NIEUWE
l2)agBlaó voor <3ïooró- on S/uiè-éCollanè
Haarlemsch Comité
Verdraagzaamheid.
Gen vraag om hulp.
Mo. 4420.
Vrijdag 23 Pebraari 1900
24ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
tot onderstenning der noodlijdende
Diamantbewerkers.
HURÜHSIIIEIIIIKUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland S i
Afzonderljjke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BïïBEAIJ; St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
«2,80
0.03
AGïTE MA NON AGITATE
PRIJS OER ADVERTENTIEN,
Van 16 regels 50 Genft
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dieast aanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
«caD HJI
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Zeer gaarne voldoen wjj aan bet tot ons
gericht verzoek om zooveel mogelijk steuu
te willen verleenen aan het Comité, dat zich
gevormd heeft om de noodlijdende diamant
bewerkers te hulp te komen, door onder
staand aan het hoofd van ons blad een plaats
in te ruimen.
Red.
Eere-Voorzitter
Jhr.Mr.J.W.G. BOREEL VAN HOGELANDEN,
Burgemeester van Haarlem.
Te Amsterdam verkeeren meer dan 3000 nij
vere werklieden, met hunne gezinnen ruim 15000
personen vertegenwoordigende door werkeloos
heid in nijpenden nood.
Geheel buiten hun schuld bunne werke
loosheid is immers een dadeljjk gevolg ran den in
Zuid-Afrika woedenden oorlog, daardoor is de
aanvoer van ruwe diamanten nagenoeg geheel
opgehouden.
Verdienen onze dappers stamgenooten, die
daarginds voor vrjjheid en onafhankelijkheid
strijden onze volle sympathie, zoo hebben onze
landgenooten, die zich door den krjjg plotseling
van hun middel vao bestaan beroofd zien, niet
minder aanspraak op onze hulp.
Allerwege wordt hun die verleend.
De ondergeteekenden overtuigd, dat de inge
zetenen van Haarlem en Omstreken niet willen
achterstaan, waar het geldt het lenigen van door
overmacht ontstane nooden, stellen zich voor
alle ingezetenen dezer stad in de gelegenheid te
stellen hunne bijdragen in de handen der com
missie te storten. Zij vertrouwen dat in elke
straat wel een paar personen zullen gevonden
worden bereid, om de giften hunner buren op
te halen, en roepen daartoe aller medewerking
in. Men melde zich daartoe aan bij een der
leden van de Commissie met opgave van straat,
plein cf gracht, waarvoor men sich beschikbaar
stelt.
Inmiddels zijn al de leden der Commissie be
reid giften in ontvangst te nemen en verzoeken
FEUILLETON.
O
2
Vervolg)
"Bedaar wat jongeman,// zeide Bockel kchend,
"ge wordt zoo driftig, als was het u precies het
zelfde, het zwaard te voeren of het te smeden.
Zoo komt gjj bü de hooge heereD, voor welke
ik werk, slecht terecht.
Het is een slechte wapensmid, die het zwaard,
dat hij smeedt, niet kan beproeven
//Ik heb met heeren van de Signoria bg de
kampspelen op San Marco gevochten de smids
gezellen van de Ripu bliek kunnen den degen
even goed voeren als de adel.// De vreemde
had deze woorden niet op een pochende wijs
gesproken, doch op den toon van beleedigd
zelfgevoel, maar daaruit kon men zien, dat men
zija opbruisende natuur niet al te veel op de
proef moest stellen.
Meester Bockel schudde bedenkelijk het hoofd.
«Wanneer ge zulke ideeëa in uw hoofd hebt,//
antwoordde, hü, dan is het beter voor u, dat ge
in dienst gaat bü een edelman dan te werken
in een vreedzame smederü- Br aal in Venetië
nog wel een 8il/iani wezen. Die Silviani, bü
wien ik voor dertig jiren gewerkt heb, was niet
gauw met een gezel tevreden, en wat hü te
genwoordig maakt, dat kan hem hier in Wee-
nen niemand nadoen, dat overtreft zelfs het
beste Oostersche werk. Ik heb de wapenrusting
gezien die Silviani gemaakt heeft voor den
zij in het bijzonder de bewoners der omstreken van
Haarlem, die aan een der ondergeteekenden toe
te zenden.
Van de ingekomen gifien zal mededeelicg
worden gedasD.
Het Comité voor Haarlem,
en Omstreken
Jbr. Mr. A. J. Bethaan Macaré, Voorzitter.
Mr. E. A. A. S. Van Stralen, Seoretans.
Ed. De Lmog, Penningmeester.
Ds. P. E. Barbas.
Mr. F. A Büvoet.
C. A. M. van Dam.
Mr. Th. de Haan Hugenholtz,
J. Hofland.
J. H. Krelage.
Dr. J. Nieuwenhugzen Kruseman.
A. C. Lsana.
P. H. van der L«g.
C. G, Loomeijer.
F. M. Baron van landen.
Mr. A. A. van der Mersch.
S. B. A. van der Meule».
B. Mok.
P. van Oojj.
Th. G. Schumann.
J. H. Segaar.
F. H. Smit.
Ds. B. Tideman.
A. van der Voort, Az.
W. C. de Vos.
S. Ph. de Vries Mz,
J. van der Wijde.
Jhr. Mr. P. Teding van Berkhout,
te Bloemendaal.
Mr. D. van Lennep, te Heemstede.
Onderstaande wenk werd eenige weken ge
leden in het weekblad <Op! voor Transvaal
gegeven aan die katholieke jongelieden,
die voornemens mochten zijn zich in deZuid-
Afrikaansche Republiek te vestigen.
«Katholieken dienen rekening te hou
den met het feit dat buiten de steden
zoo goed als geen R. K. Godshuizen be
staan en de plattelandsbevolking geheel
de streng Calvinistische beginselen zijn
toegedaan.»
Doch de Redactie laat er onmiddellijk aau
voorafgaan «De Boer is verlicht genoeg
gezant der Bepubliek Monsignor Fedefico Cor-
naro. Dat middelstuk in het harnas is een mees
terstuk van goudsmeedkunst.//
Het gezicht van den jonkman helderde ge
heel op. //De gevleugelde leeuw is mgn werk,*
zeide hij, //maar het beste uit da werkplaats van
Silviani is deze wapenrusting met.//
//Van u? Da leeuw!// riep Bockal uit en zg a
gezicht verried nieuwsgierigheid, twgf0! en ver
rassing.
//Laat mü het schrg'ven van Silviani zien 1 Het
is aan mü gericht, want ik ben meester Bockel,
de eerste wapensmid van Zgue Mejtsteit den
Keizer.// De jocgo man nara uit züu kunstvol
versierd kastje, dat hü door een drok op een
vrer opende, het perkameDt en reikte het met
een buiging aan dan meester over. //Ja, dat is
het teaken van Silviani,mompelde deze, „en
dat,// zeide hü, het lak op hot perkament tie-
kükende, //z|n zegel. U heet Snadacker P Dus
een Dnitscher Sundacker dien naam voeren
ook de Starhem berge
Het gezicht van den joDgeling betrok, daar
Bockel echter geen antwoord vorderde, maar zgn
zwügen voor een bevestiging hield, wendde hü
zich af en benuttigde dit oogecblik om een
spüker in den boom te Blaan.
Bockel bestudeerde het schrift van het per
kament. Het was wegens de hitte niet erg druk
op straat, maar het lange gesprek van den in
Weenen overal bekenden meester met een
vreemden gezel was toch niet onopgemerkt ge
bleven en voornamelük waren hes vrouwen,
welke uit nieuwsgierigheid bleven stam». Toen
Bockel toevallig opkeek, zag hü, dat de beval-
om iedereen vrijhei I van godsdienst in zijn
land toe te staan, maar aangezien hij zelj
het hoogste vertrouwen in God steltis een
vrijgeest of Godloochenaar een gruwel in zijn
oog».
Accoord, zeggen wij in ons oog ook;
en al was tot nu toe de kans van slagen
in Transvaal voor de Katholieken niet zoo
groot als voor de protestanten, het zal be
teren het is slechts eene kwestie van tijd,
van zeer korten tijd zelfs, want wij zijn over
tuigd dat die achteruitstelling slechts op
een misverstand berust.
Immers, het geloof van den protestant
en dat van den katholiek hebben denzelf
den grondslag neergelegd in de «Twaalf
Artikelen des Geloofs,» die voor beiden ge
lijkluidend zijn.
Het Evangelie der Liefde leert aan Chris
tenen van beider opvatting verdraagzaam
heid te kweeken, haat en nijd te verfoeien.
De Katholieken worden nog al te dikwjjls
beschouwd als verwoede ketterjagersals
oprichters van brandstapels, als onverbid
delijke vervolgers van hen die de H. Kerk
ontvlucht zijn.
Langzamerhand komen de slecht inge-
lichten tot inkeer. Zjj zien de menigvuldige
liefdewerken door den katholiek met op
offering van alles ten uitvoer gebracht, zjj
vernemen hoe missionarissen, aalmoezeniers,
broeders van St. Johannes de Dso en zoo
vele anderen zelis hun leven veil hebben
voor het welzijn hunner medemenschen.
Welk Indisch soldaat kent niet den bra
ven pastoor die, zoolang de treurige oorlog
in Atjeh al duurt, steeds op zijn post is ge
bleven om gewonden en stervenden bij te
staan, ongeacht welke religie zij beleden
Wie heeft niet verbaasd gestaan, als tij
dens de Lombok-expeditie telkens en telkens
weer de naam van Pastoor V o o g e 1 werd
genoemd Hij vluchtte niet, doch bleef waar
God hem geplaatst had.
Ketterjagen
Als dat op onzen weg lag dan zouden
wjj thans eene prachtige gelegenheid heb
ben, nu twee protestantsche volken bezig
zijn elkander te «slachten,» om met het
Handelsblad te spreken. Wjj zouden het twist
vuur aanblazen iu plaats van te trachten
het uit te dooven.
Een schoon voorbeeld geven de Iersche
afgevaardigden in het Engelsche parlement.
Zjj zijn het die den vrede willen en zij alleen
en het Iersche volk is katholiek.
lige verschüuiog des vreemden allerlei vrouwen
hoofden aan het venster gelokt had. //Ei, ei,"
zeide hü, toen hü bemerkte dat de spijker van
Sundacker den vorm van een hart had voltooid,
terwgl hü de twee papieren te zamen vouwde,
aan uw geluk zal het hier niet maokeeren, wü
zullen maar hopen, dat ge het op de rechte
plaats zoekt eu niet oveial.//
//Maar kom nu met mü mede, ik moet wel
een anderen weg uit, maar dat heeft nog wel
tüd. Ik neem a mede naar mijn huis, en God
en de Heiligen mogen de intrede zegenen
Met welgevallen bemerkte de meester, dat züa
nog jonge begeleider de nieuwsgierige meisjes
en vrouwen niet bekeek, maar bü züa woorden
eerbiedig een kruis sloeg.
//Mea zeide mg," zoo nam Sundacker het
woord, „het brengt geluk, wanneer het bü toe
val uitkomt, dat men met den laatsten nagel
een figuur iu den boom voltooit. Ik heb met
dien van mg precies een har: geslagen, maar
ik denk niet aan de liefde, die mooie oogen
doen ontvlammen, ik heb mü or in Italië reeds
voor gewacht. Zoover als ik mg' herinneren kan,
heb ik geen andere liefde gekend, dan die, wel
ke mg welwillende vrienden geschonken hebben,
want ik heb geen vaderland ik heb mün ouders
niet gekend, ik weet zelfs niet eens, waar ik
geboren ben. Ik moet n dat zeggen, daar niet
ieder een vondeling gaarn8 in zijn huis opneemt;
ik kan van niemand verdragen, dat hü met mg
of mün ongeluk den spot drgft. Denk er das
eens over na, meester, of het over u en voor
mü wel goed is, dat u mg bü u in huis neemt,
ik kan ook in een herberg gaan.//
Leest de katholieke bladen van Binnen-
en Buitenland. On't hardst roepen zjj mede:
«Staakt den wreeden oorlog, sluit vrede!»
Iu België wijdt zelfs de kleinste dorpsgazet
wekelijks een artikel aan het goed recht
der Boeren.
Het goed recht! Juist als het hierom gaat
dan vraagt de geloovige naar geen gods
dienst doch hij weet ook dat zjj die
«strjjden voor hun God» geen kwade zaak
verdedigen.
Een kwestie van zeer korten tjjd zeiden
wjj zooeven.
ZekerPaul Kruger draagt nu de
katholieke missiën in Transvaal reeds een
warm hart toeen nog meer eerbied zal
hjj krjjgen voor onze H. Kerk en Hare be
laders als het misverstand geheel is weg
genomen.
Onverdraagzaam
Zou een Katholiek niet durven instem
men met het lied vervaardigd ter gelegen
heid van K r u g e r's 74en verjaardag
En waar ze samen knielen
Daar trilt opnieuw de galm,
d' Ondoofbre, door hun zielen
Van d' ouden geuzen psalm.
„Mgn schilt ende betrouwen
Syt Ghy, o Godt, mün Heer 1
Op U soo wil ick bouwen,
Verlaat mü nimmer meer I"
Omdat de dichter, Dr. WillemZui-
d e m a, een protestant is, en er in gespro
ken wotdt van een genzenpsalm?
Zoo kleingeestig zjjn wij niet.
Of kunnen wjj niet met hem bidden
Heer onze God
Gg God der legerscharen
Gg kunt behoeden in alle gevaren:
Uw is het Lotl
Heer onze God
Gü God van onze vadren!
Zie voor uw oog weer de zonen vergadren,
Naar uw gebod 1
Heer onze God
Gü God van ons vertrouwen 1
Doe den verdrukker zgn overmoed rouwen,
Die U bespot
Zouden wjj dit niet gaarne doen
Zeker, want hjj is het met ons eens dat
Wie den jongen man te voren gezien had,
toen hem de kunstenaarstrots deed ontvlammen,
zou hem op dit oogenblik haast niet herkend
hebben, en toeh was het dezelfde trots, die hem
deze woorden deed spreken. Sandacker wist
het, dat in vele streken toen ter tüde het bjj-
geloof der volken leerde, het brengt ongeluk,
een vondeling in huis op te nemen, en dat men
zich wachten moest voor een persoon, welken
men uit het water gered had. Max Sundaoker
had bovendien nog als goud glanzend haar, en
daar hü tot nu toe altüd in Zuidelüke landen
geweest was, waar men deze haarkleur zelden
vindt, had hü dikwg'ls moeten ondervinden, dat
hem ook daar velen met den naam van «ge-
teekande// betitelden, jnist zooals het in de Noor-
delüke landen nog heden het geval is met rood-
harigon. Men kon daarom uit zjjn woorden
merken, dat harde en bittere ervaringen deel
waren geweeat, en dat hü daarom ook geen
opgedrongen welwillendheid van iemand wilde
genieteD, daar hü er te trotseh voor was, ven
zoo iemand een goedheid aan te nemen, die niet
van harte gemeend was.
«Wanneer ik mü in mgn oordeel over u niet
vergis,// zeide Bockel met warmte, «en wanneer
het u bü mg maar zoo naar den tin is, zooals
gÜ mg bevalt, dan znlt ge bü mg een tehnis
vinden, en ik zal een zoon in mgn huis rg"-
ker zün.
{Wordt vervtifd.)
