NIEUWE
agBlaó voor cTlooró'on &uiö~<3Collanó.
Zedelijke verbetering.
mL_
- "t1
No. 4492.
Zaterdag 10 Mei 1900,
25ste Jaargang,
De Verloren Zoon,
T
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BIJ BS A IT: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
Van
1—6 regels 50 Cent
regel meer?Vi
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Daarnaar te streven is de plicht van elk
oprecht christen. Maar dat streven naar
zedelijke verbetering van het menschdom
zit niet alleen in het naar de kerk gaan
en daar zjjn godsdienst te betrachten, neen,
dat eischt ook trouwe plichtsbetrachting in
de samenleving op staatkundig gebied.
Wie oprecht streelt naar zedelijke ver
betering, waar dan ook aan te brengen
of te bevorderen, betracht zjjn H. Gods
dienst en komt op voor zjjn beginselen in
het openbaar.
In het openbaar? Juist dat is't wat wij
hebben moeten bjj de Herstemming voor
een lid van de Staten Generaal op a. s.
Maandag. Naar de stembus moeten wij
Katholieken gaan. Naar de stembus allen
zonder uitzondering.
Er wordt geklaagd over eene toenemende
verwildering van zeden ontstaan door een
godsdienstlooze opvoeding en een onderwijs
zonder God. Wilt gjj daarin verbetering?
Ga dan a. s. Maandag naar de stembus
en stemt een man, die u een waarborg is
van trouwe plichtsbetrachting in- en bui
ten de Kerk, die humaniteit en vooruit
streving naar verbetering in het maatschap-
peljjk samenzjjn der menschen weet te
paren naar den grondslag waarop zedeljjke
verbetering in het openbaar leven moet
rusten.
Het zekerste en eenige doeltreffende mid
del om degeljjke en humane regeerings-
personen te krjjgen, is naar de stembus te
gaan en uw stem uit te brengen op den
candidaat der R. K. Kiesvereeniging Jhr.
Mr. van Asch van Wijck. Zij, die in
het gareel loopen der zoogenaamde neutrali-
teitsvrieuden verzuimen een hunner voor
naamste plichten te behartigen.
Het kan voor de Kiezersdie het ge
wicht der a. s. Herstemming begrjjpen, niet
moeiljjk zjjn, om tusschen de twee candi-
daten een keus te doen. Elk eigenbelang
of vriendschapsdienst moet hier wjjken voor
Red a c t e ur-0 i t g e v e r,
W. KAPPERS.
feuilleton.
Vércola)
Na drie nachten, schreef de bode en dan
ion hjj antwoord halen. Hoe gaarne was zjj met
hem gevlucht en had haar leven gewaagd, om
de atad te bereiken. Maar zulke gedachte was
eene waanzinnige dwaasheid geweest, de wachters
der kamers bewaakten de tenten, en deze stonden
midden in het leger. En al ware here vlucht
als door een worder gelakt, dan zoude het zeker
het tegendeel bewerkt hebben van wat zij beoogde.
Kara Mustapha zou in zjjne woede het eerst de
Christinnen gedood hebben, en dan het geheele
leger tot een algemeenen storm hebben aange
dreven. Wilde zjj haar zoon en zjjne geloofsge-
nooten in waarheid helpen, dan moest zij geen
middel onbeproefd laten, haar gemaal in het
besluit te sterken, Weenen tot de overgave te
dwingen en de ontevredenen, die den aanval
vorderen, het hoofd voor de voeten laten leggen
kwam dan geen ontzet, moest Weenen capi-
tuleeren, dan had zij toch neg de hoop, het
leven van haar zoon te redden 1
DKIE-EN-T W1NTIG8TE HOOFDSTUK.
h*t JlMulbt,
Wjj gaan in onze vertelling eenige dagen terug.
Een kleine dappere schaar Keizerljjke troepen
de groots zaak. Wij zoudea het betreuren
als Katholieke Kiezers zich onverschillig
toonden en t' huis bleven van de stembus
of hun naam leenden om den candidaat der
tegenpartjj te steunen.Wij, Katholieken, zjjn
verplicht de rechterzijde in de Tweede Ka-
mep te helpen versterken en dat doen wjj
niet door een doctrinair-liberaal candidaat
te steunen die voor ons al even gevaar
lek is als al die politieke levenmakers, die
onze maatschappelijke instellingen willen
omverwerpen om op de puinen een onmo-
gelijken toekomststaat te stichten, gegrond
vest op enkel willekeur en dwang.
Het doel der liberalen is vast te houden
nan de Staatsruif, voldoening te schenken
aan eigen belangen en terzelfder lijd werk
zaam te zjjn om onze positie in het hooge
Regeeringscollege op het Binnenhof te
's Gravenhage te verzwakken. Geen enkel
Katholiek, die zijn plicht als staatsburger
begrjjpt, kan noch mag zijn stem geven ten
voordeele onzer tegenstanders op politiek
gebied. De alleenheerschappij der liberalen
ban a. s. Maandag bjj den stembusstrjjd ge
broken worden.
Op dan Katholieke Kiezers In geweten
moogt ge geen anderen candidaat stemmen
dan den heer Jhr. Mr.T. A. J. van Asch
van Wfck.
Hjj is de candidaat uwer Kiesvereenigiug,
voor wiens zegepraal wij allen moeten wer
ken, in het belang van het algemeen wel
zijn en in het belang van den zedeljjken
en stoffeljjken vooruitgang des lands.
B 1 T E N L N 11
Duitschland.
In de Königetrasse te Erbelfeld heeft een
hevige ontploffing iu de fabriek van Ka r 1
von Bauer, deze inrichting met den
grond geljjk gemaakt.
Reeds op vrij grooten afstand konden de
drommen menschen, die door den enormeu
slag verschrikt hun woningen hadden ver
laten een denkbeeld krijgen Yan het ge
weld der explosie.
had de woedende bestorming van een troep Tur
ken afgeslagen, maar de overwinning was duur
betaald met kostbaar b'oed.
Guido v. Starhemberg verbond zooeven de
hevige bloedende borstwonde van zjjn vriend
en wapenbroeder Sundacker. Max had zich voor
hem opgeofferd, hjj had hem uit een bende
Turken verlost, die hem reeds hadden omsingeld.
//Het is heden mjjn verjaardag,// had hjj nog
voor het gevecht met gerustheid gezegd,/heden
durf ik alles wagen, want het lot, dat mij reeds
uit vele gevaren gered heeft, zal mjj heden, nu
ik mijn dertigste jaar heb bereikt, es de raadsels
en geheimen, die mjjne geboorte omhullen durf
openbaren, niet in den dood voeren.
Het scheen als had hjj slecht voorspeld,
want hjj lag als levenloos daar en rochelde
alleen bjj tusschenpcozen de wonde scheen
doodeljjfc ie zjjn. Msx Sundacker had niet alleen
het vertrouwen en de bewondering van zjjn
minderen verworven, maar ook hunne liefde.
Onvermoeid in den dienst, onverechrokken kool-
bloedig en voorzichtig in het gevecht, daaibij
bekwaam in het hsnteeren der wapenen, telde
hjj in den strjjd voor meer dan 10 anderen,
maar hjj deelde cok zjjn brood met ieder hon
gerend soldaat, bjj zorgde voor zjjn ondergeschik
ten zonder aan zien zelf te denken. Het was
daarom een treurige stoet, die den gewonde
naar de stad bracht-
Meester Bockel, die toevallig den stoet tegen
kwam, wilde niet toelaten, dat men hem ergens
anders bracht dan in zijn huis. Hjj vorderde
dat met ware drift en men gaf hem gaarne
zijn zin, daar ook reeds het slot der Starhem-
Ovaral waren tot zelfs op de 3de en 4de
verdieping de ruiten gesprongen.
Een beeld van ware verwoesting toonde
echter de plaats des onheils zelve. Het ge
heele fabrieksgebouw was in ééo grooten
puinhoop veranderd.
Zware balken als glas afgeknapt, ver
wrongen macninedeelenstukken van ke
tels enz. lagen in treurige wanorde door-
eengeworpen, terwjjl dikke rookwolken nu
en dan dit alles aan de blikken der nieuws
gierigen onttrok.
Een der firmanten, die zich bij een der
magazijnen bevond, werd door den gewel
digen druk op den grond geslingerd en ver
won dde zich ernstig.
Niemand werd gedood, doch 10 arbei
ders werden allen zwaar verwond, en naar
het ziekenhuis gebracht.
Het is een vreeselijke verwoesting ter-
wjjl de oorzaak in het duister ligt.
Frankrijk.
De veertien nieuw gekozen nationalisti
sche gemeenteraadsleden van Parijs hebben
een uitstapje gemaakt naar San Sebastian,
waarP aulDéroulède zich in ballingschap
bevindt. Zij hadden den waggon van den
trein, waarmede de reis naar Spanje werd
gemaakt, met anti-joodsche en nationalis
tische opschriften beplakt.
Het weekblad de Antijuif is tot frs.
500 schadeloosstelling veroordeeld, te be
talen aan elk der klagers, wier namen het,
als Israëlietische winkeliers, aan de kaak
gesteld had met den raad om niet bij hen te
koopen. Dit maakt een bedrag van 50 X^OO
frs 25.000waarbjj nog komen eenige
hoogere schadeloosstellingen aan erger be-
leedigde personen.
Amerika.
Het program van de democratische con
ventie in South-Carolina, die Bryan steunt
als candidaat voor het presidentschap, keurt
de buitenlaudsche staatkunde van president
Mc. K i n 1 e y af; verklaart, dat de houding
en het optieden van Engeland tegenover
Transvaal veroordeeld moet worden door
allen die zelfbestuur voorstaan, en protes
teert tegen de houding der Regeeriug, die
niet haar diensten aanbood tot bjjlegging
van den strijd.
Volgens een telegram uit New-York heeft
het Gezantschap van de Zuid-Afrikaaasche
bergen evenals andere paleizen met gewonden
en zieken was opgevuld.
Kolschitzki had bjj Bockel veel en gaarne
verteld van den roem, die Sundacker zich had
verworveD, Aloisia zag hem dubbel zoo vrien-
deljjk aan, toen hjj zonder njjd, met warmte van
den man sprak, die, zooals hjj vertelde, door
Guido bemind werd als een broeder en naar
het verhalen van de lieden niet alleen uitzag
als een Starhemberg, maar wel degeljjk een
Starhemberg was.
Het was verklaarbaar, dat Max, sinds den
tijd, dat de Turken voor Weenen lagen, niet
meer bjj Bockel in huis was geweest, hjj was
nu immers Keizerlijk officier en had dienst bjj
dag en bjj n&ciit, welke hem geen tjjd liet, om
bezoeken af te leizgen. Aloisia had zich er ech
ter reeds aangewend, hem te behandelen als
iemand, die in andere kringen tehuis behoort,
andere aanspraken durfde maken, als toen hjj
neg bjj hen was.
Zjj had het reeds*lang geraden, dat hij een
andere beminde, zjj wist nu, dat hjj diep on
gelukkig was geworden sinds den dag waarop
de Turken het klooster Neuburg hadden in
brand gestoken en heden bracht men hem als
stervende in huis.
We behoeven het nauweljjks te zeggen, dat
de verwonde geene betere verpleegster zoude
kunnen gevonden hebben, als haar, maar dat
zoude nog weinig geholpen hebben, daar er reeds
gebrek was aan artsenjjen en de dokters hst
reeds overdruk hadden met de verwonden, als
er geen buitengewone hulp was gekomen.
De oude Wlcska Barkoi verscheen, alsof zjj
Republieken krachtig geprotesteerd tegen
de jongste Engelsche telegrammen uit Zuid-
Afrika, vooral tegen het bericht dat Steyn
met zijn zweep op ongehoorzame burgers
ingeslagen zou hebben. Fischer verze
kerde nadrukkelijk dat de Boeren zich nooit
zullen onderwerpen, al worden zjj verslagen.
Van Hoeven, de voorzitter der Ame-
rikaansche commissie van ontvangst, heeft
daarop geantwoordHoewel rjjke bewoners
van New-York, die hun dochters wegschen
ken aan Engelsche edelen, tegen u zjjn, is
het volk der Unie vóór u. Heden ontvangt
het Driemanschap het eereburgerschap van
New-York; vervolgens vangt een rondreis
door de Staten aan, die tien weken zal
duren.
Engeland.
De Daily Express vertelt een spion te
hebben uitgezonden om op de Maasdam
waarmede het Zuid-Afrikaansch gezantschap
van Rotterdam naar New-York vertrok,
de Zuid-Afrikaansche Heeren uit te hooren.
Deze spion heeft een verhaal gegeven, dat
dadeljjk denken doet aan bedrog, vooral
de beweerde erkenning door de deputatie, dat
de Boereu evenveel menschen verloren als
de Engelschen en volstrekt geen hoop heb
ben op den uitslag van het bezoek aan
Amerika, zoowel als over den uitslag van
den oorlog.
De rest der mededeelingen van den spion
is buitengewoon onbelangrjjk of verouderd.
De hongersnood in Indië neemt steeds
vreeseljjker proportion aanterwjjl de vo
rige maal de nood veel minder was, had
het publiek al zeer spoedig 1 millioen
bijeengebracht, doch nu bedraagt het Man-
sioen House Fonds nog slechts 236,000.
Zooals mjjn Indische kennis in ons ge
sprek al voorspelde, komt de cholera na
hare verwoestingen voegen bjj die van den
honger. Daar de menschen in de gouver
nementskampementen, wegens de besmet
ting, niet bijeen mogen bljjven, worden ze
gedeeltelijk onbereikbaar, gedeeltelik zeer
moeieljjk bereikbaar.
Dientengevolge kan na nog slechts san
51/,millioen Ijjders voedsel verstrekt worden
en dat terwjjl er 60 millioen wonen in de
districten waar de hongersnood heerscht.
Een staaltje van de fijngevoeligheid
en beschaving van de Engelsche pers, geeft
het Perskantoor van het Algemeen Neder-
landsch Verbond te Dordrecht, dat aan de
was geroepen, nog voor dat Guido bevel had
gegeven, haai te halen, zjj verbond de wonde,
nadat zjj er balsem had opgestreken, maar het
Amulet, dat zjj nn aan zjjn hals gewaar werd,
scheen haar meer te interesseeren dan de wonde»
Ook vond zjj een zjjden doekje met vreemde
ignren, dat Max op zjjn horst had bewaard.
//Dat is het,# riep zjj, «dat zal voor hem
getuigen. Geloofd zjj Godl Wat ik in den geest
heb gezien, zal waarheid worden, ook voor de
lieden die dan nog twijfelen.#
//Wat helpt dat, als hjj moet sterven!# snikte
Aloisia.
//Laat het kleinood zitten, denk er aan hem
te helpen, hem te redden.#
#Wat in het boek der toekomst staat, moet
vervuld worden,# sprak Wlaskaj #heb ik met
in den geest gezien, dat hjj het wapen der
Starhembergen op zjjn schild draagt en eene
Prinses de Myrte in het haar vleeht? Ik vrees
niet voor sjjn leven, hjj zal genezen.#
Aloisia zat met haar moedor en Wlaska alleen
aan het bed van den zieke, de mannen waren weder
weg gegaan naar de plaats, waar hun de plicht riep:
Daar luidde een klokje en gevolgd door een mis
dienaar, trad de oude eerwaardige Bisschop Kollo;
nitz binnen om de laatste H. Sacramenten toe té
dienen. Even onvermoeid als Graat Badigerv.Star
hemberg voor de verdediging der stad zorgde, even
zoo opofferend vervnlde de Bitsehop (later Kardi
naal) Graaf Leopold Kollonitz den plieht van zjjn
heilig ambt, hjj moedigde de strjjders aan in den
oorlog, troostte en zegende de stervenden, hjj be
zocht de verwonden en de door zware ziekten aan*
getaste kranken; (Wordt vervolgd.)
M
BRUT.
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. j
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
PRIJS DBR ADVBBTBNTIEN.
AGÏ.TB MA NOW
AGITATE.
75