liiJMNjSNLAND.
GEMENGDE BERICHTEN.
Diefstallen.
Branden.
waardoor een gat in den grond ontstond
met een middellijn ter grootte van 15
Meter.
Twee personen, die toevallig zich boven
de plaats der verzwakking bevonden, wer
den onder een hoop puin en steenen be
graven, doch konden spoedig uit hun nete
lige positie gered worden en kwamen met
een aantal kwetsuren, waarvan geen ern
stig, vrij.
Gasleidingen en electrische kabels bra
ken als draadjes door en een begin van
brand ontstond, dat spoedig gebluscht werd.
Daar men nieuwe verzakkingen vreest, is
het vervoer per as in den omtrek van het
ongeval verboden.
Van het Oorlogsterrein in Zuid-Afrika.
Vreeseljjk gaat het daar ginds er aan toe,
Ruw wreedaardig als wilde dieren gelijk gedroe
gen zich de Engelsche lanciers bij het gevecht
te Elandslaagle, waar zjj de gewonde Boeren,
die zich niet verdedigen konden, met hun lan
sen doorboorden. //Ze vroegen mij genade
vertelde een der beulen en ik ga ze hun met mjjn
lans. Een ander lancier deelde mede, dat da
loeren die gewond waren, smeekten doodgescho
ten te worden of wat men ook wilde, om den
verschrikkeljjken lanssteek te ontkomen. Maar,
liet de wreedaard er op volgenWij veegden
Majuba uit u de lans ging den Boeren door
rug en ingewanden heen. //Wij gaven hun waar
zij lagen een goeden prik. Alle lansen waren
rood ran naenschenbloed,//
De lafaards, ze koelden hun woede aan weer-
looze verwonden, in plaats van die ongelukkigen
te helpen in hun lijden en gevangen te nemen.
Zoo begonnen de eerste gevechten in Zuid-
Afrika. En de Engelschen zwegen en lasteren
de Boeren, dat noemen wjj ongehoord brutaal.
Dat de Boeren zich zullen schuldig maken, in
het heetst van den strijd aan iets wat op ruwheid
gelijkt, is best mogeljjk, maar wrêrlooze vjjapden
af te maken als de Engelsche lanciers hebben
gedaan gsat te ver.
The Sydney Bulletin uit Australië keurt
het zenden van hulptroepen naar Zuid-Afrika om
de Engelschen te helpen af. Het slachten der
Boerea door de Britten noemt het blad, het
pleertig8te stuk werk, dat ooit is vertoond.
Yreeseljjk is de verantwoording van C h a m-
berlainen zjjn mede-oorlogsuchtigen om goud
aanwinst door menschenbloed.
Geheel de wereld juicht en jubelt dsn ook
bjj elke overwinning der Boeren op d« Engel
schen. Maar wat treurig is, dat zich op de vel
den in Znid-Afrika mensshen moeten vermoor
den, die elkaar Dooit gezien en nooit eenig leed
veroorzaakt hebben.
De nederlaag van generaal Gatacre wordt
zelfs door de Engelsche bladen erkend. De Timet
bevat een telegram nit Molteno, gedateerd 10
December, luidende: Generaal Gatacre be
proefde bjj het aanbreken van den dag een aan
val op Stormberg. De gids misleidde ons en onze
mannen werden verrast, na een geforoeerden
nachtelij ken marsch. In uitstekende orde werd
de terugtocht uitgevoerd.
Op bet meest kritieke oogenblik gedroegen
ds Northumberland fuseliers en de Iersche Rifles
zich alsof het een oefening te velde gold.
Wij vreezen, dat onze verliezen zwaar zjjn. Eea
kanon moest in den steek worden gelaten.
De Parijsche Eclair zegt over de nederlaag
der EsgelscheD. Het bericht van de nederlaag
van generaal G a t a c r e kwam te laat om door
de blsden uitvoerig te worden besproken. De
Daily Mail, welk blad het laatste zal zjjn om
de tegenspoeden aan de EDgebehe troepen
overkomentoe te gevenzet als opschrift
met groote letters deze woorden boven haar
mededeelingen„Nederlaag der Engelschen.e
Andere bladen dragen als opschrift//Generaal
G a t a e r e teruggeslagen" en doen geen enke
le poging om den ernst van de nederlaag te
verminderen.®.
De Daily Mail publiceert een telegram, waar
in gezegd wordt, dat haar correspondenten aan
de Kaap van meening zjjn, dat de togenslag
der EDgeischen in de Kaapkolonie tot een op
stand zal leiden.
Wjj zjjn volstrekt niet voor opstanden, maar
hier gunnen wjj het den Engelschen van harte,
omdat wjj daarin een middel zien, dat de Re
geering te Londen tot bezinning zou kunnen
brengen om aan het vermoorden van de Boe
ren der Zuid-Afrikaansche Republieken een
einde te maken. De Boeien zullen den vrijheids-
atrjjd volhouden tot den laatsten man, zjj vechten
uit heilige overtuiging voor het behoud van
huis en erf op hun dieibaren geboortegrond.
Een telegram uit Molteno deelt mede:
G a t a c r e's colonne,die met verdubbelde rotten
Hit de flank marcheerde, werd bjj het aanbre
ken van den dsg overvallen door een hevig
geweervuur der Boeren, bjj het binnenkomen
in een natuurlijken kegel, door hooge rotsen om
geven.
Er ontstond geen verwarring onder de En
gelsche troepen. Generaal G a t a c r e en de of
ficieren brachten kalm de manschappen in ge
vecht. Een hevig gevecht woedde al spoedig.
De Eogeleche artillerie nam een stelling in op
een klein kopje.
De infanterie beklom moedig de vjjandeljjke
positie en tiruillonr, onder het hevig vuur der
Boeren. Toem zjj den top van da hoogte be
reikt hadden, zagen zij dat zjj daar van drie
zjjden door de Boeren onder vuur werden ge
nomen.
De Engelschu infanterie werd daardoor tot
den terugtocht genoodzaakt, onder bescherming
van het geschutvuur. De Boereuartillerie volgde
de terugtrekkende Engelschen langs de ruggen
der kopjes, voortdurend vuur gevende op de
trcepeD beneden hen, doch zonder resultaat.
De troepen bereikten Molteno, na dertig uren
onafgebroken te hebben gestreden.
De overwinning der Boeren op generaal G a-
tacre kan groote gevolgen hebben, Vooreerst
zal de opstand van de Afrikaanders in het noor
den der Kolonie er ongetwijfeld door gevoed
worden. De wankelmoedigen zullen steviger ko
men te staan, de weifelaars tot een kloek besluit
raken. Ook voor de Boeren in Natal en bij Kim
berley, die aan zoo zware aanvallen het hoofd
hebben te bieden, zal het blijde nieuws een hart
onder den riem steken.
Maar ook in een ander opzicht is de neder
laag van generaal G a t a c r e van gewicht. Lord
M e t h u e n's positie is in den rug toch al zwak
geweest. Hij verwachtte, dat geueraal French,
die te Naauwpoort staat, en generaal G a t a c r e,
die te Sterkstroom stond en kortelings tot Mol
teno was opgerukt, door een voorwaartsche bewe
ging zjjn verbindingslijn met Oranjerivier zou
beveiligen. Dat is niet gebeurd en dat zal de
Engelschen nu nog veel moeilijker vallen. Voor
een inval van het zuiden uit den Vrijstaat in
behoeven de Boeren in het noorden dus voorloo-
pig niet te vreezen, ea zij kunnen hun volle
aandacht wijden aan generaal Methuen in
het Westen en generaal Red vers Buller
in het Oosten.
De 640 gevangen genomen Engelschen wor
den naar Pretoria gebracht, straks zit nog ge
heel het Engehcbe leger in Transvaal gevangen.
Het leger van generaal Methuen wordt
door de Boeren in den rug en de flanken be
dreigd.
De berichten, die wij ontvingen, spreken voor
zich zei ven ea duiden den toestand voldoende
aan. Reeds den 7den maakten de Boeren zich
bij Prieska van de pont over de Oranje-rivier
meester en sneden den metaaldraad kabel af,
zoodat men niet over de rivier kan, als het wa
ter eenigszins hoog is. Ook den spoorweg bra
ken zij op, twintig mijlen bezuiden Moddern-
vier. Een gepantserde trein, die eens naar dat
werk kwam kijken, werd met granaatschoten te
ruggejaagd.
Feitelijk hebben de Boeien het leger van ge
neraal Methuen vrijwel ingesloten en afgs-
sneden van elke gemeenschap.
Kapitein Marshall, een officier in het
Engelsche leger, heeft, naar Central Newt uit
New-York seint, te St, Louis weer 1000 muil
ezels voor Zuid-Afrika gekocht. Naar het heet,
laat hjj er d»ar en elders nog 10 000 opkoopen.
Nederland en Zuid-Afrika.
De penningmeester der afdeeling Groningen
van de Nederl. Zuid Afrikaassche Verceniging
heeft aan den penningmeester van het hoofd
bestuur weer f4000 toegezonden makende met
hetgeen reeds vroeger is overgemaakt f 24,600.
Voor de Ned. Zuid-Afrikaansche Vereeni-
ging heeft een Transvaalavond te Assen gehou
den f 400 opgebracht.
Te 's Heer-Arendükerkon is bijeengebracht
f 246.20; te Siochteren f 1286 te Numaasdorp
f 580 ie Zedde (N. H.) f 225 te Kek en
Wiel f 133: van de conducteurs der posterijen
te Amsterdam f 100eeu tooneelvoorstelling
te Oosterbeek f 133.45 te Wjjk bij Duursiede
f 72,89 de Hollandsohe studentin te Hannover
stuurden 300 Markin een uitvoering gegeven
door de Arnhemsche vereeaiging //Nuttige Ken
nis//, gegeven te Oosterbeek bracht f 175op.
De commissie van rapporteurs der Eerste
Kamer voor de Indische begrooting voor I90o
is heden bjjteugekomen tot samenstelling van
het voorloopig verslag.
Amsterdam, 11 December. Ia het Paleis
voor Volksvlijt alhier zal op Zondag 17 Decem
ber eene groote meeting plaats hebben van
voorstanders van den Leerplicht.
B«nnebroak,llDjcember. De 8e volkstelling
zal voor deze gemeente geschieden door den ge
meente-veldwachter J. van Essen, onder
toezicht van den heer H. J, C 1 a r i o n, gemeente
secretaris alhier.
Door de vorst zijn te Amsterdam veel pjjpen
van de waterleidingen gesprongen, wat nog al
schade heeft veroorzaakt. Aanbevolen wordt des
avonds de hoofdkraan af te sluiten.
De Fiett bevat een Transvaaalseh vers over
//die rijwiel.// 't Is een vers van 14 coupletten.
De drie eerste luiden
Die rywiel is die snaakste pert
Wat ek nog het gesien
Hy het geen kop en ook geen stert,
Kos minstens twee maal tien.
Die pert het ook maar beetji vel
En het maar poote twee
Zoo maar, jy kan syn ribbe tel,
Geen voer word hom gegee.
En water sisn hy liwers nie,
Die doet meer kwaad as geed,
Zyn saai die dra hy op syn knie,
En wind die is syn bloed.
Men meldt aan de N. Rott. Ct.
In een dorpje der Eriesche gemeente Dantu-
madeel verdacht een diaken eene vrouw dat
zij „tsjoenen," d. i. tooveren kon. Hjj deelde dit
een broeder der gemeente mede, en deze was
bereid met hem de zaak te ondetzoeken//de
waarheid/» can het licht te brengen. De Bjjbel
werd op de tafel opengeslagen neergelegd, nl.
bij JohaBnes 1 vers. 5 //Het licht schijnt in
de duisternis sn de doisternis heeft hetzelve
niet begrepen," en op den Bjjbel werd een sleu
tel neergelegd. De diaken zegt nu hardop //X
is een tsjoenster" de broeder antwoordt//gjj
spreekt onwaarheidDe diaken herhaalt,
steeds harder scheeuwende, zjjne beschuldiging;
de broeder herhaalt, mede met verheffing van
stem, zjjn antwoord. Men wordt er druk onder,
er wordt tegen de tafel gesrooten door al die
drukte en de sleutel begint zich te bewegen.
Pas ziet men dit, of men staakt de proeve.
Het //schuldig// van de vrouw is bewezen door
den sleutel
Tegen twee veehouders te Muiden is door
den districts-veearts proces-verbaal opgemaakt
wegens het niet-aangeven van besmettelijke ziekte
(schapenschurft) onder hunne schapen.
De rjjks-veeopzichter zal nu een onderzoek
instellen, zoowel te Muiden als in de omlig
gende gemeenten, om te weten of die ziekte ook
nog voorkomt onder het wolvee van andere vee
houders en door hen verzwegen is. Reeds is bjj
ongeveer tien veehouders, vooral in den noord-
polder van Muiden, de ziekte geconstateerd bjj
een honderdtal schapen.
Uit Texel wordt geschreven, dat aldaar de
waterstand buitengewoon laag is. De postboot
wordt soms uren achtereen opgehouden bjj het
uit- of invaren der haven. De postschuit tus-
schen De Cocksdorp en Vlieland zat bjjna droog
en kon in het geheel geen dienst doen.
Door de Maastrichtsche Telephoon-Maatschap-
pj is concessie aangevraagd voor de installatie
en exploitatie eener telephoonverbinding tussohen
Maastricht en Sittard, Heerlen, Valkenburg en
Maerssen.
Te Dwingeloo was van een arbeider, E. Dek
ker, de woning wegens bouwvalligheid afgebro
ken, zoodat bij sedert eenigen tjjd met zjjn gezin
verblijf hield in een geitenhok.
Thans heeft de Koningin 120 gezonden, als
bjjdrage in de kosten voor het bouwen van een
nieuw huisje.
De Haagsche correspondent der N. Gron. Ct,
verneemt dat prinses Elisabeth in April of Mei
van het volgende jaar in het huweljjk zal tre
den dat huweljjk zal te Arolsen worden vol
trokken en onze Koninginnen zullen er stellig
bij tegenwoordig zjjn.
Uit Kampen bericht me* ons, dat op een
aldaar van Schokland ontvangen telephonisch
berichtdat er ongeveer 40 Bchepen door den
lagen waterstand aan den grond en ook in het
jjs zateD, Zondag-morgen vroeg de stoombooten
Minister Havelaar en Paul Kruger en later ook
de sleepboot Aqnetta derwaarts stoomden. Üe
schepen hadden alle de noodvlag in top. Eenige
waren reedB vlot en ia den Ketel gekomen. Met
groo'e moeite kreeg men de overige 23 vlot en
werden zjj gisteren-avond te Kampen bionenge-
sleapl.
Te Zwammerdam doet zich het treurige geval
voor, dat in ee* week tjjds in één gezin, vier
kinderen aan de zoo gevreesde diphteritis over
leden. Het vjjfde kind, eveneens door die ziekte
aangetast, is thans gelukkig herstellende. De
deelneming in het lot der zoo zwaar beproefde
ouders is dan ook zeer groot.
Den 18en dezer zal te Hoorn, in aansluiting
met het plaatseljjk telefoonnet, het intercommu
naal rjjkstelefoonbureel voor het algemeen ver
keer worden geopend.
Te Wjjk-aan-Zee is, op last van den officier
van justitie uit Haarlem, in verzekerde bewa
ring gesteld, op vermoeden van brandstichting,
de huishoudster van den heer K., in wiens ga
lanteriewinkel verleden week Maandag een bin
nenbrand uitbrak,welke door hulp van eene brand-
kraan uit het badhotel spoedig werd gestuit.
Ook zjja eenige voorwerpen in de woning
door de justitie in beslag genomen.
In Friesland zijn in de laatste dagen zeer
vele (wisters), die tengevolge van het vriezend
weder „in den trek//, meerendeels met slagnet
ten, in grooten getale worden gevangen.
Ig Een poelier te Leeuwarden kocht Vrijdag on
geveer 4000 stuks, voor elk waarvan 40 cent per
stuk werd betaald.
Dc meeste dier vogels worden naar Engeland,
België en Frankrjjk verzonden.
Uit Enkhuizen schrjjft men
Tengevolge van den kraehtigen Oostenwind
W8S de waterstand in dc Zuiderzee Vrjjdag bij
zonder laag. Vijf vrachtbooten zijn daardoor in
het //Krabbetsgai// aan den grond geraakt.
De steenkolenhapdelaren te Hengelo (O) zijn
al eenige dagen zonder ALthraciet, zoodat de
menschen aldaar, die geen voorraad meer hebben,
hun vulkachels moeten dooven.
Men verneemt dat bjj het rechterlijk onder
zoek te Leiden, van het ljjk van den 8gent A.
van Voorde, niets gebleken is van geweld of
misdrjjf, dat oorzaak van den dood zou kunnen
zjjn.
De overledene moet geleden hebben aan een
ziekte in den rug, die opklimmende was naar
de hersenen, tengevolge waarvan een betrekke
lijk aanstaande .dood waarschjjnljjk was en die
oorzaak kan geweest zjjn van een plotselingen
val, die den dood kan hebben veroorzaakt.
De jacht op klein wild, met uitzondering van
die op houtsnippen in de provincie Zuid-Hol
land wordt gesloten Zaterdag 30 dezer met zons
ondergang, terwijl het schieten van houtsnippen
geoorloofd bljjft tot en met 30 April 1900,
doch alleen door houders van groote jachtacten
bjj de jachten op schadeljjk gedierte, blijvende
het vangen van houtsnippen met laat-, war- of
velflouwen toegelaten tot en met 17 Maart 1900.
Naar de Ned. Sport vermeldt, heeracht in
Zuid-Afrika onder oe paarden eene geheimzin
nige ziekte, welke telken jare een groot aantal
offers vergt. Deze paardenziekte veroorzaakt do
meeste verliezen gedurende de maanden Maart,
April ea Mei. Men vermoedt, dat het de dauw
is, welke de planten bedekt en welke laatste,
door de paarden gegeten wordende, de ziekte
veroorzaken. Een feit is het, dat de paarden,
welke niet buitengelaten worden voordat de
dauw opgetrokken is, of wel welke men door
een muilband belet om te grazen zoolang de
dauw niet is verdwenen, geheel en al vrjj bljj-
ven. Zoodra de eerste vorst intreedt, verdwjjnt
deze ziekte, om met het intreden van het warme
jaargetijde weer te verschjjnen.
De ziekte tast vooral de longen aan of wel
zjj veroorzaakt zwelliDg van het hoofd, den hals
en de keel. Gewoonljjk sterft een aangetast paard
binnen 48 uur, zonder dat men tot nu toe een
geneesmiddel heeft kunnen ontdekken.
Een buitenkansje. Uit de erfenis van eene
overleden zangeres, Alice Berthier, die te Parjjs
geveild werd, kocht eene andere artiste een pakja
oude partituren. In do partituur van de Mar
jolaine van Lecocq vond de koopster 18,500
francs in bankbiljetten, die zij aan de familie
der overledene heeft teruggegeven.
Ziekte van Crispi. Crispi, die sedert geruimen
tjjd aan eene oorziekte leed, is door professor
Yincentis met goed gevolg geopereerd. Binnen
eenige weken zal eene tweede operatie volgen.
Crispi is lijdende asn de staar.
Schermen. Te Berljjn zal op Dinsdag 12 Deo.
a. s. voor den Keizer en gevolg ten groote in
ternationale schermwedstrijd worden gegeven,
waaraan de beroemdste professoren van Europa,
nl. de heeren Santelli, Pessina, Erarteschina,
Italianen, en de heeren Desmedt, Selderslagh,
Verbrugge, Schravoni, Belgen, zullen deelnemen.
Succes der Socialisten. De socialisten hebben
bjj de Gemeenteraadsverkiezingen te Milaan groote
voordeelen behaald. Zjj verwierven 17,000 stem
men, terwijl de audersgezinden bjj elkaar 14,000
stemmen op hun candidaten vereenigden.
Het heeft daar iets weg van de jongste ge
meenteraadsverkiezing te Haarlem.
Treinbotsing bij San Remo. Eene hevige botsing
tusichen twee passagierstreinen heeft gisteren
ochtend in den tunnel van Bergeggi, niet ver
van San Remo, plaats gehad. Er moeten tal
rijke dooden en gewonden zjjn. Uit Genua en
Ventimillio zjjn hulptreinen afgezonden.
Brutaal. Als een staaltje van onovertroffen
brutaliteit kan gelden hetgeen Cecil Rhodes, die
te Kimberley nauw zit ingesloten, aau een vriend
te Londen heeft geschreven, dat hjj Juni a.s.
in Engeland terug zal zjjn. „Wjj zullen*, schrjjft
hjj uit Kimberley,//dit zaakje dan hebben klaar
gespeeld en waarschijnlijk doende zjja, eene alge-
heele regeling te treffen."
Z. PL. Leo XIII. Ds Vocce della Verita
deelt het volgende bulletin mede, dat omtrent
den gezondheidstoestand van den Paus werd
bekend gemaaktWjj zjjn zoo gelukkig te
knnten mededeelen, dat de Paus bjjna geheel
hersteld is van zijn gevatte lichte koude. De
H. Vader heett de H. Mis weer gelezen.
Te Beusichem hebben de gemeenteveldwach-
ter en de nachtwacht aangehouden zekeren C.
A. v. d. Heide, nit Utrecht, en diens vrouw.
Zjj vervoerden op een handkar twee sehapen
met afgesneden hals, alsmede eene partjj boeren-,
roode en witte kool. Op de kar lag ook eene
spsde en een breekjjzer.
De kar met al deze voorwerpen is in beslag
genomen en tegen v. d. H, en zjjne vrouw ia
proces-verbaal opgemaakt. De schapen behoo-
ren aan den landbouwer A. van Arkcl, te Ra-
ventwaui, en waren door bovengenoemde perso
nen nabjj diens woonhuis geslacht en toen mede
gevoerd.
Gisteren nacht zijn de inbrekers weder
eens aan 'den gang geweest. In een tjjdeljjk on
bewoond perceel Reguliersdwarastraat te Am
sterdam braken zjj een brandkast open en ont
vreemdden daaruit een bedrag van ongeveer
f 2300.
Een bedrag aan zilvergeld lieten zjj liggen.
Uit Njjmegen is een Duitscher gevaokeljjk
naar Arnhem overgebracht, die verdacht wordt
in zjjn vaderlatid, te PhalsdoTf, een paard te
hebben verduisterd eu dst te Njjmegen aan een
kroeghouder voor f 200 te hebben verkocht. De
man had zich sinds begin October jl. onder
allerlei valsche namen hier te lande schuil ge
houden.
Door een onbekende oorzaak is afgebrand het
pakhuis, gevuld met vaten sterken drank, toe-
behoorende aan P. Anlbersberg aan de Nieuwe
Meer te Haarlemmermeer.
Door krachtige hulp der brandweer is de aan
grenzende woning gespaard gebleven.
Aan de Molenwjjk in de gemeente Smilde.
is door een onbekende oorzaak afgebrand een
buitentje, bewoond door Mej. de wed. Kuipers
en toebehoorende aan Mr. M. Oldenhuis Gra-
tama. De inboedel is geheel verbrand.
Een geweldige brand brak gisteren-namid
dag omstreeks 1 uur nit in het benedenhnis
no. 37 aan de Gedempte Bierhaven te Rotter
dam, waar gevestigd is The continental Incan
descent gaslight Co.
De brand ontstond doordien op het kantoortje,
achter den winkel gelegen, een beker met col
lodion omviel. De ether verspreidde zich, kwam
in aanraking met een gasvlam en veroorzaakte
zoo een ontpléffirg, die de winkelruit stuk sloeg,
De werkplaats achter hst kantoortje, waar meer
lichtontvlambare stcffen aanwezig waren, stond
in een oogwenk in lichte laaie en van hier breid
den de vlammen zich snel uit. In minder dan
geen tjjd brsndde ook het huis, door den eige
naar van den winkel, den heer Julius Böhm,
bewoond en achter no. 37 opgetrokken (daarvan
door een zoogenaamde lantaarn gescheiden). Do
