NIEUWE
HbagBlaó voor vföooró- en 3/uió'éCollanó.
Wat moet mijnjongen worden
No. 4346,
Yrijdag 24 November 1899
24ste Jaargang.
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers. «0.03
Dit blad verschijnt
dagelijkt, behalve Zon- en Feestdagen.
BH BE A TT: St. Janstraat Haarlem.
PBIJS DSa AOVEBTBHTIBH.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte)
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Het Handelsblad van Antwerpen deelde
onlangs mede, dat voor 120 betrekkingen
van hulpklerk aan de Belgische sporen
een heel schraal postje niet minder dan
1400 sollicitanten waren opgekomen on
der welke verscheidenen in het bezit van
diploma's.
Dit is, zegt het blad zeer terecht, een ge
volg van den tegenzin van velen om het
vaderljjk ambacht te leeren en daarmede
de kost te verdienen, terwjjl nu veelal door
vreemden met voordeel in het Belgenland
wordt gewerkt. Als de Vlaamsche jongens
minder verlangden iheerente worden, dan
zouden er niet zooveel sollicitanten naar
zulk een baantje zijn, van welke er 1280
teleurgesteld moeten worden.
Wanneer wjj ook onsland eens overzien
dan krjjgen wij omtrent het theer* willen
worden van vele jongens dezelfde resulta
ten als in België. Men wil zoo gaarne zon
der werken aan den kost komen, liever wil
menteen arm theertjeworden dan een flink,
degeljjk, gezond, krachtig werkman, in staat
voor zich en de zjjnen het dagelijksch brood
te verdienen.
Zeker, ook hier te lande ziet men vaak
de zoon met minachting neerzien op het
ambacht of bedrjjf van den vader. Die zoon
heeft op schoolbjj het opgeschroefd on
derwijs zoo veel dingen geleerd, hjj schrijft
zulk een mooie handhij is zoo ontwik
keld en geleerd 't werken moet hij maar
aan de dommen overlaten. De ouders vin
den, dat zoon'Iief veel te «knap» is voor
vaders ambacht of nering of bedrjjf en drin
gen er soms op aan, dat hij eene betrek
king zoektdie hem het *heer-zijn> ver
schaft. Na jaren schoolgaan en «studeeren»
wordt uitgezien naar een voor zoon pas
sende betrekking bjj de posterijen, de tele
grafie, het spoorwezen, in den handel enz.
enz. Maar daar zgn honderden die dingen
naar zoo'n betrekking en zoon'Iief wordt
niet benoemd. Wat nu te doen Zoonlief
FEUILLETON.
DE EBFGENAAM,
Vervolg)
«Theresa is boos, wjjl oom Dagobert lisar wil
terughebben,zeide Hugo, in plaats van 't jonge
meisje de vraag in moeders blik beantwoordend.
//Is het zoo, Therese Ja, uw vertrek bedroeft
ook ons zoo zee', maar je komt weer terug, het
is geen eeuwige scheiding.//
//Niet waar, tante Helena, u zoudt me ver
oorloven, langer hier te bljj ven U stuurt me niet
weg? Die tirannieke oom
//U moet haar hoofd dwingen, moeder,// on
derbrak Hugo ongeduldig, //zjj vertelt werkeljjk
dwaasheden.//
//Ik wil haar kalmeeren op rnjjoe wijze,//
zeide de baronnes lachend. //Wil je wel zoo goed
zjjn de perziken in huis te brengen, lieve
wendde zjj zich tot Therese.
//Heb je dat gedaan, dan kom je bij me, dan
spelen we samen piano.//
„Je beet vreeseljjk grof tegen Therese,// zei
ze tegen haar zoon, toen gene zich verwijderde,
„en zij is toch zoo'n goedhartig meisje.//
//Maar heftig en opbruisend. Zjj heeft zoo in
't geheel niets zachts in zich, ik zou haar haast
onvrouwelijk noemen."
«O, jjj menschenkennerspotte de moeder.
//De schoonste eigenschappen der vrouw slui
meren immers in haar, het is maar zake ze
op te wekkenhare gebreken daarentegen lig-
ziet er als heertje uit, dat is waaren vaak
hebben de ouders zich ontberingen moeten
getroosten om hun kind in de plunje te
steken dat is ook waar maar de brave
meuschen hebben er niet aan gedacht, dat
zjj hebben medegewerkt om de fatsoenlijke
armoede en de ontevredenen in de samen
leving te vermeerderen.
De zucht om hunne kinderen bet predi
kaat *heer> te doen verwerven, heeft me
nig ouderpaar al wat kwaads gebrouwen.
Een ambacht zeiden de ouderwetsche
menschen vaak een ambacht wordt wel
eens ziekmaar het sterft daarom toch
niet. Er mogen tijden van slapte komen
tijden waarin het voor sommigen moeie-
ljjk is aan werk te komen, alle tjjden hebben
weer tijden, en ook bjj het ambacht is het
waar Da regen komt zonneschijn. Niet zoo
bjj het begeven van magere postjes. Om
bjj ons berichtje te blijvenvoor 120 vrjj
magere postjes komen zich 1400 sollici
tanten aanmelden. Bleven nu enkel de over
schietende 1280 als sollicitanten voor vol
gende malen, als er weer ettelijke betrek-
kinkjes openkwamen, dan was er ten laatste*
al duurde het voor sommigen vrjj lang, voor
eenieder nog kans om benoemd te worden.
Maar telken jare komen er weer Dieuwe
liefhebbers opdagen en zoo bljjft de kans
nog eens aanstelling te krjjgen, bitter, bit
ter klein. Wat moeten intusschen de jon
gelui zonder aanstelling doen Hun ouders
opeten, zooals het volk zegt. Of solliciteeren
naar eene andere hun passende of niet-
passende betrekking. Of en daar is nog
wel de meeste kans op het koor der
ontevredenen straks het leger der socia
listen, versterken. Een onontwikkeld pro-
lectariaat is te vreezen, maar een ontwik
keld wellicht nog meer. Die jonge men
schen zonder betrekking zullen het aan de
maatschappij wjjten, dat zjj zonder verdien
sten rondloopen en eene maar al te be-
geerljjke prooi van het socialisme worden.
Die zucht, zeiden we boven, die zucht
om zjjn jongens het predicaat «heer» te
gen aan de oppervlakte, argloos eu zonder valsch-
iieid toout zjj ze onverborgen. Zjj kent ze echter
wel en als haar karakter maar eenige vastheid
heeft gekregen, zal zjj ze ook overwinnen. Met
een goed woord verkrjjgt men alles van haar,
hoe dankbaar is zjj voor 't beetje vriendeljjkheid,
dat zjj hier ondervindt
„Dankbaar? Oom Dagobert kan daar een
woordje over meepraten.//
//Men kan weldaden zoo bewjjzen, dat zjj
zwaarder vallen dan mishandelingen.//
«Dat is bjj oom niet 't geval.//
//Ook niet bjj Kegina Overigens, wees maar
gerust, ik zal Therese wel tot terugkeeren ba-
wegen.//
Therese was nu eenige weken bjj de barones
van Sonneck geweest en voegde zich daar zeer
thuis. De voor zich inuemende wijze van doen
der fjjabeschaafde beminnenswaardige vrouw had
haar onmiddelljjk betooverd, de oprechte goed
heid der anders vrjj onbeduidende dochters haar
ba/t gewonnen.
In het eenvoudige huisje gevoelde zjj zich
als een zeer geziene gast: zjj zwelgde als het
ware in het genot eu wilde dan ook op alle
mogeljjke wjjzen toonen, dat zjj er zeer dankbaar
voor was. In haar streven, de lieve tante Helena
wat meer te geljjken, lag de beste erkenning
van dezer goedheid, daarom deed zjj dapper
haar best op dezen weg vooruit te komen, maar
men legt zjjn gebreken niet af als een versleten
kleedingetuk. En aan haar karakter bevonden
zich vele hoeken en kanten, die afgeslepen moes
ten worden. Zoo ver was zjj echter in de zelfbe-
heersching gekomen, dat zjj met inspanning van al
doen verwerven, heeft voor menigeen al
wat kwaads gebrouwen. Ouders, weest toch
verstandig, en laat uw zoon, als hij er lust
eu ambitie toe gevoelt, in vaders ambacht
of bedrijf opleiden zoo niet, laat hem een
ander ambacht of nering kiezen, en zorgt
toch, dat hij later niet zeggen kan:mijne
ouders wilden zoo gaarne een heer van mij
maken en nu pluk ik, op den rijpen man-
nelijken leeftijd, de wrange vruchten daar
van. Ouders, denkt toch niet, dat onder elk
heerenjasje een tevreden gemoed huist of
zelfs maar een gevulde maag gevouden
wordt. Verre van daarvaak het tegen
overgestelde. Bestudeert alreeds in zijne
prille kinderjaren de neigingen van uw
kind ziet ze uit te vorschen, te leiden, op
dat uit uw zoon datgene groeie, «waarvoor
hjj in de wieg gelegd is.» Bespeurt gjj
ernstigen lust tot studie, laat uw zoon stu
deeren de vlijtige student vindt steeds zjjn
weg. Maar ontdekt gij daarentegen lust en
liefde voor een handwerk, denkt dan niet
en vraagt dan nietwat is nu een hand
werk maar laat hem zijnen zin volgen,
hjj zal een flink w^junau worden. De we
reld heeft meer beboSP aan kloeke, knappe,
degelijke, actieve werklieden dan aan men
schen, die zich mager loopen om een aller-
magerst baantje machtig te worden.
Engeland.
De geestdrift voor den dwazen oorlog in
Zuid-Afrika is te Londen belangrijk aan
het verminderen.
De komst van keizer Wilhelm van
Uuitschland en zjjn teruggetrokken houding
schjjnt de opgewonden Britten tot naden
ken gebracht te hebben. Zij zullen in over
weging moeten nemen wat de Duitsche
Keizer te zeggen heeft, die na het onder
houd met den Gzaar van Rusland te Potsdam,
zjjn grootmoeder, koningin Victoria,
heel veel te vertellen zal hebben over het
geen de Engelsche Regeering te doen staat.
De eerste overwinning op de Boeren
zullen de Engelschen zich moeten benutten,
om eene interventie minder onaangenaam
hare wilskracht het zoo ver had gebracht noch
norsch, noch trotsch te kijken, toen zij bjj tante j
binnentrad, maar zeer vriendeljjk naar de mn-
ziekstukken te vragen, die zjj gereed wilde j
leggen.
«Kom eerst een weinig bjj me zitten, wjj
willen een beetje praten," zei de barones en trok
het meisje naar zich toe.
i/O, tante Helena, als u me slechts kondt
zeggen, dat ik nog een weinigje hier mag
bljj ven
«Kindhoe lief ik je heb, hoo welkom je
me was en altjjd zjjn zult, het kan niet. Het
volgend jaar dan kom je echter weer terug.//
«Het volgend jaar 1 365 lange dagen! Zeg
eens tante Helena,// vroeg zjj eensklaps, de tante
strak in het gezicht kjjkend, //wat zou n ervan
zeggen als ik eene betrekking zocht Hugo
spot wel met dit idee maar Hugo is lang zoo
verstandig niet als u. Wat zegt u ervan Loon
is me bjjzaak, een beetje geld heb ik immers..."
„Wat zon daarbjj gewonnen zijn, mjjn kind?//
//Wat?" Therese dacht na. //Wat? Niemand
meer te moeten danken voor een slavenleven.
De vrjjheid ware gewonnen.//
//De vrjjheid, ondankbaar te zjjn en iemand
te kunnen krenken, die je liefheeft.//
//Wie is dat
//Oom Dagobert. Hebben je ouders in je te-
genwoordigbeid nooit van hem gesproken?//
«Zelden. Papa spotte met hem, wanneer hjj
ook van hem gewaagde. Hjj kon hem niet uit
staan.,/
«Ahadacht de barones hier viel weer
een dier psychologische raadselen te constatee-
te maken; Zoo'n gelegenheid, mogen zij
niet laten voorbijgaan.
Duitschland, Rusland en Frankrijk moe
ten het eens zjjn, om de Transvaal niet te
laten verbrijzelen en het bestaan der beide
Republieken in Zuid-Afrika te handhaven.
Nu Lord Salisbury zjjn neus heeft
voorbijgepraat met formeel te verkiaren,
dat Engeland zelf den strijd zou beslechten,
komt het er op aan een geschikt eogen-
blik te vinden, waarop de drie Mogendhe
den hun bemiddeling kunnen aanbieden.
Duitschland.
Te Coblenz is Zondag-avond een vreese-
lijke misdaad gepleegd. De geheele stad
kwam in opschudding toen vernomen werd,
dat twee meisjes van 14-jari gen leeftjjd, be-
koorende tot de netste families der stad,
waren verdwenen en hun verminkte ljjken
opgehaald waren uit een der stadsvjjvers.
De aard der verminkiog doet denken aan
de misdaden, door den beruchten .Jack
tbe Ripper van Londen gepleegd.
België.
De heer Paul Janson, Wathère
de S 1 y s-L ongchamps, Houzeau
de Lehaie enCrombez, hebbeu ia
den Belgischen Senaat een voorstel tot grond
wetsherziening ingediend. Het betreft de
artikelen 47 en 56 en de eerste alinea's
van de artikelen 53 en 108.
Art. 47 heeft het stelsel van het meer
voudig algemeen stemrecht in de plaats van
het census-stelsel gezet. De andere betref
fen den leeftjjd van 30 jaar voor het kies
recht voor den Senaat, de beperkingen van
de verkiesbaarheid voor dat lichaam de
regeling bjj de wet van het kiesrecht voor
de provinciale en de gemeenteljjke verte
genwoordiging.
Frankrijk.
Voor het Hooggerechtshof heeft G u r i n,
ondervraagd gezegd door de Joden ten
onder gebracht te zjjn geweest.Het is daarom,
verklaarde hjj, dat ik anti-semiet geworden
ben en mij heb voorgenomen de Joden met
alle beslistheid te bestrjjden. Hjj heeft de
Ligue anti-semitigue gesticht, niet om de
Republiek omver te werpen, maar om Frank
rijk te verlossen van het jodendomdat
het land tot oneer is.
Had ik in het Parlement de mannen ge
ren, waaraan het leven zoo rjjk is. Marie had
hare liefde voor Dagobert niet geheel kunnea
overwinnen en Neuenstein, een man van veel
meer beteekenia, was jaloerach geweeat op het
spook dezer liefde. „Hoe nitte moeder zich over
Dagobert vroeg ze verder.
//Zjj stemde nooit met vaders spot in, meestal
trachtte zjj het gesprek op iets anders te brengen.»
Mevronw von Sonneck kniktehear vermoe
den was bevestigd.
«Ik zal je bu zeggen, wat je aan je oom
verschuldigd bent, Therese I Het is de schoon
ste zjjde zjjns karakters, die ik blootleg, en dat
hjj zjjne grootmoedigheid voor jon en de heele
wereld wil verborgen honden is een ichoone
trek, dien ik in hem haast niet verwacht had.
Daarom eerbied voor hena.«
Therese zag hare tante met groote oogen
aan. «Ik ben heelemaal in spanning,» fluis
terde zjj.
«Wat ik je te zeggen heb, zal je mis
schien niet heel aangenaam zjjn. Daarom ze-
kor verzweeg 't Dagobert voor je en dat
bewjjst eene zekere Ongevoeligheid in hem.»
«Wat heeft hjj dan toch voor grootach gedaan,
tante Helene Als 't n belieft, vertel 't ganw 1»
«Dat hjj met je moeder verwant was weet je, bo
vendien verbond beiden eene vriendschap der
jeugd. Hoe deze ophield, doet hier niet ter zake
genoeg, het geschiedde, maar de familiegevoelens
weren daarom in hem nog niet gebluscht. Dat be
wees hjj na den dood aan je ouders. Het is je zeker
bekend, dat je vader een geniaal man was, die aan
een open hart belaas een te open hand paarde.»
Worat Vervólgd)
ÏURlEMSCRÉCOmiT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGHTE MA HON AGITATE.
22