NIEUWE
Wag 6lad voor éXooró* en
Amsterdamsche Brieven.
No, 4400,
Woensdag 31 Januari 1900
24ste Jaargang.
BDITBJSLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p, c 1,40
Voor het buitenland S i 2,80
Afzonderlijke nummers 0.03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAUSt. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contart
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
29 Januari 1900.
Nieuws in Amsterdam treurig nieuws
drie hnizen ingestort, waarbij een doode,
en acht of negen gekwetsten. Dat is treurig,
zeer treurig.Wjj zjjn het nauwelijks vergeten,
dat in de nabjjheid der Linnaeusstraat een
drietal pas gebouwde huizen instortte, dat in
het van Lennepkwartier nieuwe woningen
moesten ontruimd wordenomdat zij het
instorten nabjj waren of deze nieuwe
ramp komt ons opschrikken.
De arme Ger ve n is begraven geworden,
de gekwetsten zjjn,God zjj dank buiten le
vensgevaar en herstellende,de puinhoopen
worden opgeruimd en als zjj opgeruimd zijn,
begint het bouwen opnieuw voorzich
tiger thans natuurlijk, want de schrik zit
er nog in maar over eenige weken is alles
vergeten, men vergeet zoo snel tegenwoor
dig, en het bouwen gaat weer op den ouden
voet voort. Waarom anders die voortdurende
herhaling van instortingen Of is er tel
kens eene andere oorzaak voor dat instor
ten Och ja, nu eens zijn de binten te zwak,
dan zjjn de muren van papier hier
was de metselspecie wat al te zandachtig
daar heelt het juist hard gevroren,
en ginds weer heelt men de steenen niet
nat gemaakt. Dan kr jjgt de bouwpolitie de
schuld, omdat zij niet ernstig genoeg toe
kijkt, nu den bouwondernemer, die het
o, zoo goedkoop, klaar wil spelen, op
«en anderen keer de werklieden, die zor
geloos en ruw de noodige voorzichtig
heidsmaatregelen niet in acht nemen of op
allerlei wjjze met het bereiden van mate
riaal en specie de hand lichten. Maar
ten slotte komt alles op hetzelfde neer en
ligt de oorzaak van al die ongelukken in
dezelfde fout«Zorgeloosheid gebrek
aan het besef van verantwoordelijkheid
Niemand zal kunnen ontkennen dat in
den tegen woordigen tijd er heel wat men-
schen zjjn die vrjj onverschillig zjjn of
zich ten minste vrij onverschillig toonen
FEUILLETON.
DE INDISCHE 00M.
Vervolg)
Arme Blla! Haar gebeele laven wai niets dm
een gedurig verlangen naar genot en verma&k
geweest. Nu de wereld ophield voor haar te
bestaan, haakte de versmachtende ziel naar licht
om de duisternis des grafs voor haar te verhel
deren.
En dat licht kwam haar door de genade des
Heilands beschijnen.
De eerwaarde dorpspastoor sprak de door
angst gefolterde ziel moed en vertrouwen to
zjjne woorden verdreven den angst en den schrik
die de zieke kwelden. Hjj boezemde Ella ver
trouwen in voor den gekruisten Heilarid, die
het Licht, de Waarheid en het Leven i«. Thans
kon zjj met gerustheid menigwerf met haren
echtgenoot over den tjjd spreken, waarin zjj niet
meer bjj hem zou zjjn.
//Het valt mjj zoo hard, van u te moeten
scheiden, u eeuwig vaarwel te moeten zeggen,/,
zeide zjj op zekeren dag, ,/en daarbjj de gedach
te, dat gjj mjj znlt vergeten Nochtans," ging
zjj voort toen Herbert haar in de rede wilde
vallen, het zoo goed. Ik heb u meer bemind
dan ik u kon zeggen, maar ik was uwer on
waardig. Ik kon de plichten, die gjj met recht
van uwe gade moest vorderen, niet vervnlien,
ik was voor u niet de vrouw, die ik had be-
hooren te zjji, daarom is het goed, dat ik sterf.
voor de gevolgen hunner daden. Het is
alsof zjj alle besef van verantwoordelijkheid
missen voor die gevolgen zoowel voor hen
zeiven, als voor anderen.
Hoe vaak hoort men personen verdacht
maken beschuldigen belasteren zonder
eenigen zweem van bewijs betichten van ge
breken, van fouten, van misdaden misschien,
lichtvaardig, uit babbelzucht of boosaardig,
uit haat en nijd maar zeker niet be
denkende welke gruwelijke gevolgen die
woorden kunnen hebben voor hendie ze
treffen, niet overwegende, dat men verant
woordelijk is voor de woorden die men
spreekt, voor al de gevolgen, die ze na zich
sleepen.
Hoe menig spreker oreert er maar op
losniet denkende aan de onrustwelke
zijne woorden doen ontstaan in menig ge
moed, aan den twijfel, dien zij wekken in
menig hart, aan het oproer, dat zij zaaien
in de maatschappij.
«Wat ik las, heeft mij verdorven en die
dat boek schreef, is mede verantwoordelijk
voor de misdaad, die ik heb bedreven!» Wan
neer menig schrijver of schreister die woor
den wel overwoog en tot het besef kwam
van de verantwoordelijkheid voor de gevol
gen van het geschrevene, zoude dan me
nige zin, die nu het vuur van den harts
tocht ontsteekt in het brein en in het hart
van den jeugdigen lezer, van de jonge le
zeres, niet ongeschreven blijven
En gelijk het gaat op zedelijk gebied
zoo gaat het ook op materieel gebied. Hoe
velen, of liever, hoe weinigen van hen, die
direkt of indirekt betrokken zijn bij een
ongeval als dat der ingestorte hnizen aan
de Willebrordusstraat achten zich recht
streeks of zijdelings verantwoordelijk voor
het onheil? Bij geen van allen is dat
besef van verantwoordelijkheid bijster groot.
Was het dat geweest, dan had het onge
luk waarschijnlijk niet plaats gehad. Neen,
iedereen schuift zich de verantwoordelijk
heid van den hals en de man, die de schuld
draagt, ligt eindelijk op het kerkhof.
In de nachtelijke uren als d« slaap mijne oogen
ontvlood, vroeg ik mijzelven af, waarom ik die
schoone wereld moest verlaten Ik dacht aan
u, aan oas kortstondig huwelijksgeluk an zeide
tot mij zelven//Gij kunt hem niet zoo geluk
kig maken als hij Terdient tot het welzijn
van uwen echtgenoot, wordt gij van hem afge
rukt
//Ach, Ella I Ella In klaagde Herbert. Hij was
in zijn binnenste overtuigd, dat zij waarheid
sprak doch daarom zou en mocht zij niet ster
ven. Voor hem was zij eene zachtmoedige en
liefdevolle gezellin geweest, de bruid, die hij
uit duizenden had uitverkorenen als zij al
niet aan zijne verwachting had bvantwoord, was
zij hem toch onuitsprekelijk dierbaar, zij was
de moeder van zijn kind, en het mannelijke
hart brak van smart bjj de gedachte, dat hij
ba-ir zou moeten verliezen.
Wie zou in staat zjjn hem te troosten, als zij
hem had veriaten, wie zou de aan zijn hart
toegebrachte wond kunnen heelen Zacht werd
de deur geopend, en Dors vertoonde zich op
den drempel.
Toen zij de beide echtgenooten zoo vertrou
welijk bij elkander zag zitten, keerde zjj zstcht-
jss terug, om naar den tuin te gaan en haar
geprangd gemoed lucht te geven, het lentegroen
kwam te voorschijn, zjj zag de jonge spruiten
uit de aarde ontkiemen en smeekte God, dat
Hjj Ella zou behouden, en ter wille van den
heer Hastings in het leven laten.
Het duurde nog eenige weke* voor dat de le
vensvonk fcijj Ella was uitgedoofd. Nog menig
werf had de zon het bleeke gelaat beschenen,
Maar, maar noch onverschilligheid,
noch sofismen noch het vrijsprekend
vonnis van den wereldschen rechter, die
niet veroordeelen kan, waar hij niet kan
bewjjzen, zgn in staat die verantwoorde
lijkheid weg te nemen in de oogen van den
eeuwigen, alles doovzienden Rechter, die ge
zegd heeft: «Bedenk, dat gij zult rekenschap
geven van elk jjdel woord dat gij gespro
ken hebt.»
Maar wat praat ik van dien Eeuwigen
Rechter
Is htt niet juist omdat men zich zooveel
men kan tracht te onttrekken aan de wet
ten van dien Eeuwige, dat het begrip van
verantwoordelijkheid verloren gaat?
Wanneer men het zoover gebracht heeft,
dat men onverschillig is voor den godsdienst,
voor de eeuwige onomstooteiijke wetten
van den Almachtige, wanneer men zich niet
meer stoort aan Zijne geboden en zich niet
meer verantwoordelijk meent te gevoelen
tegenover den Heer van hemel en aarde
wat zal men zich dan nog verantwoorde
lijk stellen voor de gevolgen zijner woor
den en daden tegenover menschen, tegen
over de maatschappij.
En dat er tegenwoordig velen, zeer velen
zoo onverschillig, zoo zorgeloos denken, dat
is eene treurige waarheid, eene zéér treurige
Mogen wijKatholiekendan tóch in
elk gevalons ten volle bewust zijn, van
de verantwoordelijkheid, die wij dragen,
ten volle bewust van de waarheid, dat wij
rekenschap zullen moeten geven van al onze
gedachten van al onze woordenvan al
onze daden
Transvaal.
Volgens eene officieele mededeeling van
den Gezant van Transvaal, Dr. Ley ds, ver
loren de Boeren in den strjjd tegenover de
Engelschen tot in het midden van Decem
ber 212 dooden, 678 gewonden en 200 ge
vangenen.
Een Redacteur van de Deutsche Tages
menigen ruiker welriekende bloemen waren bij
da zieke aau het bed gebracht, eer het sohei-
dingsuur daar was. De arme ijjderes had me
nigen pijnlijken en slapsloozen nacht door
gestaan, tot zjj zelf God smeekte, dat Hjj zich
over haar zou ontfermen. En God verhoorde
haarElla ontsliep zacht en kalm tot smart
van haran echtgenoot, die hare nagedachtenis
met oprecht gemeende tranen beween de^
Ella Hastings was niet meer.
Ernstig en plechtig klonk het gelui der kerk
klok over de groene heuvels, en de inwoners van
Duawood telden de herhaalde slagen en betreur
den het, dat de draad van zulk een jeugdig
leven zoo ras was afgesneden.
De telegraaf was de overbrenger van die
treurmare in de ver van Dunwood gelegen we
reldstad, de geboortegrond van Eüa, en terwjjl
men het verlies vaa de geliefde dochter met
heete tranen beweende, vergat de moeder geens
zins, om zich rouwkleederen naar de laatstuit-
gekomen mode te laten maken.
De bedienden van Rozenvilla slopen schuw
en zonder eenig gerucht door het huis. En tel
kens herhaalde de bedroefde echtgenoot bjj zich
zeivon de woorden //Zjj is niet meer 1// en als
met centsnaarBkst, drukten die woorden op zjjn
ter neer geslagen gemoed.
«Ja, zjj is niet meer; met gehuichelde tranen
op de wangen, verzamelde Julie witte rozen,
waarmede zij de fraaie blonde lokke* van het
lijk doorvlocht. En als zjj do sprakelooze droef
heid van den echtgenoot aanschouwde, bewo
gen zich hare lippen spotachtig: hoe was
Zeitung te Berlijn, vernam van Dr. Leyds
dat de oorlog zeker zeer lang zou duren.
Transvaal zou zeker niet het eerst om vre
de vragen, noch een vredes-voorstel aan
vaarden op den grondslag van den status
quo ante bellum (den volkenrechtelijken
staat, waarin het zich voor den oorlog be
vond).
.frankrijk.
Generaal M e r c i e r, de door het sljjk
gehaalde royalist, is nieltegenstaande de
heftige aanvallen zijner tegenstanders waar
onder op de eerste plaats C o r n 1 y van
de Figaro, in het departement Loire-infé-
rieure tot Senator gekozen met 703 stem
men, ruim vierhonderd meer dan zijn tegen-
candidaat. Het Fransche volk heeft hier
door generaal M e r c i e r eene schitterende
overwinning bezorgd over zijn belagers.
C o r n 1 y meende in de Figaro gene
raal M e r c e r te kunnen vernietigen toen
hg schreef, dat men zich nooit moest laten
verlokken door een generaal te kiezen en
op het schild te heffen, die aan het Fransche
leger meer dooden heeft gekost dan een
verloren veldslag, want zijn zorgeloosheid
en zijn onbekwaamheid schreef C o r n 1 y
worden geteld bij 5756 lijken van lands
kinderen die thans verrot zijn op Madagas
kar, maar uitsluitend omdat hg een
krjjgsraad bedrogen heeft door hem een
valsch dossier te zenden ten einde de ver
oordeeling te verkrijgen van een joodschen
kapitein, onschuldig, die bijna zijn 5757ste
lijk geworden is, ziedaar iets zóó onbegrjj-
peljjks en akeligsdat het mijn verstand
te boven gaat en mij ontzet.
Ten spijt van.C o r n 1 y richten de roya
listen te Nantes een gastmaal aan ter
eere van generaal M e r c i e r, om zijn over
winning schitterend te vieren.
Engeland.
Heden komt het Britsche Parlement bij
een. Wat zal de Regeering en vooral de
heer Chamberlain te zeggen hebben
Pijnlijk moet het verschijnen zijn der beu
len van Zuid-Afrika te midden der volks
vergadering.
Want hoe zal het Engelsche Kabinet zich
kunnen verantwoorden tegenover het volk,
dat inlichtingen eischen zal, op krasser toon
en met meer reden dan Augustus Impera
tor deed toen hjj riep «Varus Varus,
geef mjj mjjne legioenen weder
het mogelijk, dat hjj die nietsbeduidende Eila
zoo diep kon betreuren P
Eons waagde zjj het, hem te vragen, welke
beschikkingen hjj verlangde, dat er voor de be
grafenis zouden gemaakt wordeD, met neerge
slagen blik, antwoordde hjj, dat zjj alles n»ar
goedvinden kon regelen, tot de komst van El-
la's moeder, die den volgenden dag zou plaats
hebben.
Dientengevolge regelde zjj alles, gaf bevelen
aan de dienstboden, ontving bezoeken en be
knorde Dora, omdat zjj zoo dwaas was, zich de
oogen rood te weenen.
Sedert den dood harer moeder, was Dora niet
zoo bedroefd geweest als thans. De vriende
lijke Ella was voor haar eese dierbare vriendin
geworden, en hare tranen waren de tolken van
diepgevoelde smart.
Het kindje wilde bjj niemand anders dan
bjj Dora zjjn, en na den maaitjjd, waarbjj Julie
de honneurs waarnam, en waaraan de heer
Hastings geen deel wilde nemen, ging Dora
met de kleine Fanny naar den tuin. Het
was fraai weder.
Dora zelts zieh in een prieel neder, ver
moeid van den slapeloos doorgebrachten nacht,
viel zjj met het sluimerende kind op den
schoot in slaap.
Niet lang daarna, kwam ook de heer Has
tings, die de onrustige bedrijvigheid van Julie
lastig vond, langs het kiezelpad.
Wordt vervolgd
HAmiMSCmCOCRllT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
PRIJS DER ADVERTENTIES
AGITE MA WOW AGITATE
16.
