NIEUWE
Ifragêlaó voor cfëooró- en Suió-eXollanó.
De roeping der vrouw.
buitenland"
No. 4472.
Donderdag 26 April 1900
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBEAÏÏSt. Janstraat Haarlem.
PBIJS OSa ADVBBTSJTTIEW
AGITE MA ISO'S AGITATE.
Van 1—6 regelsj 60 *V4
Elke regel meer71 jt
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Redaeteur-Oitgever, W. KAPPERS.
Vervolg
{Slot)
Werpen we naar aanleiding van betgeen
wij in ons vorig nummer schreven over de
vrouw, een blik binnen de kinderkamers van
onze «moderne» moeders. Overal tref
fen we daarin de plaats van de moe
der, een kinderjuffrouw of een dienstmeisje
aanaan ben zijn de kinderen dag en nacht
toevertrouwd. De moeder bevindt zich op
eene vergadering en neemt een werkdadig
aandeel in den strijd voor de «goede rech
ten.» Op een anderen keer beeft de genot
zucht baar naar eene avondpartij of iets der
gelijks gevoerd. Vandaag schittert zjj als
gastvrouw in eigen salonmorgen verlan
gen bare overspannen zenuwen gebiedend
naar rust, aldus heeft zjj nimmer deu tijd
om zich over hare kinderen te bekommeren.
Tot zulke moeders moeten de woorden ge
richt worden «Wee de vrouw, die hare
hooge taak miskent en uit tegenzin of on
verschilligheid de zware schuld op zich laadt,
dat niet alleen de zielen van hare eigen kin
deren te gronde gaan, maar ook andere me
detrekken in het verderf, en aldus in ze
den en toestanden van lieverlede bederf voor
bereiden.»
Ja inderdaad, vele en moeiljjke plichten
legt de natuurlijke roeping aan de vrouw op.
Deze plichten te vervullen is de eerste
noodzakelijkheideerst dan kan de vrouw
spreken van rechten. Alleen zjj verdient de
vrijheid, alleen zjj, die de plichten erkent
en met getrouwheid vervult.
Wanneer echter de huisvrouwen zich niet
bezighouden met het idee, goede buisvrou
wen te worden wanneer zjj niet leeren in
zien, dat deze taak hun natuurljjke en de
vorming voor deze taak hun heiligste plicht
isdan zullen wjj met de lantaarn van
Diogenes naar goede echtgenooten en moe
ders moeten zoeken.
Onze moderne vrouwen-opvoeding is
niet gtëigendhet opgroeiend vrouweljjk
geslacht voor hare natuurlijke taak te vor-
FE U1LLBTON.
i
Hjj meende nu te weten, wie of Maria in
haar stijfhoofdigheid gesterkt had ea in weetwil
van zijn angst, verheugde hjj er zich over, dat
Guido nu ook om zjjn vrouw bevreesd moest zjjn.
//Ah,// knarste hjj, vik werd bedrogen, het is
een strsf van God voor de plicht vergeten O rerste
dat de vlammen misschien ook het klooster
Neuberg zullen verteren.»
//Maakt de haat u tot een waanzinnige snoo
daard riep Guido.
//Helpt mjj die staldeur verbreken, het geldt
het leven van mjjne vrouw en uwe dochter P»
Het gelukte na een wanhopige inspanning aan
Guido de deur open te rukken hjj haalde het
eerste het beste paard uit den stal en sprong
erop. Vorst Liechtenstein durfde hetzelfde niet
te wagen, hem ontbrak ook de kracht en den
moed van de jeugdmet donkere blikken keek
I hjj den ruiter na.
„Het is toch maar een loos alarm,m mompelde
hjj in zich zelf om zjjn eigen angst en twjjfel
te bedwingen.
»Hoe kwamen de Turken reeds over den
Donau Het vuur is zeker door toeval uitge
broken en de schrik voor de Turken, drjjft de
menschen op de vlucht, in plaats van den brand
te blusschen.*
Er kwamen lieden van de hoogte;
men. Vóór alles is eene andere opvoeding
der meisjes noodzakelijk. Die vakken, welke
de meisjes met overspannen ideeën vervul
len en hen aldus aan het praktische leven
ontvreemdendie vakken, welke hen af-
keerig maken van den huiseljjken arbeid,
behooren uit het program van de vrouwe
lijke opvoeding geschrapt te worden. Maar,
wat blijft dan nog over van ons «modern»
opvoedingsplan Niets meer.
Laten we daarom zulk een discipline in
voeren, welke van de jongedochters dege
lijke huisvrouwen niet echter orinoozele
modepoppen maakt. De meening, dat men
vanzelf wel gewoon raakt aan de taak van
huisvrouw, is een dwaalbegrip. Zeker schrij
ver zegt«Huisvrouw, echtgenoote, moe
der alle deze breedvoerige vakken
moeten geleerd worden. Het eerste reeds,
de grondslag van de andere, is eene samen
vattingvan vele kennissen en vaardigheden.
De innerlijke inrichting van het huishou
den gedoogt niet het «door schade wijs-
worden.» Het rekening houden met het in
komen hetwelk eene groote verdienste
is kan niet met één oogslag afgekeken
worden zooals een mode-artikelde iudee-
ling van de verdiensten, waarop alles aan
komt, is geen vingerspel.»
Tot de bedroevende verschijnselen van
onzen tijd behoort de steeds meer en meer
toenemende verwildering der jeugd. Men
zoekt de oorzaken overal, aileen niet daar,
waar zjj hunne wortelen hebben gescho
ten, n.l. in het huisgezin. De gebrekkige
en slechte huiselijke opvoeding, is de hoofd
oorzaak van dit treurig verseliijsel. Het
gebrek aan goede moeders is echter de
hoofdoorzaak van de slechte huiselijke op
voeding de bronwelke de verwildering
van de jeugd voedt. Wèl treft hier de huis
vaders ook groote schuld maar hier moe
ten wjj met Rousseau zeggen: «Wer
den slechts de huisvrouwen wederom brave
moeders, spoedig zouden ook dan de man
nen wederom huisvaders en echtgenooten
zjjn
//Men kan niet» zie-,// berichtten zjj, //al» het
vuur. God erbarme zich over ols, wjj zjjn allen
verloren
De Vorst wilde bevel geven, zjjn ijjtuig in
te spannen, toen een ruiter van het escorte de»
Keizers kwim aangereden deze bracht een bood-
schap van een troep, welke de opperbevelheb
ber van het esco te had uitgezonden om berichten
in te wiBnen.
//Er zjjn Tartaren en Spatis over den Donau
gezet,// meldde hjj, „de vjjand i» tusechen on»
en Weenen inniemand kan naar de stad
terug.//
De Vorst werd doodsbleek. Woeste Aziaten
omsingelen misschien reeds het onbeschutte kloos
ter, waarin zjjn eenig kind verwijlde, bij dn/fde
niet eraan denken, wat voor een afsehuweljjk
lot Maria wachtte, als zjj deze beestachtige men
schen in handen viel. En hjj htd LOgzcojuist
in wilde haat een misdadig woord als een wensch
uitgesproken. Nu zoude hjj willen bidden, dit
het Guido mocht gelukken. Eieonora te reddto,
als daardoor ook Maria het ontzettende gevaar
ontkwam. Zijn laatste hoop was, dat het Guido
mocht gelukken ook Maria onder zijne bescher
ming naar Weenen te brengen.
üet verechrikkeljjke bericht, noodzaakte het j
vluchtende hof om op te breken. Het duurde ge-
ruimen tjjd, eer men de rjjtuigen weder bespannen
had, eene ongeloofeljjke, onbeschrjjfeljjke ontstel- j
tenis heerschte overal; de wagens voeren op de
enge straten in elkander, men had in de ver
warring een gedeelte der voertuigen den weg
naar Weernn opgrstuurd en die korden nu niet
j keeren. Eindeljjk slaagde men er in, den trein
«Geeft ona betere huisvrouwenzoo roe
pen wjj die vrouwen toe welke zich tot
levenstaak gesteld hebben voor hun ge
slacht te strjjden. Daarmele zoudt gjj den
dank der menschheid, van het toekomstig
geslacht, inoogsten.De geëmancipeerde vrou
wen verbeteren de sociale toestanden niet,
maar wèl doen dit de goede huisvrouwen.
Dat de roeping der vrouw als echtge
noote en moeder vóór alles godsdienst ver-
eischt en beoefening van godsdienst ver
onderstelt, stippen wij slechts aan met een
enkel woordomdat dit vanzelf spreekt.
Amerika.
De beweging ten gunste van de Zuid-
Afrikaansche Republieken neemt in de Ver-
eenigde Staten sterk toe. De vrienden van
de Boeren btramen het vernuftige plan om
Mc. K i n 1 e y te dwingen, te kiezen tus-
schen inmenging ten gunste van de Boe
ren of de neerlaag van zijn party bij de
stembus.
Zij stellen voor, afgevaardigden te zen
den naar zekere staten, waar de sterkte
van republikeinen en democraten onge
veer gelijk is, en handteekeningen te ver
zamelen op een verzoekschrift waarbjj op
den President een beroep wordt gedaan om
tusschenbeide te komen. De onderteekenaars
van het verzoekschrift zal Jmen ook vragen
zich te verbinden om niet te stemmen voor
den republikeinschen candidaat voor het
presideutschap, tenzjj de heer Mc. K i n-
ley voor 1 November tufschenbeide komt.
Men schat dat het 1,200.000 guldens
zal kosten om de verschillende staten te
bewerken. Het geld wordt bijeengebracht
door vrienden van de Boeren in Amerika
en men verwacht dat de Transvaalsche
Regeering ook zal bijdragen.
Portugal.
De Regeering te Lissabon heeft neutra-
liteitsschennis gepleegd in den volsten zin
des woords.
Het Jornal do Commercio te Lissabon
toont aan dat Portugal slechts aan niet
bjj den oo-log betrokken reizigers en koop
waren en niet aan soldaten en ammunitie
den doortocht over Beira kon verleenen.
in beweging te brengen, toen eenige ruiters, die
vooruit gereden waren, meldden, dat zjj zwermen
Tartaren gezien hadden. De escorte moest voor
uit gaan, om den weg te zuiveren.
De berichten behelsden de waarheid. Met
ongeloofeljjke koenheid, welke alleen door den
schrik, die hun aanblik inboezemde mogeljjk
was, plunderden reeds troepen van vjjandeljjke
ruiters, den omtrek tot in de cabjjheid van
Krems.
Terwjjl de Keizerljjka huzaren deze verdreven,
riepen de vluchtende boeren in hun smart over
het verlies van have en goed het vliedende Kai-
z..rljjke hof, smaadwoorden toeternauwernood
ontkwam de Keizer, maar men zag de gaheele
omgeving van Weenen achter zich als ;n een
kring van vlammen, overal verkondigden delen
hemel stjjger de rookwoiken, het vernielende werk
der barbaren. Het hart van dun Keizer mocht
zich zonder twjjfel met aDgst vervullen, er bestGnd
geen hoop, dat zjjn hoofdstad het zoude kun
nen uitiouden tegen den aanval vanhetsteike
Turksche leger.
Er bevonden zich in Weenen alleen ongeveer
1000 man linietroepen, ©Dder het bevel van
den stalhouder van Weenen en Generaal der
artillerie Ernst Radiger Graaf v. Starhemberg,
den oom van Guido. Hem ter zjjde stond als
kommaudaut der stad de dappere verdediger
van Brunn, de Fransche geaeraal, Graaf de
Souchis. Men hoopte, dat de infanterie van den
Lotharinger naar Weenen zoude terugtrekken,
wat ook [geschiedde, maar die telden maar on
geveer 10,000 of 12,000 man, en de vesting
werken der stad be zonden zich in een aller-
Door troepen het doortrekken toe te staar,
verkracht de Regeeriüg artikel 15 para
graaf 9 der grondwet. Indien men aan
Engeland het recht toekent, troepen te
Beira te ontsehepen, zou men het eveneens
het recht moeten toekennen, aan den mond
der Taag een arsenaal te bouwen.
Duitschland.
De houding in zake de opening eener
inschrijving voor de slachtoffers van den
hongersnood in Britsch-Indië, heeft volgens
Petit Bleu in alle kringen te Berljjn ver
ontwaardiging veroorzaakt, heetende van
den Keizer uit te gaan.
Er bestaat geen twjjfel, zegt het blad
dat het denkbeeld is geopperd door keizer
Wilhelm, die na den inval van J a m e-
s 0 n in Transvaal te hebben gebrandmerkt,
thana met een echt cynisme zjj'n welwil
lendheid voor Engeland toont en zelf zoo
ver gaat om aalmoezen te vragen aan het
Duitsche publiek voor de Indische onder
danen van Groot-Brittannië, om zoodoende
de moeilijkheden waarin dit land geraakt
is te verminderen.
Men is er te meer verontwaardigd over,
nu de gevoelens vau de Duitschers meer
en meer overhellen naar de zjjde vao den
geschiedschrijver M 0 m m s e n, die de En
gelsche politiek in Afrika ten aanzien der
Boeren steeds meer en meer vjjandig ge
zind wordt.
Zonder twijfel is de Duitsche Keieer
voornemenszegt Petit Bleu verder, aan
het kabinet Salisbury-Chamber
lain eene geheime land-concessie of iets
anders te doen, wat later bljjken zal.
In Duitschland evenwel begint de pu
blieke meening meer en meer te walgen
van deze lage handelingen ter bereiking
van eene groote internationale misdaad.
Engeland.
De Prins van W a 1 e s zal voor de 26ste
maal geproclameerd worden tot Grootmees
ter van de Engelsche vry metselaars. Slechts
twee van de voorgangers van den Prins
hebben de Groote Loge langer dan hjj ge
presideerd, namelijk de Hertog van Essex,
die het ambt van 1813 tot 1843 bekleedde
en de graaf van Zetland, die van 1844 tot
1870 grootmeester was.
De Engelsche pers geeft thans de schuld
van de ontzettende menschenslachting in
slechtsten toestand, niemand had aan de moge-
ljjkheid geducht, dat het gevaar zoo spoedig
voor de deur zou staan.
Alle klokken van Weenen bleven atom, alleen
de groote klok van de Stephanuskerk, verkon
digde de atad met haar zwaren klank het ge
vaar, en reeds spoedig vermengde zich met deze
tonen, de oproeping der burgers tot de wapenen.
De lafaards vluchtten in scharen, ongeveer
65000 menschen, drongen met te zamen geraapte
have, door de poorten, maar de studenten en
burgers rustten zich uit tot den strjjd en zooals
eens voor honderd jaren, toen zjj Soliman den
Prachtige terugsloegen, zworen de mannen van
Weenen ook nu te overwinnen of onder de
pninhoopen van de stad te sterven, zelfs vrouwen
grepen naar de wapenen.
De Lotharinger, door de Turken terug gedre
ven, rukte met de cavalerie binnen Weenen en
legerde zich tusschen de afgebroken Donaubrug
op het Donaueiland hij verschanste zich hier
in den tuin van Linzendorf, verder op het tweede
Donaueiland in de Leopoldstad.
Er waren elf regimenten, welke nu tot verde
diging van de stad onder het bevel van Starhem
berg stonden.
De butgers van Weenen, ongeveer 1000 man,
werdsn in compagniëa verdeeld,evenzoo bewapen
den zich 12000 studenten, kooplieden, hofbedien
den ene. tot verdediging van de stad. Dat warende
krachten, waarmede de atad Weenen, zich met
300,000 geoefende Turksche soldaten wilde meten.
Maar het gold het vaderland, den eigen haard te be
schermen, zich zelf, vrouw en kind voor de slavernjj
te bewaren. Wordt vervolgd.)
HAAMIHSCHÏC
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland l g j j J 2,80
Afzonderlijke nummers. «0.03
65