NIEUWE
2)agBlaó voor ifflo éCollanó.
Egoïsmus.
No. U77
Woensdag 2 Mei 1900
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
BPITBUrLAfll).
ABOHiraMBNTSPEIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland S 2,80
Afzonderlijke nummers. «0.08
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem;
PBIJS DBa ADVEBTBUTIBN.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer7l/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KAPPERS.
II.
In een vorig artikel over egoïsmus schreven
wjj, hoe deze ondeugd ook op politiek ge
bied veel bederft, twist en tweedracht brengt
eenerzjjds, anderzijds leidt tot loomheid en
verzaking van den plicht, die op elk burger
van den Staat rust, mede te werken naar
zjjn vermogen, tot eene behoorlijke behar
tiging van de belangen der gemeenschap
zoowel als der individuen.
Op eene andere wijze vertoont zich echter
het egoïsmus op politiek gebied op nog
meer schadelijke en gevaarlijke wjjze.
Personen, door hun stand, hun vermogen,
hnnne kennis, hun invloed uitnemend ge
schikt en als voorbestemd om op te treden
tot behartiging van de belangen der bur-
gerjj, van den godgdienst, van hunne ge-
loofsgenooten, trekken zich van alles terug
en zijn niet te bewegen uit hunne gemak
kelijke rust op te staan en de plaats te
gaan bezetten, waartoe zg als het ware
geroepen zijn. Honderden redenen geven
zg er voor op. Dadelijk zijn zij gereed,
andere personen aan te wijzen, nog veel
beter geschikt dan zij zelveD, zij hebben
er volstrekt geen zin in, leven liever
stilletjes als vergeten burger, enz. enz.
maar de eigenljjke, ware reden is: egoïsmus
dat hen weerhoudt, iets van hun eigen ik,
van hun eigen rust, van hun eigen wel
behagen prjjs te geven voor het algemeen
belang.
Daarentegen zjjn er wear andereD, die,
o zoo gaarne, willen werken in het alge
meen belang, o, zoo gaarne zich op den
voorgrond dringen, zich uitsloven in ver
gaderingen en vereenigingen, praten, ges-
ticuleeren, redevoeringen houden, overal
gebreken vinden en aanwgzen; zich be
schikbaar stellen om die gebreken te doen
verdwijnen, dikwjjls veel algemeen weten
te zeggen, in enkele punten ook wel
beslagen zijn, en daarnit afleiden, dat zij
alles weten en voor alles geschikt zijn. Zij
FEUILLETON.
Vervolg)
De oude vrouw sidderde bij de gedachte, dat
Graat Guido zich in zijn smart van het leven
zoude berooven. Al zag zij dan ook in den geest,
.tgenooten na een® zware beproeving weêr
vereenig toch erkende zij de tegenspraak niet,
fusschen haar natuurljjkeJ angst en zorg en de
voorspelling, a s zonde een overijld besluit van
Guido tot sehando maken, wat over hem be
schoren was.
De dankbaarheid, daarvoor, dat Guido haar
tegen Liechtenstein beschermd en in zjjn huis
opgenomen had, deed het natuurljjke gevoel
sterker werken, dan het vertrouwen op haar eigen
voorspelling, deed haar voor een nieuw ongeluk
beven, terwijl een onverklaarbare innige over-
tuiging haar zeide, dat het beeld, dat haar voor
spellende geest gezien had, werkelijkheid zou
worden.
Wlaska was nu juist geen waarzegster van
beroep, die haar handwerk zoolang had gedre
ven, tot zjj er aan gewoon was, zelf aan haar
kunst te gelooven. Zjj behoorde tot die naturen,
wier wonderbare gaven ons onverklaarbaar bljj-
ven, wier bestaan het verstand niet kan looche
nen, al blijft het ons ook raadselachtig, üroomen
en voorstellingen behooren tot het rjjk van het
onverklaarbare, ons verstand heeft daarom geen
maatstaf, om de grenzen te stellen, hoe ver de
hebben hunne vrienden en bewonderaars,
zijn vaak te goeder trouw en worden door
hun aanhang, ook omdat zij voor de een
of andere betrekking wel eenige geschikt
heid bezitten, op het kussen gebracht. Maar
dan gaat het hun vaak, zooals S t a r i n g
zegt:
In 't eind op hachljjk steil verheven,
O arme vreugd hij staart in 't rond
Om fluks weer naar een kruin te streven,
Gezien van breeder horizont.
Ja, zoo gaat hetZijn zij het eene ge
worden door hulp hunner vriendendan
bewijzen deze vrienden hun of zij bewijzen
bet zich zeiven dat zjj evengoed of nog
beter geschikt zjjn voor dien hoogeren post.
En dan komt de zelfzucht, hun egoïsmus
en maakt hen blind voor hunne eigene te
kortkomingen, blind voor de meerdere ge
varen voor de hoogere geschiktheid vau
andere personen en in plaats van beschei
den te big ven staan op dien tweeden rang,
waar zjj eene tamelijke figuur zouden kunnen
maken, trachten zjj zich naar voren te drin
gen en plaatsen in te nemen, waar zij zeer
zeker niet te huis behooren en zeer beslist
eene droevige figuur maken zouden.
Zelden echter gelukt het hun zoover te
komen. Men is over het algemeen nog wjjs
genoeg bij het verkiezen van leden voor de
hoogere Regeerings-colleges naar stand en
bekwaamheid te kjjken en de kennis in be
kwaamheid daarvoor vereischtzjjn heel
wat uitgebreider als zjj in hun waan zich
verbeelden. Wel echter gelukt het hun vaak
verdeeldheid te brengen in eigen partij. Hun
egoïsmus zoude wel willen, dat de partij,
wier belangen zjj voorgeven te dienen, zich
geheel en al dienstbaar maakte voor hnnne
plannen.
Doet die partjj dat nu eens niet, dan zjjn
zjj boos gekwetst in hun eigenliefde en
voeren oppositie, gaan door op den inge
slagen weg en bederven door hunne zelf
zucht de goede plannen hunner meer be
daarde en verstandige partijgenooten.
Maar niet alleen bjj enkele personen be-
blik van een voorzeggend- oog, van een bijzonder
daarvoor begaafde natuur kan gaan het bemerkt
alleen het bedrog als de betreflende een handwerk
van een bekwaamheid maakt, die hem zelf on
verklaarbaar is, waarover hij nooit meester kan
worden, wier willoos werktuig hjj zelf is.
Zulk een willoos werktuig was Wlaska, daarom
sidderde zjj ook altjjd voor die, welke zjj lief
had, trots de voorspellingen, welke zjj hun in
oogenblikken had gedaan als de geest over haar
was vaardig geworden, als hare lippen wat had
den gesproken, dat haar profetisch oog in een
droombeeld had gezien. Ons boeit de bekoricg
van het wonderbare, maar hoe meer wjj toegan
kelijk zjjn geweest voor den droom van het
geheimzinnige zooveel te bitterder is de ont
goocheling.
Max stiet de oude vrouw met afschuw van
zich, het bloed kookte hem bij de gedachte, dat
hare voorspellingen zjjn verwachting had gesterkt,
hem tot zalige droomen had verleid, dat hjj
misschien, als hem niet de gedachte, dat het
voorspelde geluk nu moet komen, zorgloos had
gemaakt reeds gisteren berichten zon inge
wonnen hebben, waar Maria zich ophield, dat
hjj dan misschien nog tjjdig genoeg gekomen
was om haar te waarschuwen, want hjj had toch
onderweg reeds gehoord, dat de Turken op
Weeuen aanrukten.
"Weg van mjj,// sprak hjj met barsche stem
els van wilde woede bezeten, met de gansche
bitterheid van zjjn groote smart, «ik wilde dat
ik u nooit gezien, nooit het vergift van die
waanzinnige hoop gedronken had!/»
//Wat is dat daar?// vroeg een
staat de zucht om alles voor zich te nemen
en niets aan een ander te gunnen, zjj strekt
zich somtijds over geheele groepenover
politieke partgendie alles naar zich toe
willen trekken, Kamerzetels, betrek
kingen etc. en die niets of zoo min
mogeljjk aan andere bevriende partgen gun
nen, al moesten deze hun ook met hand en
tand steunen om hun het begeerde te doen
bereiken.
Datdeze zelfzucht hun vaak kwade par
ten speelt, is honderde malen aangetoond
en toch bljjven zjj denzelfden weg bewan
delen en schijnen zich niet te storen aan
het onheil dat hun egoïsmus sticht.
Engeland.
Bij het vertrek van koningin Victoria
uit Ierland, heeft Hare Majesteit de Lord-
mayors van Dublin en Belfast den titel
geschonken van Baronet en den burgemeester
van Cork is het Lord-mayorschap verleend.
De Koningin heeft verklaard, aangename
dagen in Ierland te hebben doorgebracht.
Het Iersche volk heeft, getrouw aan zjjn
voornemen, een eerbiedige houding aange
nomen. Hare Majesteit welwillend bejegend,
maar meer ook niet. De geestdrift h8t offi-
cieele vreugdebetoon buiten rekening gela
ten was zeer zwakjes en indien bij de
organisatie van dit reisplan inderdaad eenige
politieke bjjbedoeling heeft voorgezeten, dan
lieeft het uitstapje zeker niet de schitterende
resultaten gehad welke men zich daarvan
te Londen had voorgesteld.
Nog dezer dagen had te Waterford een
groote meeting plaats waarop John. Red
mond het agrarische vraagstuk procla
meerde tot de basis van Ierland's eischen.
Tusschen Engeland en Ierland is alleen
dan vrede mogeljjk, verklaarde hjj, wanneer
de eigendommen, tot heden toe in bezit
gehouden door de landlords, worden in
handen gesteld van de pachters.
Frankrijk.
Op het Tentoonstellingsterrein te Parjjs
heeft Zondagzooals wij gisteren onder
laatste berichten mededeelden, een vreese-
ljjk ongeluk plaats gehad door het instor-
stem. Een man trad het paleis binnenaan
wien men zien kon, dat hjj gewoon was, met
jjzeren wil bevelen nit te dealen, en dat een
smartelijke stemming de anders strenge, maar
toch welwillende uitdrukkingen van zjjn oogen
had verduisterd. De portier boog eerbiedig.
//De jonge man," sprak hjj, //begeert Graaf
Guido te spreken, Excellentiemaar ik durf
niemand aandienen, ook schjjnt mjj de jonge
man u
De portier sprak eenige woorden zacht en
wee» met den vinger naar zjjn voorhoofd.
//Wie zjjt u en wat is uw verlangen vroeg
Graaf Rudiger Mrx, terwjjl hij hem aandachtig
opnam.
//Ik ben een man, die onder de sabels der
Turken wil sterven, GeDerttalsprak Max.
//Zend mjj op een verloren post, zoodat ik mjjn
bloed daar kan verkoopen.//
//Daartoe is raad.u
//Hoort hem nietschreeuwde Wlaska. Hij
is van uw geslacht. //Behoed hem in zjjne
vertwijfeling.//
//Breng die 0ude weg 1// riep Rudiger den
portier toe.
//Ik heb geen tjjd om dwaas geklets aan te
hooren.Hoe heet gij?// zoo wendde hjj zich tot Max.
</Ik kan lieden gebruiken die hun leven moe zijn.//
//Max Sundacker.a
Graaf Rudiger lachte. Hjj zag, dat Wlaska
terug was gegaan, om door gehoorzaamheid, ge
weld te voorkomen, maar hare blikken waren
toch neg smeekerid op hem gericht. Hij had
van haar voorspellingen en van Max gehoord,
Guido was immers zjjD neet, en de nieuwsgierig
ten van een brug, dat nog al opschudding
heeft veroorzaakt.
Deze brug verbond het terrein van het
Champ de Marsover de Avenue de Saf-
fren heen.
Het was een. elegant gebouwde verbin
dingsweg, zóó lichtdat enkele Parjjsche
bladen reeds hun bezorgdheid erover had
den uitgesproken en de stadsarchitect B i-
n e 1 verboden had de houten stutten en
schragendie er nog onder stonden, weg
te nemen. Niettemin was men'gisteren daar
toe overgegaan en dat nog wel 's middags,
toen een breede stroom wandelaars, uit de
wjjken Javella en Grenelle komende, zich
onder de brug door bewoog. Bij het weg
slaan van de laatste stutten stortte de brug
in. Vreemd genoeg werd geen der werk
lieden gewond, maar niet minder dan acht
personen die onder de brug wandelden
kwamen onder het puin om het leven. Er
is een Hongaar bjj, overigens zjjn het allen
Franschen een echtpaareen meisje van
14 jaar en vier mannen. Ook werden ver
scheidene personen gewondeen veertig
tal zegt menonder wie een soldaat die
op wacht stond.
'8 Avonds werden de muziekuitvoeringen
op het terrein afgelast. De prefect van po
litie Lép ine was juist bezig verschil
lende inrichtingen op het terrein met het
oog op de veiligheid te bezoeken en had
reeds sluiting van eenige gelast. Het is een
treurig ongelukmaar men betreurt het
niet, dat het zoo in het begin der tentoon
stelling gebeurd iswant de waakzaam
heid zal nu des te grooter zjjn.
België.
Zondag is te Brussel door de socialisten
eene groote betooging gehouden voor de
werkmanspensioenentegen het ontwerp
der Regeering. Uit het geheele land waren
vertegenwoordigers gekomen.
De oud-minister V anden peer e-
boom zal zich niet geheel aan het open
baar leven onttrekken, maar een senators
zetel voor West-Vlaander en aannemen.
Oostenrij k-Hongar ije.
Te Weenen wordt druk gesproken over
het willen verjjdelen van het huweijjk van
den Kroonprins aartshertog Frans Fer
dinand met gravin C h o t e k. Er zouden
geen bezwaren geopperd zjjn alsdeAarta-
vorschende blik welke hjj op Max richtte echeen
bjj het uitzicht van Max bevrediging te vinden.
//Ah,// sprak bjj//gjj zjjt de jonge goud
smid, vau wien ik heb hooren vertellen. Nu er
is gelegenheid genoeg om te toonen, of u wer-
keljjk bloed in uw aderen hebt, op den naam
komt het niet aan. Volg mjj I"
Daarmede ging hjj de trap op. Max volgde
en de oude waagde het, om hem aehter zjjn
rug te volgen.
//Er waakt iemand over prinses Liechtenstein,
fluisterde zij. Vertouw op God \u
Graaf Rudiger was gekomen om zjjn neef, van
wiens ongeluk hjj gehoord had,aan de vertwjjfeling
en smart te ontrukken, door hem aan zjjn plicht,
jegens Keizer en vaderland te herinneren. Guido
opende hem da deur toen hjj zjjn stem herkende
en de onverwachte, verrassende aanblik van de zoo
lang verdwenen Sundacker, was op hem van bjj.
zondere werking. Hjj wist immers Van de woorden
van Sundacker, die hjj tegen Maria had gesproken
en zag ook de voorspelling van Wlaska vervuld,
dat Sundacker terug zou zjjn, als de halve maan
voor Weenen was geplant. Hjj zag in Max iemand,
wien een geljjke smart als hem het hart verscheur
de en het was alsof deze plotselinge,terugkeer hem
hoop gaf, want het was immers voorspeld, dat hjj
zjjn beminde zonde krjjgen en werd Maria gered,
zoo kon hjj gerust verwachten dat Eleonora niet
voor hem verloren zoude gaan. In het eerste oogen-
blik scheen het Gnido, als bracht Max reeds hoop
volle tjjding, de smarteljjke trekken brachten hem
wel uit jde dwaling, maar de vonk der hoop wekte
hem tot nieuw leven. Guido wierp zieh aan de
borst van Sundacker. Wordt vervolgd
meuren
AGITB 3KA WOU AGITATE.
60
eigen
