NIEUWE
ÏDagèlaó voor <3looró- en
De R. K. Kiesvereeniging
te Haarlem.
No. 4385,
Zaterdag 13 Januari 1ÖOO
24ste Jaargang.
BUITJSM/AND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland J i i c 2,80
Afzonderlijke nummers«0.03
Dit blad verschijnt
degelijk», behalve Zon- en Feestdagen.
BUSEAïï: St. Janstraat Haarlem;
PBIJS Daa ADVEaTENTIBN,
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
7'/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Red a c t e ar-0 i t g e v e r, W. KüPPERS.
Woensdag-avond trad de zeereerw. heer
A. van Winkel, directeur der Neder-
landsche Werküedenvereeniging te Brussel
in de R. K. Kiesvereeniging alhier als spre
ker op met eene beschouwing over het
«Vereenigingsleven.»
De Spreker liet het echter niet~daarbij?
maar wees de Kiezers aan de hand der
historie op plichtsbetrachting.
Door voorbeelden toonde de zeereerw.
heer Van Winkel de noodzakelijkheid
aan van het vereen igingsle ven en de slechte
gevolgen van het kiesrecht te verzuimen.
Het vereenigingsleven strekt den leden
tot geesteljjk en stoffelijk nut, vooral in
onze eeuw, die de eeuw der beschaving
wordt genoemd maar niets anders is dan
eene eeuw van huichelarij en karakterloos
heid. De huichelarij triomleerde bij de Vre-
des-conferentie van 's-Gravenhage, door
een Duitsch blad eene Haagsche klucht ge
noemd. Hg betreurde, dat de Vredevorst
bij uitnemendheid niet is uitgenoodigd ge
worden en dat om eene natie van goud
dorst niet te grieven, onze stamgenooten in
Zuid-Alrika werden miskend. Zoolang, zei
Spreker, ons niet meer bescheiden worden
verstrekt als thans, bljjven wjj de Vredescon
ferentie eene vernedering voor onze natie
noemen, die geroepen werd om als brievenbe
steller en boodschappenlooper dienst te doen.
Karakterloos is mede in onze dagen de
werkman die zich schaart in de gelederen
der socialisten belust op het kapitaal. Ka
rakterloos de jongeling die eene taal uit
braakt die huivering verwekt. Karakterloos
is de Christen die zich in't geheim Chris
ten toont, een schandelijke pers steunt door
abonnement en advertenties en zoo spot met
eigen zaak. Men leest in de Schriftuur: «het
getal gekken is ontelbaar,» en er zijn er
velen in onze dagen, die zich niet toonen
mannen van eer en deugd te zjjn.
FEUILLETON.
DB INDISCHE OOM,*
Hij prees het vereenigingsleven waarin
men leert oprecht christen te zjjn, een op
rechte beljjdenis af te leggen van her ge
loof. Wat beteekent, vroeg spreker, da
laffe menschenvrees tegenover de goedkeu
ring van God?
Het voorbeeld van Napoleon I, die riep:
«volgt mjj in den strijd,» moet ook onze
leuze zjjn als mannen van karakter en deugd
Na eene korte pauze sprak de Zeereerw.
heer Van Winkel over da lafheid van
sommige menschen, hoe ze groote oogen
openzetten als men hun belangstelling vraagt
voor het openbaar leven. Er zijn zooveel
brave christelijke gemak menschen die tuee-
nen al heel wel te doen met hun oudbak
ken en versleten redeneering om in hun
ouden sleur voort te gaan. Geheel anders
dacht de Aartsbisschop van Keulen. Z. D. H.
wees er zeer ernstig op, dat het een9 var-
keerde opvatting is te meeuen, als de man
voor vrouw en kinderen heeft gezorgd daar
mede zjjn taak is volbracht, daarna begint
eerst zjjn ernstigste plicht, de man behoort
het openbaar leven, elke man heeft daar
zjjn krachten aan te wjjden, van hem hangt
af het heil der maatschappij. Spreker ge
raakte in vuur bjj het bespreken der ver
kiezing en herhaalde de woorden van den
grooten Dr. Windhorst: «allen opko
men tot den laatsten man.»
Stemmen is een krachtig protest tegen
onze tegenstanders die onze rechten ver
trappengaan wjj stemmen, dan doen wij
onze plichten tegenover Vaderland en maat
schappij. Spr. wees op de jongste Haarlem-
sche gemeenteraadsverkiezing, hoe het hier
ging om een paar «temmen, en hoe in Bel
gië, door het niet opkomen van een enkelen
kiezer in der tijd het bestuur der godver
zaking aan het roer van Staat kwam, met
de gevolgen van dien. Aan wie de schuld
van al die rampen, het was de schuld van
een enkelen kiezer uit het district Brugge,
die stilletjes was thuis gebleven, hij draagt
de schuld van al de rampen en ellende zjjn
vaderland overkomen. Met de meerderheid
om het graf te delven waarin haar vader werd
nedergelegd.
Die vader was haar in de kracht zjjaer jaren
door den dood ontrukt en had vrouw en kind
in hulpeloozen toestand achtergelater, dus bleef
de arme weduwe niets anders over, dan met
moed tegen de rampen des levens te kampen.
De brave vrouw leidde een treurig leven. Zorg
en kommer ondermijnden haar gestel en sloop
ten hare krachten, zoodat zjj nier meer in staat
was haar leger te verlaten, en ofschoon zjj den
dood niet vreesde, dacht zjj met angst aan het
lot van haar kind, dat zjj maest verlaten, en
dat in de wjjde wereld geheel alleen zon ach
terblijven.
Het was een krude Decembernacht, de laat
ste van het jaar. De wind gierde huilend door
het luchtruim en deed da ruiten van het dak
venstertje rammelen, en toch was het alsof die
windvlagen deelneming uitdrukten. Deelneming
met het arme kind, dat voor den haard neder-
hurkte, en bjj den treurigen «chjjn van het bijna
uitgedoofde vuur haa: gebed ten hemel lichtte
en God smeekte, dat Hjj het leven der dierbaie
moeder zou sparen.
«Hoe eenzaam en koud zal het zonder mjjne
moeder hier zijn,// stamelde de wees, //acb, laat
mjj met haar sterven, ik kan niet alleen ach
terblijven
«Dora, mjjn kind,// zeide de moeder met
zwakke stem, en terstond ijlde het mei-je naar
de armeljjke legerstede.
Mevrouw Deane omvatte de ranke gestaiti
van het kind, en streek het zijdeachtig blonde
haar van voorhoofd en slapen glad.
van slechts een enkele stem brak een gol-
delooze storm los over België.
Om de karakterloosheid van onzen tijd te
doen uitkomen,richtte Spreker ons oog op den
oorlog in Zuid-Afrika. Vol vuur voor onze
s amverwanteD wees hjj er op hoe daar ginds
het kanon buldert en hoe daar de geweren
knetterenen de slachtoffers vallen den
grond drenkend met hun bloed. Hjj wees op
de verschrikkingen van den oorlog door
een hebzuchtig en naar goud dorstend En
geland in het leven geroepen. Hier strjjdt
een machtige Goliath tegen de fiere Trans
valere, wjj brengen hulde en eer aan het
volk der Zuid-Afrikaansche Republieken
aan de martelaren voor waarheid en recht.
Aan deze dappere mannen een eere-saluut.
De strjjd van de Boeren, hun ljjdeu en ver
goten bloed, moet ons een spoorslag zjjn om
niet te wjjken in den strjjd.
Zooals de Eugelschen, alleen door heb
zucht en gouddorst gedreven, onzen taal- en
stambroeders eigen vaderland en haard wil
ontnemen, zoo is er ook een lage, onedele
vjjand, die ook ons, ons vaderland, huisgezin,
have en goed met geweld wil ontrukken.
Die vjjand is niets anders dan de sociaal
democratie. Want door gouddorst en heb
zucht gedreven verklaart de sociaal-demo
craat elk eigendom diefstal, bjj heeft het ka
pitaal en huisgezin den doodgezworeD. Niets
is voor hem heilig, noch Staat, noch maat
schappij, noch priester, noch koningschap.
Vooruit, eendrachtig en eensgezind met
dicht aaneengesloten gelederen don vjjand
tegemoet.
Vooruit voor God en Kerk, vooruit voor
troon en altaar.
Vooruit voor maatschappjj en huisgezin,
vooruit voor eigen haard en eigen vaderland
en de Heer der Heerscharen, die de wape
nen onzer stamgenooten zoo ziehtbaar ze
gent, zal ook ons helpen, steunen, bescher
men en eenmaal doen zegepralen, 'tls op
dat veld van eer en plicht, dat wjj, chris
tenen en oprechte vaderlanders, moeten ar
beiden, moeten zwoegen en slaven, zoo
noodig, moeten ljjden en sterven.
Met deze krachtvolle woorden sloot de
zeereerw. heer A. van Winkel zjjn
schoone en hoogst leerzame improvisatie,die
onder daverend applaus werd toegejuicht.
Engeland.
HüRLIHSOHECOÜBil
^BONNBMEWTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem f 1,10
AGITE MA WOW AGITATE
1.
Treurig zat de kleine Dors voor het vuur
van den bjjna uitgedoofden baard, haar best
doende om een lapje flanel, waarmede zjj de
jjtkoude en verstjjtde voeten van hare stervende
moeder wilde omwinden te verwarmenmet
moeite weerhield zjj de traren, die telkens als
zij den blik op het leger waarop hare moeder
uitgestrekt lag, vestigde, haar in de oogen op-
weiden, en dan besefte hoe hopeloos de toe
stand van de zieke was.
Haar verblijf was een van sehamel huiiraad
voorzien dakkamertje op de derde verdieping
van een vervallen huis. foor het kleine venster
had men geen ander uitzicht, dan tegen de
daken der omringende huizen eo op de torens
der groote stad, men hoorde geen ander gerucht
dan het verward gejoel der straten en het ge
luid van de slaande klokken. Van het landleven
had het kind niet het minste begrip nooit had
het meisje de frissche buitenlucht in de vrjja
natuur kunnen inademen, noch zich op het zien
van fraai aangelegde bloembedden kunnen ver
lustigen, nooit had het zacht gemurmel van een
vlietend beekje haar oor getroffen, nimmer had
zjj zich onder de schaduw van hoog opgeschoten
en dicht gebladerde boomen kunnen nedervleien.
Slechts eenmaal had zjj een ander gezien, en
dat was toen de groene zoden werden omgespit
't Is dus onze dure plicht dien vjjand
van Staat en samenleving te bekampen met
moed en kracht, maar ook met eendracht
en eensgezindheid.
Eendracht, hoe schoon en lief klinkt ons
dat woord iu de oorenGave God, dat
dit ook altjj 1 door schoone en practische
daden werd getoond, 't Is heerljjk, zelfs
hartverheffend in mooie wooiden den lof
der eendracht te verkondigen, maar 't is
edel en heldhaltig eigen meening en eigen
zienswjjze ten beste te geven tot behoud
der party en tot welzjjn van maatschappjj
en vaderland.
"J», gij gelijkt op mjj,» zeide zjj, //dat ver
heugt mjj want daarom zal Emma u des te eer
der liefkrjjgen, als gjj door die geljjkenis haar
aan het gelaat herinnert van haar die zjj eenmaal
den naam vaa zuster gaf
Hier zweeg zjj. Lang vervlogen tjjden kwn-
men haar voor den geest, zij dacht aan de oude
bouwhoeve lusschen Nieuw-EogeUnda heuvelen,
aan dea grijsaard, die haar als kiud, toen haar
vader sieif in zjjn huis had opgenomen, zjj
dacht aan het zwartoogig overmoedige meisje,
dat zjj zuster had genoemd, ofschoon er geen
bloedverwantschap bestond. Vervolgens vertoonde
zich voor haren geest het roode huis, dat recht
over de hoeve van haren weldoener w»s gelegen,
zjj dacht aan de drie broeders, Rudolt, Richard
en Adolf, die daarin woonden. Zacht sprak zjj
den laatsten naam bjj zich zelve uit, iu hare
verbeelding zat zjj aan Adolfs zjjde gekroond
met den krans van appelbloesem, die zjj had
gevlochten om er zich mede te versieren, nog
klonken haar zjjne van liefde getuigende woor
den in de ooren. Het was hiar te moede alsof
zjj buiten was en den met sterren bezaaiden
hemel aanschouwde, terwjjl de koele herfstwind
door de takken der boomen ruischte, toen Ru-
dolf de andere schuwe eu ernstige man, die
juist van eene zeereis was teruggekeerd, haar
zjjne liefde verklaarde, en haar verzekerde, dat
toen hjj gehoord had, dat zjj met een ander
verloofd was, hem Diets overbleef, dan zijn ge
boortegrond te verlaten en te beproeven of de
oceaan hem zijne smart eu teleurstelling zou
doen vergeten. Nog hoorde zjj de hartsoobte-
ljjke taal, die hjj bezigde toen hjj haar zjjn be-
Daarom gaf Spreker gaarne een woord
van welverdiende hulde aan de Belgische
oud-ministers Vandepeerenboom,
Schol Ia rt, Van Begeren en ande
ren, mannen van talent en bekwaamheid,
mannen vergrijsd in de politiek en het
Staatsmanslevendie bjj de laatste veran
dering van de Belgische Kieswet van eigen
ziens- en denkwijze afzagen om het Ka
tholiek Ministerie te steunen en de versnip
pering van eigen party te voorkomen. Dat
noemde de gewijde redenaar groote en ware
Staatslieden, christelijke helden en oprechte
vaderlanders.
De schoone Belgische wapenspreuk:Z/umon
fait la force, zjj in alles en ook voor alles
ook steeds onze lens en ons parool.
Vooruit dus op het voorbeeld van onze
Transvaalsche broeders, die door hunne een
drachtige en broederljjke samenwerking eene
hechte rots vormen waartegen het trotsche
Engelsche hoofd zich eenmaal zal te plet
ter loopen.
Het half militaire weeklad Vanity Fair,
welks invloed in Rsgeerings-kringen bekend
sluit, om naar Iodië te gaan ten eiude schat
ten te vergaderen, mededeelde.
Zjj haalde z:cb den minachtenden blik dien
Emma op haar sloeg voor den geest, toen zjj
ha/e verloving met Adolf aankondigde, later
had zjj leeren inzirD, dat Emma hem in stilte
bemiode en slechts uit spjjt den niets bedui
denden Richard hare hand had gegeven.
Zjj herinnerde zich tevens de koele onver
schilligheid, waarmede Emma haar later behan
delde, die herinnering viel haar thans dubbel
smarteljjk.
Dora richtte zich op, en vroeg: //Moeder, hel t
gjj aan tante Emma geschreven, en zal zjj mjj ve>-
gunnen bjj haar een toevluchtsoord te zoeken
«De brief is geschreven, tzjja kind, vrouw
Gamis zal dien terstond, nadat God mjjtotz:ch
zal hebben geroepen, verzenden. Waarschjjnljjk
zal uwe tante niet weigeren, u bjj zich te nemen; ik
heb ha»r gezegd, dat gjj geen ander heenkomen
hadt. Ook aan uwen oom Rudolf heb ik geschre
ven, toen ik nu eetige maanden geleden gevoelde
dat mjjn einde nabjj was, heb ik hem gesmeekt, dat
hjj na mjjn dood n onder zjjne bescherming soune-
men,toen reeds gevoelde ik dat ik weldra zou ster
ven. Indien hjj ooit naar Amerika terug keert en
gjj ontmoet nem, zeg hem dan,dat ik op mjjn sterf
bed met liefde aan hem heb gedacht, en mjj de da
gen onzer jeugd heb herinnerd, voeg er tevens bjj,
dat mjjne laatste bede tot hem gericht was, dat hjj u
om mjjnentwil onder ijjne hoede zou nemen.
Wordt vervolgd.)
