NIEUWE
ËagSlaó voor eSföooró-
Brieven van een politieken
tinnegieter.
No.~4408.
Yrijdag 9 Februari 1900
24steJaargafl^.
BUIT E ~N LA JN D.
2,80
c 0.03
77,
DB INDISCHE OOM.
Italië.
Frankrijk.
Engeland.
H44RLEHSCBE OOdRiMT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland I
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem;
PRIJS DER AD VERTE NTIEN.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer
AGÏTE MA WOW AGITATE.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
XIII.
Ik durf van mjj zeiven de getuigenis af
te leggen dat ik met mijn tijd heb mee
geleefd. Geen ontdekking, geen godsdien
stige wetenschappelijke of staatkundige
kwestie heeft mij koud gelaten vond mij
onverschilligik heb mij voor vele zelf»
in zekeren geestdrift gezetvoor meer dan
een de pen gevoerd.
Maar toch komt er een oogenblik dat
noen zeggen moetik ben niet meer van
mjjn tjjd.
Wanneer men zoo bijna eene halve eeuw
het leven van zijn land en volk heeft mee
geleefd wanneer men zoo getuige is ge
weest van de geheele politieke, wetenschap
pelijke en litteraire ontwikkeling van het
Katholicisme in ons landwanneer men
weet hoe die hooge ontwikkeling slechts
verkregen is door groote overeenstemming
in denken en handelen, door trouw vast
houden aan de traditie, vooral door groote
voorzichtigheid, dan komt men allengs tot
de ontgoochelende erkentenis dat het niet
meer is zooals voorheen dat er iets los
bandigs een al te groote zucht naar vrij
doen en schrijven zich openbaart in som
mige afdeelingen van het Katholieke leger
dat er zijn die liever als francs tireurs hun
eigen weg willen gaan dan vast aaneen
geslotenschouder aan schouder te staan
in 't gelid, luisterend naar het woord der
aanvoerders.
De schoone spreuk eenheid in het nood
zakelijke, vrijheid in het twijjelachtige, liefde
in allesvindt in den laatsten tijd nog al
eene vrij zonderlinge toepassing, waarbij de
liefde er al heel slecht afkomt en aan het
begrip van «twijfelachtig» eene uitbreiding
wordt gegeven, die, volgens mjj, niet zon
der groot gevaar voor de toekomst is. Wan
neer men toch, met Centrum en Dr. S c h a e p-
man, onder de twijfelachtige en dus dis-
FE V1LLET ON.
24.
Vervolg)
"Wfj spieken onlangs over u, Dora,// vervolg
de hjj //mijne zuster verlangt u bij haar te heb
ben wat dnnkt u daarvan te
Zonder zelve te weten hoe het kwam, barstte
Dor» in tranen uit, de heer Hastings wist niet
koe hjj zich tegenover haar zou gedragen.
//Maar, mijn liefste kind,// ving hij aan, en
dat woord gaf hem zjjne tegenwoordigheid van
geest weder terug zjj waa een kind, en als
een kind wilde hjj haar behandelen //waarom
weent gjj
/vDe gedachte, dat ik bjj mevrouw Elliot zou
mogen komen, maakt mij al te gelukkig ach,
gfj weet niet hoe ongelukkig ik somtjjds in
de vier laatste jaren ben geweest, nadat ik u bjj
het ljjk mijner moeder zag."
//Ik weet meer dan gfj vermoedt, Dora': maar
dat alles zal nu ophouden.»
«/Ach, dat zou voor mij een al te groot ge
luk ijjn," zuchtte het jonge meisje atante Em
ma zal mjj echter niet laten gaan.//
„Toch wel, zjj zal wel moetenik zal nog
heden avond met haar daarover spieken
Hij stond op om Dora naar Rustoord te ver
gezellen, en beiden vergaten het boek, waar
Julie naar had gevraagd. In de vreagde, die zjj
maakte den heer Hastings weder te zien, sloeg
Julie daar geen acht op, en nam gaarne de
cuteerbare alias vrjje kwesties alles wil
begrjjpen wat geeu dogma is, of wat niet
door eene bepaalde beslissing der kerkeljjke
overheid buiten de «vrjje kwesties» is ge
steld, dan waagt men zich op een zeer ge-
vaarljjk en glibberig paden zeer zeker
brengt men een groot aantal Katholieken
op een dwaalspoor enwat erger is, doet
men bjj den eenling de zucht ontstaan om
voor zich zeiven ook een aantal «vrjje kwes
ties» te scheppen, die hem allengs los zul
len maken van het katholiek verband, waar
aan wjj allen moeten houden willen wjj
door onze verdeeldheid niet in weinige ja
ren verliezenwat onze vaderen door een
strjjd van eene halve eeuw hebben weten
te verkrjjgen dank zjj hun vast en eens
gezind optreden tegen het liberalistisch
Staatsbeginsel.
Al dat geharrewar over en gegoochel
met vrjje kwesties doet het betreuren, dat
wjj geen «leider» hebben in onze Katho
lieke party en Kamerclub. Een twintig
vijfentwintig jaar geleden dachten velen dat
Dr. Schaepman die leider wel eens zou
kunnen zjjnmaar de veelvuldige front
verandering van dezen overigens zoo emi-
nenten man, maken hem geheel ongeschikt
voor het leader-schap. Veel zullen wjj er
maar niet over zeggen, maar wjj meenen
dat de «vrije kwesties» reeds genoeg kwaad
gebrouwen hebben. De Christeljjke demo
cratie, waarvan het Centrum zoolang de lof
trompetter was en waarvan het zich nog
maar noode eenigszins afscheidtheeft in
de gewesten waar dit blad een overwegen
den invloed kon uitoefenen, de Katholieke
Werklieden-vereenigingen in de armen van
abbé D a e n s geworpen en het schandaal,
door diens optreden in ons land varoorzaakt,
komt voor een groot deel voor rekeniug van
dat heulen met eene democratie, die niet
christeljjk of katholiek kan zjjn, omdat jj in
essentie ongeloovig, ongodsdienstig en ma
terialistisch is. Die democratie moet nood-
zakeljjk leiden tot Staats-socialism'e, waar
van wjj de symptomen reeds waarnemen
verontschuldiging, die de heer Hastings maak
te, san.
„Wilt gjj eens hooren hoe de nieuwe piano
klinkt vroeg zjj, en speelde een prachtige
sonate, die zij ,ter liefde van hem had bestu
deerd.
//Hoe bevalt h de klank vroag zjj toen zij
ophield.
//Ik heb altijd uwe vlugheid en juistheid in
uw pianospel bewonderd, mejuffrouw de klank
van deze piano bevalt mij echter niet die is
te dof en maakt een indruk, alsof de snaren
van hoofdhaar vervaardigd waren.//
Julie bloosde sterk.
hWelk eene vreemde veronderstelling,// voer
de zij hem lachend tegen, terwjjl hare groots
oogen tot in zjjn binnenste schenen te willen
dootdringen.
//Is mevrouw Deane te huis vroeg de heer
Hastings, na eene korte pauze, //ik moet haar
over eene belangrjjke zaak spreken Misschien
is het echter beter dat ik u eerst mjjne belan
gen openbaar,// voegde hjj er bjj, toen Julia op
stond om hare moeder te roepen.
Stellig denkende, dat hjj haar nu eeD hu-
weljjksvoorstel ging doen, werd zjj echter te
leurgesteld, toen zjj hoorde dat het Dora gold.
Nadat de heer Hastings haar zjjn verzoek bad
voorgedragen, verzocht hjj Julie, dat zjj zjjne
voorspreekster bjj hare moeder zou wezen.
//Ik verlaat mjj op u en reken op uwe mede
hulp, majuffrouw mjjne zuster verlangt Dora
bjj zich te nemen, en ik zou haar gaarue dit
geaoegen geven.//
„Ik zal mjja best doen,// zeide Julie, daarop
in dat door dik en dun meegaan met een
Regeering, die aan een anti- clericalen ver
kiezingsstrijd haar ontstaan te danken heeft.
Dr. Schaepman zegt dat alle pole
miek uit den booze is wij meenen met
meer recht te mogen zeggen dat de meeste
vrije kwesties uit den booze zijn. Vooral
die vrjje kwesties welke zoo nauw het Ka
tholieke leven des volks raken. Het volk is
maar al te geneigd zich zelf vrije kwes
ties te scheppen 't is dus gevaarlijk het
op dien weg voor te gaan-
De Fransche pelgrims, 1500 in getal, die
uit Marseille naar Rome ter bedevaatt op
gingen, zijn aan de Italiaansche grens te
gen gehouden en naar Nizza teruggekeerd.
Hun werd verboden Italië binnen te trek
ken, omdat zij niet onlangs de koepok
inenting hadden ondergaan. Kan men zich
een hatelijker kwellerij voorstellen
De Regeeriug van de Fransche Repu
bliek heeft weer nieuwe wapens gesmeed
tegen de Kerk. De Minister van Eeredienst
heeft de Bisschoppen van Rouaan en Ver
sailles verwittigd, dat zij de Congregatie
der paters van Picqus, die de groote Se
minaries in de genoemde bisdommen be
sturen, moeten opruimen, omdat hun
Congregatie niet door de Regeering is
erkend.
Het heet nu weer dat de Engelsehe
gezant, de heer M o n s o n, zich niet heeft
kunnen ergeren aan het decoreeren van den
teekenaar L a n d r e als de artist, die meer
dan eens koningin Victoria in beeltenis
bracht.Eene week geleden gaf LeRire, de En
gelsehe koniDgin voorgesteld als kanonnier,
een Maxim-kanon bedienend met het onder
schrift «La dame du Maxim.*
De heer L a n d r e heeft als kunste
naar het Legioen van Eer gekregen, niet
omdat hij nu en dan eens Le Rire vol-
teekende met caricaturen van Engeland's
Koningin.
In het Parlement heeft minister Cham
berlain een blik geslagen in de toe
ging da heer Hastings haar vriendeljjk groe
tende, hetn.
Julie sprak terstond met hare moeder, zjj leg
de haar het voordeel uit, dat er in gelegen was,
als zjj voor Dora niet meer zouden behoeven
te zorgen, en mevrouw Deane liet er zich daarom
des te gemakkeljjktr toe overhalen, wijl Dora
gaarne scheen !e gaan. Ofschoon mevrouw Deane
eene engevoolige en zelfzuchtige vrouw was, had
zjj Dora toch op hare wjjze lief, zjj besefte
ook, dat zjj dat stille beseheiden kind zeer zou
missen. Maar het was veor Dora's geluk, en
toen de heer Hastings des anderen daags, om
antwoord kwam, vernam hjj tot zijne bevrediging
dat het voorstel betrekkeljjk Dora dankbaar was
aangenomen.
„Goed;// sprak hjj verheugd. //Ik zal nog he
den aan mjjne zuster schrijven, dat wjj aaastaande
week zullen komsn.//
Julie was zelve behulpzaam bij bet in orde
brengen van Dora's beaoodigdhadeu, eu toen de tot
de afreis bestemde dag daar was, nam het jonge
meisjs Bchraiend afscheid van mevrouw Deane
en van Eugenie. Julie vergezelde haar naar den
spoortrein, drukte haar een kua op het voor
hoofd en zsg een geruimen tjjd den trein, die
üora medevoerde achterna.
Zalf» haar kwam Rustoord ledig voor, toen
zjj in opgewonden stemming den drempel over
schreed.
Laat in den avond bereikten onze reizigers
de wereldstad, wier hooge gebouwen en spitse
toreus Dors zich van vroeger herinnerde en door
haar als oude bekenden werden begroet.
komst, wanneer eens de Engelsehe troe
pen in Afrika de Boeren hebben overwon
nen, wanneer het machtige Britscho rjjk
de Bóeren-Republieken zal hebben ver
pletterd.
Dan zal, zei Chamberlain, de Ra-
geering zorgen dat er geen tweede Majoeba
wezen zal. Dan zal, wannaer wjj er toe in
staat zg'n, het Boeren volk niet worden toe
gestaan, opnieuw in het hart van Zuid-
Af rika een citadel op te richten, vanwaar
rassenhaat en vijandschap zullen uitgaan.
Dan zal hun de gelegenheid niet meer ge
geven worden om de paramountcy van
Engeland te bedreigen. Dan zal het hun
niet meer worden toegestaan een Engelsch-
man te behandelen alsof hij van een min
der soort is.»
De heer Dillon, Iersch afgevaardigde,
die niet zoo idyllisch was als C h a m b e r-
lai n, gaf hem echter tot antwoord Om
dat deze volken klein ïd aantal zjjn meent
de Regeering hen te kunnen vertrappen.
Maar groot en machtig als het Rjjk is
het is niet in staat de Boeren te be-
rooven van hun vrijheid. Gjj kunt hen ver
trappen door het zenden van tallooze le
gerbenden naar Zuid-Afrikamaar in de
zen strjjd zal het geweten der menschheid
tegen u en met hen zjjn. En zelts als het
u gelukt hen te onderwerpen, dan zullan
zij telkens weder opstaan. Want al wordt
Transvaal thaDS veroverd het einde zal
zjjn dat Engeland geheel Zuid-Afrika ver
liest
Hiermede kon Chamberlain het
voorloopig doen.
Bjj het debat over het adres van ant
woord heeft JohnRedmoud een amen
dement ingediend waarin wordt verklaard,
dat de ijjd gekomen is om den oorlog te
beëindigen op den basis van erkenning der
onafhankelijkheid van Transvaal en den
Vrijstaat.
Er zijn Engelsehe bladen die het volk
wjjs maken, dat de Boeren in Zuid-Afrika
er treurig aan toe zjjn, dat zjj geen man
schappen, geen ammunitie, geen kleederen
en geen bondgenooten meer hebben (want
Oranje Vrijstaat laat hen in den steek).
En dat na zes of zeven overwinningen, zoo
belangrijk als de door hen behaalde!
Er moeten, wjj zeiden het alreeds eens,
noodzakeljjkerwjjze nog een paar afdoende
overwinningen bjj komen, om de Britten er
van te overtuigen, dat zjj de verliezers,zg'n.
Mevrouw Elliot verwachtte en verwelkomde
hem.
uO mjjnheer Hasting»,// fluisterde Dora schroom-
veilig, //ik vrees inderdaad, dat ik onder den
indruk ben van een droom."
//Ik zal zorgen, dat gij uit dien droom niet
meer ontwaakt," voerde mevrouw Elliot haar
lachend tegen, het belang dat die dame in Dora
stelde, was innig en groot.
Herbert Hastings vertoefde eenige dagen in
New-York, hjj liet aan Dora al de merkwaar
digheden der stad zien, en bracht haar ook ter
plaatse, waar hij haar het eerst had ontmoet.
Vuur en watar waren hen eehter voor geweest
er was geen spoor van het oude gebonw meer
te vinden.
Het was Dora alsof zjj in eene andere we-
reld was verplaatst. De bekwaamste leeraars ga
ven haar onderricht, en de goedheid, van me
vrouw Elliot en van den heer Hastings, ging
boven alle beechrjjving.
Op zekeren avond verzocht Dora aan mevrouw
Elliot of zjj de fraaie vlechten, die zjj zeer be
wonderde in orde moeht brengen.
//Het zjjn niet allen mjjne eigen haren,// zeide
mevrouw Elliot, terwjjl zjj een dikke vlecht
vaa haar hoofd nam, „ik heb die nu een paar
jaren geleden gekocht te Rochester, toen ik
naar het zomerbal zou gaan, dat Ella gaf. Ik
zou wel eens willen weten wiens haren hot zjjn.//
Wordt vervolgd.)
