BUITENLAND.
li i JS N JV L A N D.
Duitschland.
Amerika.
GEMENGDE BERICHTEN.
scliettkeu aau degeuen die Hem bier op
aarde getrouw dienen. Hier op aarde reeds
genieten zjj een vrede des harten, die bet
genot van weelde en rijkdom ver overtreft,
terwjjl zjj door de beoefening der deugd
met een standvastig geloof de ware groot
heid bezitten, welke de grootheid te boven
gaat, welke aan kapitaal of hoogen stand
verbonden is.
De vrucht eener waarlijk godsdienstige
opvoeding wordt soms laat openbaar, doch
dit doe ons niet versagen om onze kinderen
gestadig te wijzen op de hoogere belangen
dan die dezer aarde.
In eene schoone schets verhaalde de spre
ker hoe een ongeloovig geworden hoog
leeraar in den kerstnacht tot hetggeloof
zijner ouders terugkeerde ten gevolge der
herinneringen uit zjjne jeugd, welke in het
nachteljjk uur voor zijnen geest uit het ver
leden opdoemden.
Voorts zoo ging de spreker later ver
der drinken wij ons niet dronken aan
den beker der ongeloovige wetenschap. Luis
teren wjj aandachtig naar onzen priester
koning (al wil men dezen titel tegenwoor
dig niet meer hooren. Spreker wenscht hem
te blijven bezigen). En tot onze vertroos
ting in de zorgen tot opwekking onzer
hoop te midden der beslommeringen en we
derwaardigheden des levens zp het oog ge
richt op Hem die boven het gedruis der
volken en het gewoel der aardbewoners
gezeteld is en die tot Zjjne kerk heeft ge.-
sproken: «Ziet, ik ben met U tot de voleindi
ging der wereld
Na de redevoering, welke met groote aan
dacht was aangehoord, betrad nog de heer
Blokker het spreekgestoelte om het stand
punt toe te lichten, dat de geloovigen heb
ben in te nemen met betrekking tot den
socialen strpd. Hij toonde aan, hoe de oud-
liberale school alle heil had verwacht van
bet individualismus, doch tevens hoe deze
leer ten slotte consequent toegepast, leidt
tot algemeene armoede. Daarop ontwik
kelde hp de leer van het altruïsmus en
den invloed daarvan op de sociale verhou
dingen. Ook liet hp uitkomen, hoe het so
cialisme de overdrpving is van het in den
grond der zaak niet afkeurenswaardige al
truïsmus. Toch, hoewel in de practpk tot
schoone resultaten leidende «is de leer van
het altruïsmus voor de geloovigen onnoo*
dig, daar het ware Christendom het zui
verste en consequentste altruïsmus is. De
leer toeh, dat niet iedereen voor zichzelven
alleen leeft en te zorgen heeft, doch mede
de eene mensch voor den anderen, is voor
den geloovige eene bekende leer. Zp is de
practische toepassing van de Chr. religie.
Beide sprekers werd door den Voorz.
namens de vergadering een woord van har-
telpken dank gebracht. Trouwens had een
krachtig applaus reeds aangetoond, dat men
over beide sprekers zeer tevreden was.
De wijnhandelaar Josef Pohl, te
Wiesbaden, zond 144 flesschen besten Rijn-
wjjn voor de verwonde Boeren. Hp ontving
van het «Gezantschap van de Z.-Afrikaan-
sche Republiek» te Brussel een door dr.
Leyds geteekend schrpven, waarin hem
voor zjjn welkome gave hartelpk dank
werd gezegd. De wijn ging via Hamburg
naar Zuid-Afrika.
De Reicht-Ameiger, die tegelpk Preus-
sischer Staats-anzeiger is, maakt de be
krachtiging openbaar van de verkiezing van
den tweede-burgemeester Kirschner
tot eerste-burgemeester van Berlpn, onder
verleening van den titel van opperburge
meester.
In Canada is een groot deel der bevol
king ontevreden er over, dat Canadeezen
in Engelschen dienst gaan strjjden tegen
de Boeren. Een ia 't Fransch geschreven
Canadeesch blad zegt o. m.: «Als menschen
en vooral als Brilsche onderdanen betreu
ren wjj het zeer te zien, dat het Canadeesche
contingent uittrekt om zich in den vreem
de te laten doodschieten. Wjj betreuren,
dat wjj het bloed der dappere Engelsche
soldaten zien vloeien voor een zaak, deze
offers zoo weinig waard. Maar in naam van
de gerechtigheid richten wp tot de Boeren-
krjjgslieden onze barteljjke gelukwenschen
voor de bewonderenswaardige energie,waar
mede zp den brutalen inval weten at te slaan
en weten te verdedigen, wat de prjjs des
levens isden huiseljjken haard en het
vaderland.»
Tu hat Oorlogsterrein in Zuid-Afrika.
In de richting van Dordrecht hebben gisteren
schermutselingen plaats gehad.
Op het bericht van een verkenner, dat er aan
deze zjjde van de Toegela vele Boeren zjju, rukte
een troepenmacht ondsr Lord Dnndonald,
dadeljjk nit om hen aan te vallen. De Boeren trok
ken echter, toen zjj de Engelschen zagen, over
de rivier terug. Deze maakten S00 rnnderen
bait.
Ben correspondent, die met de Boeren aan
de Modderrivier staat, seint dat Dinsdag-ochtend
«n Woensdag het groote F.agelsehe kanon sleehts
non paar schoten in het Boerenkamp wierp, maai
geen schade aanrichtte.
In een brief van Modderiivier gericht aan de
Globe schrjjft een Engelschman het ravoigende:
Wij sloegen dien nacht te Enslin ons bivonak
op, waar geen water was. Eén bron moest voor
de geheele Engeltcne Krijgsmacht dienst doen.
Verscheidene mannen hadden Zaterdag - morgen
slechts een hal ven kroes water gehad sedert het
gevecht van den vorigen dag.
Gjj kunt u verbeelden, wat dat bcteekent in
de brandende zon, zonder eenige schaduw, na
een langen marsch en een hevig gevecht. Ik
moest drie uur aan de bron wachten vóór ik
oen drop kon machtig worden.
De soldaten stonden opeengehoopt om de lo
comotieven op de lijn en boden den machinis-
teu fabelachtige pijjten voor een kroes water
van de tenders, doch het was noodeloos.
De machinisten werden met de kïjjgewet be
dreigd als zjj water verschaften, omdat men
reeds groote moeite had om genoeg voor de
machines te verkrjjgen. Ik zag een soldaat, die
plat onder een locomotief ging liggen en met
zjjn mond een paar druppels water uit de stoom-
pjjp opzoog.
Een Duitsche boer, S tucke genaamd,
en dominee H a r u s, directeur vau de Han-
novetsche zending in Natal, zjjn gevangen ge
nomen wegens het heulen met en huisvesten
van den vijand toen deze aan de Mooirivier
was. Beiden maakten aanspraak op bescherming
van de Duitecbe vlag. Zij zijn teruggezonden
en te Estcourt in do gevangenis gebracht.
De Morning Post heeft nu een uitvoerig
telegram ontvangen van zijn oorlogscorrespondent,
den befaamden Winston Churchill,
met diens lezicg over zjjn ontsnapping uit de
krijgsgevangenschap.
Den 12en, 's middags zegt C h u r c h i 11
liet het Ministerie van Oorlog te Pretoria
mij weten dat er weinig kaus was op mjjn in
vrijheidstelling. Ik besloot toen, nog dienzelfden
avond eene poging te doen om te ontsnappen,
en zoodra de schildwachten mjj voor een oogen-
blik den mg hadden toegekeerd, klom ik over
den muur van de speelplaats der staatsschool,
waar ik opgesloten was. Ik liep de stad door
zonder vermomming, en ontmoette natuurlijk
veel menschen, maar niemand lette op mjj. Zoo
bereikte ik den spoorweg naar de Delagoa-baai,
eu liep daar langs, de wachtposten bjj de brug
gen en viaducten zorgvuldig vermijdende.
Even voorbij het eerste station wachtte ik een
trein af. De goederentrein van '11.10 nit Preto
ria reed voor, en voordat hjj weer met volle
kracht wegstoomde, was ik er opgesprongen "en
had mij tusscheB kolenzakkon verstopt. Ik sprong
van den trein voor het aanbreken van dan dag,
en hield mij overdag schuil in een boschje, in
gezelschap van een grooten gier, die veel belang
in mjj scheen te stellen. Toen het donker werd,
hervatte ik mjjn tocht.
Dien nacht liepen er geen treinen. Het gevaar
om door de beambten van den spoorweg gezien
te worden, was nog altjjd groot, maar ik was wel
genoodzaakt, de ljjn te bljjven volgen, tiaar ik
kompas noch kaarten bezat, ik moest telkens een
grooten omweg maken om da bruggen, stations j
en woningen te vermjjden. Zoo kwam ik slechts
zeer langzaam vooruit, en chacolaad is op den
duur geen degeijjk voedsel. Het zag er slecht
voor m jj uit, maar met Hod's hulp hield ik het
vjjf dagen vol. Ik had maar zeer weinig leef-
tocht bjj mjj. Overdag sliep ik in een schuil- j
hoek, 's nachts zette ik mjja tocht voort, maar
intueschen had men ontdekt dat ik ontsnapt was, j
en er was overal heen geseind. Alle treinen wer-
den dooizoehtviermaal werd iemand voor mjj j
aangezien en in hechtenis genomen. Maar den
zesden dag slaagde ik er in, weer op een trein i
te komen voorbjj Middelburg, die rtchtstreek»
naar Delagoabaai doorging.
Ik had mjj onder groote balen in een goede
renwagen verborgen. Ik had een kleine hoeveel
heid goed drinkwater bjj mjj, en ik bleef in mjjn
schuilhoek, maar met alle kans om nog op het
Latste oogenblik ontdekt te worden. De Boeren
doorzochten den trein te Komatipoort, maar zjj
zochten niet diep genoeg, en na zestig uren van
een ellendige reis kwam ik behouden te Lourengo-
Maiques aan.
Reuter seint nog uit Lourtnci-Marques dat
Churchill den 22an met de Indnna naar
Durban vertrokken is.
Uit een particulier schrjjven in de „Arak,
Courantn nit I aapstad
Het gevangenbezoek is nu zoo goed als ver
boden. Twee predikanten gingen Donderdag jl.
naar „Het Kasteel" van den bevelhebber om
te vragen een gewonden republikein in het hos
pitaal te Wjjnberg te mogen bezoeken. Het was
druk op het Kasteelof&cieren liepen uit en in
velen met brieven en telegrammen. Maar de
Hooge Oomes schenen slecht geluimd, zeker nog
over den slag van //Waterloo//, want ze lieten
de predikanten twee nren buiten in de zon
staan, en bet was snikheet dien namiddag. Ein
delek kregen de twee den raad bnn naam in
het boek te schrijven voor gewoon gevangenbe
zoek, dan konden ze over 5 a 6 weken aan de
benrt komen
Het gevangenbezoek moet dns wel een en an
der tot voordei 1 of verlichting der Afnkaansche
partjj aan het licht gebracht hebben, 't Is ook
niet aangenaam, om door die vervloekte Boeren
klaar als de dag te hooren uitleggen, dat de
Engelsehe autoriteiten publieke leugenaars en
wrarheid-vei drauiers zjjn, al is daar thans ook
de geheele wereld vol van.
Volgens de limes is de toestand van Lady-
smith nog niet wanhopig. Het eenige wat begint
te ontbreken is het voer voor de trekdieren en
paarden. Maar zware regens zjjn gevallen zoodat
er in den omtrek van de stad gegraasd kan
worden.
De verliezen door het bomvnur zjjn zwaarder
gednrende de laa'.ste paar dagen, daar de vjjand
nu de meeste afstanden met nauwkeurigheid
heeft bepaald.
Minder bevredigend zjjn de berichten die
niat nit Engelsehe bronnen komen.
De Liverpool (Murrier ziet in de vernieling
van de voet brug bij Colenso het bewjjs, dat ge
neraal Huiler de Boeren weldra bijdeTuge-
lativier zal aanvallen. Want een oponthoud zou
den Boeren de geit genheid geven de brug weder
over den stroom te leggen.
Generaal B u 11 e r ontving talrjjke verster
kingen. De volgende aanval zal door een tens
zoo sterke troepenmacht gedaan worden als de
eerste.
In militaire kringen wordt niet de minst
strategische waarde gehecht aan hut bestaan van
de brng. Bevoegden schatten de o ikosteu tot nu
toe door den oorlog veroorzaakt op een milliard
franks.
Volgens berichten van de zjjde der Boeren
via Lorenoo Marques ontvangen over den slag
bjj Colenso op den 17e", werd er sedert het
begin van den oorlog nroit zo/ vertwjjfeld ge
streden als daar.
Van geen vau beide kanten was men in staat
de verlaten Eogelsche kanonnen te bereiken
door den vertchrikkeljjkeu kogel- en bommen
regen.
Gedurende den namiddag deden de Boeren
echter een vastberaden aanval. De vijandelijke
partjjen geraakten bjjna handgemeen.
Onder luid gejuich gelukte het aan de Boe
ren de tien Armstrong-kanonnen en de twaalf
ammunitiewagens door de rivier heen te trekken.
De verliezen der Boeren waren betrekkelijk
gerir-g, zeven man werden volgens hun opgaven
gedood een verdronk twintig werden gewond.
De verliezen der Engelschen waren buiten
gemeen groot. Honderd on zostig man werden
gevangen genomen. Een eskadron van de Light
Horse werd geheel in de pan gehakt, slechts
dertien man bleveu in het leven.
Op het ljjk van een der officieren werd het
plan van aanval, door generaal Clery oi.t-
worpen, gevonden.
In eene buitengewone Staatscourant der Z.-
Afrikaansche Republiek, van Zaterdag 18 No-
vember jl., wordt gepubliceerd het resaltaat
van e.oa met goedkeuring der Regeeiing do>r
prof. Molengraaff ingesteld onderzoek naar
i de leden van het Hollandurcorps, die aan den
slag van Elandslaagte hebban deelgenomen.
Daaruit bljjkt het volgende:
Gesneuveld op het slagveld: dr. H. J. Coster,
I C. G. de Jonge, P. van den Broek, J. Moora,
j H. van Cittert, M. Schaink.
Deze personen zjjn op het slagveld geïdenti
ficeerd door dr. Viseer van de ambulance van
het Johannesburger commando, uit naamkaart
jes, brieven etc., door hem in de zakken der
gevallenen gevondeen, of uit namen op de klee-
dingstukken.
Te Ladysmith aan hun wonden overleden
J. Rummeling (schedelwond)J. R. Lepeltak
Kieft (schot in den rug en dysenterie).
Zwaar gewond te Ladysmith H. üjjksterhuis,
linkerzij.
Gewond en herstellend te Pieter Maritzburg:
H. J. Bjjleveld, 2 lanssteken J G. G. Btsslé,
linkerbovenarm S, P. Lindhorst, rechterborst
J. C. Herritten, W. C. Recourt, rechtervoet;
W. F. Mondriaan, schouder en linkerborst A.
Leeuwen, rechterschouderJ. G. H. van der
Veen, linkerschouderH. Malga, oor.
Ziek te Ladysmith W. Leeuwen, koorts.
De inlichtingen omtrent deze gewonden en
zieken zjjn verstrekt door dr. Visser.
Ongedeerd door de Engelschen gevangen ge
nomen
Kapt. de Witt Hamer, J. Brown, L Siglé,
H. Djjkman, J. van der Waarden, P Pjjl, J. de
Wjjn, A. Hsgen, C. van der Horst, J. Doelman
G. Hejjink, J. van Genne, M. Ribbeus, S.Sausen-
thaler, J. van der Walt, A. ,Brown, C. W.
Tavlor, I. van Zujjlen, J. Valks, F. van der Vlngt
H. Pietersen, A. van Bosse, C. Mansvelt, J.
Mante (op de ljjst door de Begeering alhier ont
vangen staat de naam J. Mente), B Landa, D.
Beunk, W. Krcon, H. de Graaf, W. Nyenes
F. Rujjssenaars (op de Regeeringslijs' staat Kuys-
sanders), P. Prins, K. Huitien.
Vermist
J. H. Breyer (op de ljjst der gevangenen komt
de naam Dreyer voor S, Kaper (op de ljjst
der gevangenen komt de naam Raper voor),
Nienhuis (een zekere J. Nieuwenhuis, die eerst
gevangen was genomen, is ontvlucht en in het
hooidlager terug waarschijnlijk dezelfde persoon
als Nienhuis), J. de Graaf, W. Kool.
Gewond, herstellende of reeds hersteld te Pre
toria teruggekeerd
Dr. Kakebeeke, D. Wicherlink, Knyper, A.
J. Rutgers, Menninga, C. Willensse, P. W. Nye
nes, C J. Otto.
De overige leden van het Hollnndercorps,
die, eau den slag bjj Elandslaagte deelnamen,
zjjnevanals hun commandantLombaard ongedeerd
uit het gevecht gekomen. Hun namen zjjn
H. A. Groskamp, Hofs, fï. B. Steuerwald,
Steyling, P. Jorissen, J. Schuurman, Van Marle,
C. Dubbelman, Adelaar, Millerie, L Kerkhoft,
L. Krusemae, J. Drop, C. Bssaans, A. J. Paul,
N. Habn, F. H. Bottelier, Eigelbeits, .1. J. v.
d. Koppel, v. d. Loos, C. S.glé, F. van Kruisel-
bergen, J. C. Klasing, H. G [Jsenbraad, J. J.
Nyenes, Franken, Schapers, K. Goldman, F.
Goldman, C. J. Swie.-stre, C. Hagen, Van Oren-
mal, Budding, J. K. Holte, C. Plokhooy, C.
van der Linden, P. A. Jan», G. E. ter Haar,
J. G. Geurtse, H. H. Bonnema, P. v.d. Bergh,
Reynders, Van der Ruit, Prins, Wieland.
Sommigen van ben zjjn te Pretoria terugge-
keeid, anderen, die nog in het bezit van paarden
waren, hebben zich bij verschillende comman
do's aangesloten.
Van de afdeeling velddienst van het Hollan
dercorps namen niet aan den strjjd deelJ. Olie,
F. Olie, Oliè Jr., H. Groeneveld, K. van Rjjsse,
Wagner, W. Lagerwejj, B. Veneman?, J. de
Brujjti, J. J. Kesting, L de Haas, Van Hoepen
Sr., Van Hoepen Jr., Wollendorp, Pfennig, Dujj-
kers, J. Wijnbergen, W. A. Swater», J. B. Wejj-
era, A. van der Meulen, J. W. Thejjssen, H.
Siemerink, W, Wjjsbek, Faaseen, H. Hoile.nbscn,
J. Hollenbaoh, Ormel, H. Rujjgrok, Van Wjjk
I)c Wilde, Brouwer, Volkor, Scharpens, Keuzon-
kamp, J. Hasie, R-dker, J. J. Bariage, De Jongh,
Bos, Schnlts, G. J. J, Bielen, Brenkman, Mole
naar, De Bruin, Hennes, Van der Goorberg,
Peskens, Van Zgl, Lesturgeon, J. L de Rijke,
F. ten Burg, Pairé, Jujju, F. J. Huijise.
Nederland en Zuid-Afrika.
Het Comité voor de Zuid-Afrikaansche Ver-
eeniging te Scheveningen heeft een bedrag van
f 4700 bijeenverzameld.
Te Assen worden pogingen in het werk
gesteld om eenige personen, die daartoe kun
wensch hebben te kennen gegeven, in de gelegen
heid te stellen, naar Transvaal te vertrekken,
om hun diensten aan de Regeering aldaar aan
te bieden.
Het stoomschip Herzogmet de Neder-
laudsch, Belgische en Duitsche ambulances aan
boord, arriveerde 26 December te Dar-es Salaam.
Werkstakingen. Eindeljjk heeft men de ba
lans opgemaakt ven de werkstakingen, die in
1898 in Duitschland hebben plaats gehad.
De algemeene commissie met het onderzoek
belast, heeft verslag uitgebracht over 958 werk
stakingen in 44 beroepen. Het getal werksta
kers beliep 60,142. Dit is in Duitschland het
grootste getal sedert 1891. Aan het hoofd der
ljjst si aan de mets-laars. Zjj leverden het derde
deel van al dc werkstakers met 19,569 werk
lieden en 248 stakingen. Da timmerlieden hiel
den 43 stakingen met 4140 stakers. Het aantal
weken, dat er niet gewerkt werd, beliep 8554.
Door deze werkstakingen ging een arbeids
loon verloren van f 804,180. Deze som werd
grootendecls gedekt door de ondersteuningskas
sen, door vrjjwillige giften en door inschrijvin
gen. Het buitenland leverde de geringe som
van f 1869.
Op de 1000 werkstakers waren er slechts
vijf die tot gevangenisstraf veroordeeld werden.
Ofschoon in 413 gevallen de werkstakingen
met een goeden uitslag bekroond werden, heb
ben zij meestal nadeelige gevoLen en de natio
nale welvaart wordt er werkeljjk door geschaad.
Leerrjjk zjjn de werkstakingen. Wjj zien daarin
de kracht van het volk Indien het goed geleid
werd en de sommen, die nu voor het werkvolk
verloren gaan, aan nuttige instellingen voor kat
volk werden besteed, dan zon heel wat tot stand
kunnen gebracht worden voor gebrekkige werk
lieden en ouden van d«gen. Als alles goed ge
organiseerd werd, dan zon de werkman zich
zelf kunnen helpen en kunnen voorzien door
onderlinge verbinding in zjjn onderhond in on
geluksgetallen en in zjjn ouden dag.
Edam, 28 December. Door den Raad dezer
gemeente is besloten tot den bouw eener brag
over de Achterhaven. Voorts werd bepaald, dat
aan de Hollandscke IJzeren Spoorwegmaat
schappij kosteloos zullen worden afgestaan de
gronden der gemeenten, waarover de tram (locaal-
spoor) loopen zal, van Volendam, via deze plaat»,
naar Kwadjjk.
Aan de H. IJ. S. M. is nn concessie door
de Regeering verleend.
Halfweg, 28 December. Met bestemming
voor bet buitenland werden de laatste maanden
in IJ- en Haarlemmermeerpolders een 40 an-
derhalfjarige paarden gakocht tegen f 180 a f 130.
Heemstede, 28 December, De alhier, ge
houden veiling van boomen beheorende aan de
gemeente keelt f 643 opgebracht.
Amsterdam, 28 December. Door den inten
dant werd, ten behoeve der militaire bakkerjj
alhier aanbesteedde levering van 40,000 KG.
harde en 40,000 KG. zachte tarwe. Minste in
schrijvers H H. van Wa veren, Hillegom,
harde tarwe f 9.87 T, R. Haan, Groningen
zachte tarwe voor f7.76.
De paardentram HoornEnkhuizen heeft met
de Kerstdagen den gewonen dienst met dobbel
span volgehouden. Thans ia de baan geheel in-
gesneeuwd en wordt met beperkten dienst ge
reden.
Het stofi'eljjk overschot van de Amsterdamiche
brandwacht H. Baptist, den man, die op den
kap van den stadsschonwbnrg uitgleed, viel en
bjjDa terstond overleed, is heden ter aarde be
steld op het Barbarakerkhof. De baar werd voor
afgegaan door de Harmoniekapel der brandweer
en gevolgd door 52 kameraden en was versierd
met eenige bloemkransen, waar onder een van
den commandant der brandweer.
Te Dwingeloo had dezer dagen de konjjnea-
vanger Egb. Dekker, toen hij op de jscht was,
een buitenkansje. In plaats van konjjnen mocht
het hem gelukken een hert levend te bemachti
gen. Het dier had een been gebroken en kon
dientengevolge niet vlug uit de voeten.
In Oostelijk Zuid-Bevelaad was het vroeger
e >»e algemeene gewoonte, dat in de dagen véor
Kerstmis armen en behoeftigsn de polders door-
gi; gen om bjj den boer Keretkoreu te bedelen.
Thans ziet men nog wel enkelen zulk een be-
delreisje maken, maar het is toch slechts wei
nig, iu vergelijking van voorheen.
Eensdeels ligt dit aan de mindere goedgaefsch-
heid der pach'ers, maar anderdeels vindt het
ook zjjn giond in de mindere armoede, welke
thans onder den werkenden stand aldaar heersoht.
Het was voor velen anders wel de moeite waard,
dewjjl de aldus bijeengegaarde tarwe en erwten
voedsel verschaften voor een gtoot deel van den
winter, Deze tuin of meer gedwoBgen belasting
van den landbouwer zal allengs tot bet verleden
gaan behoore.i.
In In t westelijk deel van Zuid-Beveland, waar
