NIEUWE
fDagGlaó voor «SVooró- on ituió-éCollanó.
Schoonmaken.
No. 4474.
Zaterdag 28 April 1900
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
BDITENLANJ
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland i I i S i
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
B U B E A USt. Janstraat Haarlem;
/1.10
«1,40
«2,80
«0.03
PBIJS DSa AOVEBTENTIBN.
AGITE MA NON AGITATE.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer1
öroote letters worden berekend naar plaatsruimtes
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contact
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
Als het voorjaar is in 't land,
Is de huisvrouw bjj de hand
En met borstel, spons en doek
Weert zjj zich terdege kloek.
Schuurt ze en poetst en boent en wrjjft,
Dat geen stofje achterblijft.
Voor een gewoon dageljjksch mensch is
er geen belangrijker quaestie in deze dagen
dan de schoonmaabquaestie en de warmste
ijveraar of ijveraarster voor gelijkstelling
der beide seksen zal in deze dagen toch moe
ten erkennen, dat er waarlijk wel eenige
aanleiding toe bestaat om het menschdom
in twee soorten te splitsen.
Wanneer men echter uit kracht der ge
woonte zon willen spreken van het zwak
kere en het sterkere geslacht, dan zou on
getwijfeld menig echtgenoot of huisvader
het hoofdschuddend zeggen «Neen vriend,
dat gaat niet opwanneer ge de krachts
ontwikkeling en volharding van een pro
pere en flinke huisvrouw in deze dagen hadt
bijgewoonddan zoudt ge eerlijk moeten
erkennen, moeder de vrouw is mij de baas,
ze hoodt voet bjj stuk en wee, die baar in
den weg komtwant hjj loopt alle kans
op een streek.met den witkwast of een veeg
met den stofdoek.»
Wat het burgerljjk wetboek ook mag ver
tellen dat de man is bet hoofd van het
huisgezin, de schoonmaaktijd leert het an
ders en 't is moeder de vrouw, die thans
den scepter zwaait in haar heiligdom.
De beste verdeeliag van het menschdom
in den schoonmaaktijd zou wellicht zjjn in
een bedrjjvige helft en een ljjdendekla
gende helft, want 't is nu eenmaal de ge
woonte van de leden van het mannelijk ge
slacht, hoezeer ze overigens zjjn gesteld op
zindelijkheid en netheid, een klaaglied aan
te heffen, als moeder de vrouw met haar
reinigingswerk begint. Nu is in die alge-
meene jammerklacht wel eenige overdrij
ving gelegen.
Reinheid moet er zjjn, reinheid is niet
FE U1LLBTON.
67
Vervolg)
Toen Maria 24 jaren oud was, verloor Vont
Liechtenatein het geduld langer te wachten, bjj
was door den Keizer naar Weenen geroepen en
daar nu ook de Prins van Savoye in het leger
was getreden, wss het tjjd, om het oude plan
tot uitvoering te brengen, als men het niet ge
heel en al tsrejjde wilde stellen. De Prins was
eenige jaren jonger dan Maria, indien hjj zich
in Weenen tehuis gevoelde en kennismakingen
had aangeknoopt, dan kon hjj gemakkeljjk zjjn
hart aan een andere erfgename verliezen, terwjjl
nu een uitgesproken wensch van den Keizer
voor hem misschien beslissend was. Het plan
van een verbintenis tusschen Maria en den
Prins, was door den Keizer voorgesteld, de Vorsi
was nergens anders over bezorgd, dan misschien
over den tegenstand van Maria, en om die te
breken, had bjj Maria door de Abdis laten voor
bereiden.
Voor eenige dagen was hjj er zelf geweest
om haar zjjn wil bekend te maken. Hjj had
niet gedacht, dat Maria zich op raad van Eleo-
nora, gewilliger toorde, dan hjj verw.cht had.
Eleonora had gezegd zoover zjj den Prins kon
beoordeelen, deze wel aan krjjgsroem, maar nog
niet aan het huweljjk dacht, dat hjj de man
zonde zjjn, sis Mf ria hem vertrouwen gebonk, om
het op zich te nemen, een wensch des Keizers
slechts aangenaam voor het oog, maar het
is daarbjj een der eerste voorwaarden voor
gezondheid. En daarom is de taak, die de
leden der thans zoo bjjzonder bedrijvige
sekse of het vrouwelijk geslacht op zich ge
nomen hebben, van groot gewicht voor den
welstand van de overige leden van het ge
zin en verdient daarom eer aanmoediging
eu waardeering dan een ontmoedigend ge
mopper en geklaag. Maar aan de andere
zijde kan een weinig overdrijving van de
zjjde van moeder de vrouw er eveneens toe
leiden, dat het middel erger wordt dan de
kwaal en de reinigingsperiode uitdraait op
een kleinere of grootere dosis verkoudheid
of rheumatiek, waai toe in ons vochtig landje,
bjj een veeal koud voorjaar, de kans nog
al gunstig is.
Een oud rjjmpje zegt:
De vronw, die wed uw worden wil,
Begint de schoonmaak in April
Maar, die haar man wenscht aan haar zjj,
Begint de schoonmaak pas in Mei.
In hoeverre dit nu juist is, laten wij
liever in 't midden maar zooveel is zeker,
dat ook in deze overdrijving schaadt, zoo
wel wat het geboen en geplas aangaat, als
wat het geklaag daarover betreft.
Met het voorjaar is een nieuw leven,
zoowel in huis als in hof, aangebroken.
Waar de bedrjjvige huisvrouw met een
zekeren trots en zelfvoldoening haar werk
gadeslaat en aan eiken goeden bekende
laat zien hoe keurig alles er uitziet
loopt de njjvere landman met hetzelfde
gevoel langs zijne akkers en weiden, waar
hjj alles in gereedheid heeft gebracht voor
de lente, terwjjl hij de hoop koestert op
een ruimen oogst. En 't is goed zoo, dat
er een tijd is, waarop men 't oude stof wat
afschudt, om een nieuwe levensperiode in
te treden.
Schoonmaak moet er zjn, 't is het in
overeenstemming brengen van hetgeen daar
binnen de muren is, met dat wat daar
buiten is in de natuur. Maar toch wanneer
men de zaak eens van naderbjj beziet, kjjk,
te trotsetren, duj zaker nog beter het project
van Liechtensteintot schande zou durven
mttken.
De vorst verliet zeer bevredigd het pensio
naat, hjj maakte reeds toebereidselen, om Maria
in zjjn paleis te Weenen te laten terug bren
gen daar kwamen plotseling de berichten
van de aankomst der Turken, die den Prins
naar het leger riepen. Eleonora maakte van de
gelegenheid gebruik, dat Vorst Liechtenstein in
Weenen door de raadszitting gebonden was om
Maria het bericht dat de Prins Weenen had
verlaten, peisoonljjk over te brengen en haar
door troostwoorden weder opnieuw moed in te
spreken.
z,De oorlog is uitgebroken,// zeide zjj, //hjj kan
larg duren, kjjk niet zoo droevig, vertrouw op
God, hjj zal u helpen
Maria schudde het hoofd.
«Ik heb nw raad gevolgd,# antwoordde zjj,
«omdat ik merkte, dat mjj anders de vloek van
mjjn vader bedreigde. God helpt echter de leu
gen niet met de belofte, die ik mjjn vader
gegeven heb, om bjj een aanzoek van den Prins
geen //neen# te zeggen, heb ik met alles ge
broken, wat mjj tot nu toe heilig geweest is,
en kan Gods hulp voor iets beters niet inroepen
#Wanneer er echter geen aanzoek komt ant
woordde Eleonora.
//Komt deze met, dan heeft mjjn vader
andere, ik beloofde hem gehoorzaam te zjjn
en mjj te voegen naar zjjn wil. Ik kan God
I alleen smeeken, dat hjj mjj het kruis niet te
zwaar maakt, dat ik zal moeien dragen.//
Eleonora beproefde tevergeefs haar tot andere
den moet men soms erkennen, dat er nog
meer valt schoon te maken dan huis en
hof, en dat 't hart ook niet zjjn deel mag
ontgaan in wat voor woning en tuin zoo
noodig wordt geacht om de lieve lente, de
tijd der hoop, in te halen.
Menig huismoedertje heeft zich uitge
sloofd en waarljjk ze heelt eer van haar
werk, ze behoeft zich niet te schamen wan
neer het lentezonnetje vrijpostig naar bin
nen komt kijken.
En toch kon 'ter nog gezelliger, nog
vrooljjker uitzien in haar huisje, wanneer
ook het zonnetje van binnen zjjn koeste
rende stralen deed voelen.
Wat kunnen 't raak kleinigheden zijn, die
't leven tussehen de echtgenooten vergallen,
of, wanneer 't al niet zóó ver gekomen is,
toch den omgang minder harteljjk en ver
trouwelijk maken, dan die wel zjjn moest
en zijn kon.
Wat kunnen 't vaak al beuzelingen zijn,
waardoor de goede gezindheid tusschen
ouders en kinderen, tusschen bloedverwan
ten onderling verstoord wordt.
Wat zjjn 't soms weinig beteekenende
zaken die vriendschap deden bekoelen of
twisten tusschen geburen deden ontstaan,
die menschen van elkaar verwijderden, die
elkaar in nood zoo zeer zouden behoeven
en die zooveel aan elkaar zouden kunnen
hebben. O, soms zijn 't meer belangrjjke
feiten, die er toe geleid hebben, en de min
der goede varhoudingen als nagenoeg on
overkomelijk doen beschouwen.
Een oud Bollandsch spreekwoord zegt
echter
«Waar twee kjjven, hebben twee schuld.#
Veelal is dit zóó en juist dit kau er toe
leiden, dat de bezwaren gemakkelijker uit
den weg geruimd worden. Als men weder-
keerig de schuld inlostis de rekening
quite.
Eeu goed begin is 't halve werkwe
zjjn nu eenmaal iu den schoonmaakkom
laat ons radicaal te werk gaan en ook 'fc
eigen hart eens onder handen nemen,
gedachten te brengenhaar to spraak moest
verstommen voor de vastheid van Maria, waar
mede zjj zich voorgenomen had, zich te schik
ken in haar lot. Eleonora had er geheel op
gerekend, den nacht in [het klooster Neuburg
door te brengen, zjj lachte aanvankelijk ever de
barichteD, die vluchtende boeren brachten, dat
men aan de andere zjjde van den Donau Tar
taren had gezieD, zelfs toen het aantal vluch
tende vermeerderde, haalde zjj de schouders op.
Zjj wist immers, dat de Hertog van Lotharin
gen, den overgang van den R»ab verdedigde,
hoe zouden dan de Turken in de nabjjheid van
Weenen komen?
Het klooster lag tameljjk afgelegen, de poor
ten waren gesloten, toen de zon ondergegaan
was, dus was het weinige verkeer met de bui
tenwereld nu geheel afgebroken. De dikte der
muren maakte ieder geluid van buiten onhoor
baar, men zong in de kapel vrome liederen en
de klok riep tot het gebed.
Plotseling liep in de kerk het gerucht, dat
men vuur aan den hemel zag, het klooster op
den Kahlen berge brandt. Het gebed werd onder
broken de angst, dat de geruchten, welke men
had gehoord, waar konden zjjn, maakte zich van
allen meester, men jjlde na ar de vensters en zag,
dat de hemel in vuur stond. Er heerschte een
bange, onbehagelijke stilte. Nog durfden die be
angstigde vrouwen de gedachten niet uitspreken,
die haar ziel vervulden, dat men de klooster
poorten moest openen, wilde men zich nog kun
nen redden.
De heilige plaats te verlaten, was voor de
nonnen een groot kwaad, en Eleonora, de kost-
De vrouwen hebben zoo schitterend 't
voorbeeld gegeven, laten a'le overige leden
van het menschdom erkennendat «goed
voorgaan doet goed volgen.»
In menig hart is nog wel iets achterge
bleven, waarvan de opruiming zoowel voor
't eigen als voor de omgeving en in de eerste
plaats voor het huisgezin meer geluk zou
aanbrengen.
Wel 't huisgezin, waar, als 't lentezon
netje het werk van moeder de vronw be
kroont mag worden ingestemd met het
lied van den grooten dichter
Wat mjj toch daarbuiten grieft,
Iu 't aandoenljjk harte,
Immer bjj ons huiseljjk lief
Bloeit weer troost voor smarte.
Wat me ook trenrig tegenviel,
In deze aardeche dreven,
Niet de reinste droom der ziel,
't Zoet van 't huiseljjk leven
Rusland.
Met 1 Juli treedt in geheel Rusland de
wet in werking, die nu nog maar in een
deel des lands geldt, waarbjj de verkoop
van alle geestrjjke-dranken Staats-mono-
polie wordt.
Oostenrijk-Hongarije.
Niet minder dan 14 spoorwegarbeiders
zjjn te Weenen in hechtenis genomen, be
schuldigd van diefstallen van levensmid
delen en goederen uit de wagens. De ben
de stond in verbinding met helers die
eveneens zjjn gearresteerd.
Frankrijk.
Vorst Hohenlohe, kanselier van het
Dnitsche rjjk heeft gisteren de Parjjsche
Tentoonstelling bezocht. Hjj werd vergezeld
door de dochter van vorst Munster,
ambassadeur van Duitschland en dokter
Richter, algemeen commissaris van de
Dnitsche afdeeling,
Ter gelegenheid van de huiszoeking
onlangs bij de Paters Assomptionnisten en
de Zusters Oblaten, te Parjjs, gedaan, had
het socialistisch blad VAarore een lasterljjk
leerlingen en novicen konden de gedachte aan
vluchten ook niet luide uitroepen. Bn hoe zon
den zjj vluchten in een donkeren nacht, zonder
bescherming, door wouden, en op onveilige
straten
Het rjjtuig van Eleonora was behalve de reis
wagen van de eerwaarde Moeder het eenige be
schikbare voertuig en zoude door de vlueht van
eenigen de schrik van de anderen nog vermeer
deren
Daar hoorde men, eeret uit de verte, maar
dan plotseling in de nabjjheid woeste kreten en
het gedreun van stampende psarden. Een rilling
doorliep de leden van allen was dat niet
het Allahgeroep der Turken? Na was het te
laat om te vluchten. Dat waren kroten in de
Turksche taal, als de maren na het klooster
niet beschermden, dan zouden de eerstvolgende
uren het verschrikkeljjkste brengen. Die vreese-
ljjke gedachte zou gauw tot eene afgrjjseljjke
zekerheid worden. Woeste kreten en angstig
schreeuwen weerklonksn in den omtrek, waar
het Kleoster-Nenburg in de schaduw van den
nacht rustte, het scheen als zag men blinkende
sabels, weerloozon nedorhakken, als zag men,
wat het oor uit den gruweljjken chaos van laster
en wraakgeroep, roehelen, gillend angst- en doods-
geschret vernam.
#Zjj hebben het klooster nog niet gezien,#
hoorde men onder den portier zeggen, #zjj zjjn
voorbjjgereden, dat God ons nu helpe bjj de
vlueht.//
//De poort bljjftop straffe des doods gesloten!/*
riep de Abdis naar beneden, teen onder de ijze
ren hengsels knarsten. Wordt vervolgd.)
H4ARXEHSCIII tOURI
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem