No. 4360
Maandag December 1899.
24ste Jaargang.
Eene motie.
B I TEN L A N D.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Amerika.
Italië.
frankrijk.
Duitachland.
Engeland.
kfragGlaóv cföooró
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
en Zuió-óCollanó.
nmmiaiiM;
C
PRIJS DER AD VERTEN TIEN.
Van 1 6 regels50 Cents.
Elke regel meer 71/3
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Puhlicité Etrangcre,
AGITE MA NON AGITATE ^AV BE <j' Co. JOHN., F. JONES Succ. Paris 31óts Faubourg Montmartre.
Het Begrootingsdebat in de Tweede Ka
mer werd in de afgeloopen week afgebro
ken door de bespreking van eene motie van
wantrouwen in de Regeering.
Deze mol ie, voorgesteld door dr. K u y-
per, kwam niet geheel onverwacht. Het
was zeker, dat bp de behandeling van het
Hoofdstuk Buitenlandsche Zaken van de
Staatsbegrooting zou worden gesproken
over de houding der Regeering bij de Vre
desconferentie, terwijl men ook wel kon
verwachten, dat de gedragslijn van den
Minister van Buitenlandsche Zaken aan
•ene scherpe critiek zou worden onder
worpen.
Maar even zeker als het Regeeringsbe-
leid in deze zou worden afgekeurd zou
de motie van dr. Kuyper weinig of geen
effect hebben vooral niet nadat van de
Regeeringstafel de verklaring was gege-
veD, dat de voorgestelde motie moest wor
den beschouwd als eene motie van wan
trouwen in het beleid van het Ministerie.
Dr. Kuyper had de Tweede Kamer
gesteld voor d8 uitspraak dat ter gele
genheid van de Vredesconferentie ten be
hoeve van de ong stamverwante Repu
blieken in Zuid-Afrika niet gedaan is,
wat had kunnen geschieden.
Daargelaten de houding, die de Regee
ring tegen de motie aannam, kon Dr.
Kuyper voor haar niet op eene meer
derheid rekenen. In plaats dat de leider
der anti revolutionnairen door den Mi
nister zelfs leider der oppositie genoemd
in zjjn motie had getracht de grieven te
resumeeren die van verschillende zjjden
tegen het Regeeringsbeleid waren geop
perd, heeft hp met opzet zich slechts tot
orgaan gemaakt van een deel der bezwa
ren, die tegen de houding der Regeering
bp de Vredesconferentie zjjn ingebracht.
Deze halfheid kon hem niet de mede
werking en den steun verzekeren van an
deren, die eveneens ontevreden waren op
de Regeering, maar hiervoor nog andere
gronden bezaten dan dr. K u y p e r in zijn
motie had neergelegd.
Men zal begrppen, waarop wjj het oog
hebbei. Dr. Schaepman zeide het bij
de bespreking der motie terecht, dat hp
er zjjn eigen gevoelen niet in vond uit
gedrukt, en dat hp in zijn stem over de
motie niet eene bedoeling kon leggen, die
met de bedoeling van den heer Kuyper
niet overeenkwam.
In het algemeen moet men met moties
bijzonder voorzichtig wezen, en eigenlijk
behooren zjj slechts te worden ingediend,
wanneer men vooruit van haar aanneming
FEUILLETON.
DB ERFGENAAM.
Vervolg)
88
Malwine's vader zou ermee b'ginnon haar
eiken «leun te weigeren en in armoede zouden
beiden zich ongelukkig gevoelen. Beter ware
het, dat hij alleen ging, het aandenken aan
hare trouw wilde hij meenemeu als troost in
zijne ballirgscbap. Daarna had hjj afscheid ge-
nomen, een zwaar en smartvol vaarwel, en Mal
wine had bq zich zelve gezworen alles iu 'v
werk te stellen om hem op de eene of andere
wflze terug te doen keeren. Dit achtte ze voor
taan eene levensopgave. En dit kon ze des te
beter, daar ze door haars vaders dood rjjk en
onafhankelijk was geworden en zij kon wat de
oom weigerde. Niemand kon dit beletteD, zijn
Ijjk moest in den grafkelder van Moosburg
rusten. Alles overdacht zij rjjpelijk en schreef
san Eorsyth.
Het was een lakonieke brief over zaken. Ze
vermeldde de aan den doode afgelegde belofte
en voegde erbjj, dat ze hare belofie niet eerder
H .J kannen vervulleo, daar zjj niet wist waar
hï, Forsyth, vertoefde. Ze vroeg nadere bijzon
derheden omtrent den docd van Götz en hoe
men 't stoffelijk overschot op de beste wijze
naar 1t vaderland kon vervouren, zooals Gö z
altijd gewenscht had.
Toen ze geëindigd had mat schrijven, keek
ze n»»r de photographic van Gütz, (lie ze an-
verzekerd is. Indien men de overtuiging
heeft, dat in zeker lichaam de ontevre
denheid over de leiding een algemeeu ka
rakter draagt en dat in de motie de ver
schillende grieveu worden samengevat,
dati kan die motie als een uitstekend mid
del worden beschouwd om uiting aan die
grieven te schenkeu en cm duidelijk uit
te spreken, dat de leiding door de meer
derheid wordt afgekeurd.
Maar wanneer men in de Tweede Ka
mer eene motie voorstelt, die slechts reke
ning houdt met een der grieven tegen
het Regeeringsbeleid, terwijl de andere
bezwaren daartegen volstrekt niet worden
vermeld, dan kan de voorsteller niet ho
pen op den sfeun van hen, die wel een
stemmig met hem denken over de con
clusie iler motie, doch uit andere over
wegingen. Deze laatsten zouden dan hun
stem moeten motiveeren, of audeïs aan
de motie eene overweging toevoegen.
Dit geschiedde evenwel niet, zoodat over
het lot van de motie reeds was beslist voor
zjj in stemming kwam. Slechts enkele le
den plaatsten zich op het standpunt van
den heer Travaglino, die vóór de
motie stemde niet enkel om den grond
waarop zp rustte, maar ook met de bedoe
ling om zijn diep leedwezen en zjjn afkeu
ring uit te spreken over het uiet-uitnoo-
digen van Z. H. den Paus ter Vredescon
ferentie, waardoor het godsdienstig gevoel
van alle Katholieken in Nederland is ge
kwetst.
Met hem waren het de heeren D e R a s,
Van derKun en Van Vip men, die
voor de motie stemden en dus ook deze
gelegenheid, deeenige die aangeboden werd,
aangrepen om niting te geven aan hetgeen
in de harten van alle Katholieken omgaat
bp de overdenking van de smadelijke hou
ding der Regeering tegenover Z. fl. den
Paus. Voor hen, die tegen de motie stem
den, voerde dr. S c h a e p m a n het woord
om duidelijk te doen uitkomen, dat de stem
van die Katholieken tegen de motie vol
strekt niet beteekende eene goedkeuring van
het Regeeringsbeleid, maar enkel eene ver
klaring dat zjjn gevoelen niet in de motie
weri uitgedrukt. Voorts protesteerde ook
dr. Schaepman krachtig tegen het feit
der Diet-uitnoodigirg van den Paus en
sprak hjj er zjjn leedwezen over uit., dat
de Regeeriug dit debat niet heeft voor
komen en de hand heeft willen leenen tot
die niet uitnoodiging.
De verdeeldheid der stemmen van de
Katholieken kan derhalve geen aanleiding
wezen voor de Regeering om bijzonder ver
heugd te zjjn over den uitslag der stem
ming. Integendeel heett vij ondubbelzinnig
der» verborg voor de oogen der strange tents
en alleen in onbewaakte uien op haar schrijf
tafel zette: //Ben je nu over mjj tevreden f//
vroeg ze halfluid, en een zacht vuur eener of
fervaardige liefde schitteido in hare oogen.
Malwine hoopte dra antwoord op dezen brief
te ontvangen, doch er verliepen weken. Op
een nainiddrg, dat de familie juist aan de
koffietafel zat, ontving ze het verlangde ant
woord. Ze voelde hoe esn verraderlik rood
bare wangen kleurde bjj het zien van den Its-
liaantcben poststempel en de anders zoo vaste
hand betfde, toen ze den brief aannam.
Hare tante, die met borduuiwerk bezig waa,
merkte die beweging niet, doek Thereie keek
haar met groote oogen aan en de nieuwsgierige
oom verlangde te weten, wie de buitenlandiche
correspondent wa». //Een koopman// antwoordde
zjj kortaf en stak het kostbare papier in haar
zak en zette weer even bedaard het gesprek
aan tafel voort.
Ze wilde geen opzien baren en trok zich
niet terug om den brief te lezeD, maar speelde
piano, zorg en las, net zooals het program van
den dag het meebracht. Nu en dan voelde ze
heimelijk in haar zak om zich te verzekeren,
of dia schat er nog was, en vroeg zich af wat
Mr. Forsyth haar wol mocht schrjjven. Einde
lijk was het nacht geworden, zs ademde ver
licht, ze wa» vrij. Alleen op hire ksmer
opende zij den brief en ontcijferde met moeite
de stijve, nauwelijks leesbaie letter».
//Geachte juffrouw. Uw brief heeft mjj be
wezen, dat da karaktersterkte en de trouw, die
vernomen, dat in de Kamer ook wel degt-
lpk de godsdienstige belangen van het volk
warme verdedigers vinden en 'dat haar
veronachtzaming van de Katholieke belan
gen als een ernstige grist wordt be-chouwd.
Terugkomende tot de motie moet wor
den verklaard, dat de verwerping ook voort
kwam uit de overweging, dat aan haar een
beslist aoti-Engelsch karakter kan toege
kend worden. Indien in deze dagen door
de Tweede Kamer eene motie ware goed
gekeurd, waarbij de acbterafstelling van
de Boeren-republieken in Zuid-Afrika be
treurd werd, zou dit in Engeland den in
druk maken, alsof wij hier te lande naar
eene gelegenheid hadden gezocht om eens
op otficieele wijze uit te spreken, hoezeer
wij den oorlog tegen de Boeren verafschu
wen. Wp kunnen er zeker van wezen, det
de aanneming dier motie in Engeland tot
ons nadeel zou worden geëxploiteerd en
minstens als eene daad van vijandige ge
zindheid zou worden uitgelegd.
Natuurlijk staat het een ieder vrp om
zoo flink en kraehtig mogelpk den tegen-
woordigen oorlog af te keuren maar het
zou zeker niet verstandig wezen, wanneer
een Regeeringslichaam, zjj het onwillens,
aanleiding gaf tot een misverstand dat
verschrikkelijke gevo'gen voor ons land
kon hebben. Wp zouden hiermede in geen
enkel opzicht de zaak der Boeren verbe
teren, doch wel aan onze eigen zaak groot
nadeel kunnen toebrengen.
Hoezeer wjj dus de conclusie der motie
toejuichen, verheugen wij ons over haar
verwerping, al voegen wij hier dadelpk bp,
dat deze uitslag ons onverschillig is wat
de Regeering betreft. Wij achten de po
sitie van het Kabinetdat handig partij
trekt van de onmacht der Kamer, volstrekt
niet verbeterd door de verwerping der mo
tie. In geen enkel opzicht bijna kunnen
wjj ons aan de zjjde van het Ministerie
scharen en wij behoeven er ons dan ook
niet over te verblpd^n wanneer het een
krachtigen aanval gelukkig heeft doorstaan.
De verwerping der motie is enkel te wjj-
ten aan haar half karakter en aan de po
litieke toestanden van het oogenblik.
Wjj zeggen dit vooral tegenover de woor
den van den Miuister van Financiën, den
heer Piers on, die betoogde, dat de ver
schillende gebeurtenissen de Regeering niet
hebben geschokt is haar overtuiging, dat
het niet in 's lands belang ware geweest
een andere gedragslpn te volgen en dat
onder de betrekkelijke omstandigheden elke
andere gedragslpn schadelijk zou zjjn ge
weest voor de esr en de internationale
positie der Zuid-Afrikaansche Republieken.
De Regeering matigt zich hier het mo-
mjjn vriend in roemde, in ztldzame mate u
kenmerken. Eerbied voor eene dame, die de
sch'.ing voor bet gegeven woord zoover drjjft
al» (dij. Het stcffeljjk overschot van uw vriend
naar zijn gebooitegrond overbrengen, zal zeer
moeieljjk gaan. Ik zou m eten overkomen om
te zien of bet ook werkelijk degene ia, dien
men overbrengt. En ook meet gjj de toestem
ming van uw oom hebben om het gebeente van
den veretootene in Moosburg op te nemen. Het
beste ware, wanneer ik de zaak mondeling met
u besprak, dit kan echter in den eers'en tjjd
niet gebeuren. Ik weet van Gö'.j, dat uwe fa
milie in den zomer op 't land woont, d»ar zal
ik u beter ongemerkt kunoen naderen en u mijn
plan meedeelen. Ook weet ik, dat er te Moosburg
een oude man is, die dadelijk bereid zal zjjn
onze samenkomst in de hand te werken. Wan
neer gjj te Moosburg zijt, gelieve mjj dan te
echrjjveo, mijn adres is Psrjjs, Hotel des Etran-
gers. Dan zal ik wel binnen korten tjjd de etr
hebben mjj aan u voor te stellenintusschen
verblijf ik mst hoogachting uw dienstvaardige.
W. A. Forsyth.
Ze vouwde den brief weer op: vHoe zeer
hing het hart van Göz aan zijn geboortegrond,
dat hjj sjjn vriend over alles inlichtte dacht
ze bewogen. //Hjj heeft hem ook Moser geschil
derd, slechts deze oude trouwe ziel kan gemeend
zjj ii en ook var. mjj heeft hjj gesproken
van mijWare hij hier gebleven dan was mis
schien alles ander» gekomen, en had hij wel
licht nooit eene sndere bemind
Wat ze verder zou doen, hoe zjj ooms weer-
nopolie aan van de eenig goede weg te
hebben kunnen aauwjjzen, die in deze wer
kelijk lastige quaestie ware te volgen. Wjj
zijn zco vrij hierop aau te merken dat
dit monopolie niet is verdiend. Voor de
eer en de internationale positie der Zuid-
Afrikaansche Republieken zorgen die Sta
ten zelf wel, en op eene uitnemende wijze
ook. En wat 's lands beling betreft, dat
ware beter bevorderd, wanneer de Regee
ring minder afhankelijk dan thans had aan
gegeven op welke voorwaarden zij in ons
vaderland gastvrijheid wilde verleenen voor
de samenkomst in het belang van den vrede.
Geen enkele Staat zou het ons hebben euvel
geduid, wanneer wij vóór het doen der
uitnoodigingen voor de Vredesconferentie
hadden verklaard wie onze gasten zou
den zjjn. Nu de Regeering dat niet deed,
gaat bet niet aan dat zij zich zelf een
certificaat verleent voor de behartiging van
het landsbelang in deze.
Wp zullen hierover verder niet uitwei
den. De motie-K u y p e r is verworpen en
daarmede de zaak, waarover velen zich in
den afgeloopen zomer hebben geërgerd
waarschijulpk voor goed afgedaan. Maar
toch tneenen wp haar te moeten beschou
wen als een vernieuwd bewgs van de be
krompen inzichten van het liberalisme, dat
terugschrikt voor de mogelijke ontstem
ming van den een of anderen vreemden
Staat, die toch werkeljjk geen recht had
om ons op eenigerlei wjjze een gedragslijn
voor te schrjjven.
De Amerikanen beginnen zich op Tu-
tuila het eiland, dat door de Somao-
regeling aan Amerika ten deel viel
heugelijk in te richten. Eene bouwmaat
schappij te San Francisco heeft opdracht
ontvangen, werken aan te leggen voor eeD
kolenstation. Een groote in zee uitgebouw
de aanlegplaats zal daarbij moeten worden
gebouwd.
Voor den bouw hiervan is een 600000
galden noodig. Het werk moet binnen zes
maanden worden opgeleverd. De telegraaf
kabel van San Francisco naar Honoeloelo
zal van daarover Tutuila naar de Philip-
pijuen worden gelegd.
Te Albi is door eene ontploffing eene
fabriek tot bereiding van huiden vernield.
Het ongeluk werd veroorzaakt door het
in aanraking komen met licht van het
koolwaterstof, dat bij de bereiding der
huid a wordt gebezigd. Zoo hevig was de
ontploffing, dat het dak der fabriek als
't ware werd afgeworpen en dat de mu
ren onder vreeselpk geweld, instortten,
terwjjl stukkeD steen van enormen om-
stand sou breken, waarin Hugo hem waarschjjn-
Ijjk sterkte, wss haar onklaar. Dit echter wist
se de wensch van Götz moest vervuld worden
en waar een man als Forsyth haar de behulp
zame hand bood, gevoelde ze de kracht om
atle hinderpalen uit den wfg te ruimen. Vol
ongeduld zag ze den terugkeer naar Moosbueg
tegemoet.
XVI.
Had mevrouw Vou Sjnneck ook gevreesd,
dat de waarsohuwirg aan haar zoon vruchteloos
zou zjjn, tóch was 't een harde slag voor haar,
toeu haar de brief gewerd, waarin hjj verklaar
de san zjjne liefde trouw te bljjven, en daarna
de verlovingsaankondigicg.
Haar eerstgeborene, haar tiots, de liefste
van haar kroest was zichzelf ontrouw geworden
en veroorzaakte haar bitter harteleed. Doch iu
hare natuur lag geene neiging tot klagen,
maar gelaten schikte ze zich in Gods wil. Maar,
al waz hare teleurstelling nog zoo groot, de
zoon zou hare moederliefde en moedertrouw
niet verliezen.
Hare klagende dochters, die allen eene pas
send* vrouw voor Hugo hadden willen zoeken,
stelde ze zooveel mogelijk gerust. Marie was
»ls verblind door hetgeen ze gehoord had over
Vera'» rjjkdom, schoonheid en voornaamheid,
zjj gaf onverholen aan hare vreugde lucht en
wss onvoorzichtig genoeg Therese hatelijkheden
te zeggen over hare driftige uitvallen. Dat wss
een punt, waarop de moeder geen scherts ver
stond, ze zette de dochter terecht en liet dui
delijk verstaan, dat de onbemiddelde weeze
vang honderden meters in de hoogte wer
den geslingerd. Gelukkig is slechts een
der machinisten aan handen en gelaat ver
wond, hoewel op de eerste ontploffing nog
twee explosies van minder kracht volgden.
De huizen binnen een omtrek van 200
meter van de fabriek zijn ten deele ver
woest en onbewoonbaar geworden. De om
vang van de ramp zou niet te overzien
geweest zijn, al* ook het groote reservoir
met 2000 liter koolwaterstof was ontploft.
Personen, die den Pans gisteren heb
ben bezocht, geven de meest gerustetel-
lende berichten omtrent den gezondheids
toestand van den Heiligen Vader.
Het Congres der socialisten te Parjjs
heeft eene motie aangenomen, waarin de
noodzakelijkheid werd betoogd van de wet
tan 1894, die eene schelmen wet werd ge
noemd en die haar oorsprong dankte aan
den aanslag van anarchisten, en waarbjj
met straffen tegen anarchisten werd ge
dreigd. Het Congres sprak verder den
wensch uit tot opheffing van de bureaux
van plaatsing.
Onder de vele congressen, die in den
zomer van 1900 te Parijs zullen gehouden
worden, behoort, naar medegedeeld wordt,
ook het VUIe Internationale Scheepvaart-
congres (28 Juli3 Augustus). Ieder kan
zich opgeven als deelnemer en aan het
Congres zijn feestelijkheden verbonden. De
eerste sectie zal zich bezighouden met de
binnenscheepvaart: werken aan rivieren en
kanalen de tweede eveneens met de bin
nenscheepvaart wjjze van bevaring, ver
voer, zorg voor het echeepspersoneelde
derde en vierde met de zeevaartkust-
verlichting en havenwerken.
Te Seesen in den Harz hebben twee
schooljongens geduelleerd op het pistool.
Daar zij zich de wselde niet konden ver
oorloven ieder zulk een wapen aan te schaf
fen, kochten zjj er een voor gezamenlijke
rekening. Eerst schoot de een, en toen de
ander! Gelukkig werd geen van beiden
geraakt. Een der secondanten kreeg een
kogel door de hand.
Procesverbaal is tegen deze jeugdige
romanhelden opgemaakt.
Gisteren is te Londen een lpkdienst ge
houden voor de gesneuvelde officieren en
manschappen van de garde-brigade bjj
Helmont, die zooals men weet bijna ge
heel uit Londenaars bestaat.
De kerk was stampvol waaronder vele
hooggeplaatste personen als de graaf van
Derby, Lord O' H a g a n Lord en Lady
L o c h, generaal Sir SeymourBlanc,
Lady White enz.
Spanje.
Het Spaansche blad de Heraldo bevat
een te'egram uit Las Palmas (Canarische
eilanden) meldende, dat het Engelsche
stoomschip Umgeni, komende van Natal,
daar is binnengevallen. Het stoomschip
haar veel liever als schoondochter were geweest
dan de rjjke, voorname Russin.
Tegen hare gewoonte was de barones hevig
geworden, want hoezeer j.e ook hare teleurstel
ling poogde, te verbergen, 't hart, 't trouwe
moederhart was haar te vol, het had een voor
gevoel van 't leed, dat den zoon wachtte. Vera's
brieven aan hare toekomstige familie waren
niet van dien aard om het voorgevoelen weg
te nemen.
Het waren prachtig gestelde brieven, vol wel
klinkende woorden éene zoek echter ontbrak,
namcljjk de warme innige toon, die tot het
hart dringt. Der barones scheen het, alsof ach
ter dat glimlachend masker haar een koel, on
verschillig gezicht aanstaarde. Uit Hugo's brie
ven sprak nog altjjd een blinde liefde en be
wondering voor zijne bruid.
Het was goed dat der moeder de toestanden
in Fenneriburg verborgen bleven, want anders
waren hare zorgen ten top gestegen. Nu, reeds
eenige weken na de verloving, begoi 't woord
van vorst Tscheremeljew waarheid te worden.
Vera wa» niet meer zocal» in de eerste dagen;
ze toonde zich onbestendig in het gedrag jegeni
haar bruidegom als een Aprildag. Nueee»van
liefde gloeiend, den kwetsend koel eo onver
schillig, had zjj reed» spottende woorden voor
Hugo gevonden. Dat waren voor hem striemende
geesel&lsgen, doch de eerste teedere blik, 't eerste
goede woord wischte dien indruk uit. Hjj droom
de nog altjjd van die weerspannige te temmen
door goedheid en zachiucid maar
Wordt vervslfeP.)
