NIEUWE U)agBlaö voor cMoord* en Suió'éCollcmó. Het Katholicisme en Transvaal. No. 4382. Woensdag 10 Januari 1900 24ste Jaargang. B PIT E NL A N D. Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. BUSliïï: St. Janstraat Haarlem; /1.10 «1,40 «2,80 «0.03 Van 16 regels50 Cent Elke regel meerTl/% Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS. Er zjjn nog zeer velen die in dwaling verkeeren en tneenen, dat in de Zuid-Afri- kaansche' Republieken, Transvaal en Oran je-Vrijstaat, de Katholieken worden gehaat en geen burgerrechten kunnen verkrijgen. Zjj stellen de Boeren voor als onvoorwaar delijke vjjanden van het Katholieke geloof. En daartegen moeten wjj onze stem ver heffen. Zjj, die beweren dat de Regeeringen der Zuid Afrikaansche Republieken het Ka tholicisme vijandig zjjn, zijn of overdreven vriendeD van de Engelschen of wel perso nen, die in 't geheel niet op de hoogte zjjn van den toestand onzer dagen. 't Is waar, zeer langen tjjd hebben de Boeren zich stugge en onhandelbare cal vinisten getoond maar veel was hun te vergeven, zij wisten niet wat het Katholi cisme was, eenzijdig opgevoed, hadden zij op godsdienstig gebied weinig ontwikkeling ge noten en hun leeraars zorgden er wel voor dat het glorievolle licht dat van de Room- sche Kerk uitstraalt voor hen verborgen bleef. Zoo gebeurde het dan ookdat de eerste Katholieke Priester die in 1868 Trans vaal binnenkwam, bevel kreeg om het grond gebied der Republiek binnen twaalf urea weder te verlaten. Haar de komst en het gaan van dien Priester openden den Boeren de oogen. Geen jaar later waren er Priesters niet slechts in Transvaal, maar ook in Oranje-Vrjjstaat en de omgeving aan den arbeidin een zeer vruchtbaren wjjngaard des Heeren. Z. H. Leo XIII overzag het arbeidsveld en toonde de grootste belangstelling in de nieuwe missies. Bjj decreet van 15 Maart 1886 vestigde Z. H. het College der Propo- gandade Apostolische prefectuur van Trans vaal. En op dit oogenbiik arbeiden in de Zuid-Afrikaansche Republieken onder het bestaar van den Apostolischen Prefect, de hoogeerw. pater Schoch, 15 Priester-mis- feuilleton. DB ERFGENAAM. Vervolg) Zjj kon niets inbrengen en zei plotseling „Nu hebt gij niets en Therese ook «iet 1 la- dien Dtgobert dit voorzien hsd „'t I» erg voor Therese. Anderen kunnen haar de som tehenken.* „Tachtigduizend mark ia veel geld,» zei ze nadenkend. Voor Hugo ware ze aanstonds be reid geweest deze som te storten, doch tegen- over Therese kon ze niet zoo grootmoedig zjjn. De wil van haar man stond duidelijk op pa pier en uit piëteit was ze wel verplicht hem nit te voeren. Barst kon ze afwachten, hoe zich Göta zou gedragen, eigenljjk moeat bjj de som betalen. Ze zweeg «til. „Dn» hebben we hier gedaan,» «ai Hugo tot den notariz. „Den nieuwen heer heb ik ver wittigd an deze zal weldra aankomen; wil u hem den laatzten wenzch van den ovarledene aanbevelen.* Hjj wee» op het papier. „Ik heb niats meer te zeggen en kan heengaan en toabereideelen ta maken voor bet vertrek. XXVII. Gravin Wassiltzehikow schrok niet wainig, toen Vera haar mededeelde, dat hare verloving verbroken wat en zjj dei middags in plaats van sionnarissenverscheidene paters Trappis ten, 11 Broeders van een Italiaansche orde, 17 zusters van Loreto, 19 zusters van de Heilige Familie, 22 Religieusen van de orde van den H. Dominicus en 6 Ursulinen. In het geheel 118 Priesters, Zusters en Broe ders. Niettegenstaande al de moeilijkheden van den oorlog is er thans weer een karavaan Duitsche missionnarissen naar Transvaal vertrokken. Deze voorname missie werd door den H. Stoel toevertrouwd aan de paters Oblaten van Maria, die te Hunfeld nabjj Fulda eene inrichting bezitten voor de Tor- ming van missionnarissen voor Atrika. De Missionnarissen in de Zuid-Afrikaan- sche Republieken hebben bloeiende scholen, waar lager en middelbaar onderwjjs wordt gegeven. Zjj hebben hospitalen en weeshui zen die door de Boeren, zelfs niet-katho- lieke Boereu, flink worden gesteund. Het gesticht der Zusters van de H. Familie te Johannesburg is het grootste en meest be kende van geheel Zuid-Afrika. De vooruitgang en bloei der huizen van de Zusters is zeer merkwaardig, wanneer men in aanmerking neemt, dat er in Trans vaal slechts 6200 Europeesche Katholieken gevonden worden. De calvinistische Boeren erkennen en waardeeren reeds lang de voortreffelijkheid der Katholieke inrichtingen voor onderwijs. Zij juichen de Paapsche overrompeling zoo drukken zich de nijdigaards, die Rome haten, uit toe, die vroeger zoo zeer werd gevreesd, en alle maatregelen van onver draagzaamheid zijn verdwenen. Indien de Katholieken van Transvaal, zich inderdaad Katholiek toonenin handel en wandel, niet vreezen het menscheljjk op zicht, waaraan zoovelen helaas mank gaan om tijdelijk gewindan kunnen wij ons overtuigd hóuden, dal in de Zuid-Afrikaan sche Republieken het laatste woord in het belang van onze dierbare Roomsche Kerk nog niet is gesproken. Zij, die niet verder dan hun neus zien, kunnen wij verzekeren, 'g avonds wenichte te vertrekken. Dadeljjk gaf ze volgens gewoonte aan het verlangen van "V era gehoor. Nat was Vera toeh ongelukkigin haar lief del Hngo ware voor haar een ideale schoonzoon geweestals erfgenaam van Moosburg natuurljjk. Dat hjj nu niet langer aanspraak kon maken op de hand van Vera, was natuurljjk, alleen was 't jam mer, dat de dingen zoo gekomen waren. Dat Vara beweerde den te Borne verbroken draad weer te kunnen verbinden, achtte da moeder slechts een kersenschim. Allan Forsyth was de man naar heur hart ge weest en een handdruk, een blik moest voldoende zijn om die liefde opnieuw te doen opflikkeren. Hiertoe was het geschreven woord niet voldoende, zien moest ze hem ze nsoest hem zeggen, wat zjj voor hem gewaagd had. Maar boe zou ze hem vinden Plotseling kreeg ze een goeden inval. Malwine wilde de opening van 't testa ment niet bjjwonen, bad de barones bij bet af scheid tot hare moeder gezegd. Zeker wilde deze dien tjjd besteden om met Götz te spreken. Men had beiden bjjeen gezien, zjj had das reeds in Btilte gelegenheid gevonden om met den ge liefden man te spreken. Zeker wilde het meisje zich zijn verlatenheid ten nutte maken om hem aan zich t« ketenen. Het unr van vertrek naderde en de tjjd drong. Vera zocht 'Malwine in hare kBmer, ze was er niet. Ze ging in den tuin en naar het park. Overal had men de juffrouw gezien, ze was nog verder gegaan, naar hat bosch. Eindeljjk wist een daglooner haar te vertellen, dat hjj juffrouw Malwine in het beukenboseh met een vreemden heer had gezien. dat nu reeds in Transvaal een vierde deel der ambtenaren katholiek is. Het gaat dus niet aan het Boerenvolk van Zuid- Afrika als fanatieken te brandmerken. Neen, de Zuid-Afrikaansche Boer is een geloovig en godsdienstig man, die een open hart heeft wars van elke huichelachtigheid, vandaar dan ook de vreedzame en zeer prac- tische zegepraal en den bloei der Katho lieke scholen. Het zou niet slecht zijn als wjj daar ginds in Zuid-Afrika op onder wijsgebied een lesje gingen nemen. Hier wordeü Katholieke kinderen naar gods- dienstlooze scholen gezonden, daar ginds in Zuid-Afrika genieten niet-katholieke kinde ren het Katholiek onderwijs. Aan wie de schuld Wij zullen hier niet verder op ingaan want het helpt toch niet al geven wij dezen of genen een veeg uit de pan over het verwaarloozen der hoogste belangen. Hadden velen een Zuid-Atrikaansch Bóe ren-karakter, dan zou 't wel beter gaan. Het Katholiek onderwijs eischt in onzen tijd niet alleen mannen die karakters vor men maar het eischt ook, dat men den kinderen geeft die wetenschap, waarmede zjj kunnen vooruitkomen in de wereld. Naast eene godsdienstige opvoeding mag niet wor den verzuimd eene degelijke wetenschappe- Ijjke opleiding. Nu weten onze lezers waarom wjj sym- pathiseeren met de Boeren die op hemelter gende wjjze door een gewetenloos, naar geld- smachtend Engeland worden vervolgd. Het Duitsch gouvernement beschermt met alle kracht de Duitsche Missionnarissen, zon der de Katholieken uit te zonderen, die voor het Evangelisatiewerk naar Zuid-Afrika ver trekken. De Duitsche Keizer ziet zeer goed in, dat de Katholieke Priester meer vermag dan geweren en kanonnen op het gebied der beschaving. Is de politiek hier niet bui ten spel, dan is ook zeker, dat de Tinger Gods maar al te vaak op eene bijzondere wijze werkt om 's menschen doen en laten te sturen in goede richting. Vera ging naar de Ottiliebron want ze wist, dat dit de lievelingsplek van Malwine was. Het psd liep door struikgewas en zoodoende kon ze ongemerkt de bank naderen. Nog had ze die niet bereikt, of ze hoorde stemmenze bleet staanhet was de stem van Malwine en eene klankvolle mannenstem. Dat was de stem, die zij zoo lang in hare droomen gehoord had. Wat zou ze doen? Zou ze voort gaan en het gesprek storen of het afluisteren Ze koos het laatstehet gold immers hare eigene toekomst in dit geval waren alle mid delen geoorloofd. „Dus terug, eindeljjk terugklonk blijde Malwine's stem. „Goddank, 't is altjjd goed nabjj het tooneel van den strijd te zijn.// //Ik zie niet in, wat daarmee gewonnen is, raasr je kunt toch geljjk hebben,// zei hjj. //En heb ja antwoord van den advocaat Du ring gekregen Vertel eens op.// //Ja eindeljjk." //Wat echrjjft bjj? Geeft hjj meer moed dan Heym „Veel meer niet. De papieren Die vervloekte papieren 1 Dat ik ook zoo dom was ze oom te zenden „Dat kan nu r.iet meer ongedaan gemaakt worden, je moet een middel uitdenken om het ongeluk af te wenden.// „Ik wilde zooveel mogeljjk menschen opsporen, die mjj herkennen en voor mjj optreden. Maar het zal een langdurig proces worden.// //Dat gij zult winnen.// //Wanneer ik misschien oud en grjjs gewor den ben.// Wjj zien,"met het oog op den fleren moed en de hooge mannendeugd der Zuid-Afri kaansche Boeren tentoongespreid in den gru- weldadigen en moorddadigen strijd, hun door de Engelschen op de meest geweten- looze wjjze aangedaan, een goede uitkomst voor Zuid-Afrika te gemoet. Engeland. Het is niet onaardig te vernemen dat de Engelsche Fabrikanten aan de Transvaal- sche Boeren voor het prachtige Transvaal- sche goud oorlogsmaterialen leveren. Volgens de Daily News hebben de tol beambten in Londen twee groote kanonnen aangehouden, die zich aan boord vau een stoomschip in Millwall Docks bevonden. Het geschut was ingepakt in groote houten kisten en geconsigneerd naar Ohristiania als jjzerwaren. Onlangs kwam het Ministerie van Oor log te weten, dat de Boeren van uit En geland voorzien werden van wapenen en blikjes levensmiddelen. Vrjj dag ontdekten de tolbeambten aan boord van een stoomschip in de haven van Londen zes maximkanonnen. Het schip werd daarom in het dok aan gehouden. Duitschland. Over het aanhouden van Duitsche vaar tuigen door de Engelsche marine is de Duit sche pers bezig hare verontwaardiging lucht te geven. Zjj dringt bjj de Regeering er op aan om met spoed de Dnitsche sche pen Hans Wagner, de Itjjkspostbooten Bun- desrath, en Generaal den Britten te ontnemen. «Wil Engeland het DuitscheRijk dan met geweld der Russisch Fransche coalitie in de armen werpen, die slechts op onze toe treding wachtzoo roept het Berliner Tageblatt uit, «want het geduld van het Duitsche volk is spoedig ten einde. Wjj kunnen het niet helpen, zegt een an der Duitsch blad, dat Engeland in een voor de Britten ongelukkigen landoorlog is ge wikkeld waaruit het niet anders dan met gescheurde kleeren kan te voorschjjn ko men. Het maken van marine-vertoon zal den Engelschen volksgeest niet kalmeeren. De Duitsche pers spot met het aanhou- „Zie de toekomst niet zoo zwart in, schuw geene uitgaven, over al mjja geld kunt gij be schikken.// „En indien het verloren gaat.// „Wil ik mjjn lot gaarne dragen. „Jjj bent mjja goede engel, Malwine, en ik hoop uwe offers te kannen beloonen. Wat er ook gebeure, wjj bljjven aan elkander gehecht." Daar was het gesproken, het woord, waarvoor zjj gewillig leven en rjjkdom zou geofferd heb ben. Ze zag Götz aan en scheen schooner, om dat de glans der liefde op haar gelaat lag. „Is je dat ernst?" vroeg ze bedeesd, als ver trouwde zjj haar geluk niet. Hjj trok haar tot zich, een oogenbiik rustte haar hoofd aan zjjae borst. Daar riep nit de verte eene stem "Juffrouw Malwine, juffrouw Malwine en Babette, de nicht van den rent meester, kwam uit het kreupelhout te voorschjjn met een brief in de hand. Malwine maakte zich los uit de armen van Götz en ging het meisje tegemoet„Oom zendt mjj,„ sprak zij hijgend, „om u zoodra mogeljjk dit pakket ter hand te stellen. Ik zocht u in hez kasteel, juffrouw, doch gij waart er niet. Oom deed mij n overal zoeken, want deze pa pieren zjjn van groot gewicht, zei kjj." „Goed, Babett», dank den heer Moser,„ zei Malwine zoo bedaard als mogeljjk en nam het pakket. Met kloppend hart opende zjj het, een briefje van den rentmeester verklaarde, dat de jonge baron hem dit pak voor Götz Yon Son- neck had gegeven om dit door hare tnsschan- komst aan den eigenaar ter hand te stellen. Wordt vervolgd.) lAillIIMIICIjllAIT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het buitenland PRIJS OBE ADVERTS NTIEN. AOITE NA NON AÖITATB 6S

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1900 | | pagina 1