NIEUWE
uid-ófCollanó.
Een brief van 't land.1)
No. 4453.
Dinsdag 3 April 1900
25ste Jaargang,
De Verloren Zoon.
BUITENLAND.
frankrijk.
Engeland.
Portugal.
Duitschland.
Minims
kiïagêlaó voor
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het bnitenland .2. 2,80
Afzonderlijke nummers0-0"
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BÜBBAU: St. Janstraat Haarlem.
AG-ITB 2SA JSTOtJ AGITATE.
PHIJS oaa ADVEBTENTISN,
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimtes
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redactenr-Ditgever, W. KAPPERS.
Als ik over het leren van buiten schrijf,
is het in de eerste plaats voor den stede
ling. Want als men zoo eens een enkel
dagje gelukzaligheid van den zomer smaakt,
weet men juist allerminst wat het buiten
leven is. Neen, ons moet het ontluikende
sneeuwklokje verrassen, zjjn kopje uitste
kend boven de sneeuw; en kieviet en leeu
werik en ooievaar moeten wjj als lentebo
den begroeten en de botten der boomen
zien ontplooienen het der aarde toever
trouwde zaad zien ontspruiten. In 't kort,
wjj moeten dat langzaam zich opmaken der
natuur voor het groote zomerfeest in al
zjjne phasen waarnemen zal ook ons de
zomer een feest zjjn. En als die natuur
haar zomertooidie liefljjk was weer af
legt, om zich in het fantastisch herfstge-
waad te steken, om zich straks in grootsche
winterpracht te hullen als wjj het gezwoeg
van den buitenman met een overvloedigen
oogst beloond zien voor sommigen, met het
levensbrood betaald zien voor anderen, dan
kannen wjj smaken 'a winters genoegen.
Dan mogen sneeuw- en hageljachten bui
ten heerschen, dan mag de regen tegen de
met zorg gesloten vensters kletteren, dan
mogen strenge vorsten de wateren bevloe
ren, wjj zullen genieten. U, stedeling, uwe
opera's, uwe bals, uwe concerten, uwe soirees,
waarvan ge ras blasé zjjt; U de enge jjs-
baantjes. Ons de ruime vlakte, waar op het
harde jjs, der stalen schaats de vonken ont-
spattenons de gezellige koutdie ncoit
verveelt, het gezellig tehuis zjjn in fami
liekring, ons het genot van gezonde, ver
sterkende lectuur, zou ik er nog willen bjj-
voegen. Maar van lezen gesproken Ja.
daarin zjjt ge ons ver voor, stedeling. Bjj
U de belangstelling voor wat om U heen
geschiedt, bjj ons over 't algemeen gemis
aan interesse voor al wat dies zjj. De bui
tenman weet niet wat daar omgaat in de
woelige wereld, voelt nog niet, dat hp be-
1. Ingezonden'
FEUILLETON.
S5
Vervolg
Hjj verstond de kunst, zich spoedig over de
levensomstandigheden van alle personen met
wie hij omging, te laten inlichten en zjjn gesprek
zoo in te richten, dat men gelooven moes', dat
hjj alle geheimen kende en zjjn geestesoog itderen
sluier doordrong. De oefening maakt ook in deze
kunst den meester, bjj de waarzegster wordt de
blik gescherpt door de gewoonte om in eens
anders gedachten te lezer, zoodanig, dat zjj de
gedachten en wenschen van hun klanten raden.
Bjj een man van ervaring als Gaetano was het
daarom verklaarbaar, dat hjj het hierin tot een
groote hoogte gebracht had.
#Ik wist het,» zoo sprak hjj Max aan, //dat
gjj tot mjj zoudt komen, niet alleen om uwe
belofte na te komen, maar ook omdat gjj doekt,
dat wjj zoo niet van elkander kunnen scheiden
nu het toeval onze wegen heeft doen kruiseu.
Ik neem het u niet kwaljjk, dat ge mjj gisteren
vjjandig gezind waait, gjj zjjt te fiör, dan dat
ge de bereiking van uw doel met de hulp van
een ander zoudet zoeken, maar heden moet het
toch uitgemaakt worden, of wjj elkander moeten
beatrjjden, of helpen. Ik kan het niet duldeD,
dat mjj iemand in mjjn plannen dwarsboomt,
met het doel daardoor vooruit te komen.//
«Mjjnheer de Graaf,» antwoordde Max, //mjjn
kunde is niet groot genoeg om n te kunnen
lang heeft bjj den hevigen strijd, die daar
gestreden wordt, tusschen geloof en onge
loof, tusschen heer en meester, tusschen
rijkdom en armoede, om geld, om eer, om
macht, maar ook om brood. Hem ontbreekt
be'angstelling en hij weet niets, hjj begrijpt
niets, hij staat versuft, hij wordt overstelpt
en hij geeft toeals er komen die hem
oproepen tot vereeniging om me er loon,
met recht en ten onrechte, om meer recht,
om, ten slotte en dat begrijpt hjj niet
meer dwang,echten dwang, onverdrageljjken
dwang, die vrijheid genoemd wordt.
Maar bjj las geen courant, en nog leest
hjj geen courant, nog wil hjj geen goede
courant, die hem juist op de hoogte houdt,
die hem goed voorlicht, die hem de bewe
ging onzer dagen in het juiste licht doet
zien, die hem zjjne vjjanden en hunne wa
penen leert kennen, opdat hij zich op zjjne
beurt wapene.
De buitenman leest niet en hjj leeft zjjn
rustig buitenleven in tevredenheid, tot daar
de zaaier van het zaad der ontevredenheid
komt. En hij verjaagt dien zaaier niet
omdat hjj hem niet kent.
Daarom buitenman, lees een goede cou-
rant, wapen U, want de vjjand zal ook tot
U komen en U met uwe tevredenheid ont
nemen uw gelukkig leven buiten.
De Fransche beeldhouwer P a 11 e z is
zoo pas gereed gekomen met de vervaar
diging van een wasmodel van het zwaard,
dat door Rochefort en de lezers van
den Intransigeant aan generaal C r o n j
overhandigd zal worden. De kosten van
het wapen, dat uit massief goud vervaar
digd zal worden, zullen 14.400 franks be
dragen. De greep van het zwaard stelt
een aantal Boeren soldaten voordie een
luipaard verworgen, dat op zijn kop als
een kroon eea schild draagt met het Briit-
sche wapen. De «vierkleur» op het gevest
zal in gekleurd émail aangebracht wordeD.
P a 11 e z is thans naar Brussel heengereisd,
om bjj dr. Leyds te informeeren, of de
bestrjjden, en het verlangen om geheimen der
alchemie te ontdekken, ie ver van mjj. Gij kur.t
er ook niets vjjandigs in zien, wanneer ik naar
mjjn beste weten en geweten een oordeel vel,
dat de Keizer ven mjj vordert
//Gjj wilt mjj niet begrijpen,» riep de Graaf
driftig, //laten wjj niet reet woorden spelen. Gjj
weet zeer goed, dat men het vertrouwen door
twjjfel gemakkelijk aan het wankelen kan brengen.
Gjj zjjt op weg u de bjjzondere gunst van den
Keizer te kunnen verwerven, ik moet ook het
vertrouwen van den Keizer winnen; daarom kan
het geen van ons beiden nuttig zjjn, wanneer
wjj elkander tegenwerken."
//Noemt gjj dat bestrjjden, wanneer ik naar
mjjn beste overtuiging oordeel?//
//Maar gjj vergist u, wanneer ge denkt, dat
ik op deze wijse bjj den Keizer in de gunst
tracht te komen.//
//Ik vergis mjj nooit,» sprak Gaetano, //ik
ken u beter, dan gjj n zelf. Hjj die geleerd
beeft de scheppende natuur in de geheimste
werkplaatsen af te kjjken, ziet in de harten van
de menschen en leest hunne gedachten. Gij
gelooft, dat het den menschea nuttig is, de
waarheid te hooren. Gelooft mjj echter, als ik
u vertel, dat de menseh niets zoeter is dan de
misleiding, WRnt in baar droomt zijn boop. Da
waarheid is het bedrog. En zjjt gjj onfeilbaar,
om u te kunnen inbeelden, dat waar is, wet ge
voor waarheid houdt P Gjj gelooft niet aan de
mogeljjkheid, goud te maken, en toch zoudt ge
ervaren, wanneer ge het geheim van het roode
poeder kendet, dat de wetenschap schjjnbare
onmogeljjkheden overwint. Ik geloof aan mjjne
naam van den generaal nu Cr on jé of
K r o n j geschreven moet worden. Het
inschrift zal luiden «De patriottische Re
publikeieen aan deu patriottischen Repu
blikein Cronjé. Pallez wil tevens dr.
L e j d s vragen om een nauwkeurige be
schrijving van de kleederdracht der Boeren
en tevens in den Zoölogischen tuin te Ant
werpen schetsen van luipaarden opnemen.
Hoe hatelijk het er in de Fransche
Republiek aan toegaat tegenover de gees
telijkheid bleek dezer dagen te Rennes,
waar de Procureur-Generaal een booswicht
die in het college der Jezuïeten te Brest
op heeterdaad was betrapt op diefstal, in
vrijheid stelde onder voorwendsel dat de
orde der Jezuïeten geen wettig bestain in
Frankrijk heeft. Volgens dezen Procureur-
generaal mag men dns de paters Jezuïeten
in ds Fransche Republiek bestelen.
De Engelsche bladen laten Dr. Leyds
niet met rust. Zij richten aan zjjn adres
allerlei hatelijkheden. Nu heet het dat de
Gezant de Transvaalsche Regeering heeft
misleid omdat hij het heeft doen voorko
men dat de Mogendheden gereed waren
om spoedig en krachtig ten gunste van
Transvaal op te treden.
Dr.L e y d s, zeggen de Engelschen, heeft
zjjn Regeering willens en wetens op een ge
vaarlek dwaalspoor gebracht en het zou
niet verrassend zjjn, dat deZuid-Afrikaan-
sche Republiek het plan zou hebben, zoo
als hier vermeld wordt, om een man, aan
wien de Republiek danktdat zjj nu in
zulke moeilijkheden gewikkeld is, van zjjn
functie te ontslaan.
Of die Engelschen ook goed zjjn ingelicht.
Het transportschip Portugal zal met 750
soldaten aan boord naar Mossamedes ver
trekken. Zjj zullen, na geland te zjjn, naar
Humke optrekken met het doel om de Ba-
roise-grens tegen een mogeljjk binnenruk
ken van de Boeren en massa te beschermen,
De bevelvoerende officier van de expe
ditie heeft verzegelde orders, die te Mos
samedes geopend moeten worden.
(Mossamedes is de voornaamste haven
van Portugeesch West-Afrika, waarvan de
Oostgrens uitkomt op de Kalahari woestjjn.
Wanneer de Boeren Noordwaarts trekken
kunst, en vorder van u, dat gjj zwjjgt van uw
twjjfel. Zooals in mjj de hoop leeft, het geheim
van den steen der wijzen uit te vorscheD, zoo
hebt gjj de gedachte, dat ge tot iets beters ge
roepen zjjt, dan om in de werkplaats oud te wor-
den. Duistere herinneringen, die u heilig zjjn,
doen u hopen en mjjmeren wat zoudt gjj tot
hem zeggen, die zich aanmatigde, dezelve voor
onwaarheid te verklsren
Had de Graaf zich door zjjn bediende over
Mi.x laten inlichtfn en alleen aanduidingen ont
vangen? Indien dit zoo was, dan kon hjj uit de
trekken van M'.x welke groote verrassing uit
drukten bemerken, dat hjj de rechte sraar aan
geroerd had.
»Het verwondert usprak hij lachende, //dat
ik u beter ken dan ge gedacht hadt, en gjj wildet
een oordeel vellen over mij Ik zoude u meer
kunnen zeggen, ik kan u iemand aanwjjzen, die
den sleutel van geheimen in handen heeft, welke
hjj naar believen u mededeolen of voor zich
houden kan."
Max sloeg de oogen neer. Al druisebte de
eisch om Bjj een voorkomende gelegenheid,
wanneer rijn oordeel gevraagd werd, den twjjfel
te onderdrukken, tegen zjjn innigste gevoelens
in, zco rag bjj nu met beschaming in, dat de
Graaf recht had te vragen, rif hjj zich durfde
aanmatigen, over hem een oordeel te vellen. Da
Grasf zoude triomfeeren, dat kon hjj aan hem
zien, zijne overredece taal had gezegevierd.
„Wat vordert gjj van mjj vroeg bij. //Ik
heb geen vjjandige gedachten tegen n, ik zal
het ook niet meer wagen aan uwe kunst te twjj-
felen, maar u hebt mjj gezegd, dat ge in mjjn
kunnen zjj da Barotse-grens bereiken door
Khama's land en de Kalahari. De af te
leggen afstand is in ieder geval meer dan
600 mjjl.)
Een tweehonderdtal BerljjQSche nota
belen hebben gisteren ter gelegenheid van
wijlen Yon Bismarck's geboortedag
een eere-manifest verspreid. Zjj spreken
daarin de wenscheljjkheid uit om een stand
beeld op te richten voor den jjzeren kan
selier op een der pleinen van Berljjn.
Keizer Wilhelm moet gunstig voor
het plan zjjn gestemd.
De voortvluchtige oud-officier W e s-
s e 1 uit het Duitsche leger, dia bij zjjn over
brenging van België naar Duitschland ont
snapte, is te Londen aangehouden. De man
wordt vervolgd voor oplichting en hoog
verraad.
Van het Oorlogsterrein in Zuid-Afrika.
In den Oranj j-Vrjjstaat heeft Lord Roberts
moeite om zich de Boeren van het lijf te hou
den. De Boeren maken telkens gebruik van hun
gewone tafctiek om de Engelschen tot vechten
te dwingen. Bjj Karree S:ation zjjn niet 100
Eogelechen zooals lord R o b e r s seinde geval
len. Meer dan 200 man stelden ds Boeren bui
ten gevecht. Toen de Boeren er genoeg van had
den lrokken zjj zich terug om iets verder op
een nieuwe poiilie in te nemen, waar zij opnieuw
de Engelschen tot een gevecht dwongen. De En
gelsche cavalerie onder French was niet in
staat de Boeren te achtervolgen.
Te Kroonstad staat een Boerenleger van
40.000 man gereed om met Lord Roberts
een afrekening te houden. Kleine Boeren Com
mando's storen hem reeds in zjju rust, van daar
de aanhoudende kleine gevechten.
Over de ware plannen der Boeren in Natal
bljjft men zich in gissingen verdiepen. Volgens
den een sleepen ze hun zware kanonnen van
Biggarsberg weg om ze op Langesnek op te
stellen, volgens den ander bezetten zo nog met
10,000 man de straks genoemde stelling.
Omtrent het gevecht bij Karree worden de
volgende bijzonderheden gemeld
De divisie-Tucker werd met twee brigades
cavalerie en de rjjdende artillerie onder gene
raal French, benevens een brigade bereden
infanterie uitgezonden om de Boeren te ver-
drjjven van de kopjes ten Noorden van Glea.
Do cavalerie voerde ter rechterzjjde en de
bereden infanterie op den linkervleugel een
omtrekkende beweging uit, terwjjl het gros
der infanterie een aanval deed op 'het centrum.
De bereden infanterie kon eerst omtrekken
nadat da aanval in het centrum zich reeds had
hart een vroom geloof hebt ontdekt, vergeef mjj
dus, wanneer ik n zeg, dat ik c niet dieneH
kan of mag.»
Graaf Gaetano had wel een ander antwoord
verwacht, maar de vastberadenheid, waarmede
de laatste woorden gesproken werden, deden hem
begrjjpen, dat M*x zich niet liet overhalea en
dat hjj zelfs door bedreigingen niet te winnen
was. Maar het was hem reeds voldoende, dit
resultaat bereikt te hebben hjj was er zeker
van, dat Msx hem niets meer in den weg zou
//Ik behoef geen hulp en ook geen dienst,//
zeide bjj, trotsch lachende, //ik waarschuw alleen
onbezonnenen tot hun bestwil, mjj niet tegen te
werken. Ik zal het u lichter maken, mjj uit den
weg t8 bljjven. Vraag aan den Keizer de gunst
dat hjj u aan het gezantschap naar Stamboel
laat deelnemen. Daar bloeit voor u het geluk,
daar,// voer de Graaf voort, die in de verbaasde
trekken van Max las, dat zjjn voorstel bjjzondert
gedachten b| bsm had opgewekt, //daar zullen
geheime raadsels voor u opgelost worden.»
Het scheen Max, als kwam hjj geheel onder
de macht van een wonderbaar menseh.
Een g8heim verlangen trok hem naar de Levant,
de oude vrouw had hem gisteren voorspeld, dat
hij een reis over de zee zou maken en nu zeide
Gaetano, dat in Stamboel raadsels zouden opge
lost worden, welke voor hem van belang zou
den zjjn.
Wordt vervolgd.)
