H i A A K HAtl
Engeland.
GEMENGDE BERICHTEN.
HistorischL, D.)
De meest jingoistische pers in Engeland,
die nog een paar dagen geleden een hoo-
gen toon aansloeg met«Als onze man
netje» maar eens in Zuid-Afrika zjjn, zal
de toestand wel anders worden», is na de
nederlaag van die mannetjes heel kalm ge
worden. Zjj vreest nu een opstand onder
de Afrikaanders. Verraad tegen Engeland
in het hart van de Kaapkolonie is reeds
blgkbaar.
De Kaapstad-correspondent van Daily
Mailspreekt als zijne overtuiging uit, dat
de voortdurende nederlagen der Engelschen
moeten leiden tot een openbaren opstand
in geheel de Zuidpunt van Afrika.
In het noordelijk deel der kolonie is de
toestand reeds gewoonweg onhoudbaar ge
worden voor de Engelschen. Middelburg
wordt bedreigd, het Hollandsche element in
de grensdistricten sympathiseert openlgk
met de Boeren.Alle bewegingen van de Brit-
sche troepen worden aan de Boeren verra
den, en de kolonisten helpen de Vrjjsfa-
ters op alle mogeljjke wijzeom zich in
de genomen plaatsen te vestigen.
Waar zulk eene stemming heerscht, is
het hoogst onvoorzichtig te spreken zooals
de Cape Times en de Natalsche bladen doen
Hun heftig optreden kan den opstand van
de Afrikaanders in de Kaapkolonie slechts
verhaasten.
Van het Oorlogs terrein in Zuid-Afrika.
De Boeren der Zuid-Afrikaaniche Republieken
zjjn geen beste wakers op hun post, waardoor
het den Engelschen een paar keer gelukt is de
voorposten in de duisternis te verrassen, Wat de
Boeren dan ook verloren, hebben zij aan hun
slapen op de voorposten te wijten. Het schijnt dat
in het wacht houden de Boeren niet zoo krachtig
zijn als in het schieten en dat is wel jammer.
De Eageltche generaal Gatacre moet over
het fiasso, dat bjj tegenover de Boeren gemaakt
heeft zeer terneergeslagen zijn. Hjj heeft zoo'n
mooie loopbaan gehad in Indië en Soedan. Hij
schijnt maar niet te kunnen of te willen inzien,
dat Zuid-Afrika een geheel ander oorlogsterrein
biedt, dat de Boeren gansch andere tegenstan
der» zijn dan de Indiër» en Derwirjsn. Dat tei-
rein, die Boeren, vereischeo een geheel andere
veehtwjjze. Sir WilliamGatacre's proues-
aea in Azië en Soedan gevem geen waarbarg, dat
hjj even goed zoude slagen in Zuid-Afrika.
Het Parijiche blad VEclair publiceert een
telegram uit Londen, waarin wordt gezegd, dat
telegrammen uit de Kaap-kolonie aan de bladen
den indruk baipreken, veroorzaakt door het be
richt van de nederlaag van generaal G a t a c r e.
Deze indruk i» even slecht, als men gevreesd had.
De gemoederen der Afrikaanders zijn opge
wonden en de vijandige houding tegenover d»
Engelschen wordt steeds sterker.
In de Cape Times, die tot nu toe zich vrjj
liberaal toonde, las men gisteren een zeer heftig
artikel tegen de Boeren, waarin dezen werden
afgeschilderd als wilden, die buiten de bescha
ving geplaatst zijn.
Een telegram uit Natal aan de Morning Post
zegt, dat de Eugelsche pers van dat land alle
perken te buiten gaat, bij de beoordaeling van
de houding der Boeren.
De aanvallen en vijandigheden dezer bladen
geven voedsel aan de oneenigheid, die dreigt
in een burgeroorlog over te gaan.
Uit Pretoria wordt geseind, dat de voor
posten der Boeren berichten, dat generaal Me-
ihusns legermaoht oprukt naar de stallingen
der Boeren. Een hevig geveaht wordt verwacht.
Magerafonteiu, waar de groote alagvanMe -
t h n e n verwacht wordt, bestaat uit een aantien-
Ijjk hoogere heuvelreeks, die zich oostwaarts uit
strekt.
Hetzelfde plan van ingraving is hierbij ge
volgd, doch verschillende ophoogingen zijn nog
bovendien aangelegd.
De hoogere heuvels geven een dubbel# vuur
lijn. De plaatsing van het zware kanon is dui
delijk zichtbaar aan den voet van het oostelijk
deel der stelling.
Versterkingen komen aan in Jacobsdal. De
Boeren houden de drift tusschen Jacobsdal en
Msgersfontein bezet.
Bij Stormberg hebben de Boeren drie ka
nonnen buit gemaakt.
In de richting van Modderrivier heeft een
hevig gevecht plaas, men hoort den geheelen
dag vuren. Bijzonderheden ontbraken.
Uit F/ere wordt getelegrafeerd dat da Bn-
geleche cavalerie gisteren in voeling kwam, in de
■abijheid van Colenso, met vele honderden Boe
ren, die over de rivier terugtrokken. Van beide
zjjden werden schoten gewisseld zonder resultaat.
De kopjes zijn dik bezet met Boeren. Alle vjjf
de spanten van de spoorwegbrug bij Colenso
ïjjn gebroken de Boeren deden in den afgeloo-
pen nacht twee steenen pijlers in de lacht vliegen.
De loopbrug is nog bruikbaar.
Uit het Boerenhoofdkwartier buiten Lidysmith
wordt gemeld, dat kaflërloopers met perstelegram
men en andere berichten van Ladysmith naar
Estcourt gevangen zijn door de Boeren.
Zjj ontvangen van 15 tot 40 voor een
loop. Uit de in beslag genomen telegrammen
blijkt, dat zoowel menschen als paarden in de
belegerde stad op half rantsoan zijn gesteld. Een
flesch whiskey kost 1 melk kost een halve
kroon een blikje. De voorraad bier is geheel op.
Reuter seint uit Ladysmith van 5 De
cember, dat Hollandsche vrouwen in lichte ja
ponnetjes van de omringende heuvels naar de
belegerde stad zien. Elke week zien de belegerden
in de liniën der Boeren dames die klaarblijke
lijk uit Pretoria komen om hun verwanten te
bezoeken. n
Central News seinde uit Kaapstad, dat er
Zaterdag te Port Elisabeth zeventien jongelieden
aan boord van de Greek gevangen waren ge
nomen. Naar het heet wareD het studenten uit
Stellenbosch, op weg naar Delsgoabaai om de
Boeren te helpen. Zjj werden aan wal gezet en
daar opgesloten. De irouw van Stellenbosch is
aldoor verdacht geweest, seint de correspondent.
Alle Boeren die te Douglas de zijde van
de republieken hebben gekozen, zijn naar Spa
fontein gegaan. Verder zjjn er driehonderd op-
stacdeliigen te Badsshorstfontein.
Te Douglas hebben de Boeren esn voorraad
ammunitie, die de magistraat voor de verdedi
ging van de stad had bestemd, ontdekt en buit
gemaakt.
Het bevel over het Boeren-leger, dat Lady
smith heeft ingesloten, wordt gevoerd door
Sehalk Burger en Louis Botha.
Over het gevecht te Stormberg deelt de
limes in zjjn tweede editie een telezram uit
Molteno mede, meldende, dat het legertje, waar
mede Gatacre Stormberg heeft aangevallen,
2550 man sterk was. De correspondent erkent
nu, dat de terugtocht der Engelschen in vol
slagen verwarring heeft plaats gehad. De troe
pen waren ook zestien uur op de been geweest.
Alleen de prachtige houding der artillerie heeft
verhinderd dat G a t a c r e s legermacht geheel
en al werd vernield.
Een telegram van gisteren uit Kaapstad
bericht het overhaast vertrek van versterkingen
naar De Aar.
Het Ministerie van Oorlog heeft naar Canter
bury geseind, dat daar het vertrek moest worden
voorbereid van clle beschikbare troepen naar
Kaapstad.
De volgende regeeringsdépêehe is van Pre
toria dd. 10 Dec. verzonden
President 8 t e y n geeft bijzonderheden over
het gevecht bij Stormberg. De Engelschen, met
zes kanonnen gewapead, deden een a»n val op de
Boeren, die onder bevel van Swanepoelen
Olivier stonden. Zjj probeeerden de ver
schanste Boerensteilingen op de kopjss te be
stormen, doch werden na een hevigen strijd ge
dwongen zich over te geven.
Gevangen werden genomen een majoor, zes
officieren, twintig onderofficieren en 210 man
van het Northumberland fuseliers regiment en
twee oifijieren en ongeveer 250 man van de Irish
Rifles.
Het is-onmogelijk het aantal der 'gedoode en
gewonde Engelschen op te geven. De Boeren
namen drie kanonnen cn twee ammunitiewagens.
De Daily Telegraph heeft een beiekening
gemaakt van de Britscfee verliezen, voor zoover
die bekoad zijn, en komt tot de volgende cijfers:
gewond 2027 officieren en manschappen, gesneu
veld 566, gevangenen 1977, totaal 4670, Hieron
der zijn tiet begrepen de gewonden en gesneu
velden in het gevecht bjj Stormberg, en evenmin
die, welke aan ziekten overleden zijo.
Ieren tegen Engeland.
Een merkwaardig tooneel leverde dezer dagen
de Gemeenteraad van Dublin op, die bijeenge
roepen was om te beraadslagen over een motie
van instemming met de Boerea en die motie
aan te nemen. Voor stemming was geen voldoend
getal leden aanwezig, hetgeen den poortermees-
ter niet belette een heftige redevoering te hou
den, waarin hjj den oorlog tegen de Boeren
brandmerkte als een snooden, door Chamber
lain uitgelokten veroveringskrjjg, die millioen-
nen ponden en talrjjke menschenlevens zou kos
ten, maar niemand zou baten, behalve een kleine
groep van financiers te Londen en te New-Yoik.
Hjj ontkende dat het Amerikaansche volk in
stemt met zulk een oorlog. Daarna verliet de
Lord Mayor de vergaderzaal, waar zijn rede
voering een hartstochtelijke, verwarde polemiek
uitlokte, waeraan het publiek op de tribune deel
nam, beurtelings de tegenstanders van de Boe
ren uitjouwende en hun voorstanders toejui
chende.
Het Iersche volk gaf hier weer opnieuw lucht
aan den afkeer van de Engelschen, die de Ieren
bljjven verdrukken.
Nederland en Zuid-Afrika.
De Nederlander, die te Elandelaagte door een
lanssteek in den linker schouder werd gewond,
is de zoon va» mevrouw de Wed. E. Rutgers
te Arnhem.
De heer B. Rutgers, die vijf zoons in
Zuid-Afrika heefi, schrijft over hen in de Doesb.
Ct. hét volgende
Toen de oorlog uitbrak was mjjn oudste zoon
D. J. H. R te Ladysmith en werd hem door
zjjn broeder B. R. Jr., die als vrjjwilliger deel
nam aan den etrjjd, gevraagd zich bjj hem in
Natal te voegen deze twee zjjn alzoo waarschijn
lijk uitgetrokken.
Da tweede J. H. R., architect-teekenaar le
kl., stond te Pretoria ook gereed, toen op het
laatste oogenblik order kwam, dal hij moest
bljjven om het opzicht te houden over een in
aanbouw zijnde brug bjj Pretoria van zjjn tien
collega's zjjn eenige reeds gesneuveld, gewond
en gevangen genomen.
De derde G. H. R. was met verlof hier e«
vertrok juist 12 October van Velp, den 14den
van Southampton met de Dunnottar Castle, in
gezelschap van den opperbevelhebber Sir Red-
vers Buller en 600 passagiers, meest En-
gelsche soldaten. Daar er maar zes Hollanders
in de le en 2e klasse waren, zal het geen be
toog behoeven, dat hjj een zeer onaangename
reis heeft gehad.
De vierde B. R. Jr. is, zoo ik boven zeide,
vrjjwillig uitgetrokken. Hij schreef uit Zin'd-
spruit dato llOciober, dat men zjjn paard een slag
had gegeven, waardoor, het zoo schrikte, dat het
op hol sloeg ea hij zich erg bezeerd had, zoodat
hjj eenige dagen onder dokters handen bleef.
De vjjf de en jongste H.G. R, wilde ook deel
nemen maar dit werd hem door zjjn ouderen
broeder ontraden.
In eene algameene vergadering van de leden
der afdeeliag Utrecht der Ned. Zuid-Afrik.-
Yereeniging deelde prof. Van der Wjjckmedo
een brief gekregen te hebben van den heer Van
den Wall Bake te Amsterdam, waarin deze
melde, dat de beschuldigingen in een Engelsch
werk tegen de regeering der republieken voor
komende, dermate lssterljjk waren, dat hjj direct
aan een advocaat te Londen heeft geschreven,
en dezen gevraagd of er termen aanwezig waren
om eene aanklacht leges den schrjjver te doen.
Woensdsg-morgen 10 ure kwam de Hertog
in de haven van Napels.
Zuster Slot was vol lof over de Nederland-
sche ambulance, waarvan zij het personeel zeer
prees, Allen zagen er uitstekend uit; ook de ver
houding met de andere ambulances liet niets
te wenschen. Allen eten gezamenljjk aan ééne
tafel, aangeduid door een lint met de nationale
kleuren op de tafel staat het portret van H.H.
M.M. de Koninginnen. De leider schrjjft vol
moed het werk te gaan voltooien.
Voor de Ned.Zuid-Afrikaansche Vereeniging
is te Loon op Zand f 188,15 bijeengebracht; te
Zjjpe 1 279 35 te Zegveld f322.60 te Wjjfc
bjj Duurstede f72.89 te Oosterbeek f175 te
's Gravenpolder f42; te Zuidwolde f 298.
Voor het Roode Kruis is te Zjjpe f 62,05
ontvangen.
Een kaakslag. De Fransohman YvesGuyot,
die zich nog al gero/rd heeft in het Drey-
f u s-proces, heeft zich in de Siècle op zeer min
achtende manier uiigelaten over de Transvaal-
sebe Boeten. Hij, de vrjj metselaar, die in de
Fransche Republiek de Katholieken een hak zet
waar hjj kan, durft vertellen, dat Katholieken
in de Zuid-Afrikaansche Republieken uitgesloten
worden van alle Staatsambten, en dat de Boeren
onverdraagzame menschen zjjn, zoowel voor Kt-
tholieken als Joden en Engelschen. Wat zal hat
Handelsblad, dat Yves Guyot nog kort ge
leden tot in de wolken heeft verheven, er wel
van zeggen, nu deze Franschman vertelt, dat de
Boeren over Nederlanders spreken, als ongeloo-
vigen, godslasteraars en bedriegers.
De Nieuwe RetterdamscAe Courant zegt zeer
tereshtGuyot toont zijn onkunde. Mogen wjj
hem verzoeken zich met zjjn e'gen zaken te be
moeien Als wjj Nederlanders ons over de Boe
ren te beklagen hebben, zullen wij dat zelf wel
doen. Had zoo ook het Handelsblad gesproken
toen Yvos Guyot ons land in rep cn roer
hielp brengen met zjjn D r e y f u s geschetter,
dan had het blad, dnt op en top voor de Boe
ren is, nu geen kaakslag ontvangen vaa den
FraB8chen vriend.
Gisteren heeft de Tweede Kamer de behan
deling voortgezet van de afdeeling Onderwijs
der begrooticg van binnenlandsche zaken.
Met 55 tegen 31 stemmen werd verworpen
het amendement van den heer deSavornin
Lokman tot vermindering van art. 114 met
f 2000, uitgetrokken voor subsidieering van de
industrie- en huishoudschool te Zwolle.
Met 67 tegen 19 stemmen verwierp de Kamer
het amendement van den heer VanAlphen
op hetzelfde artikel, tot vermindering met f 100
van de hoogere bjjdrage van het rjjk voor een
nieuw gebouw der hoogere burgerschool te Enk-
huizan.
Op de Mariuebegrooting zal een amendement
voorgesteld worden om een der pantsersohepen
(D D) en de kanonneerbootan uit 's ministers
plan van aanbouw te doea vervallen.
Heemstede, 12 December. Voor de inechrjj-
ving der miliiir, lichting 1900, zal hier bepaal
delijk zitting worden geheuden ter gemeente
secretarie op Donderdag 11 Januari 1900, dea
voormiddag» 10 uur.
Helder, 12 December. De gemeenteraad heeft
aan Burg. en Weth. aen crediet verleend van
f 5000, voor het bouwen vau 2 leerzalen der
rjjks hoogere burgerschool, die, ofschoon nog in
aanbouw, door het toenemen van het aantal leer
lingen thans reeds blijkt te kleiu te zullen worden.
Rotterdam, 13 December. De liberale kies-
vereeniging „Rotterdam/: besloot hsdenavond in
een huishoudeljjka bjjeenkomst een kenner van
het volkenrecht uit te noodigec, ter voorlichting
der vereeniging over de houding door ons land
in een oorlog tusschen Engeland en de Zuid-
Afrikaansche Republieken aan te nemen.
Wognum, 13 December. Voor de Banne Wog-
num o. a. zjjn herkozen de heeren G. S o h i p-
per tot lid van het Dag. Bestuur en L. Ap
pelman tot Hoofd-Ingeland.
De brigadier der marechaussee K. te Almelo,
is door den Minister van oorlog uit den dienst
ontslagen, wegens het afleggen van een valsch
getuigenis voor het Hoog Militair Gerechtshof
in de zaak Bos
Hjj heeft n.l. verklaard, dat met een gewone
karwats de mishandeling door den wachtmees
ter op Bos is gepleegd, terwjjl de mishandeling
plaats heeft gehad met een grootere karwats met
lood.
De conferentie van gedelegeerden uit de ver
schillende voreenigingen voor drankbestrijding
heelt eene commissie benoemd, om rapport uit
te brengen over de vraag wat kan er in Ne
derland geschieden om de oprichting van eeu
asyl voor drankzuchtige vrouwen te bevorderen?
Tot leden dezer commissie zijn benoemd dr.
Kat (Nederlandsche Vereeniging voor afschaffing
van sterken drank), dr. Ruysch (Volksbond),
en mevrouw Mees (Nederlandsche Vereeniging
voor herstel van drankzuchtigen.)
De commandanten van het le en 2e regiment
huzaren, de kolonels Higly en Blaauw, zjjn in
Den Haag aangekomen om met den inspecteur
der cavalerie besprekingen te houden over het
wapen, waaraan ook de commandant van het
3e reg. te Gravenbage in garnizoen, deelneemt.
Opsporing wordt verzocht van Alida van der
Kils, oud 15 jaar, eerder klein dan groot voor
haar leeftjjd, blond haar, grjjze oogen, neus
Btomp, mond groot, aangezicht ovaal en een
gezonde gelaatskleur, gekleed met blauwe japon
met ruitjes, zwart castoren hoed met zwarte
veer, pantoffels eu ondergoed gemerktzjj heeft
den 8sten December 1.1. haar dienst bjj den heer
Stelwagen, Nieuwendjjk te Amsterdam verlaten,
en sedert niets meer van zich doen hooren.
Namens haar vader, wonende Utrechtsche-
dwarsstraat aldaar, verzoekt de commissaris van
politie in de 5 sectie, bureau Ferdinand Bol
straat te Amsterdam, hare opsporing en bij ont
dekking bericht.
Een onzer stsdgenooten, een heer met grjjzen
baard, liep over straat terwjjl eenige jongens
bezig waren met baantje te gljjden. Een der
jongens zei toen //Jongens, die Mehsir laikt
op Pauwel Krügerpas op dat ie niet valt.//
Men ging naar den heer toe en wees hem den
weg, waar hjj veilig langs kon gaan.
Te vervullen is de betrekking van leeraar in
de gymnastiek aan de Rjjks- Hoogere Burger
school te Middelburg. Jaarwedde t 700.
Zjj, die voor deze betrekking in aanmerking
wenschen te komen, kunnen zich vóór 23 De
cember e. k. schriftelijk aanmelden bij den In
specteur van het Middelbaar Onderwjjs K. ten
Bruggeneate, te Leeuwarden.
Gisteren had de mailboot van de Maatschap
pij Zeeland// tengevolge van dikken miat, 90
minuten vertraging. De trein naar Holland ver
trok te 7 36.
De Gouwzae is in den afgeloopen naeht geheel
dichtgevroren, zoodat de gemeenschap met Mar
ken verbroken is.
Dezer dagen speelde de Fransche Opera te
's-Hertogenbosch. Een korist vbh het personeel
had aldaar een minder aangename ontmoeting.
Nauweijjks in de N»ordbrabantsche hoofdplaats
gekomen, werd hjj overal op straat gevolgd door
een heer, die, op de vrasg wat dit beduidde,
slechts antwoordde, dat hjj den korist verkoos
te volgen waarheen hjj ging. Later werd hjj
door een tweeden heer aangesproken, die, zich
bekend makende als inspecteur van politie, hem
uitnoodigde roede te gaan naar het politie
bureau.
De verbaasde koorzaDger nam de vrjjheid te
vragen waarom hjj met de politie mee moest,
daar hij zjjn geweten geheel vrjj achtte. In ant
woord werd een politie-agent gewenkt. Tusschen
dezen en den inspecteur in werd hjj nu naar
het politie-bureau geleid, gedurende den tocht
aangekeken door een tot honderden aangegroeide
menigte.
De# ijverige inspecteur meende in den korist
te zien een wegens misdrjjf in den omtrek ge
signaleerd persoon.
Ten bureete kon de ten onrechte aangehoudene
bewijzen wie hjj was, wat trouwens overbodig
was, daar een ambtenaar van politie, vroeger in
Den Haag werkzaam, hem herkende.
Na deze verschjjning kon hjj met of zonder
aanbieding van verschooning ia vrijheid heen
gaan.
Uit Oudkarspel (N.-H.) schrjjft men
Het bjjna elk jaar wedeikeerend gebrek aan
goed drinkwater in deee en andere Langedjjker
gemeenten heeft de afdeeling van //Het Witte
Kruist er toe gebracht pogingen te doen, om
door samenwerking van velen eene waterleiding
lot stand te brengen
Tot dusver echter is de medewerking in het
belang van de volksgezondheid nog niet groot.
Men zou bjjna wenschen, dat eerst nog een paar
droge zomers zullen volgenmisschien zal men
dan algemeener de behoefte aan eene waterlei
ding gaan gevoelen.
De eerste trein van Parjjs had gisteren-mor
gen wederom belangrijke vertraging door den
mist. Te Rozendaal moest weder geruimen tjjd
gewacht worden op den trein van Vlissingen
80bie, welke 2 uur te laat aankwam. De eerste
aansluitingen werden bjjna alle gemist, ook met
Duitschland. Te Rotterdam moest etn voortrein
geformeerd wordeD voor de reizigers naar 's-Hage
en Amsterdam.
De scheepvaart op het Apeldoorn-Dierensche
kanaal is door het jjs gestremd. De jjsbaan is
prachtig alleen is 't jammer, dat er Vrjjdag nog
eene bcot doorgevaren is, waardoor hier en daar
oneffenheden zjjn ontstaan.
De strenge vorst heeft in de Groninger Veen
koloniën velen overrompeld. In de venen zitten
nog tal van schepen met tu/f voor Holland en
Friesland. Ook de vele schippers, die na de
aardappelc'impagne nog een vracht turf wilden
lroleD, zjjn in het veen bljjven tangen, Het jjs
in de kanalen is echter nog verre van betrouw
baar.
Gisteren-morgen omstreeks elf uur werd op
den Nieuwen weg, nabjj Poeldjjk, een man ont
dekt, die op een wagen, zwaar geladen met turf,
lag te kermen van hevigen pjju de landbouwer
J. v. d. Hark herkende in hem een 66-jarigen
man, woonachtig te Lbosduinen en handelaar in
brandstoffen in 't klein. Oamiddelljjk werd de
man, die intusschea in zwijm was gevallen, in
den warmen koestal van bovengenoemden land
bouwer gebracht, waar in haast een noodbed in
orde werd gebracht, en ÏLokter van Reek werd
ontboden. Deze constateerde, dat de koopman
door de felle koude was bevangen en zeker zou
zjjn gestorven wanneer J. v. d. Hark hem niet
