N I E U W E
voor
Volland,
Brieven van een politieken
tinnegieter.
N-a 4363.
Donderdag 14 December 1899
24ste Jaargang.
BÜITJS INLAND.
0.03
F'ranKnjk.
IERS)
ABONNSJMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DSa ADVBRTSSTISN
Van 1—6 regels59 Cent
hike regel meer 7Yj e
Geroete letters worden berekend naar plaatsruimtes
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
AttiTE MA NÖH
AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. KnPFERS.
XII.
Mijn werk heeft een tijdje stilgelegen,
niet omdat er geen politieke potje» of kan
netjes te gieten waren, maar om redenen
die geheel buiten de politiek omgaan en
derhalve voor de lezers geen belang heb
ben. We zullen dus maar precies doen alsof
er geen interrumptie geweest is.
En waar zullen we bet nu over hebben
Ik vraag dat niet uit gebrek aan materieel,
maar uit overvloed aan gietwerk, zoodat
wjj staan voor Vembarras du choix. De Traus
vaal? Och, daar staan de krauten alle dagen
vol van en men weet nog nist waar er
een eind aan vast te knoopen. 't Is net als
met de D r e y f u s-zaak men grijpt eiken
dag naar zjjn nieuwsblad om te zien of er
eindelijk eens iets uitlekt van hetgeen men
zoo gaarne zou weten, en men legt telkens
onvoldaan zijn blad weer neer. Toch moet
ik er even bjj stil staan, niet om over de
kannen van de Boeren of die der Engel-
schen te spreken, maar om er op te wjjzen
hoe de verderfelijke staatkundige beginse
len, die tegenwoordig alom gehuldigd wor-
deD, hun eigen rechters worden en zich zsl-
ven straffen.
Wij zijn het, geloof ik, hierover allen eens,
dat de Boeren een rechtvaardige zaak voor
staan en verdedigen en dat de Engelsehen
het staatsbeginsel, «macht gaat boven recht»
huldigende en in praktjjk brengende, een
onrechtvaardigen krijg voeren en zich aan
Statenroof willen schuldig maken. Maar nu
daagt voor ons op een anderen Statenroof,
niet minder vloekwaardig dan die op wel
ken Engeland zint, een Statenroof in 1870
gepleegd en die toen door duizenden en dui
zenden toegejuicht werd of althans niet zon
der leedvermaak gezien werd, wjj bedoelen
den roof der Kerkelijke Staten. Garibaldi
werd een held, C a v o u r een uitstekend
staatsman, V i c t o r-E m m a n u e 1 den Re-
FEUILLETON.
DE ERFGENAAM,
Vervolg)
41
./Dat is immers de hoofdzaak, rujjn kind,*
hernam de barones zeer bedaard. Ook ijj was
opgestaai tn ltgde Vera vriendelijk de hand
op den schouder: //Beiden rjjt gjj immers nijjn
kinderen en of ge gelukkig wordt of niet, is
immers ook voor mg eer.e levens/raag De ver
maningen, die ik nzoowtl als Hugo geef, zijn
niet 'i gevolg van eene schoolmeesterachtige
menie, maar alleen van den wenscb u 't ware
pad te zien mlaan, dat tot geluk voert
//Ik vertrouw dat ik het zeker vinden zal,//
hernam Vera met zelfbewustzijn, //liefde is eene
goede geleidster.//
Ze wisselde nog eenige koele woorden met
de barones en verwijderde zish dsarns. Nog
tienriger zou de moeder van Hugo gestemd
zjjn geweest, indien ze gehoord had hoe Vera
hare moeder 't plaats gehad hebbende gesprek
meedeelde en zei//Goddank, dat we morgen
vertrekken, als een gevangen vogel zou ik mijne
vleugels in deze kooi lam slaan. Mij wil ze lee-
ren, mjj, hoe mijne liefde voor Hugo zijn moet.
Zjj koet tot in 't hart wil meepraten
over liefde en hartstocht. Hoe groot moet mjjne
liefde voor Hngo niet zjjn, dat ik zijne fami
lie kan ljjden
//Je zult niet veel met hen allen te doen
hebben,// troostte de moeder en dacht bjj haar
Galantuomo genoemd. Wie toen van inter
ventie had durven spreken zou als een
dwaas, eenreactionna r beschouwd zijn,want
macht ging immers boven recht en men
moest zich bij het voldongen feit, het fait
accompli neerleggen. Eu in 1871 vond de
Nederlandsche minister D u m b a r in de
Kamer eene meerderheid cm de vertegen
woordiging van Nederland bij den H. Stoel
op te heffen.
En nu? Jameson is een vrijbuiter;
Chamberlain eon ploert er her gra
cious Majesty Victoria wordt in spot
prenten niet gespaard.
Men heeft indertijd steen en been ge
klaagd dat er zooveel geld voor den St.
Pieterspenning het land uitging en nu
geen gehucht zoo klein cf er wordt gecol
lecteerd voor Transvaal en men zendt kost
bare ambulances uit naar het oorlogsveld.
En wanneer Nederland sterk genoeg ware
om zich met Engeland te meteu, zou men
het den handschoen doen opnemen voor de
Boeren en de Engelschen bestoken.
Of ik dan de sympathie voor Transvaal
afkeur
In geenendeele. Ik wjjs er alleen op, hoe
altijd met twee maten gemeten wordt, want
zjj die nu in de voorste gelederen staan
om voor de Boeren geld en onderstand bij
een te brengen, die het meest zich roeren,
zijn voor een groot gedeelte dezelfden al
thans van dezelfde partij en richting die
de Statenroof van 1870 goedkeurden, de op
heffing van het gezantschap bjj den Paus
toejuichten en nu slechts weinige dagen
geleden de uitsluiting van een verte
genwoordiger des Pausen op de Vredes
conferentie billjjkten.
Nu wjj op de Vredesconferentie zjjn aan
geland, komen we vanzelf ook te spreken
over de Kamerdiscussie van verleden Dins
dag. Dat die discussie mjj zeer heelt aan
gestaan kan ik niet zeggen, en nog minder
de stemming over de motie-K u y p e r. Dat
men den Katholieken recht zou laten we
dervaren in hun verontwaardiging over de
zelve, hoe heerljjk 't zou zijn, ia lien hare doch
ter getrouwd wss en zij niet meer haar grillen
te vreezen had, die haar zoo reel kommer had
den gebaard.
XVII.
//Dat ia Moosbnrg!// zei 't kamermeisje,die zich
op den bok met den koetsier onderhouden had
en ze wees, naar haar meesteressen gekeerd, op
het prachtige gebouw, dat in de zonnestralen
Toor hen lag.
De de mes begaren zich volgens baar be
lofte ntar Moosburg, waar de baron na de bad
kuur met vrouw en nichten teruggekeerd was.
Met sierljjk vierspan werden de dames aan het
station afgehaald en in vluggen draf teed Vera
naar hare toekomstige verblijfplaats.
De scheiding van Hugo had eene goede uit
werking op haar gehad; ze begon naar den man
te verlangen, van wiea ze in Fonnersburg zon
der smart afscheid genomen had. Do levendige
briefwisseling tusschen de verloofden hal hier
toe veel bijgedragen, want Hugo kon beter in
brieven zjja hart uitstorten dan in mondeling
verkeer. Wat haar bijsonder voldoening gsf, was
dat hjj geheel op hare zijde tegen tjjne moeder
stond. In gevoelvolle taai had ze hem kaar leed
uitgedrukt, dat 't haar, ondanks alle moeite,
niet gelukt was de liefde zijner moeder te win
nen. Ze vermoedde niet, hoeveel bittere tra
nen zjj door hare aanklacht ds barones deed
storten, doch troostte zich met de naïeve gedachte
dat het eenmaal natuurwet was, dat minder
begaafde wezens voor hooger begaafde moesten
uitsluiting van doD Pain, had ik geenszins
verwacht; noch de stemming van het Ka -
biuet, noch die van de meerderheid der Ka
mer liet zulk een illusie toe, maar juist daar
om had men de puntjes wel wat beter op
dei's kunnen zetten. De redevoering van Dr.
Schaapman was, zooals Tan dezen spre
ker verwacht kon worden keurig in den
vorm, maar of zjj niet wat pittiger had kun
nen zjjn, is een audere vraag. Het komt ons
voor dat spreker uit het artikel van den heer
Goyan in de Revue des Deux Monde» niet
alles heeft gehaald, wat er inzat. De heer
Goyao, die bjj zjjn opstel beschikte over
veel uitgegeven en niet-uitgegeven docu
menten zegt uitdrukkeijjk, dat de Czaar
alleen daarom Den Haag als plaats der
bjjeenkomst had verkozen omdat hjj hoo-
gen prjjs stelde op de aanwezigheid van
een vertegenwoordiger des Pausen die
dau geen ander zou geweest zjjn dan Z. E.
mgr. Tarnassi, destjjds internuntius in
Den Haag. Het was dus de plicht geweest
van dsn minister de Beaufort om, gezien
dit uitdrukkeijjk verlangen van dau Czaar,
denPaus tegeljjk met de andereMogendheden
uit te noodigen dan zou de zaak een an
deren keer hebben genomen en wanneer de
uitnoodiging gedaan ware geweest, zou Ita
lië zich waarsehjjuljjk niet hebben durven
verzetten. Maar het prot istantsch vooroor
deel behaalde hier de zegepraal op den
plicht, en derhalve werd de Italiaansche Re
geering door de Hollaudsche kaoselarjj ge
waarschuwd en kon zjj al hare kunstgre
pen in 't werk stellen die, met de indirecte
hulp der bondgenooteu, uitliepen op de uit
sluiting van den H. Stoel. Daarom heeft
dan ook de H. Stoel, bjj wijze van pro'esti
den Internuntius gelast tjjdeljjk zjjn post
te verlaten. De Nederlandsche ItegeeriDg
had, door hare partjjdigheid, tegen de goede
vormen gehandeld, en daarom was de tijdeljj-
ke verwjjdering van den Internuntius een les
om beter de plichten van wedeikeerigegoede
verstandhouding tusschen Nederland en den
Pauselijken Stoel in acht te nemen.
onderdoen, lien tamelijk opgewonden brief van
Hugo aan zijne moedor was 't gevolg van hare
khctit. Eene verwijdering tusschen moeder en
zoon de eerste was daardoor te veor-
schjjn geroepen, en had tot gevolg, dat Hugo
des te inniger zich aan Vera hechtte en de toon
zjjner brieven de hartstochtelijkheid kreeg, waar
naar zij zoo verlangde; dat was de vonk, waarop
ze wachtte cn hare liefde flikkerde op.
Na de woorden van 't kamermeisje keek ze
lang naar Moosburg en hare oogeu schitterden,
toen ze bewonderend uitriep:
//O hoe schoon 1 dat zal mjjn wezen mijn
tehuiseon goed voorteeken, dat het mjj zoo
goed bevalt.//
//Ja, 'tis een prachtig slot,// zei de moeder,
//schooner dan die uwer zusters./»
//Zeker. Het ligt heerljjk en ook zal er wel
alles in orde wezen, daar zorgt tente Rogina
voor."
//KindVera 1// vermzande de gravin, //stoot
Regina niet tegen het boofd, maar wees goed
jegens beiden; het lijn goede lieden en de oude
heer moet in goede lnim gehouden worden, ik
moert hem zoover zien te Irsngen, dat bij uw
jaargeld verhoogd u
„Doe wat ge wilt, maar laat mij buiten spel.//
//Er staat te veel op 'i spel, dan dat men
den baron of zijne vrouw zou kwetsen./»
//Wat siaat od 't spel riep Vera. //Ik geef
mijne vrjjbeid, jeugd, ik msg wel zeggen schoon
heid en geest, een der edelste nam -n ten offer,
en dan doet gij, mjjne eigen moeder, alsof dit
geen voldoende tegengift ware voor hetgene,
wat ik van de familie Sonneck ontvang U
Ziedaar in substantie wat in het artikel
van de Revue des Deux Monde» gezegd wordt,
ea ons dunkt dat de partjjdigheid des mi
nisters waarvan de heer G o y a n spreekt,
niet in 't licht is gesteld. En dit juist ia
de clou van geheel de kwestie.
Eu nu de stemming. Het moge waar zjjn
dat de motie Kuyper alleen betrekking
had op de handelwjjze van den Minister
tegenover de Z. Afrikaansche Republieken,
maar ons dunkt dat de waardigheid dei
Pausen er niet, door gekwetst was, warneer
de katholieke leden, vooraf verklarende dat
hun atkeuring ook de uitsluiting van den
Pans bedoelde, vóór de motie van Dr. Kuy
per hadden gestemd, zooals dan ook vier
hunner gedaan hebben. Men zal toch dez*
vier Katholieke Kamerleden wel niet ver
denken van gebrek aan eerbied voor den
Paus en een algemeen votum van afkea-
ring van de Katholieken zou de overwin
ning der Regeering minder schitterend heb
ben gemaakt. Het wil ons voorkomen dat
men te veel met het Ministerie liebaugelt
zells onder de Katholieke partjj. En dat is,
volgens ons, een veeg teekeu. Men wordt
te parlementair en dat brengt nooit iets
goeds.
D« heer Ch. Rion, maire van de Bre-
tonsche stad Vaunes, heeft een motie door
de bevolking doen aannemen om sympa
thie te betuigen voor de Boeien der Zuid-
Afnkaanscbe Republieken. Deze motie luidt
aldus
«Getrouw aan onze overlevering, bidden
wjj God de overwinning te schenken aan het
volk, dat zjjn onafhankeljjkheid en zjjn*
vrjjkeden verdedigt tegen een onverzadig-
ljjken indringer#.
Een afschrift van de motie werd, met een
begeleidend officieus schrjjven, gezonden
aan dr. L e y d s, die den maire zjjn harte-
Ijjken dank bracht voor zooveel warmge-
voeide sympathie en de belangstelling, die
hjj en zjju gemeente toonde voor de zoo
rechtvaardige zaak van zjjn vaderland.
//Weder eene tirade van Veradacht de
geduldige moeder es liet den storm voorbjjgaan
eer ze zei
//Zeker, lieve, Hugo krjjgt aan jon een zeld
zame vrouw; hjj is echter ook een man, die je
velen zullen bonjjdee; je kunt heel tevreden
zjjn met ja lot."
Toen Vera zweeg, voegde ze eenigszins on
geduldig erbij: //Gisteren vol verlangen, van
daag weer werfelachiig Hjj zal ja op de ban
den dragen, wat wil je meer
//Mama, jjj en ik sgn niet van dezelfde stof,
ik zou langer kunnen spreken, doch ge zoudt
mij niet verstaan. Gij kent noch twj|fel noeh
inwendigen sttjjd, gjj meent, dat door een bra
ven man het levensgeluk eener vrouw verze
kerd is./»
//Hoeveel dat waard is, begrjjpt gs niet, VeraU
zuchtte de moeder en ze dacht aan haar eigen
huweljjk met den man, die nooit hare liefde
gevraagd en zjjn en haar vermogen had verkwist.
//Meent ge dat ik zon besloten hebben, Hugo's
vrouw te worden, indien ik niet meer, oneindig
veel meer dan braafheid va:i hem verwachtte
//Wat dan vroeg de gravin werkeljjk verwon
derd.
//Wat? Groo'.e, gloeiende hartstocht en liefde.
Geloof mjj, zjjne schjjnbare koelheid is een masker,
waarachter hjj die verbergt. Toen hjj om mjjne
liefde smeekte, was het alsof een ander voor mjj
stond ik behoef hem u niet te noemen. Er
lag iets van diens gloed op zjjn gelaat
Wordt vervolgd.)
