Vérvolg)
In het vaderland terruggckeerd hield hij' met
anderen een stal renpaarden en door zijne zucht
om zjjn geldbuidel te vullen, liet hjj zich, in
moeilijkheden geraakt, dingen tot last komen,
die hem onmogeljjk maakten Toen had de oom
aanzienlijke offers gebracht om de eer van den
naam te redden, maar zich ook geheel van den
neef ternggetrokken en dit te meer, daar een
toeval hem bewees, dat deze nooit ware ge
negenheid voor hem had gehad, maar hem altjjd
als een soort geldkas had. beschouwd.
Weer verdween Götz, ditmaal naar Australië,
en zjjne familie gevoelde zieh als van een last
bevrijd toen van daar het bericht kwam, dat
de dood een einde aan het rustelooze leven had
gemaakt. Als goudgraver was hij aan een ziekte
gestorven en zjjn gebeente bleekte in het verre
werelddeel.
Deze onstandvastige mensch, dit mislukt genie
zon dus Malwine's held geweest zjjn 't Ideaal
van dat huisbakken meisje? Hoe eigenaardig
is toch de liefde die zoo verschillende naturen
tot elkaar brengen die vuur en water vereenen
kan Hjj lachte toen bjj zien afvraagde, wat zjj
wel eens van hem zou maken. Nog had haar
vleugelslag hem ternauwernood geraakt, hjj had
gedweept met deze en gene, liefdeleed was
hem echter nog onbekend. In wie zou god Amor
hem wel in zjjn ideaal doen vinden In Therese
misschien
Neen zeker niet. Dat arme meisje boezemde
hem oprecht medeljjden in, zjjn ideaal moest
er heel anders uitzien. In Malwine P Eene rilling
doorvoer hem.
Allerlei meisjeskoppen, blond en brain, schalk
en sentimenteel, werden voor hem heen en weer
gegoocheldtante Kegina's breed voorhoofd
dook daartusschen op, zjj sprak, van skopsis,
van fiesko's-afgezaagde melodieën klonken tue-
schen haar gesprekken in eindeljjk sliep hjj
in zonder zich een bepaald beeld van zjjn ideaal
gevormd te hebben.
V.
Hugo's vertrek uit Moosburg stond onmid
dellijk voor de deur, en nog altjjd had oom die
bespreking met hem niet gehouden, waarroor
hjj hem eigenljjk had doen bij ven. Hjj scheen
ook in het geheel niet meer den wensch te koes
teren, ze uit te lokken, want hjj zag den neef
slechts in den familiekring, waar 'c onderhoud
over de meest alledaagsche zaken liep. Intus-
schen, wanneer ook hij zelf zich niet met hem
over zaken onderhield, zoo zorgde hjj er toch
voor, dat een ander het deed. Deze andere was
des vrjjheeren rentmeester, zjjn factotum, zjjne
rechterhand. Hjj ontving de opdracht, den jon
gen baron de bezittingen te toonen, en volbracht
deze zorgvuldig. Velden ea weiden, wouden, wijn
bergen, melkerjjen en fabrieksgebouwen, alles
moest Hugo zien. En wanneer hjj dan terug
kwam en in den familiekring van het bezich
tigde vertelde, kon hij bemerken, hoe ooms
oogen mistrouwend op hem rustten als om hem
te doorschouwen of een onedel verlangen naar
die bezittingen hem vervulde.jHj wist niet recht
of hjj zich over dien blik ergeren moest, of in
't bewustzijn zjjner onbaatzuchtigheid daarover
medeljjdend lachen.
Frederik Moser, de rentmeester, was een zeer
bejaard man. Meer dan vjjftig jaren was hjj in
dienst der familie, gsljjk ook zijn vader voor
hem het in nederiger betrekking was geweest.
Klein begonnen, had de man het door noeste
vlijt tot de gewichtige betrekking van rentmees
ter gebracht, welk ambt hjj met die getrouw
heid uitoefende, die als een sprookje uit vroe-
i gei dagen klinkt in onzen egoistischen tjjd.
Moser was als een lid der familie geworden,
welke hjj diende, wier slechte dagen hjj nog
had gekend, wier thans aangevangen glanspe
riode hem verheugde, als was het zjjn eigen rjjk-
dom, die vermeerderd was geworden. Geljjk zich
denken laat, stelde hjj het hoogste belang in
den toekomstigen bezitter van Moosburg?
Aanvankeljjk was hjj een weinig schuw in
zjjn bjjsjjn in Hugo's open gelaat lag evenwel
ieis, dat de sympathie van den nederigen be
geleider gauw opwekte, en reeds na eenigen
tijJ. uitte hij zich tegenover hem op vertrou-
welgken toon over Moosburg, de daar bestaande
l toestanden en verhoudingen.
Eén ding werd Hugo reeds spoedig duideljjk
hoezeer Moser aan zjjn heer hiDg en hem be
minde met diens huweljjk had hjj nooit
gesympathiseerd, ondanks alle voordeelen, daar
uit voor het adelljjke huis voortgesproten.
beslag genomen, alsook eene som van een
millioen francs in goud en 600.000 franks
in bankbiljetten.
De Directeur protesteerde tegen deze
woonscbennis.
De regeerders van de Fransche Republiek
meenen overal samenzweerders te zien.
België.
De nieuwe nuntius Mgr. Graniti di
Bel m o n t e zal den 20sten November uit
Rome naar Brussel vertrekkeu.
Het feest dat de Hollandsche club te
Antwerpen Zondag gegeven heeft in de
Ylaamsche schouwburg aldaar ten voordeele
van Zuid-Afrika (Hoode Kruis) heeft 1100
franks opgebracht.
Engeland.
Zaterdag leeft Koningin V i c t o r i a te
Windsor afscheid genomen van haar ljjf-
garde-huzarsn die naar Zuid-Afrika gaan.
Zij hield daarbjj eene korte toespraak tot
de officieren. Vrij lag had de Prins van
Wales de manschappen reeds toege
sproken.
En wat bad Eugeland's Koningin te ver
tellen nu zij haar soldaten er op uit laat
gaan om een vreedzaam volk te vermoor
den uit hebzucht naar goud. Koningin
Victoria sprak aldus «Ik heb u heden
hier bijeengeroepen, soldaten, die steeds bjj
mjj waart, om u vaarwel te zeggen, voor
dat gij de zee gingt oversteken en u naar
ginds begeven, in een gedeelte van mjjn
rijk, om uw kameraden bij te staan die met
zooveel moed strijden voor hun Vorstin en
hun land. Ik weet zeker, dat gij altijd uw
plicht zult doen, zooals gjj dien tot dusver
hebt vervuld. Ik bid God u te zegenen en
u gezoud en wel terug te doen koeren.»
De belegeriDgstrein, die voor Zaid-
Afrika word gemobiliseerd, zal bestaan uit
dertig houwitsers met 32 officieren en on
geveer 1100 man. Hij neemt 50,000 lyddiet-
bommen mee.
Eene Iersche weduwe van een sergeant
der Munster Fusiliers heeft op het oogen-
blik zeven zoons in het Engelsche leger.
Vijf ervan zijn in Zuid-Afrika of op weg
daarheen. Koningiu Victoria heeft de
vrouw f 60 gestuurd.
In Engeland heeft men groote moeite
om soldaten aan te werven die tegen de
Boeren willen gaan vechten.
Hjj kou zjjn wrevel niet verbergen, dat een
meisje, hetwelk hjj den nederigsten arbeid had
zien verrichten, tot zulke hoogte verheven was
geworden. Over Emich sprak hjj, zjj het al terug-
hondend, toch altjjd nog duideljjk genoeg om
Hngo te doen begrjjpen, dat oom niet over hem
treurde.
Op zjjn onvervreemdbaar recht als erfgenaam
pochend, had de overledene zelfs tegenover den
goud-oom de onverschilligheid niet verloochend,
welke Hugo in hem gekend had in den onden
rentmeester had hjj een strengen rechter gevon
den, die de zjjnen heer betoonde minachting
zeer gevoelde.
Daarentegen werd Moser aangedaan zoodra
het gesprek over Götz liep. Wat voor goede
zjjden moet deze toch gehad hebben, daoht
Hugo, dat het hem gelukken mocht, ondanks
zjjne zwendelarjjen, deze eerljjke ziel geheel voor
zich te winnen. Of had wellicht oom zelf te
genover den ouden vertrouwden bekende zoo
goed mogeljjk den goeden roep van den neef bo-
schermd.
Dit ware weer een nienwe goede trek in het
karakter van den onden heer geweest, van be-
teekenis genoeg om tegeD menige belachelijkheid
op te wegen.
De laatste dag van Hugo's verbjjf was aange-
1 broken. Alles, wat maar te beschouwen of te
bewonderen viel, was beschouwd en bewonderd.
Met langzame schreden keerden de onde en
de jonge nu van hnn laatsten gemeenschappe-
ljjken tocht terug.
1 Wordt vtroolgi)
HllRIEIHSGDE OOCIR11T.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
i