NIEUWE
kOagêlaó voor eSïooró- on SCuió-eXoUanó.
Werkstakingen.
ÜTo. 4401.
Donderdag 12 April 1900
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
Bin T E JN L A N D.
Amerika.
Frankrijk.
Rusland.
Engeland.
H44RIEHSCHE C0UR41I
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland t
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
B U BS A17 St. Janstraat Haarlem.
/1.10
«1,40
<2,80
<0.03
AGITE MA NOU AGITATE.
PBIJS DSa ADVEBTEUTIEU.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7'/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimten
Dieustaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Red a c t e ur-0 i t g e v e r, W. KöPPERS.
Wanneer het voorjaar in het land komt,
wanneer de natuur opnieuw ten leven ont
waakt en zich gereed maakt om nieuwe
vruchten voort te brengeD, dan schijnt in
de hoofdstad van ons land een geest van
oproer, weerspannigheid mag men dat
wel zeggen van verzet over de arbei
ders vaardig te worden. Die woorden zgn
misschien wat sterk. Werkstakingen be-
hooren immers tegenwoordig tot de rech
ten der arbeiders. Niemand kan noch mag
hen toch dwingen om te werken als zjj
niet willen. Het is toch vrij algemeen
dat de arbeiders volkomen het recht heb
ben het werk te staken als de patroons
hun niet een behoorlijk loon uitbetalen.
En de hoogte van dat behoorlijk loon be
palen de arbeiders natuurlijk zeiven. Wat
ons betreft, wjj gelooven, dat op het recht
om den arbeid zoo maar eensklaps te staken
nog heel wat af te dingen valt, wjj zullen
echter nu geen sociale vertoogen of bewijs-
voeringen houden. Wg constateeren alleen
maar het feit, dat het lieve Voorjaar,
dit jaarhelaasheelemaal niet lief
voor de Amsterdamsche werklieden het ge
schikte oegenblik schijnt om le werksta-
ken.
En dat is niet zoo zeer te verwonderen.
Men is met of zonder hulp van den patroon
door het kwade jaargetjjde doorgekomen.
Er was weinig te doen, maar de patroon
heeft de lui toch vaak zoo veel mogeljjk
aan het werk gehouden. Het wordt voor
jaar, het werk komt uit, er komt drukte
aan den winkelnu is het oogenblik
gunstig om hooger loon te bedingeD, of te
dwingen. Er wordt gewerkstaakt. Immers
van de tien werkstakingen draaien er tien
uit op hooger loon!!
Eerst zgn de Amsterdamsche bootwer
kers begonnen, toen de schilders, van wie
er heel wat maar liever niet staakten of
het al lang moe zgn, en nu zgn de bak
kers begonnen. Immers Maandag-morgen
F EVILL ET OM
43
Vervolg)
De Vorst sprak deze welwillend klinkende
woorden op een toon, als mocht de toegesprokene
dit niet afslaan, als moest Snndacker zich dank
baar naar zijn wil voegen, hij wendde zich af toen
hij geëindigd had, en maakte het daarom Max
moeieljjker, zijn tegenwerpingen in te brengen. De
jongeman kon geen woorden vinden. De vader van
Maria, had hem vriendelijk toegesproken, sprak
zelfs van dankbaarheid, M.«x kon niet gelooven,
dat de Vorst had overwogen, om hem daarmede
te overrompelen, eerder moest de achterdocht
bjj hem opkomen dat Bockel de idee had aan
gegeven, dat hjj Aloisia wilde uithuwelijken en
dat Liechtenstein hem werkelijk een gunst wilde
bewjjzen.
Max had Aloisia lief als een zuster, Bockel
was hem dierbaar als een tweede veder, voor
geen geld van de wereld, had hjj een lid van
de familie willen kwetsen of beleedigen, zjjn
eerste gevoel was daarom een mergsel van schrik
en verrassing.
Hjj moest zich afvragen, of hjj, zonder het te
willeD, er misschien aanleiding toe had gegeven,
dat men in de familie geloofde, dat hij den
geheimen wensch koesterde om Aloisia te trou
wen. Die gedachte had hjj nog nooit gehad.
Hjj had eerder gevreesd, dat men zjjn hoog
vliegende droomen en zjjn stille verlangens,
werden er al hier en daar broodwagens in
de gracht geworpen een verbazend af
doend bewijs, dat de stakers gelijk hebben.
Alleen hun goed recht geelt hun den moed
tot zu.ke heldendaden 1 't Heeft veel
van een kwajongensboel 1 Ook met de
schilders, die hier en daar met troepjes van
zes of meerhet wel aandurven den een
of anderen niet-stakerdie het veel ver
standiger vindt, bedaard voor zijn huisge
zin te werken, dan langs de straat te slen
teren, uit te jouwen en uit te schelden voor
al wat leeljjk is, maar die terstond de plaat
poetsen als ze in de verte een koperen helm
zien blinken die naderbij komt. In-
tusschen schijnen de schilderpatroons nog
weinig genegen om zoo maar aan de eischen
der stakende hanteerders van borstel en
verfkwast toe te geven en ook burgemeester
Yening Meineszende hoofdcommis
saris van politie Franken schijnen wel
de mannen om den werkzamen arbeider iu
de uitoefening van zgn handwerk en iu
zijn recht om voor het hem toegedachte
loon eenvoudig voort te werkenniet te
laten hinderen en belemmeren.
Wat de bakkers van plan zgn is nog on
zeker. Maar zeker is het, dat hun staken
last brengt in elk huishouden al maken
wij ons niet al te bezorgd voor de arme
hoDgerlgdende Amsterdammers. Een Am
sterdammer heeft al een groot krentenbrood
uit Roermond ontvangen Was men daar
misschien al bang, dat oom of tante, neef
of nicht in Amsterdam al zaten uit te glu
ren naar een redder uit den hongersnood
in de gedaante van een bakkersloopjon
gen Van krentenbrood gesproken, zoo
geheel onmogeljjk zoude het nu juist niet
zgn, dat het oude traditioneele Paaschbrood
verdween. Ot dat nu zoo verschrikke
lijk nog zou zgn, weten wij niet, maar
wel weten wij, dat vele, den arbeiders laDg
niet kwalijk gezinde, welgestelde burgers,
in of liever uit hun portemounaie ko
men toch eindeljjk alle loonsverhoogingen
terecht tameljjk het land beginnen te
kende, en hem voor een jjdelen dwaas hield ia
plaats van te denkeD, dat men zjj ae vriendschap
tegenover Aloisia, anders zoude uitleggen.
Het was naar de bestaande verhouding te
oordeelen voor hem een eer, wanneer mea hem
de hand der dochter van esn wolgestelden en
geachten meester aanbood zulk een eer af te
slaar, moest voor een trotsche zelfoverschatting
en voor een zware beleediging van het betref
fende meisje en haar familie gehouden worden.
//Doorluchtige heer,// riep hjj, en de niets
goedsvooispellende flikkering in de oogen van
den Vorst beangstigde hem niet,//verschoon mjj,
dat ik uwe gunst niet kan aannemen. „De ge
nade des Keizeis heeft mjj vergund, in zjjn dienst
een verre gevaarvolle reis te ondernemen, daar
om durf ik er niet aan denken, hier een werk
plaats te vestigen. Ik erken de hocge eer en
genade, maar ik bid u
//Spreek het woord niet uit,// onderbrak hem
de Vorst, wiens gelaatstrekken een dreigende
uitdrukking aannamen, //.vaarmede gij uw geluk
vertrapt. De Keizer zal in de plaats van u een
ander zenden, wanneer ik hem er om Verzoek,
wilt gjj echter toch de reis medemaken, voer hjj
verder voort, to?n hjj zag, dat Max tegenwer
pingen maakte, zoo hindert dat toch niet om
te voren een huis te vestigen. Er zullen nog
maanden voorbjjgaan, eer het gezantschap Wee-
nen verlaat, gjj waart dus een gioote dwaas,
het geluk niet vast te houden."
n'ljjne Doorluchtigheid kan mjj voor dwaas
houden maar niet voor ondankbaar," antwoord
de Max vast, //ik kan, ik durf mjj niet ver
binden.//
krjjgen aan al die werkstakingen dat de
voortdurende stijgingen van het loon oor
zaak zgn, dat er al langer hoe minder werk
komt, omdat de meer gegoeden zich vaak
tweemaal bedenken, eer zij aan een werk
laten beginnen dat het soms willekeu
rige en herhaalde staken er toe leiden zal,
dat bij gedwongen werkstakingeu, bij wer
keloosheid zooals nu in het diamantvak,
de beurzsn der gegoeden al langer hoe min
der wijd open zullen gaan. En dat zoude
zeer te betreuren zgn. Vrjjgevige weldadig
heid is zoo groot noodig te Amsterdam
waar zoo vele nooden moeten geholpen,
zoo vele ellenden moeten ge'euigd worden 1
In het Academiegebouw te Philadelphia
is eene druk bezochte meeting gehouden
om sympathie voor de Boeren te betuigen
door de jeagd.
De heer Webster Davis trad als
spreker op. Een der jongelui werd tot ge
zant aangewezen om persoonljjk aan presi
dent K r u g e r het adres aan te bieden,
door 22.000 jongelui onderteekend, waarin
de hoop wordt uitgesproken, dat de Boe
ren ten slotte zullen overwinnen.
De Fransche vrouwen hebben geen toe
gang gekregen tot de <Société des Gens
de Lettres».
Maanden is er getwist over de vraag
of eene vrouw moest worden verkozen ia
bet bestuur. Er waren voor- en tegenstan
ders. Het resultaat der Zondag gehouden
stemming is dat negen mannen zgn geko
zen met tusschen 179 en 133 stemmen.
De Fransche schrijvers huldigen voor
hun Bestuur dus nog de leustPas les
femmesl*
Te Meudon heeft zich een treurig ge
val voorgedaan bjj het vullen met gas van
een luchtballonbestemd voor militaire
luchtscheepvaart. Vijf soldaten die bez g
waren met het vullen van een ballon, zgn
door gas, dat uit een lek ontsnaptebe
dwelmd geraakt. Een van hen stierf na ver
loop van een paar minuten de vier overi-
Het gelaat van den Vorst kleurde, zulk een
hardnekkigen tegenstand had hjj niet verwacht,
hjj vond een tegenstand die hem zooveel te meer
verbitterde, daar hjj tegen zjjn gevoel in er toe
gekomen was, om dezen man goedhtid te kun
nen huichelen.//
//Zoo doet, wat ge wilt,// riep hjj mst opko
mende drift, //een ieder is de smid van zjjn ge
luk, gjj wjjst door uwe dwaasheid en uw jjdelheid
de gunst van een welmeenende af, maar wacht
u er nu voor, dat de toorn van een machtige
u niet verplettert."
Daarmede verliet bjj het vertrek.
Toen hjj in de werkplaats van meester Bockel
kwam stond deze reeds te wachten om hem
naar het rjjtuig te begeleiden, wat echter door
hem afgewezen we d, met de woorden, „gjj hebt
mjj belogen, ik heb mjjo gradheid aan een dwaas
aangeboden.//
De meester durfde geen antwoord geven,
maar de beschimping deed zjjn gezicht kleuren.
Het verwjjt, hem voorgelogen te hebben trof
hem niet, hij had den Vorst gezegd, dat hij zich
geen beteren schoonzoon kon wenschen, maar
er sterk aan twjjfelde of hjj er wel mede in
stemde.
Nu vulde zich zjjn hart met bitterheid tegen
Max, door wiens toedoen hem deze beleedigiog
was geworden. Hjj moest gelooven, dat Max het
verlangen van den Vorsr, op eene wjjze van de
hand had gewezen,die den Vorst het recht gaf,
hem een dwaas te noemen.
De trots van den vader en die des burgers,
werd gekrenkt bjj de gedachte dat Max, de
hem aangeboden eer, niet aan waarde had geschat,
gen werden in een bedenkelgken toestand
naar het hospitaal gebracht.
Bjj het leger zijn 2 compagnieën
wielrijders opgericht. Zjj zjjn ingedeeld bg
de beide dekkingskorpsen der grenzen (6e
en 20ste korps). Zij zijn elk sterk 1 ka
pitein, 4 luitenants, 16 man kader, 4 re
parateurs en 100 wielrijders, met 4 voer
tuigen, en gewapend met geweer en bajonet.
Te St. Petersburg denkt men volgender
wijze over de Engelschen in Zuid Afrika
Wat de Eng/'lsche cavalerie betreft, de
paarden zgn Diet berekend voor de taak
die ervan geëiecht wordtmaar de man
schappen zijn bijna zonder uitzondering
goede ruiters en zonder vrees zelts bij 't
hevigste vuur. Het artillerievuur is goed
maar doet weinig schade omdat de Boeren
bjjua onmiddelljjk de gebombardeerde stel
lingen ontruimen en deze weer bezetten
wanneer 't vuur vermindert.
De artillerie-officieren worden geprezen
om hun beleid en ook om hun moed. Zij ge
ven, zegt het rapport, een prachtig voor
beeld aan hunne manschappen.
De meeste lof wordt echter toegezwaaid
aan de infanterie, die zooals bg de Tugela
den strijd aanvaardt met de grootste doods
verachting. De n oed van de Eogelsche
officieren en hunne mannen in de gevech
ten bg Olivier's Hook Pass wordt even
eens ten zeerste geprezen.
De Czaar toont zich bijzonder vriendelijk
voor Eogeland.
De Ieren te Dublin gedragen zich waar
dig tegeoover kon:ngm Victoria. Zij
doen eenvoudig niet mee aan het Biitscb
vreugdebetoon in Dublin's straten. De be
volking blijft koud tegenover de drukte
door de laudlords gemaakt, die in ge
wone tjjden nooit een voet in Ierland
zetten.
JohnDillon zegt dat het bezoek der
Koningin een particulier karakter draagt
zooals H. M., dat jaarlijks aan het Zuiden
van Frankrijk breDgt. Het bezoek is den
Ieren onverschillig, maar het is een edel
moedig volk, dat er niet toe zal overgaan
de hoogbejaarde Engelsche Vorstin onaan
genaam te bejegenen.
Koningin Victoria is naar Ierland
en deze argwaan «temde met het oorde.il v»n
den meester omtrent hit karakter van M.x,
overeen.
Het was verklaarbaar, dat hjj in zjjn bitter
heid het karakter van Max geen recht liet
wedervaren.
//Ik weet niet,// zeide hij vertoornd tot Max,
//wat de Vorst veroorloofd heeft zich in nwe
en ook in mijne aangelegenheden te mengen,
maar gjj verdrijft mjjne klanten. Wat heb ik
aan uw bekwaamheid en vljjt, wanneer ge die
groote heeren nit den winkel jaagt 1//
//Vader Bockel,// wilde Max op verzoenen
den toon aanvangen maar juiet het woord
//vader// tergde Bockel in dit oogenblik nog
meer.
//Zwjjg,// knarste bjj. „Ja, ik heb u als een
vader behandeld, maar uwe hoogmoedigheid er
kent dat niet.//
«Wilt gjj verstandiger zjjn dan ervaren men-
schen en houdt gjj u met uw onbekende
afkomst, te goed voor mjjn hais, zoo zjjt ge mjj
te gering.
//Zoek een anderen meester, die er misschien
respect voor heeft, dat gjj een paar druppels
adelljjk bloed in de aderen hebt, ik houd u
niet.//
H .t wcord was gesprokenhet liet zich niet
weder terugnemen, en dat had meester Bockel
ook niet gedaan, ofschoon het hem berouwde,
toen hjj Max zag verbleeken.
{Wordt vervolgd.)
