NIEUWE
tDagêlaó voor cfëooró- en Zuiè-éCollanè.
Amsterdamsche Grieven.
No. 4406.
Woensdag 7 Februari 1900.
24ste Jaargang.
B IT E NLA JN D.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers. «0.03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUBBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte*
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
8 Februari 1900.
Wjj zijn in den achterwinter, een tijd op
bjjna alle plaatsen bijzonder gewgd aan uit
gaan en vermakelijkheden. Al is op menige
plaats het Maandaghouden niet in de mode,
in den achterwinter worden de Maandagen
gevierd en al zjjn de gilden verdwenen
schoenmakersmaandag, weversmaan
dag, bakkersmaandag, etc. bestaaö nog.
Nog niet lang geleden, toen de Zaterdagen
nog onthoudingsdagen warenwas deze
tjjd in het bisdom Roermond in zoo verre
bevoorrecht, dat de Zaterdagen tnsschen
Kerstmis en O. L. Vr. Boodschap geene ont
houdingsdagen waren.
Ja, het is een tjjd van uitgaan, de tjjd
tusschen Kerstmis en vastenavond. De lange
winteravonden moeten gepasseerd worden.
De haiseljjke genoegens zijn niet meer in
de mode tegenwoordig. Wandelen geljjk in
den zomer is ondoenljjk en men vlucht
naar de koffiehuizen, naar café-chantant en
spectacle-varié Met vrouw en kinderen
moeten van tijd tot tjjd toch ook eens naar
den schouwburgde jongelui mede naar
het Concert gevolgd door,... bal. Dat laatste
behoort er bjj. Welke zangvereeniging, too-
neelvereeniging, gymnastiekvereniging of
welke vereeniging ook durft nog eene uit
voering te geven zonder de stereotype aan
kondiging «Na afloop bal.»
«En is dat dan zoo erg, gij Amsterdamsche-
brievenschrjjver hoor ik al een opvlie
gend jongeling of wat heet gebakerde dans-
lustige jongedochter met strijdlustig ge
laat uitroepen, my dreigend met fonkelende
oogen en my reeds toeroepend in opflikke-
renden toorn«Mogen wy dan niet eens
dansen Moeten wij dan altjjd thuis bljj-
ven Mogen wji dan niets hebben Is
dat dan ook al kwaad Hebt gij je daar
mee te bemoeien Ben je ook niet jong ge
weest? Heb jjj ook niet gedanst? Ben jy
daar slecht van geworden Boem
Als een rollende stroom gaat het voort
'feuilleton.
DE INDISCHE OOM.
Vervolg)
Hjj ging alleen nasr den spoortrein, waarheen
Julie ook hsre moeder bracht. Te zeer in ge
dachten over hare plannen verdiept, werd zij
den man niet gewaar, die met den hoed diep
op het hoofd gedrukt, aan de andere zjjde van
de straat ijlings voortsnelde.
Eu terwjjl Julie in het hotel de terugkomst
van den heer Hastings afwachtte, was deze op
weg naar zjjn huis, en ademde vrjjer, naar
mate de sfstand tnsschen hem en haar groo-
ter werd.
Te Dunwood aangekomen, haastte hij zich
het stationsgebouw te verlaten, en ging met
vermelden stap de straat door, tot hjj in de
nabijheid van Rustoord kwam, waar hij onwil
lekeurig en ondanks den regen, staan bleef.
Yoor het venster etond Dora, met een boek in
de hand. Geheel haar voorkomen droeg den
stempel van zachtmoedigheid en onschuld. Het
fraaie gslaat.dat door het licht der brandende lamp
werd bestraald, getuigde van onderwerping en
lijdzaamheid.
Mevrouw Deane vertoonde zich ook in de verte,
en de bespieder van Dora verwijderde zich snel.
Het licht werd'dien nacht in de kamer van den
heer Hastings niet gedoofd.
Hjj had zich in een leuningstoel nedergezet
en overpeinsde wat hjj zou doen, om Dora aan
en ik heb nog uiets vau het dausen gezegd.
Eu ik zal er ook niets van zeggen. Dat is
mjjn zaak niet. Of gijjonge heer en
lieve juffrouw dansen moogt en naar het
concert met bal, of bal zonder concert moogt
gaanvraag dat aan uw ouders en uw
biechtvaderdie moeten daarover oor-
deelen, ik niet. En ik zeg er ook niets
van. Ik wou van heel iets anders wat zeg
gen maar uw uitval, zoo gauw ik maar
het woord «dansen» noemdeheeft my
heelemaal van de wys gebracht.
Ik wilde over een heel ander uitgaan
spreken namelyk over het bezoek der schouw
burgen in Amsterdam.
De smaak onzer goede Amsterdammers
schijnt al een heel vreemden draai geno
men te hebben. Een gelukkig verschijnsel
is het geweest dat de opvoeringen van
«Gysbrecht van Aemstel» zoo in den smaak
gevallen zijn. Velen heeft het zelfs verwon
derd men had niet verwacht, dat een
dergelijk klassiek treurspel nog in den smaak
zou gevallen zyn. Wat men tegenwoordig
wil en wenscht, wat men tegenwoordig met
een herhaald bezoek vereertis van een
geheel ander allooiEn niet zeer waar
schijnlijk is het, dat een ander klassiek stuk
zich in een zelfde succesin een zelfde
bezoek zoude mogen verheugen, als «Gys
brecht van Aemstel,» door de Amsterdam
mers waarschijnlijk geliefd om nog geheel
andere redenen dan om deszelfs letterkun
dige waarde.
Wat de Amsterdamsche schouwburgen
in den laatsten tijd het geëerde publiek te
aanschouwen geven, is over het algemeen
al van zeer weinig letterkundige waarde en
van zeer verdachte zedelijkheid. Opvoedende
kracht gaat van stukken alshet Model
de dame bij Maxim enz. enz. enz. al zeer
weinig uit, verdervende zooveel meer.
En nu komt een Fransche troep ook nog
voorstellingen geven van stukken, die be
neden alle peil staan, «'t Wordt tyd, dat
de straatreiniging er op lettezegt het
Nieuws van den Dag.En het laat er op volgen
den invloed van hare bloedverwanten te ont
trekken.
De herinnering aan de door de zon gebruinde
wees, die eens zjjn wanordelijk huis door hare
stille werkzaamheid had in orde gebracht, was
hem aangenaam. Hij herdacht het treurigste nur
van zjjn leven, toen hij, nadat hij van de be
grafenis zijner gade troosteloos terug kwam,
Dora met het moederlooze kind op den arm had
aangetroffen. Nog zag hjj de van tranen be
vochtigde blauwe oogen, toen zjj hem in Ella's
kamer begroette, die toen zjj daarin verbleef,
niet meer zoo verlaten scheen. Hjj haalde zich
verder den stormachtigen nacht voor den geest,
waarin zjj regen en wind had getrotseerd, ora
hem bjj het sterven van zjjn kind tegenwoor
dig te doen zijn, dat op haren schoot den laat-
aten adem uitblies.
Maar ook die herinnering ging voorbjj. Nu
stelde hjj zich haar voor, zooals bij haar voor
een paar uur geleden had gezienals een
bloeiende jonkvrouw, wier gelaat en gestalte
van reinheid des haiten getuigden. En dat was
nu het meisje, dat Julie aan den oom als on
gevoelig en onverschillig had beschreven 1
«Dat mag niet langer voortduren,// zeide hij
luid, //zoo hot noodig is, zal ik haar met geweld
uit dat huis rukken.//
Maar waar moet zjj dan heen
Hjj herinnerde zich, dat Ella hem gevraagd
had, om voor Dora te zorgen, een verzosk, dat
hjj doordien Julie zich aan hem geketend hield,
gansoh vergeten had en nu gevoelde hjj een
onbestemd verlangen, om Dora in zjjne nabij
heid te hebben, haar voor slechte behandeling
«Amuseert men zich niet beter bij Carré
of in Flora, bij de muziek eener dameska
pel in het Panopticum of Centraal Halle,
dan bij al die peuterige viesheid in de
schouwburgzalen Het tooneel daalt schrik
barend.»
En ik wil maar zeggen: Als vaders en
moeders met hunne kinderen eens uitgaan
in den achterwinter, als lezers en le
zeressen van de N. H. C, ook eens een
avond naar Amsterdam gaan zooals dat
vaak gebeurt, dan mogen zij wel goed
uit hun oogen kijken, als zjj eens naar den
schouwburg of ergens heen willen gaan,waar
zjj belanden. Op de meeste plaatsen ziet het
er met de stukken leeljjk uit en men
zon haast geneigd zijn er van te zeggen
wat men zegt van romans en champig
nons «de besten zyn geen oortje waard.»
Amerika.
Te New-York heeft de vrouweljjke Ier-
sche agitator miss Maud Gonne eene
redevoering in de «Academy Music» voor
een reusachtige menschenmassa gehouden,
waarin zij Engeland's politiek afkeurde en
den tyd gekomen achtte, dat de Ieren hun
kluisters afwerpen.
Op eene bijeenkomst te Buffalo ver
klaarde de generaal van het Leger des
Heils de heer Ballington Booth,
den oorlog met Transvaal als den meest
onrechtvaardigenooit door de zon be
schenen.
Uit Baltimore wordt bericht, dat 3000
geestdriftige Boerenvrienden gisteren door
congresleden, senatoren en andere voorna
me burgers werden toegesproken, die luide
werden toegejuicht. Honderden dollars wer
den gestort in het fonds voor de Boeren.
De heer A 1 g e r, secretaris van Oor
log, verklaarde in een interview, dat hij
eene interventie van Amerikaansche over
heidspersonen in de Zuid-Afrikaansche za
ken, afkeurde. Hij herinnerde met groote
dankbaarheid aan de waardevolle vriend
schap van Engeland tijdens den oorlog met
Spanje. Hjj keurde de houding van Bryan
af, die zyn eigen politieke eerzucht trachtte
te vrjjwaren, en op deze wjjze aan het verlan
gen van Ella te voldoen. Dora zou voor hem
eene zuster wezen, en zjjn hart sprong op van
vreugde bjj de gedachte, dat zjjn leven voor
taan een doal zou hebben, dat zjjn huis niet
meer zoo eenzaam en treurig zou zjjn.
Doch wat zou er de wereld van zeggen, de
booze wereld, die de handelingen der menschen
meestal verkeerd beoordeelt P
Hjj kon Dora niet als zjjne zuster om zich
heen hebben dat war onmogeljjk
Langzaam en voortdurend, kletterde de regen
tegen de ramen, de lamp brandde hoe langer
zoo treuriger.
Nu ontwierp de heer Hastings een ander
plan, dat niets in den weg stond indien me
vrouw Deane hare toestemming gaf. Tot be
reiking van zjjn doel, moest hjj echter zjjne ver
anderde gezindheid verborgen honden, hjj moest
zjjne bezoeken voortzetten, en hoe zwaar hem
zulks ook mocht, vallen wilde hjj het in het
belang van Dora doen.
Tot volvoering van zjjn plan, moest hjj nood
zakelijk naar New-York om zjjne zuster te be
zoeken, dus besloot hjj met den eerst vertrek-
kenden trein op reis te gaan.
Toen het daglicht zich vertoonde, maakte hjj
de noodige toebereidselen, klopte aan de denr
van mistress Leak en deelde haar mede, dat hjj
terstond voor zaken naar de hoofdstad moest
gaaD, eu eenige dagen zou wegbljjven.
Op den avond van dien zelfden dag, werd
mevrouw Elliot door een bezoek van haren
broeder verrast.
«Herbert!» riep zjj bekommerd uit, «wat
te bevredigen door een anti-Engelsche stem
ming aan te wakkeren.
frankrijk.
Door eenige Fransche bladen wordt zeer
ernstig er op gewezen, dat het oogenblik
gekomen is, om de Egyptische quaestie
aan de orde te stellen.
Engeland, dat beweert een leger in Egypte
te moeten onderhouden, in het belang der
bescherming van de Europeeërs, heeft dat
leger langzamerhand teruggebracht tot
24t)0 mau, dus veel te weinig om die taak
te kunnen vervullen. Dit moet twijfel wek
ken aan de noodzakelijkheid der Engelsche
bezetting of ongerustheid voor het lot
der in Egypte wonende vreemdelingen.
Een toestand die onbestaanbaar ishoe
men dien ook beschouwt, is das ontstaan;
en het is de plicht van Europa aan dien
toestand een einde te maken. Als Duitsch-
land thans zich niet by Rusland en Frankrjjk
aansluit, dan mag de mogelykheid vau
een koloniaal verbond tnsschen Frankryk
en üuitschland niet meer worden bespro
ken
De Eclair publiceert, in aansluiting hier
aan, een interview met hertog J o h a n
Albrecht vanMecklenburg, den
voorzitter van de Duitsche koloniale Ver
eeniging, en laat den Hertog zeggendat
hy voorstander vau eene koloniale overeen
komst is, dat naar zyn meening thans de
ontruiming van Egypte aan de orde moet
worden gesteld, en dat Frankryk en Rus
land, door samenwerking met Duitschland
in staat zullen zyn Engelands imperialisme
te breken
Engeland.
De minister Chamberlain maakt
in het EngelschParlement een treurig figuur.
Hy mist den treurigen moed om te liegen,
maar hy mist ook den moed om schald te be
kennen of te verklaren uit vaderlandsliefde
den oorlog in Zuid-Afrika in bet leven
te hebben geroepen.
Hy doet als het bekende dieven-of moor
denaars-type dat zich niets meer herinnert.
De militaire organisatie in Engeland
ziet er bedroevend uit, niet alleen dat er
geen juiste terreinkaarten zyn van het
oorlogsterrein en goede geweren er is ook
gebrek aan uniformen.
Het blykt, dat de troepen, die sinds drie
scheelt n en wat is de reden van uwe komst P»
«Ik kom, om uwe hulp voor eene arms
wees in te roepen. Herinnert gjj u Dora
Deane nag
«Zser goed, zjj boezemt mjj een ta groot be
lang in, om haar zoo spoedig te kannen verge
ten. Wat kan ik voor haar doen
Hastings deelde kaar in hat kort mede, wat
hjj van Dora wist, en verborg ook niet voor
zjjne zuster de neiging, die hjj voor Julie Deane
gekoesterd had.
Ten slotte zeide hjj«Maar dat is nu voor
bjj, en gjj moet Dora bjj u nemen, en haar tot
aan wezen vormei), dat u geljjkt en zoeali haar
oom verwacht, dat zjj wezen zal. Zjj jzal de
moeite die gjj u voor haar getroost rjjkeljjk
loonen, Louise," voer hjj diepbewogen voort,
«zjj bracht zonneschjjn in mjjn eenzaam huis,
en zal in het uwe zegen aanbrengen. Zij heeft een
goed verstand, zjj is zacht van aard en goed
hartig.»
„En gjj bemint haar vroeg mevrouw Elliot,
en streek met hare zachte hand het donkere
haar van haar broeders voorhoofd weg.
«Ik Dora beminnen P Nean. Dora heeft Ella
liefgehad, zjj heeft het kind liefdevol verpleegd,
daarom ben ik goed op haar. Maar vorder hab
ik nergens aan gedacht. Hoe komt gjj op die
gedachte 1»
Mevrouw Elliot toonde zich bereid, om Dora
bjj zich te nemen, en haar tot moeder te ver
strekken.
Wordt vervolgd.)
HiiftlEHSCHE (!0[lftiIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
PRIJS DBR ADVERTBNTIBN,
AGITE MA WOW AGITATE.
82.
