NIEUWE
voor
en Suió'éCollanó.
diïruis.
Sfo, 4378.
Donderdag 4 Januari 1900.
24ste Jaargang.
B 1 T JE L A N D.
I,»
DE ERFGENAAM.
België.
Frankrijk.
Oostenrijk-Hongarije.
Engeland.
Duitschland.
liilIEISCIldOURilT
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden yoor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het. buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BÏÏEEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem:
PRIJS DSR ADVERTENTIE»,
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/*
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
AGiTE MA HOW AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Lezer, hebt gij wel eens nagedacht over
de lessen van het verheven boek, hetwelk
men noemt Het Kruis Uit dat boek putte
de engelachtige Leeraar,Thomas van Aquine,
zijne wetenschap en liefde. Dat boek ver
openbaart ons den afgrond van oaze ellen
den en tegelijk den afgrond van de barm
hartigheid.
Wjj leven is het licht van het kruis, in
zijn atmosfeer, in de schaduw van zijne
weldaden maar evenals de gewoonte ons
ongevoelig maakt voor de wonderen van
het lichtvan de luchtvan de natuur
welke ons omringen zoo worden wy
ook niet getroffen door de eindeloos hoogere
wonderen van de hoogere wereld.
«Er zijn twee werelden in de geschie
denis; de eene aan dezen kant van het kruis,
de andere aan genen kant van het kruis,»
zegt een beroemd schrjjver. Maar hoezeer
wordt die eerste wereld overtroffen door de
tweede Het kruis moet al onze gedachten
beheerschen en alle zaken tot zich trekken.
Maar helaas hoevele van onze gedachten
en daden zijn ook aan dezen kant van het kruis.
Daar zijn lieden, die spreken over vrij
heid en toch verachten zij het kruis, dat
ons bevrjjdde van de ergste aller slaver-
njjen, namelijk de zonde, de bron van zoo
vele jammeren.
Daar zijn lieden, die spreken over gelijk
heid en zij verachten het kruis hetwelk
ons bewjjst en predikt dat de laatste men-
schen voor even hoogen prijs is vrijgekocht
als de eerste.
Daar zjjn lieden, d:e spreken over broe
derschap en zjj verachten het kruis, van
waar einds achttien eeuwen stroomen van
liefde neêrgolven, stroomen van liefde, waar
door alle menschen broeders van Christus
en kinderen Gods worden.
Daar zjjn lieden, die spreken over voor
uitgang en zij verachten het kruis, dat ons
den hemel wijst en ons het offer als de bron
van alle groote zaken leert.
FEUILLETON.
66
Vervolg)
«Spreek zoo niet, Dagobert 1 Je wordt zeker
weer gezond.//
//Laat mij spreken tjjd dringt Hjj zweeg,
want hjj kon de woorden ileohts stootend uit
brengen tengevolge van de verlamming der tong.
«Het weerzien van Götz ia mijn dood 1# stamelde
hij met moeite.
Hugo schrok ijlde zjjn oom //Götz is dood,
gjj hebr gedroomd, oom,// zei bij geruitsteilend.
«-Neen! neen! Fonyth stierf, Gb'z leeft...
Gö'z wil erkend zjjn nooit 1 nooit
«Een avonturier zal zich voor Götz uitgeven.
Daarmee zullen wjj wel klaar worden, maak u
niet bezorgd,» zei Hugo."
"Hjj heeft nieta dan de geljjkenia, geene pa
pieren. Hie zjjn alle daar,» zjjne zwakke hand
weea bevend naar de zjjkamer, waar zjjn schrijf
tafel stond. «Hjj hjj de adem
begaf hem.
«Oom, wees bedaard, wanneer gjj gezond zjjt,
bespreken wjj dat alles
«Gszond Nooit meer boveDSte lade
rechts rechts onthoud dit. Neem
alles, als ik dood ben en verbrand de
papieren van Götz beloof
«Ja, j», 00u- h/
«Begins, hoor js jaag hem weg
Zjj, die tot nu toe stom van schrik daar ge-
Wij behoeven ons niet te schamen om
het kruisteeken te maken ter bevordering
van tydelijk gewin want alles wat wij be
zitter* is ons geschonken door den Gekruis
ts. Zich schamen uit menschelijk opzicht
is op elk gebied eene lafheid, die zelf* de
grootste alkeuring vindt bij onze tegenstan
ders in zake godsdienst. Willen wij achting
hebbeu onder de menschen bij vriend en
vijand, dan toonen wij ons in een karak
tervol bestaan. Want het kruis is het tee-
ken der glorie, omdat het 't teeken is van
het offer. Het kruis is het teeken van ge
loof, van hoop en van liefde.
Het kruis is het christendom, saamgevat
in één enkel teeken. Het zien van dit tee
ken brengt onnoemeljjke uitwerkselen voort
in de zuivere en minnende zielen die de
oneindige liefde en de kracht van het offer
begrjjpen kortomdaar vinden zij alles
wat zg tevergeefs bjj de schepselen zoeken.
Voor die zielen is het kruis de openba
ring van die oneindige liefde, die alles ver
klaart en alles tot zich moet trekken. Eu
wanneer zij voor de eerste maal dit teeken
van verdienste eu van victorie zien ver-
schjjuen, dan omhelzen zij het met onuit
sprekelijke verrukking het is het licht, het
leven het geluk het doel van al hunne
j strevingen. Bij dat gezicht roepen zij uit:
j ik heb het en dit woord, door hen gespro
ken, overtreft datzelfde woord, door Archi
medes gesprokeu, zóóver als de hemel bo-
ven de aarde gaat.
De strijd, die de katholieke Belgen op po
litiek terrein onderling voeren, is vrij on
aangenaam.
De democratische strooming jaagt de
overigens goede menschen tegen elkaar in
het harnas. De heer Woeste, de hoogst
verdienstelijke Staatsman, heeft zich ge
noodzaakt gezien door middel van de Cour-
rier de Bruxelles een scherp antwoord te
geven aan de onbezonnen drijvers,dat luidt
«Een groep scheurmakers zoekt op dit
zeten had, kreeg de spia.k weer«Hij, die schuld
is aan uw doof, mag 015 niet onder de oogen
komen.
«Goed. Wat ik bijeenbracht goede han
den indringer weg gjj de heer
Nog volgden onsamenhangende woorden en
uitroepen van echrik, daarmee verviel de oude
man in de lethargie.
Hugo stond op om den dokter te haleD, in
't voorbjigaan wenkte bjj Veia hem te volgeo.
«Heb je 'c gehoord vroeg hjj haar, toen ze in
de zjjkamer waren.
«Ja,// hernam ze kort.
Ze was zeer bleek en beefde over 't heele
lijf. Medeljjdend vatte Hugo hare hand, die ijs
koud in de zjjue lag: «Arme Vera 1 arm kind
Ik had er u niet moeten binnenbrengen. Spreek
Therese en Malwine niet van hetgeen oom ver
teld heeft, hij jjlde maar."
«O, ik zwijg zeker.//
«Ga nu wat rusten of naar buiten. Dat zal
je weer frisch maken.
«Laat mjj maar weer met je binnengaan.//
//Neen, je hebt rust noodig. Ook komt de
dokter dadeljjk//
Toen deze verscheen, haalde bij de schouders
op, ook de professor gaf niet veel hoop. Door
het krachtig gestel zou de dood wel niet on
middellijk volgen, maar Dit «maar// zei
meer dan vele woorden.
Sedert haar bezoek bjj den zieke was Vera
veel veranderd. Minutenlang kou ze zitten staren
en, wanneer men haar aansprak, verschrikt op-
kjjken. Het was zeker, het zien van den zieke
oogenblik, door alle middelen, de oude ka-
tholitke organisatie te ondermijnen.
«Ongetwijfeld van oordeel dat in den
boezem der party aan hun eigen krachten
overgeleverd hun iuvloed niet op de
zelfde hoogte staat als hun eerzucht, droo-
men zij aan het verbreken eener tucht die
hen hindert en hopen door eene handige
onderschuiving er in te slagen om denk
beelden doch vooral de candidaten
oaner minderheid aaD de meerderheid op te
driDgen.
«Men valt de Federatie der katholieke
kringen en maatschappijen en haar voor
zitter hevig aan doch deze aanvallen zijn
of persoonlijk, óf slecht omschreven. Nie
mand dergenen die zich met dit vernielings
werk bezighouden, heeft nog tegen de oude
organisatie eene ernsnge, degelijke griet
ingebracht. Wjj zijn overtuigd dat men er
geen enkele zal aanvoeren.»
Jammer is het, dat de onderlinge ver
deeldheid blijft voortduren.
Een Brusselsche journalist hpeft een
onderhoud gehad met Dr. Le ij d sjover de
Delagoa-baai quaestie.
Het is niet te ontkennen, zei de vertegen
woordiger van Transvaal, dat de Engelsche
pers, daartoe door de Regeeiing aange
spoord, de bezetting der Uelagoa-baai voor
bereidt. U zult zien, dat de Portugeesche
kolonie binnenkort met geweld zal worden
genomen. Maar dan zijn ook wij gerechtigd
er binnen te trekken, ten einde de landing
der Engelscben te verhinderen.»
De aangehouden en in beslag genomen
Dnitsche Rijkspoststoomboot Bundesrath
ligt nu te Durban in het dok en wordt door
mariniers en matrozen {blue- jackels) bewaakt,
Van Duitsche zjjde wordt volgehouden,
dat zich niets verdachts aan boord bevindt.
Eene onstuimige zitting heeft op oude
jaarsdag weer plaats gehad in den Fran-
schen Benaat, houdende als Hooggerechts
hof zitting.
Jules Guérin verweet den Rechters
hun willekeurige daden en brandmerkte de
houding der Regeeringsedert de joden
machtig zijn geworden in de Republiek.
Vervolgens trachtte bjj het getuigenis van
L p i n e te ontzenuwen, hij verzekerde dat
het in het fort Chabrol nooit bij hem op
gekomen is, de agenten kwaad te doen.
Toen de president hem tut kalmte aan
had haar aangegrepen. Hugo had berouw over
zjjn handslwjjze tegenover zjjne bruid. Maar wat
het zonderlingste was, ze verlangde telkens meer
en meer den zieke tew/erplegen, ofschoon zeer
niet geschikt toe was. «Ze is niet goed aan het
ziekbed, maar wel in bet salon, waar zjj zich
kan laten aanbidden,» zei de barones misnoegd
tot Therese.
Het karakter der oude dame vertoonde zich
door 't ongeluk van de beste zjjde. Haar man
was brandpunt, waarin haie gedachten bijeen
kwamen, en wie dezen nuttig was, won dadeljjk
hare gunst. Ze had geen vooroordeel meer tegen
Tnerese en zelfs Hugo Was zjj welwillend. Des
te harder was haar oordeel over Vera, deze zou
nooit eene goede vrouw worden. Do barones be
gon Hugo nu reeds als den meester van Moos-
burg te beschouwen en wenschte, dat hjj nu
reeds het bureau van haar man zou betrekken,
om zoo veel als mogelijk, in rijne nabjjheid te
zijn. Dit was de wil van haar man, verklaarde zjj.
Wie Vera in de ziekenkamer had kunnen be
spieden, moest wel eene zonderlinge gedachte
krjjgen over hare bekwaamheid als verpleegster.
Was ze een paar minuten alleen, dan stond ze
op om in de zijkamer nu het bureau van
Hugo de schrjjftafel te beschouwen en de
lade te beproeven te openen. Ia het ziekenver
trek keek ze opmerkzaam rond en toen ze een
kleinen sleutelbos ontdekte, die op ooms nacht
tafel lag, nam ze deze voorzichtig op en beschouw
de hem met aandacht.
Doch naderende schreden deden haar den bos
zach'jes neerleggen.
Dxt kleine succes maakte haar moedig, Als
maanderiep Guérin: Het gelaat van
sommige rechters kan niet meer verblee-
ken, want het is met bloed bevlektEn
zich tot den procureur-generaal wendende
voegde hij er bij«Gjj hebt de doodstraf
niet tegen mij geëischt omdat gij voor u
zelf verzachtende omstandigheden wilt heb
beu.»
De president noodigde den procureur-
generaal uit zijn maatregelen te nemen
maar deze liet verklaren dat de beleed gin
gen van den beschuldigde hem niet kannen
treffen.
De heer Déroulède heeft zich
Zaterdag voor het Hooggerechtshof verde
digd met aan te voeren dat zucht naar
een dictatuur of persoonlijke eerzucht hem
vreemd zijn, Zjjn eenig verlangen is Frank-
rjjk groot te zien en alles te doen voor
en door het volk.
Het bezoek van koning Alexander
van Servië moet geen politieke beteekenis
hebben en alleen in verband staan met de
vermoedelijk spoedig publiek wordende ver
loving van zijne Majesteit met Maria
Louisa, eene dochter van den Hertog van
Cumberland, die na verwant is aau het
Oostenrijksche Vorstenhuis.
Bij gelegenheid van het nieuwe jaar zijn
tot het peerschap verheven Sir J o h n L u b-
bock en Sir H. Stafford North-
c 0 t e. Tot leden van den Geheimen Raad
zijn benoemd Lord Cromer, Lord R o w-
10 n, de man van de Londensche hotels
voor het volk en Beach, de vader van
het Lagerhuis, geboren in 1826, lid van
het Huis sedert 1857.
Geheimraad K r u p p, te Essen, de «ka
nonnen-koning», voor wien het nu weder
een goede tjjd is, heeft aan het pensioen
fonds zijner arbeiders een Nieuwjaarsgift
van eon halt millioen Mark geschonken.
Voorts wil hg, naar de Rhein- Westf. Zei-
tung verzekert, 500.000 Mark besteden voor
bet bouwen van arbeiderswoningen op den
Kronenberg.
Met ingang van 1 April e. k., zullen te
Berljjn, volgens besluit van den Gemeente
raad a'daar schoolartsen worden aauge-
ze weer alleea was, ging zjj met de sleutels in
't bureau en probeerde met welken zjj de be
doelde lade kon openen. Toen ze hem gevonden
had, maakte ze dien voorzichtig los, stak hem
in den zak eo legde de andere weer op de ge
wone plaats. Nauweljjks had ze dit gedaan, of
Hugo trad binnen en vei zocht haar naar buiten
te gaan. Hij behoefde niet veel woorden te ge
bruiken, om haar aan zjjue uitnoodiging gevolg
te doen geven.
Toen ze zich op hare kamer gereed maakte
om uit te gaan, viel haar in, dat zjj de hand
schoenen in de ziekenkamer had vergeten. Ze ging
ze halen en trad zachtjes het bureau binnen.
Daar hoorde ze de stem van tante. Heeds
wilde ze terugkeeren om eene ontmoeting met
de haar onaangenaam geworden vrouw te vermjj-
den, toen het woord «Götz// haar deed bljjveu
staan. Op de teenen sloop ze voort en ging op
een stoel achter de half geopende deur zitten.
Ze had recht om te hooren wat er gesprokeu
weid, zei ze zich was ze niet in zekeren zin
een lid der familie en liugo mocht voor haar
geen geheim hebben. Zs kon elk woord verstaan,
ofschoon beiden zeer zacht spraken.
«Ja, het betreft Götz» zei de tante. «Dezen
brief heb ik zooeven van den advocaat Heym
gekregen hjj scbrjjft aan mjj, wjjl hjj weet dat
Dagobert ziek is.//
«Maar wat heeft Götz daarmee te doen?//
vroeg hjj.
//Götz is hij hem geweest.
«Gö z Leeft bjj dan Ik meende, dat oom
jjlde, totn hjj dat zei.«
Wordt vervolgd.)
