NIEUWE
Wagêlaó voor ciïooró- en SCuió-iXollanó.
Amsterdamsche Brieven.
No. 4441,
Dinsdag 20 Maart 1900
24ste Jaargang,
PROEFNUMMERS gratis.
De Verloren Zoon.
BUITENLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BÏÏB1AÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
AGITE 3£A WOU AGITATE.
PBIJS OSa ADVEaTEWTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/t
Groots? letters worden berekend naai' plaatsruimtes
Dienstaanb dingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Nieuwe abonnementen op
de NIEUWE HAARLEM-
SCHE COURANT en het ZOADAGS-
BLAD worden dageljjks aangenomen.
Zjj, die zich vanaf heden abonneeren,
ontvangen de nummers gedurende deze
maand verschijnende, gratis.
17 Maart 1900.
De Ashanti's zyn vertrokken. De zalen van
het Paleis voor Volks vip t hebben hunne
vroegere gedaante hernomen en met de half
naakte, half-beschaafde, maar heel-brutale
inboorlingen van Afrika's Westkust, is de
reuk van uien en wat dies meer zij, ver
dwenen.
Nu z|jn dezelfde zalen weder gevuld met
eene Tentoonstelling van eene geheel an
dere soort. Waar w|j voor een veertien dagen
nog de voortbrengselen van de kunstvaar
digheid eener nog half onbeschaafde natie
bewonderden, die slechts hunne handenen
erg primitieve werktuigen ter hunner be
schikking hadden, daar kunnen wjj thans
de nieuwste uitvindingen bewonderen van
den bewegingssport, de laatste verbete
ringen aan de rijwielen en het jongste kind
op dit gebied der nieuwe eeuw, de auto
mobiel. Er is nameljjk eene Tentoonstelling
van rjjwielen en automobielen in de zalen
van het Paleis voor Volksvlijt opgeslagen,
eene Tentoonstelling wel waard gezien te
worden, niet door sportliefhebbers alleen,
maar door allen, die eenig belang stellen in
den vooruitgang der werktuigkunde, die
niet a priori veroordeelen, wat zy zei ven
niet gebruiken willen en het goede en nut
tige wel willen erkennen van zaken, al
willen zy er zeiven ook geen gebruik van
maken.
Met reuzenschreden is men reeds met de
fabricage van automobielen vooruitgegaan.
Wat zyn zy al niet eleganter en practifcher
geworden! Waren zy vroeger lomp en plomp
FEUILLETON.
23
Vervolg)
Terzelfdertjjd verklaarde Leopold Frankrijk:
den oorlog, waardoor hjj zich den onverzoenljj*
ken haat van Frankrjjk berokkende, wat ten
gevolge zou hebben, dat Lodewijk XIV S;raats-
burg later door verraad bemachtigde en de
Turken tegen Oostenrijk opstookte.
Intusschen had Max Sundacker in Weenen een
stil arbeidzaam leven geleid, hij had alleen
gehoord, dat Vorst Liechtenstein met zijne fa
milie naar Silezië was getrokken en een vijand
van Vorst Lobkowiss was geworden, zoodat er
voor hem geen hoop meer was Maria nog eens
te zien.
Meester Bockel was tevreden met zyn gezel,
hjj begon hoe langer hoe meer van hem te
houden, maar hg had gewenscht, dat hij wat
▼rooljjker en minder stil was, hg had gaarne
genen, wanneer Mex oogen voor zijne dochter
Aloysia had gehad, die zich intusschen tot een
bloeiende jonkvrouw had ontwikkeld en trachtte
te raden wat Max wenèchte.
Maar de gezel was een buitengewoon mensch
en bletf het. Hjj deed niets, wat de gedachte
kon doen ontstaan, dat hjj zich.beter achtte, dan
de zonen van den meester, integendeelhjj be
wees eerder door zjja houding, dat hjj er dank
baar voor was, door hen als door een broeder
beschouwd te worden, maar in deze bescheiden-
van vorm en hoorde men ze in de verre
verte reeds komen aanzuchten enaanstooten
en aanrommelen met schrikbarend geraas en
gestommel, than3 zijn zij reeds sierlijk
en fraai, en op hunne dikke banden komen
zij aanrennen, zacht en vlug, bijnazonder
geraas, zonder geweld en zonder stooten.
Zal dit het voertuig der toekomst zyn?
Toen de rijwielen voor het eerst versche
nen trokken er, o, zoo velen den neus voor
op, wier kinderen nu nauwelijks een paar
straten ver kunnen gaan zonder op het
rijwiel te springen. Dames op de fiets
Oh ShockingEn nu Hoe laDg zal
het nog duren, eer ook in Holland, in het
deftige Holland de dames de langehin
derlijke kleederen by het rijden billen af
leggen en in de breede pofbroek het stalen
ros gaan berijden
Voorzeker, het rij wiel heeft het paard
niet verdrongen en evenmin zal dit de auto
mobiel doen, maar dat het gebruik van dit
laatste vervoermiddel zeer zal toenemen
daaraan zal niemand twijfelen, die de laatste
verbeteringen met aandacht heeft beschouwd.
Van de automobiel-tentoonstelling over
te gaan op de Hoogere Burgerschool is
een gewaagde sprong, waarbij alleen een
briefschrijver zyn hals niet breekt.
Het geschiedt naar aanleiding van het
door den Raad op nog al vrij besliste wijze
afgewezen adres der leeraren om de groo-
tere klassen te splitsen, zoodat iedere klasse
niet meer dan hoogstens 24 leerlingen zoude
bevatten. Want 24 leerlingen in eene
klasse voor middelbaar onderwijs, dat was
meer dan genoeg meenden zij. Maar de
Raad meende, dat de heeren knap genoeg
waren om er wel 30 en des noods meer
te gelyk les te geveu, en dat het dan al
weer meer geld zou kosten en dat de hee
ren onderwijsmannen in den Raad het zelf
niet eens zoo precies wisten wat het wel
meer zoude kosten, de eene zei 7000
gulden en de andere 18.000 gulden, en
dat het dus maar moest blyven, zooals het
was. Dat zal den heeren leeraren niet mee
vallen. Maar dat neemt niet weg, dat de
Raad wel eens groot gelyk kon hebben.
Immers, hoewel er by den Amsterdam,
schen Raad een loffeljjk streven bistaat om
het schoolgeld aan de Hoogere Burger
scholen en het Gymnasium, (het schjjot
nameljjk, dat men ook daar voornemens is
proportioneel schoolgeld te heffen naar het
vermogen) zooveel mogelijk te doen dragen,
door hen die van het onderwijs aan die
inrichtingen gebruik maken, zoo blyven de
kosten van het onderwijs toch altijd een
zware pest op het gemeente-budget en de
Amsterdamsche burgerjj is werkelijk zwaar
genoeg belast om haar niet dan by de aller
hoogste noodzakelijkheid, nog meer op de
schouders te leggen.
Met de nieuwe tramplannen schynthet
ernstig gemeend te zyn. Binnen enkele
dagen zal de buurt IJ IJ de zoogenaamde
«Nieuwe Pijp,» ook in het genot van dit
vervoermiddel gesteld zyn. Wanneer komt
dan eindelijk de elect riscke tram van den
Dam naar Haarlem en Zandvoortwaar
voor reeds de Concessie is aangevraagd en
ik meen eindelijk ook verleerd, daar de
voorwaarden van wege de gemeente Am
sterdam gesteld door de heeren Oonses3ion-
narissen zyn aangenomenof was het alleen
om de concessie te doen en is de vutvoe.
ring ad Calendas Graecas verschoven?
heid lag iets, dat men ook weder voor trots had
kunnen aanzien.
De omstandigheid, dat hjj nooit over zjjn jeugd
als ook over zjjn plannen voor de toekomst
sprak, had tot gevolg, dat hjj in het huis van
Bockel het karakter van een vreemden gast
behield.
De beide zonen van Bockel bemerkten de
bekwaamheid van Sundseker niet alleen in
betrekking tot zjja werk, maar ook in de knap
heid in hot beoordeelen van zaken, welke het
vak niet betr. ffen, zjj voelden, dat hjj hoogere
eischen kon stellen, dan zjj, maat zij benjj ten
hem niet, zjj hadden het hem gegund, wanneer
het toeval hem een betere, hoogere plaats had
verschaft. Een voorgevoel, een onbestemde ge
waarwording zeide hun, Max Sundacker hoort
op een andere plaats, hjj is alleen door de
stormen des levens, hier aaage/poeld en geen
hunner zou verrast zyn geweest, wanneer hjj
eeisklaps in een vooreamen heer was veranderd,
die zich alleen verkleed onder hun had opge
houden.
Ia den loop van den tjjd had men zooveel
opmerkingen gemaakt en zooveel vernomen, dat
het raadselachtige hetwelk Max omgaf, nog on
oplosbaarder maakte.
Het amulet, dat om zjjn hals hing, en het
welk hjj niemand toonde, was gezien geworden;
hjj bewaarde in een Yenetiaansch kas'je, dat
Bockel bjj den Stok-im-Eisen reeds bewonderd
had, een zjjden prachtig gebordaurden doek,
die hjj bjj eene gelegenheid eens had laten zien,
in welker hoeken zich gravenkronen met het
Maltezerkruis bevonden, hjj zeide echter, dat
Rusland.
De Czaar heeft heel vredelievend bevolen
dat de ambtenaren in Finland voortaan den
eed van trouw niet meer op de Finsche
grondwet mogen afleggen. Zij, die van Fin
sche afkomst zyn,mogsn niet meer tot hooge
Staatsambten worden benoemd. Alleen Rus
sen komen daarvoor in aanmerking. Hoe
lief drukt op deze manier de Alleenheer-
scber van het Russizche Rijk de vrijheid
en onafhankelijkheid van het Finsche volk
dood.
Uit het Zuiden van Rusland komen
opnieuw alarmeerende berichten over mili
taire bewegingen.
hjj zich niet kon herinneren, hoe het in zijn bezit
gekomen was, by bad htt reeds van zjjn eerste
jeugd gehad.
Bjj een bezoek van Bockel ?oor zaken in Brunn,
was deze te weten gekomen, dat Max op Liech
tenstein een wild paard had getemd, en Hon-
gaarsche edelen hem met lof hadden overladen,
ja, hem zelfs hadden voorgeslagen in hun dienst
te treden.
Max had daarvan niets verteld, en toen Bockel
bem daar een varwjjt van maakte, antwoordde
hjj, dat zooiets gestaan zoade hebben als pralerij,
hjj wilde niet trotsch zjjn op zskeD, welke zjjn
ambacht niet aaDgingen. Men kon het hem
aanzien, dat dit onderwerp hem onaangenaam
was.
Toen Bockel weder een keer naar Brutsn
giug zweeg hjj bjj zyn terugkeer tegenover
Max ervandat hjj weer wat zeldzaams had
gehoord, de zjjaen vertrouwde hjj het echter toe.
Het toeval had hem te Brunn met een oude
viouw te zsmen gebracht, die wonderlijke din
gen had gesproken, toen zjj vernam, dat zij a
gezel Sundacker heette, en dezelfde was, welke
da aanbibding van Tö'iöli had afgeslagen.
//De menschen zeggen,// vertelde Bockel, //dat
die vrouw de kunst verstaat de toekomst te voor
spellen, anders had ik ze voor een krankzinnige
gehouden."
Zij verheugde zich ah een kind, toen zjj hoorde
dat Mex bjj mjj woonde, maar toen ik haar
vertelde dat zyn naam Sundacker was, staarde
zij mjj verschrokken aan en vroeg hoa of ik
wist dat hjj zoo heelt s? Zjj sprak veel onzin
nige dingen en droeg mjj op, Msx te zeggen,
Het heet, dat in Odessa troepen uit de
Zuid-Oostelyke districten worden geconcen
treerd. Voorts werd besloten een reserve
divisie in den Kankasus mobiel te maken
en twee reserve-bataljons werden naar An-
digan, het eindstation der Midden-Azia
tische spoorlijn, gezonden.
Meent men dat de Russen zich tegen
Turkye zullen richten om van den Sultan
kolenstations en spoorweg-concessies af te
dwingen, dan is Engeland onder dat alles
niet erg op zyn gemak.
Men weet te Londen niet wat Rusland
in zyn schild schijnt te voeren al wil men
zich wijs maken, dat Rusland niets tegen
Engeland of zyn koloniën zal beginnen.
Engeland, zegt de limes, kan echter met
zijn macht op zee en zyn niet te bestrjjden
weg om den Kaap, den diplomatieken stryd
met gerustheid aanzien.
frankrijk.
Den dag volgende op de officieele ope
ning ^der Parysche tentoonstelling, welke
bepaald is op 15 April, zal een groot feest
op het Elysée worden gegeven.
De rechtbank te Bordeaux heelt de
drie jongelieden, die wegens de betooging
in de vorige week tegen het Engelsche
consulaat aldaar gehouden in hechtenis
waren genomenveroordeelden wel een
student tot f 15 boete en drie dagen ge
vangenisstraf en nog f 10 boete voor het
werpen met steenen, en een anderen stu
dent met een handelsbediende tot vier da-
gen gevangenisstraf en i 15 boete ieder en
te zamen in de kosten van het geding.
Duitschland.
De gemeenteraad van Dusseldorf heeft
5000 mark beschikbaar gesteld, om stede-
ljjke beambten in de gelegenheid te stellen
de Parysche tentoonstelling te bezoeken
en wel gedurende hun gewoon zomerverlof.
Zy nemen de verplichting op zich over
hun indrukken schriftelyke berichten in te
leveren.
Italië.
Op het gebied van kunst zyn op Sicilië
zeer interessante ontdekkingen gedaan. Het
Kamerlid De P r i s c o, die reeds lang in
zyn bezittingen bij Boscoreale opgravingen
laat doen, waarbij o. a. prachtige gouden en
zilveren voorwerpen zyn gevondendie te
dat hjj den derden Zondag na volle maan na de
Vesper in de Stepbanuskerk moest gaan, daar
soa iets gebeuren, dat gewichtig voor zjjn geheel
leven zou zjjn.
Meester Bockel had geen lust, om aan de
opdrsebt te voldoen.
„De arme jongen," zeide hy, //is toch reeds
zoo gevoelig, eeue sombere zwaarmoedigheid
kwelt hem, hij heeft mjj eens gezegd, dat het
hem verdriet doet, niets van zyn onders te
weten noch de plaats te kennen, waar zjjn wieg
gestaan heeft. Ik heb het wöI bemerkt, dat hjj
toenmaals terneergeslagen uit Brunn terugkwam
ofschoon hjj daartoe geen reden had, ja, zelfs
van Vorst Lobkowiss, dank en belooning ont
ving nu weet ik de oorzaak, hjj heeft zich
laten voorspellen en het gepraat van dat oude
wjjf, heeft hem nog zwaarmoediger gemaakt.
„Spokerij bljjft spokerjj, de mensch moet nemen,
wat God hem stuurt en niet bjj waarzegsters raad
roeken.// Zoowel vrouw Emerentia als Aloysia
wederspraken deze bewering.
Het was haar aan te zien, dat zjj van nieuws
gierigheid brandden en het liefste Max in de
kerk begeleid zouden hebben.
//Gij hebt geen recht, Joseph," zeide zjjne
vrouw nadrukkelijk, //de voogd te spelen en
een boodschap aan Sundacker niet over te bren
gen. Droomen en vermoedens verkondigen dik—
wjjls de waarheid, God zendt ze om ons of
anderen te waarschuwen.//
//Wat zal hem in de kerk overkomen?" ant
woordde Bockel.
Wordt vervolgd.)
HllRLEHSeUE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10