NIEUWE
fDagêlaó voor eSVooró- en Siuiè-éCollanó.
Socialistische begrippen.
No. 4402.
Yrijdag 2 Februari 1900
24ste Jaargang.
BPITBNLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers<0.08
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
Elke regel meer
71/.
AGrlTE MA NON AGITATE
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte*
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
In den loop der tgden zijn er tallooze
dwalingen verspreid onder die dwalingen
moet het collectivistische socialisme ge
noemd worden.
Dit stelsel beweert ten stelligsteeen
einde te zullen maken aan het ljjden der
menschheid en het eenige en ware middel
te zullen leveren om de menschelijke harts
tochten te bevredigen. Op welke manier
het socialisme deze belofte zal vervullen
kan misschien het best worden afgeleid uit
de leeriDgen van het socialisme.
Wat leert bgv. het socialisme over den
eigendom De socialisten beweren, dat alle
persoonlijk eigendom van goederen moet
opgeheven worden dat de goederen van
elk bgzonder persoon gemaakt moeten wor
den tot gemeenschappelijk goed van allen
en dat de gemeenschappelijke eigendom en
de administratie van deze goederen moeten
behooren aan den Staat.
Tegenover zulk een leer, zegt het gezond
verstanddat daarnit zou volgen een al
lerellendigste toestand van den werkman,
omdat hem de vrjje beschikking en het vrije
bezit van zgn werkloon zouden ontnomen
worden
Veronderstellen we eens, dat een werk
man f 1.50 per dag noodig beeft, om zijn
huisgezin te onderhouden maar wegens de
bekwaamheid in zijn vak en door zijn on
verpoosden werklast verdient hij f 2.50.
Dit arbeidsloon behoort aan dien werkman
toe, het is zjjn eigendom, want het is de
vrucht van zjjn arbeid hij heeft dus het
recht om dit te gebruiken, zooals hem goed
dunkt.
Wil hg den gulden, welke hem dage-
ljjks overblijft verteren, het staat hem vrij,
want hjj is daarvan de rechtmatige bezitter.
Maar wil hjj dien gulden dageljjks be
sparen en zoodoende driehonderd gulden
per jaar wegleggen, om daarmede na ver
loop van enkele jaren een woning of een
stukje grond te koopen niemand heeft
FEUILLETON.
18.
DE INDISCHE OOM.
Vervolg)
Op eens trof het geluid van eene liefelijke
stem zjjn oor, en zjjn hart klopte van vreugde
het was Dora, die zjjn kind in slaap zong.
Een oogenblik daarna stcnd hjj in de k-n- -
waar zjj gestorven was.
Maar op de tafel en op de kasten .'-•en
bloemen geplaatst; het kind sliep in de wi-g,
daarnaast zat Dora, met een gelaat waarop goed
heid en vriendelijkheid stonden te lezen.
Daar zjjn mensohen, wier nabjjheid een aan
genaam gevoel opwekt: Dora behoorde tot deze.
Da heer Hastings had niet verwacht haar nog
in zjjn hnis aan te treilen, en het zien van het
eenvoudig en onschuldig gezichtje benam hem
om zoo te spreken het gevoel van verlaten
heid.
„Welk eene aangename verrassing riep hjj
nit. //Hoe komt het dat gjj nog hier zjjt, Dora
«Het kindje schreide zoo bitter, dat Julie
mjj veroorloofde, tot uwe terugkomst te bljjven!//
„Dat was zeer lief van haar, en ik ben er
haar dankbaar voor./'
Dora verhaalde nu, waarom zjj de kamer
voor hem bad in orde gebracht, daar zjj ver
onderstelde, dat het minder smartelijk zou val
len die terstond te bewonen, dan die te ver
mijden en daardoor het treurig verlies steeds
in gedachtenis te houden.
het rechtom dit dien man te beletten.
Welnu, deze kostbare vrucht van hst be
spaarde werkloon wil de socialist ontroo-
ven en het verbeurd verklaren ten bate van
den collectivistischen Staat.
En aan wie zal de vrucht van deze spaar
penningen ten goede komen Aan luiaards
of dronkaards, die niet bjj machte zjjn om
hun levensonderhoud te verdienen. En zjj,
die de rechtmatige eigenaars zijn, die hunne
spaarpenningen belegd hebben hetzij in een
stukje grond hetzjj in een eigen woning
zij moeten wjjken voor één van die ellen
delingen, welke hun werkloon in kroegen
hebben verteerd en verbrast.
Het socialisme komt derhalve hierop neer:
den fatsoenleken werkzamen bekwamen
werkman beiooven ten bate van luiaards,
dronkaards, verkwisters.
Ten einde hun doel te bereiken, willen
de socialisten in het hart van den werk
man den haat tegen den patroon doen ont
vlammen. Welnu, die haat, die strjjd tegen
den patroon is gevaarljjk voor den werk
man en keert zeker ten nadeele van den
werkman zeiven.
Zegt mij eens, hoevele patroons zjjn er
nietdie, wanneer zij met hunne gedach
ten teruggaan in het verleden, ODder hunne
voorvaderen een werkman ontmoeten, wiens
werkzaam en fatsoenlek leven het begin
geweest is van hun fortuin en welvaart
En gij zelf werklieden, die dit artikel leest,
zegt gë me eens, hebt gg uw laatste woord
al gesproken in deze wereld? Zullen uwe
zonen misschien eenmaal niet een plaats,
een betrekking innemenwaartegen men
trachten zal afgunst en jaloezie op te wek
ken
Men scheldt, men raast, men tiert tegen
het kapitaal. Maar wat is eigenlek het ka
pitaal Is het niet de bgeengegaarde vrucht
van den arbeid? De kapitalist, in zgn oor
sprong, is een werkmaD, die gespaard heeft,
die zich een handel, een exploitatie gescha
pen heeft, waaruit hg zpn voordeelen heeft
getrokken:
//Gjj zjjt een lief kind,// zeide bjj en legde
onwillekeurig zjjne hand op haar hoofd //als
ik nu maar wist, waarmede ik uwe zelfopoffering
voor Ella en voor het kind vergelden kon
De terugkomst van den heer Hastings was
spoedig bekend, en Jnlie drong er terstond op
a»n, dat Dora te hnis zon komen. Zjj zeide, dat
Dora een te volwassen meisje was, om bij een
jeugdigen weduwnaar te wonen, zjj vreesde dat
zij daardoor in opspraak zou raken.
Dit was intusschen geenszins de ware beweeg-
>1 n /ij smeedde een plan, waai door er moge-
i k i<1 zon bestaan, om dikwerf met den heer
haai gi in aanraking te komen.
Dit plan kwam tot uitvoering. Zooals zij ver
wachtte, kwam de heer Hastings naar aanlei
ding van het briefje waarin zjj Dora's tehuiskomst
verlangde, te Rustoord. Hjj weigerde uit liefde
voor zjjn kind, Dora te laten vertrekken.
„Zjj wordt in de villa even goed verzorgd
als hier," zeide hij. „Waarom kan zjj er niet
blijven
//Ik heb er volstrekt niets op tegen, dat zjj
zich de kleine Fanny aantrekt,// voerde mevrouw
Deane hem tegen, //maar dat kan ook hier plaats
hebben. Ik verlarg echter niet, dat het jonge
meisje met de dienstboden alleen in de villa
bljjft*
„Uw voorslag is voortreffeljjk, mama,// zeide
Julie alsof zjj voor de eerste maal van dat plan
hoorde //indien wjj het lieve kindje bjj ons
mochten hebben 1*
Er werd dus besloten dat de kleine Fanny
te Rustoord zou verpleegd wordeD, nu weer
galmde in het stille huisgezin het geschrei of
Ongergmd, gevaarlgk, verderfelgk zgn
de socialistische leeringen.
Ze zullen er niet in slagen om het ge
zond verstand, de welgezindheid vau den
fatsoenlgken en inderdaad christelgken werk
man te verleiden en te verderven maar
zg zullen in den afgrond neerhalen den-
gene, die niet gelooft in God, die derhalve
zgn paradgs op deze aarde wil scheppen
en niet zal aarzelen om een misdadige
hand te slaan aan het goed van een ander,
ten einde zgn begeerlgkheden te voldoen.
Amerika.
Te New-York is in Grand Central Palace,
een monster-meeting gehouden ten gunste
der Boeren in Zuid-Afrika. Er heerschte
een buitengewone geestdrift, tal van voor
name burgerswaaronder leden van het
Congres, hielden redevoeringen. De sprekers
critiseerden de Engelsche politiek ten op
zichte van Transvaal, verklaarden dat de
oorlog den Boeren was opgedrongen, ont
kenden dat er in eenig deel van Amerika
sympathie voor Engeland bestond, terwgl
een toespeling op het Anglo-Amerikaansche
verbond met fluiten werd begroet.
Met algemeene stemmen werd een motie
aangenomenwaarin verklaard wordt, dat
het recht van de Zuid-Afrikaansche Repu
bliek om haar eigen zaken te behandelen
door de conventie van 1884 onaangetast
is, dat de naturalisatie-wet in Transvaal
liberaler is dan in Engeland en waarin bg
Mac Kinley aangedrongen wordt zgn
tusschenkomst aan te bieden.
Meer dan 5000 dollar werden gecollec
teerd ten behoeve van de zieken en gewon
den binnen de linies der Boeren.
Zouden de Engelschen nu nog niet begrg-
pen dat zg hebben op te houden, met nog
meer menschen te vermoorden, om aan hun
hebzucht te willen voldoen
DuitscMand.
Toen onlangs twee jeugdige dragonders
van het garnizoen te Metz deserteerden om
in het Fransche vreemdenlegioen te gaan
dienen, werden hun ouders daarvoor aan-
sprakelgk gesteld. De Rechtbank te Metz
heeft den vader van een der deserteurs tot
het vrosljjk gekr&ai van de kleine, die zooals
men algemeen beweerde eene groote vóórhelde
voor Julie aan den dag legde. De heer Has
tings bezocht geregeld zjjn dochtertje en trof
het meestal, dat Julie juist het kind op den
arm had, hij toonde daarvoor zeer erken tel ijk
te zijn. Hjj wist niet, hoe dikwijls de kleine
uit de wieg gerukt werd, opdat Julie op den
vader ean gunstigen indruk zou maken.
//Het hangt er slechts van af, om eene zaak
bjj het rechte eind te vatten,// zeide zjj, en daar
zij geloofde in de liefde, die zjj het kind be
wees, deD kortsten weg tot het hart van den
vader te hebben ingeslagen, liefkoosde en vleide
zjj, in diens tegenwoordigheid, het kind op eene
overdreven wjjze, en verzuimde ook niet som-
tjjds over Dora's nalatigheid in de zorgen, die
het kind vereischte, te klagen.
Toen het herfst werd en men algemeen meer
te hnis bleef, bracht de aard van de zsak mede,
dat de heer Hastings dikwerf te Rustoord kwam
ener lang verwjjlde, terwjjl men zich daar de
meest mogeljjke moeite gaf, om het hem aan
genaam te maken. De fraaie oogen van Julie
schitterden van bljjdschap als hjj kwam, maar
kregen bjj zijn vertrek terstond eene treurige
uitdrukking.
Op deze wjjze ging men eenigen tjjd voort,
en meH begon in Dnnwood de opmerking te
maken dat er in Rustoord een magneet moet zjjn,
die den heer Hastings aantrok. Er waren eeni
gen, die hem beklaagden, als hjj dwaas genoeg
zon zjjn om Julie tot gade te nemen. Anderen
keurden het in hem af, dat hjj zjjne overleden
echtgenoote zoo spoedig kon vergeten, daar het
6 maanden en de moeder tot 3 maanden
gevangenisstraf veroordeeld, onder voor
wendsel, dat zg aan hnnnen zoon geld ge
geven hebben om zgn vlucht te begunsti
gen. Eene vrouw, die burgerkleederen aan
de deserteurs bezorgd had, werd eveneens
tot 3 maanden gevangenisstraf veroordeeld.
België.
De volksvertegenwoordiger Janssens
voor het departement St. Nikolaas stelt
zich niet meer candfdaat bg de a. s. ver
kiezing. Men heeft hem doen weten niet
meer van hem gediend te zgn nu hg zich
heelt doen kennen al een partgganger voor
den persoonlgken dienstplicht.
De oogontsteking,waaraan koning L e o-
p o 1 d lgdt, en waarvoor bg onlangs te Wies-
baden een vermaarden oogarts is gaan raad
plegen, schgnt té verergeren. De Koning
verlaat het kasteel van Laeken niet meer
hg mag niet meer in het volle licht ko
men en zgn ordonnance-officieren lezen hem
de dagbladen en brieven voor.
Engeland.
In het Engelsch Parlement zullen de
Ministers het hard te verantwoorden krg-
gen nu uit de Troonrede is geblekeD dat nog
meer menschenlevens en geld gevraagd zul
len worden om de schande in Zuid-Afrika
te bestendigen.
Maar zal de opoffering die het Britsche
volk opnieuw gevraagd wordt de gevaren
die Eugeland bedreigen het hoofd kunnen
bieden, nu de Regeering geen vrede wil
sluiten voor dat de oorlog werkelgke vruch
ten heeft opgeleverd
Wanneer Engeland er op staat, om de
militaire eer hoog te houden, dan mag de
Regeering het Engelsche leger niet ge
bruiken om op roof uit te gaan. De heer
Bannerman, wil in de akkers van
Zuid-Afrika geen wortels achterlaten waar
uit bittere en vergiftigde vruchten kunnen
opschieten, terwgl de Britsche Regeering
niets anders heeft gedaan dan twist en twee
dracht zaaien.Uit geen andere bron dan deze
is de oorlog in Zuid-Afrika ontstaan.
In oppositie zgn tegen het Engelsch-
Kabinet behalve Lore Fitzmaurice en
sirHenryCampbel 1-B a n n e r m a n,
de Parlementsleden A sq u i t h en Sir E d-
ward Grey, evenzeer Lord Kimber-
ley, Sir Henry Fowler, Bryce,
nog geen jaar was geleden, dat hjj zjjne vrouw
had verloren. Hjj echter had zjjne Ella niet
vergeten, de stille nacht was dikwerf getuige
van de smart, die hjj over het verlies van de
zoo vroeg ontslapen gade gevoelde. Om zjjn leed
te verzachten, ging hij naar Rustoord, waar zjjn
kind de magneet was, die hem aantrok, of
schoon hjj voor de behaagzucht van Jnlie niet
ODgevoelig bleef. Hij was een groot liefhebber
vaa muziek, en Julia kon uren lang voor de
piano zitten, om een stuk, dat hij gaarne
hoorde, te bestudeeren, waarmede zjj hem wilde
verrassen.
Op de oude piano kon zjj echter niet veel
goeds voordragen, en de gedachte, welk middel er
kon gevonden worden, omzich eene nieuwe aan te
schaffen bezielde haar voortdurend, en nu kon
Dora's hoofdhaar haar niet meer uit de verlegen
heid helpen.
Eindeljjk riep zjj zegevierend uit//Ik zal aan
den ouwe schrijven, en hem zeggen dat wjj Dora
gaarne naar eene kostschool zouden doen, als wjj
daartoe de noodige middelen hadden. De oude
vrek komt dan natuurljjk in het net
Zoo gezegd, zoo gedaan. Met veel gevoel gaf zjj
eene beschrijving van de benarde omstandigheden
waarin zjj verkeerden, zjj schetste de werkzaamhe
den, die Eugenie en zjj zelve zich moesten getroos
ten, om in bun onderhoud te voorzien, dat hen dan
ook door den grootmoedigen onderstand die oom
toezond, tameljjk gelukt was. Thans echter was het
ijjdstip daar, dat men voor Dora'sopvoeding moest
gaan zorgen, uit dat oogpunt beschouwd, waagde
zij het, den dierbaren oom om eene bjjdrage te ver
zoeken. Wordt vervolgd.)
H41RLIMSCIE CttHRilT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
PBIJS DES ADVEHTENTIEN
Van 16 regels 50 Cent