No. 4464 Maandag 16 April 1900. 25ste Jaargang. wagolao voor &£ooró~ en Suió-éCollanó. Strijd in eigen boezem. cHlhluja Dit nummer bestaat uit twee bladen, EERSTE BLAD. De Verloren Zoon. BUITENLAND. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. f 1,10 1,40 2,80 0,03 feuilleton. Duitschand. Engeland. België. Amerika. De Boeren-propaganda van den ^eer Webster Davis ondervindt bm'ten- WIE ABONNEMENTSPRIJS. Per 3 maanden voor Haarlem Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland c Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. \IN TJÜ.NDRA/ AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 1—6 regels50^Cents. Elke regel meer71/, Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicity Etrangère Lr. L. DAÜBE Sj- Co. JÖB.NF. JONES Succ. Paris 31ów Faubourg Montmartre Wederom jubelt de Katholieke wereld: t Alleluja De Verlosser is verrezenDit is de onbegrijpelijk hooge macht van de christelijke feesten dat zij nimmer ver ouderen dat zij telken jare de heilige kracht van hun goddelijken oorsprong daad werkelijk bewijzen. Verrjjzenis O, welk een zoet, tot vreug de en jubel stemmend wcord Het wischt alle tranen weg; het stort lenigenden bal- ftm in het treurend hart. Wie zou nog kunnen weeklageD, wanneer de gedachte aan de gelukzalige verrijzenis levendig ge worden is in zjjn hart De ijzige boeien van den winter om knelden de aarde treurend en vertwijfe lend liepen de leerlingen des Heeren rond* Overwonnen, vernietigd, vermoord, als een ontzield lichaam lag Hjj in het graf, op Wien zjj alle hoop gevestigd hadden. Triumfeerend wezen de vjjanden op hunne overwinning. Wie zou hun de behaalde zegepraal nog kunnen betwisten Doch wat is dat Een geweldige schok door trilt de aardeZou de aardbol vaneen springen Nog ligt de groote steen vóór het graf, ongeschonden is het zegel, met onafgewenden blik staren de wachters r aar de grafstede. Doch ziet eenswelk een wonder In goddelyke schoonheid stijgt de Heer omhoog uit het gesloten rotsgewelf. Om- vloeid van hemelschen luister, vliegen En gelen naar het grafwentelen den steen ter zjjde en zetten zich onbevreesd op den steen neder. De wachters worden aange grepen door schrik, doodsbleek vallen zij neer op den grond. Nauweljjks heeft de bewusteloosheid hen verlaten, of zij jjlen verschrikt en ontsteld, schild en lans ver getend mee to nemen van de grafstede weg en verkondigen aan de opperhoofden van Jerusalem, dat Jezus verrezen is. O vjjanden Gods, siddert en beeft, want uw Rechter is tot het leven weergekeerd En gij, trouwe dienaren des Heeren, juicht en jubelt, want uw Redder en Verlosser leeft. AUelnja, de Zaligmaker is verrezen! Wie js in staat om de zegepraal tegen te houden van Hem, die zich zeiven uit liefde voor den mensch liet vermoorden, maar die door Zynen dood den dood zei ven overwon 1 Christus is vsrrezen ook wjj zullen een- 46 Vervolg) Toen Wlsska Max voor de eerste nsaal zag, en de overeenkomst van zjjn uitziekt met de ge laatstrekken van de Starhemberg haarwas op gevallen, t°en baar bet voorspellingsvermogen kad gezegd, dat deze jonge man een spruit van een odf.1 geslacht moest rijn, was bjj haar de herinnering aan de dwaling van de oude Gra vin levendig geworden deze herinnering had zich met die van den verdwenen Starhemberg verhoeden en bad gedacht, dat M»x eeu nakomeling wa» van den geroofden knaap. Allengskens, t°en "aar aerinneringen een vasteren vorm hadden aangenomen, maar ook door navraag bjj oude menschen, die zich de gebeurtenis nog herinnerden was het haar dui delijk geworden, dat er werkeljjk een Starhem berg in de Levant was verdwenen, de roof van een kind, echter een fantasie van een kranke w, gewest en ntt derfde zg wagen, haar ver moeden oit te spreken n te bewgzen. Ofschoon het natunrljjk was, dat Gaido de vc. ate Jens van een oude vrouw, die san haar profetische gave geloofde en geen andere be- !U..n voor baar verslag kon inbrengen, dan üe otere-tkomst van het gezicht, het toeval- 4a ev»reantS*w,n»Mt ™a den oaner- - «sa Max ne' dien, welken ceu zoon ven den 4 wsuon tarhemberg kon hebben, eindelak a maal verrijzen. Wauueer wij den Heer ge trouw zullen dienen, dan zullen wjj een maal in hemelsche schoonheid verrijzen, evenals Christus op den Paaschmorgen vol heerlijkheid uit het graf verrezen is. Zijne verrijzenis, Zijne verheerlijking is een on derpand van hetzelfde gel tk, van dezelfde eer voor allen, die Hem beminnen. Wilde stormen doorbruisen de wereld, zooals in den verscbrikkelijken lijdensnacht een woeste storm bet huis van den Hooge- priester doorbruiste. Zal de moordkreet: .Kruisig lem!» nog eenmaal zijn doel bereiken Zal de Kerk, de Bruid des Hee ren, die een doorn is in het oog van alle god- deloozen, wederom rusten in het graf Wij kunnen Gods raadsbesluiten niet door gronden. Doch hiervan zijn wij zeker Hoe voJkomener de zegepraal der vjjan den schijnt te zijn des te spoediger zal de ondergang van die vijanden nabij we zen. Op den Goeden Vrijdag volgt weldra het Paaschfeest, het juichend Alleluja. Uit het graf, waarin de vijanden de Kerk Gods meenen gesloten te hebben, zal zjj zege vierend, stralend van schoonheid en macht, omhoog stijgeD. Evenals weleer de mach tige en listige geweldenaar, zoo zullen te allen tijde de vijanden van de Kerk in hun val moeten uitroepen<Gij hebt over wonnen Dat is onze vaste hoop dat is de on uitputtelijke bron van ongestoorde vreug de en van bigden jubel op het H. Paasch feest. Vol moed en vertrouwen omhelzen wjj het Kruis zonder te aarzelen volgen wjj de banier, welke de Heer vóór ons voor- uitdraagt. Want in dit teeken zullen wjj overwinnen. Alleluja 1 Wjj hebben vermoed, dat de beide Ka tholieke stemmen, die in de Tweède Kamer vóór den Schooldwang zjjn uitgebracht, aanleiding zouden geven tot twistgeschrijf en tot het maken van opmerkingen, die allerminst doen bljjken van eensgezindheid en zucht tot samenwerking. Dat vermoeden is bewaarheid, helaa»! en zeer zeker zal ieder, die den voortgang der Katholieke beginselen op politiek ge bied van harte wenscht, het betreuren, dat een zuiver liberale wet de oorzaak is kunnen worden van een tweedracht, die aan onze goede zaak slechte diensten bewjjst. Het is onze bedoeling niet den daardoor begonnen strjjd aan te wakkeren. Ieder afgevaardigde is persoonlijk verantwoorde lijk voor de stem door hem uitgebracht én zijn kiezers kunnen bij voorkomende gelegenheid hun oordeel uitspreken over omstandigheid, dat Max in het Oosten was ge- boren, en de Duitsche taal in zjjn jeugd ge leerd had, het blonde haar van de Starhembergen, dat het voorhoofd en de ueus zoo precies op de Starhembergsche familie geleek zoodat man onwillekeurig bjj rijn aanblik voelde, dat hjj tot iets grooters geboren moest zjjn, dan tot den stand v»n een ambachtsman, in de verste verte n0g niet voor zekerheid aannam, zoo zou j) toch Max van ganscher harte, wan neer deze zgn verwantschap met bewjjzen kon staven, als familielid aangenomen hebben. Integen eel, hjj had hem toegewenscht, dal hjj een hooge, geboorte kon bewjjzen, want hjj zoude hem a a broeder gaarne de hand hebben wille reiken Aan den politieken horizon hadden zich intusschen doDkere wolken vertoondbet scheen, e'8 &ou"e het ongeluk komen, dat de groote ^oïce®t- v£nHalUy, wier rersehjjoing reeds in 1607 Keizer fiudelf op den Hrad- schin te Praag zoo had beangstigd, naar de meening van bjjgeloovigen }la(^ aangekondigd. Deze komeet had in den gepssseerden winter ook wtder met een ler.gen roo(jen gtaart a»n den hemel geschenen men liet zich vertellen, dat de Sultan 43 stukken geeohut naar "Bel- grsdo had laten brengen, waarvoor hjj bjj ieder j kanon 30 ossen had noodig gehad ook was ds bloedige paardenstaart reeds uitgestoken gt worden. r Lodewijk XIV van i runkrjjk had, ofschoon men vrede met het, Unitaeke rjjk had gesloten, de Duitsche rjjksstad Straatsburg overrompeld zjjn handelingen en zijn woorden als volks- ve tegenwoordige!-. Wij hebben ons krach tig protest doen hoorsn tegen den Leer- dwang en betreuren zeer, dat Dr. Schaep- m a n en Mr. Kolkman, oorzaak zijn geweest, dat die wet werd aangenomen. Zij hebben den moed hunner overtuiging niet prijs gegeven, hoewel zij wisten, dat een storm boven hun hoofden zou losbre ken, hebben zij niet geaarzeld rond vcor hun meening uil te komen en door hun stem te verklaren, dat zjj het in onze oogen verderfeljjke beginsel van den School dwang wenschen toegepast te zien. Wij hebben geen eerbied voor zoo'n overtuiging en begrijpen niet hoe zjj hun standpunt kunnen rechtvaardigen ten op zichte van de Katholieke beginselen op staatkundig gebied. Telkens wanneer er sprake kwam van den Laerdwang voor het lager onderwjjs, hetzij in de Kamer of daarbuiten, is het duidelijk en onomwon den verklaard, dat dit liberale dogma niet paste in het kader van onze beginselen. Eerst bij de behandeling van de thans in de Tweede Kamer aangenomen wet bleek het, dat Dr. Schaepman dit liberale leerstuk niet geheel verwerpelijk achtte, maar buiten den kring van hun bekenden wist men toch bepaald niet, dat èn Dr. Schaepman èn Mr. Kolkman het mogelijk zouden maken, dat een zeer ge hate wet zou worden ingevoerd. Het feit ligt er evenwel toe, en de zaak kan niet ongedaan worden gemaakt. Maar wjj zouden het ten hoogste betreuren, wan neer dit feit scheuring moest brengen in de gelederen der Katholieken. Toch gaat het dien weg op, wanneer niet een einde komt aan het onzalig dikwijls ongemoti veerd gekjjf, zonder flink op den man af te zeggen waar het op sta.t. Wjj zullen hier geen namen noemen omdat wjj niet wenschen mede te werken om het vuur der tweedracht aan te stoken. Doch er is reeds te veel gezegd en geschre ven om een broederlijke samenwerking tot ons gemeenschappelijk doel mogelyk te doen bljjven. Van weerszjjden zgn hate lijke aanmerkingen gemaaktdie slechts verbittering wekken, en de tweedracht ver- hoogen. Daar moet een einde aan komenwil onze party de kracht behouden, die zjj al lengs heeft gekregen. Al hebben een paar onzer Kamerleden te veel geluisterd naar het van den liberalen vogelaar, dan mag dit geen reden ziju om een kloof te openen tusschen mannen, die schouder aan schouder moesten staan tot verdediging van onze beginselen. Wjj keuren de stem der genoemde Al en ingenomen. Emenerich Tököly had Turk- schee bjjstana gevrasgd, urn Hongarjje geheel van Oostennjk los t« maken, en het land, zoo als d® P°\®n Ket hun vaderland hadden gedaan, sot een vrijstaat te var he ff m het gerucht deed ,je ronde, dat de Groote Heer Tököljj reeds tot Vorst van Hongarjje had benoemd, en Lc- dewijk XIV de oproerlingen ook hulp had toe- gez'gd. De Keizer had de stad Oldenburg, waar de Hongaarsche landdag zitting hield en waar bjj zich opnieuw als Koning wilde laten k/onen, door he* regiment Mansfeld laten bezetter, en door Palssy kurassieren de wegen er naar toe naoe'en laten afzetten, maar tegeljjkertyd kreeg Tökö'jj in i'udapest van den Vizier des Sul'aas, den 8«hel, koftan en ruiterbos al» hertog van Hongarije, hjj rustte een leger uit om den Jabluska pag bezetten en in Mahren in te vallen. Het gezantschap van Graaf Caprara had dus niet de gewenschte vruchten gedragen. .De Groot-Vizier Kara Mustapha, een man, wiens eerzucht en jjdelheid, even greot Waren, sis zijn onbekwaamheid, koesterde de wensch, Sultan van een tweede Turksch rjjk te worden, welk» hoofdstad Wennen zjjn zoude. Hij verklaarde Khaiief Mahonjed IV, in naam van den Koran, dat het voornaamste werk van een Eac'-sobah, de verbreiding »an bet geloof moest tjjn, dat geen verdrag of achting hem van dezen heiligen plicht mocht afhouden, dat de Hongaren nas de Turksche hulp verlangden, dat Oostenrjjk, verzwakt door 4e lactate oor logen met Frankrjjk en met Zweden, buiten stoet «as bet Gemanisohe leger te weerstaan gevaardigden ten sterkste af, doch even zeer misprijzen wjj het in anderen, wan neer zij de scheuring trachten te vererge ren en aldus een verzoening onmogelijk zouden maken. Geljjk wjj dezer dagen schreven, haten wjj een fiuweelen handschoenenpolitiekom dat de valsche verdraagzaamheid ons reed3 meermalen de treurigste resultaten heeft gebracht. Het is noodigdat klare wjjn wordt geschonken en niet langer geheuld wordt met den politieken tegenstander. Maar ondanks deze overtuiging, dringen wij aan op eensgezindheid en verzoening. De tijden zjjn ook uit politiek oogpunt beschouwd, zeer ernstig. Het liberalisme, vereenigd met het radicalisme, is een vjjand, die loert op elke gelegenheid om ons af breuk te doen. Wat zullen wjj daartegen vermogen wanneer wij in eigen boezem verdeeld zjjn en elkander nog langer ver- wjjten naar het hoofd slingeren, die mis schien in sommige opzichten wel verdiend zijn, maar toch niet kunnen medewerken tot behoud onzer gemeenschappeljjkeactie? Willen wjj iets uitrichten, in het belang der goede zaakdan behooren alle per soonlijkheden uit den onderlingen strijd te verdwijnen. Laat men vrjjuit zgn stand punt verklaren en verdediger), maar men houde op met niets beteekenende vitterjjen en hateljjkheden. De Leerdwang gelukkig verwaterd zal zeer zeker ook door de Eerste Ka mer worden goedgekeurd en daarna inge voerd. Mag nu dit feit, waaraan niets meer is te veranderen, een bljjvende scheuring tusschen geljjkgezinden te weeg brengen? Wjj hopen het niet en verwachten ook, dat Dr. S c h a e p m a n en Mr. Kolkman hun politieke fout zullen inzieD, door de verdeeldheid in eigen boezem weg te ne men. Maar het zou ook anders kunnen loopen. De thans heerschende stemming bjj een deel der Katholieken zou kunnen leiden tot een voortdurende scheidiug, waar over ook al wordt gesproken en geschre ven. En om te trachten dit te voorkomen, wenschen wjj met alle kracht mede te wer ken, waarom wij ook met dit betoog niets anders hebben bedoeld dan den band, die alle Katholieken moet vereenigen en die dreigt los te laten, weder nauwer toe te halen en daardoor beter in staat te zgn den gemeen- schappelijken vjjand het hoofd te bieden. Men bedenke dat strjjd voeren tegen den vjjand, die buiten staat, eennoodige en nuttige zaak is, doch dat strjjd in eigen gelederen moet uitloopen op verzwakking en uitputting, en bovenal de grootste schade toebrengt aan onze gemeenschap pelijke beginselen. en dat groote nog te veroveren landen tot de verbreiding van het geloof van Mahomed en den roem van den Islam openstonden. Hjj voerde terloops aan, dat de Porte nooit een betere gelegenheid zoude krjjgen, om zijne grenrsa uit te Heidw, dat zjj over onmetelijke financieel® hulpmiddelen en onverwinneljjke troepen teschikte dat zij ieedB vier Christeljjke Vorsten, van Walachge, Hongarjje, Moldsu en Zevenburgen, de kroon op het hoofd had ge zet en dat nu alle landen, welke eens tot het omeinsciie ryk hadden behoord, onderworpen moesten worden. De Padischah antwoordde, dat hjj Kara us apha tot Seraskier (opperbevelhebber} en asrclar (plaatsvervanger) benoemde, en voor dea duur van den oorlog met onbepaalde ""'"A1 bekleedde en hem opdroeg, een leger v?b 300,0 uit te rusten. Nog verwjjlde Graaf Oaprara 8,8A Keizers te Konstautinopel, roehs(' ie gezegd wat men b.sloten had, maar hg kon het raden, toen h* van de «innen der Moskee den bloedigen paardenst«art waaien. Nadat wg hiermede ®«n beeld van rte tsnisses der laatste jaren hebben gegeven, zoeken wjj Max Sundacker weer op. Graaf Caprara was met 50 personen en 80 paarden naar Kcnstantinopcl gekomen, hij had zich naar het gebod van den Sultan n ont voegen, om in Turksche kleederdracht sahjjnen^ juist als kwam hij van een vsial t den Sultan. Hjj had ie geschenken des Keizers slgege onder welke bjjzonder horloge» en kun' aeten ver- il van Te Neuss heeft een geval plaats gehad, dat opnieuw ons het bewjjs levert van op offerende liefde. Ia een aanval van koorts ontvluchtte een zieke uit het Gasthuis, liep naar de vaart en sprong over de brugleuning in 't water. Een kloosterzuster van de Sint- Jozefsorde die den ongelukkige zag vluch ten, liep hem na en sprong hem onver schrokken te hulp. Het gelukte de edele verpleegster hem te redden. Een groote menigte vloog naar de plaats van het ongeval, hulde brengende aan de zuster van liefde voor haar heldhaftig ge drag. In Engeland is volgens Daily Telegraph een bedrag van 3.081.973 shillings, dus bjjna f 1.850.000 opgehaald, voor de we duwen en weezen van de in Zuid-Afrika gesneuvelde soldaten. Uit Kaapstad wordt het volgende gete legrafeerd waaruit is af te leideD, dat de Engelschen geheel Zuid-Afrika aan hun gezag willen onderwerpen. In antwoord aan een deputatie van pre dikanten van verschillende secten uit de buurt van Kaapstad, die hun instemming kwamen betuigen met de door de Engel- sche Regeering gevolgde staatkunde, zeide Sir A1 f r e d M i 1 n e rdat hoe langer de strjjd duurde, des te vaster het besluit werd om eene regeliDg tot stand te bren gen, welke eene herhaling van de vreese- 1 ijke plaag des oorlogs voorgoed onmoge- ljjk maakte. De Regeering verlangde niet een dapperen vjjand te vertrappenmaar geen kompromis of halfslachtige regeling was mogeljjk.Ongeljjksoortige en tegenstrg- dige politieke stelsels konden niet geduld worden in een land, dat natuur en ge schiedenis tot een eenheid verklaard had den. Als de strjjd voorbjj was, zouden de Engelschen door daden bewjjzen, dat zjj niet vochten om goud of stoffelijk voordeel en dat zjj bereid waren de rechten en pri vilegiën die zjj zeiven vroegen, vrije ljjk tot anderen uit te strekken. Koning Leopold heeft aan zgn land geschonken zgn parken van Laeken, Ter- vueren, St. Gillis, Elsene, Oostende, Cferg- non en Ardennen. Italië. De priester-componist DonLorenzo P er o si, heeft ter herinnering van het Heilige Jaar een Mis gecomponeerd, die aan Z. H. den Paus werd opgedragen en tot titel heeftMis van Paus Leo XIII, De H. Vader heeft 40.000 franks als aalmoezen doen verdeelen onder de armen, inzonderheid onder de behoeftige priesters van Rome. goudkleinoodiëu werden bewonderdde die Max gemaakt had, was zeer ?n! on had de opmerkzaamheid van den ot sche taal machtig was, en de g ten en gebruiken van het kende en ten UUzieht bezat, dat ook hier geen verkeerden mdruk maakte. Hjj kon vwh vrger in de stsd btw dan andere leden van het gevolg, en h&d& blond heer met verraden. dat hg eetl lander was, zoo zou hg door de Turken voor een landgenoot gehouden zgn. Hoe meer hjj eehter beviel, hoe meer hjj met het verzoek werd lastig gevallen, „..w af te zwtren en zgn geluk in St Voornameljjk was het een ren van den Grooten Heer die hem bjjzondere voorliefde gen, zeldzamerwjjze w»s deze eouter rJ6ri met 6en medelid bet gevo'F'eon Chevalier van Garanto getreden, wflJka door een opdringende vriendelgkheid ged"rende de reis Mex was lastig gevallen. De Chevalier had «en nDe-'*" vertrouwen verwekte. Een v»l«*k '9C:'CÏ1- paste weinig bjj de aigeleefde, va e f ken, die br snnserk van lsg<- gen, terv D' ken, re s- s welken .uaiigenc en - center reden

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1900 | | pagina 1