NIEUWE
S)ag6iaö voor <StVooró' Suid-dCoiianó.
Brieven uit de Kempen.
No. 4371.
Zaterdag- 23 December 1899.
24ste Jaargang.
BUITENLAND.
DE EBFGENAAM.
Alle goê dingen beötaan in drij
Gatacre geklopt te Stormberg lord
Methuen verslagen te Magersfon-
teinSir Redvers Bulier ver
pletterd aan de Tugela- Schrikkelij
ke verliezen der Engelschen. De
Boeren maken twee batterijen ge
schut buit.
Leven de Boeren!
IJselijke nederlaag der Engelschen
bij Ladysmith
Duitschland.
MARlEmHICOKRiïT
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
B U B E A TJSt. Janstraat Haarlem:
/1.10
«1,40
«2,80
«0.03
PBIJ3 DSa ADVfiBTESTIES'.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer77s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
AGITE MA EOH AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
20 December 1899.
Wat hebben mij die maan met haar quasi
verduistering en sir R e d v. B u 11 e r met
zjjn échec te pakken gehad.
'k Had mij vast voorgenomen Zondag na
de Hoogmis de stoofT) eens goed op te sto
ken, en een lang epistel te sturen over
hetgeen wjj Zaterdag-avond van onzen berg
af hadden kunnen zien.
O, ik voelde het al dagen lang; Uwe
lezers hunkerden naar iets degelijkers dan
al dat geschrijf over Zuid-Afrika, met ont
zettend veel belangstelling zouden zij mijne
populair wetenschappelijke verhandeling
over het intersieke van zoo'n eclips hebben
gevolgd even aandachtig mijn brief uit
de Kempen hebben gelezen, als ik mg had
voorgesteld dat mijne dorpsgenootenmg zou
den hebben aangehoord. Want ik had al een
goed auditorium op zicht. Wel had het mg
veel overtuigingskracht gekost om Je f den
beenhouwer en Krul den timmerman
eigenaars van de Zaterdag-avond-estaminets
te bewegen om te komen zien met hunne
klanten, maar eindelijk hadden zjj toch toege
stemd, toen hun beider habitué, mjjnheer
Deschamps, gepensioneerdkapitein van
de Guideshen er op wees dat zoo'n «eclips
met explicatie» nog maar hoogstens éen keer
in dees eeuw kon voorkomen.
Die Deschamps is een beste kerel,
hg is bovendien een der weinigen die door
een ieder als «mgnheer» wordt toegesproken,
en daarom dan ook geen algemeen erkende
bijnaam heeft.
Hoewel al vrjj oud en reeds sedert lang
gepensionneerd is hij nog altijd soldaat in
zjjn hart gebleven. Men behoeft 's middags
tegen den noen maar naar «den Nieuwen
Anker» te gaan om geheel op de hoogte te
komen van den stand van den oorlog in
Afrika. Hij weet de troepen aan beide zgden
veel beter staan dan da strgdvoerende par
tgen zelf. Hij dweept met de Boeren, ver
acht met innige verachting den Djek en
twijfelt niet aan het voortdurend succes van
onze stambroeders. Melden de bladen dat de
Eogelschen een voordeel hebben behaald,
dan moet iedereen die hem ontmo«t het
ontgelden, van de bazin die volgens zijne
beweriDg, zjjn glas niet vol genoeg schenkt
tot den ontvanger die hem een 5 cents
1. Kachel.
FEUILLETON.
Vervolg)
4b
//Hij is ouder dan u, oom, gjj zult hem wel
moeten ontberen. Is hjj zieker
„Hg is zoo zonderling. Zoo pas was hjj bjj
mfj, verzekerde dat hjj weer in staat was de
zaken waar te nemen, dankte voor den wjjn en
mjjne deelneming en hsrhaalde, dat ik al»ijd
vesl te goed voor hem geweest was, waarvoor
hg mjj dankbaar bleef. Wat er ook gebeuren
mocht, ik moest nooit aan bem twijfelen: met
hart en ziel wvs hjj aan mjj gehecht en hjj
wensehte, dat hjj met zijn bloed kon verkrjjgen,
dat ik van elk leed verschoond bleef Dezenoo-
delooze verzekeringen bjj den anders zoo drogen
man hebben mjj getroffen.//
//Zonderling1" zei Hugo hoofdschuddend.
//Gisteren was bjj heel zenuwachtig, toen big
over u sprakik dacht echter, dat een rustige
nacht alles goed zou makén. 't Is een kwaad
teeken, indien zulk een overspannen toestand
lang aanhoudt."
//Niet waar Daarbjj is de goede man te vol
jjver. Hij haalde bjj mg een sleutel en sprak
over papieien, die hg in 't archief wilde na
kjjkee, ik geloof een pachtcontract. Ga bjj hem
en help hem, anders vermoeit hg zich te zeer.
Ik kan niet meer in 't archief komen O
God, wat zou ik deu oude missen U zuchtte hjj.
//lie oude is taai en zal herstellen," troostte
maanbriefje voor onvoldane belasting heeft
thuis gezonden, iets wat hij in gewone ge
vallen zich geen tien minuten zou hebben
herinnerd, doch nu zoo breed mogelijk uit
meet.
De vorige week was hij echter uitgelaten.
Nadat G a t a c r e een «klopping» had ge
had enMethuen was verslagen, kon men
alles van hem gedaan krjjgen wat men maar
wensehte. Ik maakte er dan ook een gre
tig gebruik van om zijne medewerking te
krijgen voor de séance over de maaneclips.
Zaterdag-morgen was hij zelfs nog voor
mg rondgegaan om toeschouwers op te zoe
ken, en 's avonds om 8 uur haalde hij mg
at om samen naar de maan te gaan, zoo
als hg mijn vrouw lachend toeriep.
Gewapend met binocle, krijt en spons
de laatste ingrediënten om, vóór het na
tuurverschijnsel zou beginnen, in het lokaal
van Krul nog eens theorie te houden met
mijn gasten stapten wij naar den baas
timmermaD.
Ik was niet erg op mijn gemak toen ik
buiten kwam. L)e lucht was dicht bewolkt
en bovendien was het zóó mistig dat er
groote kans bestond dat wjj niets dan een
dagelijks voorkomende verduistering zouden
zien.
«Maar niet ongerust worden,» kalmeerde
mg Deschamps, «de maan zal je niet
laten zitten»«Zeg Verbrugge, alsje van
avond klaar bent, dan ga je met de klak1)
rond voor de Boeren hoor! Sacré-nom, brave,
twee generaals een rammeling geven in een
week't zal ze deugd 3) doenAlles
Vlaamsch ras! Zg winnen zeker m'n jong.
En die vieze mannen s), die Djeks, slagen
zullen ze hebben dat ze 't over honderd
jaar nog voelen Denk om de klak, hoor!
Je krjjgt nooit geen eclips meer alsje geen
tien frank ophaaltc'k Zal m'n best doen,
mgnheer gat' ik ten antwoord, «ik hoop
dat het maar helder buiten wordt.»
«Ah wat't zal wel marcheeren.
Kom, we zjjn bij K r u 1, wg beginnen maar
met een fleske Boks.»
Toen de gasten eenigen tjjd later present
waren voor zoover wij kónden nagaan
maakte ik een tafeltje schoon, zette het op
de kant en zon juist; beginnen met te ver
klaren, hoe de schaduw van de aarde, de
eclipsveroorzaakte, toen de gazettenman van
1. Pet
2. Goed.
3. Lamme, nare kerel zouden wÜ zeggen.
Hugo. //Zoolang mjjn verlof duurt, wil ik u
gvirno behulpzaam wezeo, en dan is Moser
zeker genezen. Ik zal dezen namiddag bjj hem
gaan.//
Het archief bevond zich in een geljjkvlosrs
gedeelte van het kasteel, waartoe men van bui
ten toegang had. Het besloeg twee kamers.
De eerste, met getraliede vensters voorzien en
door eene zware deur afgesloten, was een hel
der lokaal, waarin behalve eenige kasten eene
groote tafel en eenige leuningstoelen stonden.
Hieruit leidden «enige trappen naar een massief
ij teren deur, die tosgang verschafte toteenkel-
derachtig zwak verlicht kamertje. Hierin stond
niets dan een brandkast en een ijzeren spinde,
die tot bewaring der familiepapieren diende.
Bij het binnentreden zag Hugo den rentmees
ter aan tafel voor een hoop papieren zitten.
De deur van het kaaerije stond open en
daaruit drong een lichtstraal door. Hugo wist,
dat geen der schrgvers zonder van Moser ver
gezeld te zjjn er mocht komen, dat de rentmees
ter dit nu toch aan iemand had totgeetaan, zoo
als Hugo zag, bevreemdde hem ten hoogste. Hjj
groette den rentmeester even, ging tot in de
deur van het kamertje en vroeg: //Wat heeft
uw schrijver daar te doen, mgnheer Moser?//
Moser was opgestaan en doodsbleek geworden
hield hjj zich bevend aan de tafsl vtstBij
is niet mjjn schtjjver,// stamelde hg, //het
is mgnheer Manstein mijn gast.//
Hugo trad in de kleine kamer en zag naar
de kast, deze was gesloten. Doch voor de kast
der familiepapieren stond een groot man. Zjjn
de Frut x) zgu toet toef-toet liet hooren,
binnenkwam en de nieuwe krant eau den
eersten den besten dien hg zag en dat
was Deschamps, overhandigde met zgu
gewoon «G'n avond zelle, de Gazet.»
Nog bad ik den schaduwkegel niet half
geteekend, of de kapitein brulde zoo hard
hij kon «Hou op, Verbrugge, met je maan,
luistert allen Jonge Kadees
«Neen neen,» riep men bijna allen te
gelijk, «je Gazet kan wel wachten, maar
de maan is seffens zijn eclps kwijt. Houd
je stil, mgnheer Deschamps!»
Daar vloog de oude veteraan overeind,
«Verbrugge, veeg je maan weg, of ik zal
alia en je spons ,gooi dia maar naar Krul
z'n wijf.
Krul! Vooruit tappen, ik geef een tour-
née Eu nou luistert wat er bovanaau de
gazet staat
«Zieda wel, mannen, de vuile Djek krijgt
al maar door een rammeling k heb het
altijd voorspeld. Niet voor nikske bjj de
Guides gediend. En gij, Hollander, maak je
klak maar gereed. Ik zal lezen wat het
telegram zegt en gij gaat intusschen rond
voor die brave jongens in Transvaal
Vlaamsch bloed. Luistert verder
En, nu volgt onder het opschrift
het bekende officieele telegram van Sir
Redvers B u 11 e r, aan het War-Office,
waarin het échec van den ex-oppergene
raai wordt gemeld.
Na de leziog ging ik met de pet rond,
doch Deschamps vond dat ik te koud
bloed had, en de aanwezigen met genoeg
had aangespoord, want ik had slechts vijf
franken en eenige centimes opgehaald.
«De tien franken moeten vol,» schreeuwde
de kapitein, «vooruit ik zal zingen.
Ga maar weer rond Hollander!»
En nadat hij ons had gelast want vra-
1. Scheldnaam voor de «Gazet van Antwerpen.*
lantaarn had hg naait zich ep den grond «taan
en hij was bezig papieren, die hjj zeker inge
zien bad, weer in d« kast te leggen. Toen Hugo
binnentrad, blies hij het licht uit, sloot de kast
en wilde naar de groo'.ere kamer tirugkeeren.
Volgens zijne houding en kleeding scheen hij
tot een hooger maatschappelgken kring te be-
kooren dan Moser.
Ofsehoon hg zich op eene verboden plaats
bevond, toonde hg geen spoor van verlegenheid;
de oude rentmeester kon daarentegen zijn ont
zetting niet verbirgen, maar bedde zenuw-
aohtig.
Eer Hugo zijn verbazing kon uiten, vertelde
de vreemdeling met radneid van tong, dat hjj
een werk over de sdelljjke geslachten dezer
slreek wilde schrjjven en daarom zoo vrg was
geweest, da zich hier bevindende papieren in
te zien.
//Dan hadtgjj eerst wel verlof aan dan slot
heer kunnen vragen,// antwoordde Hugo koel.
//Ja, dat had ik kunnen doen, maar ik heb
het niet noodig geacht. Men heeft mg nog ner
gens den toegang geweigerd.//
//Om privaat archieven in te zien heeft men
de toestemming van den eigenaar juoodig en
deze zult gij hebben, wanneer gjj erom vraagt,
Moser,// zei hg tot den rentmeester, //tvij moet n
hier alles in orde brengen.//
Hg wilde den ouden man niet verder terecht
wijzen, die met knikkende knicëi voor hem
stond; dit liet hg aan zga oom o»er. Hg nam
den sleut; 1, dien Manstein op tafel had gelegd,
beval ook de jjzeren deur af te sluiten en stak
ook dien sleutel bjj zich. Zonder op den in-
gen was het niet om op te staan, klonk
het helder door de gelagkamer
//En met Gods hulp hit oas die juk
Van Engeland afgegooi
Ons is weer vrjjgeluk, geluk,
Nou waai ons vlag weer mooi
Dit het ons heldenbloed gekos.
Mar Engeland nog veul meer
So het die Heer ons weer verlos
Oas geef Hem al die eer.//
En 't duurde geen twea minuten of ik
had meer in mjjn klak dan tien franken
die wg aan het hulpcomiteit hebben opge
zonden en het was laat toen wjj thuis
kwamen, opgewekt door de bezielende woor
den vau den ouden krijgsman maar in
't pikdonker, want de eclip3 was in vollen
gang, doch dit gebeurde stiekem, achter de
wolken er was niets t zien't was een
meer dan totale maansverduistering.
Toen ik deu volgenden morgen bjj K r u 1
kwam om mjju spon3 en het stuk krjjt te
halen, zei z'n vrouw
«Ga zade ook n'en truter. Ga wist het
toet op voorhand, wat de Gazet zou schra-
ven Ga hedde doar toch familie, in Trans
vaal
Het moge u en uwe lezers de overtuiging
geven, waarde vriend, dat zelfs hier in den
achterhoek, op de Belgische Veluwe, alle har
ten kloppen voor het goed recht onzer Zuid -
Afrikaansche broeders, en mocht er eens
eene oproeping komen van vrijwilligers om
den Engelschman ie helpen kloppen, zjj zul
len uit deze streek bjj massa's komen.
Jan Verbrugge.
Aan het Hof te Berljjn zal de officieele
oudejaars-avondreceptie met bjjzonderea
luister gehouden worden.
De r jjkskauselier, vorst VonHoheniohe
zal den Keizer en de Keizerin 't eerst
voorbjjgaan en zjjn gelukwensch uitspre
ken en daarna zullen, al naar hun rang,
andere officieele personen, ook d8 buiten-
landsche gezanten, den Keizer en zjjn Ge
malin passeeren. Ook zullen ditmaal dame»
aan de receptie deelnemen.
Wie echter uit kalender-principes geen
gast wenscht te zjjn bjj deze begroeting
van de nieuwe eeuw, zal in 1901 gelegen-
dringer verder *eht te geven, wilde hjj heen
gaan, M&nsteiu echter hield hem terug.
„Beteekent dit, dat ik uitgesloten word
vroeg hij en zjjne oogen fonkelden toornig ach
ter de brille glazen,
//Daarover heeft alleen baron Von iSoaneek
te beslissen. De heer Moser zal hem uw verlan
gen te kennen geven en u zjjne beslissing me-
dedeelen
»En wanneer ik het hem liever zelf vraeg
zei Manstein trotsch.
„Dat hangt ervan af of mjjn oom u ont
vangt.//
//Waarom niet? Is hjj daarvoor een te groot
heer
//O mijnheer Maastein,// smeekte de oude rent
meester met gevouwen handen voor zjjn gast
tredende„Gg zult toch niet de oude heer
is immers ziek.
Met een ongeduldig gebaar deed Manstein
den spreker zwjjgen„Wat zou het hem dereB,
wanneer ik om een onderhoud vraag Zeg
mjjnheer den baron, dat ik morgen de eer zal
hebben hem te bezoeken.
Zonder den brutalen man nog met een blik
te verwaardigen, zei Hugo tot den rentmeester!;
//Het beste is, dat gjj uwen heer den wenseh
van uw gast bekend maakt,// zei hjj vriendeljjk.
//Gij kunt dit doen, wanneer gjj hem vandaag
den sleutel terugbrengt."
Hjj ging in den tuin en overlegde, hoeveel
hij van het gebeurde aan zjjn oom zou vertellen.
[Wordt vervolgd^
