NIEUWE
oord
en SCuid-dCollanó.
Het loflied der natuur.
No. 4499.
Dinsdag 29 Mei 1900,
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
BUITENLAND.
Afzonderlijke nummers. <0.03
Dit blad verschjjnt
degelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUBE&U: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels 60 Cent
Elke regel meer71/.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte}
AGITE MA VfOTSt AGITATE
D i e as t a a n b iedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Wat lustig leven in heel de natuur, zoo
langzaam en toch zoo op eens in 't lente-,
neen in 't zomerkleed gestoken.
Wat vreugdevol gejuich, du 't eerste
zonnelicht dat warme, dat weldoende zon
nelicht uitschiet zijn bundels van stralen,
over weide en veld, over bosch en akker,
over stad en dorp.
De lammetjes blaten in heide en weide.
De vogels tierelieren in het geboomte.
De kevers zoemen over de veelkleurige
veldbloemen, trillend in de gevoelige voor
jaarslucht, opgedragen naar omhoog, naar
de heerljjke zon die alles met hare koes
terende stralen schijnt lief te hebben.
Is dat niet één groot gedicht?
Is dat niet één rijkdom van poëzie
En dat gebeurt nu al sinds God de
wereld schiep, sinds duizende, duizende jaren.
En sinds duizende, duizende jaren dankt
die schepping haar souvereinen Opperheer.
Helaas, brengt alles in de natuur aan
God eene dankbare hulde, de koning der
schepping vervult zgn plichten van erken
telijkheid dikwjjls maar al te slecht.
Hjj genoot van al het schoone en het
goede en hp erkende niet, van wien hij dat
alles had.
Integendeel hjj verbande de gedachte
aan God maar al te veel uit hoofd en uit
hart.
Maar de straf bleef niet uit.
De groote machinerie der maatschappij
kan niet blijven werken, als God niet ge
huldigd wordt als hare beweegkracht.
Welnu, God wordt daaruit gedrongen
Daarom stoot zjj, daarom schokt zjj.
Denk u te midden van de majesteitvolle
stilte van den heerlijken zomernacht.
De natuur 'sluimert onder den reusach-
tigen met sterrengeschitter bezaaiden blau
wen mantel.
Of denk u den vroegen lentemorgen de
natuur ontwaakt in pracht en glorie.
Maar op eens, daar komt stoornis in die
FEUILLETON.
{Vervolg)
Zoo wu dus het plan van den Pool het sla
gen nabij. Kolschitzki zou de negerin spreken
6,1 .7°D ?00r kaar aan Avescha de boodschap
BeE|v?D* at \aar °pdracht was vervuld.
issa wachtte hem in de nabijheid, om ham
een weg te wqzen, waarlangs hij kon ontsnap
pen, als hq ifln werk had volbracht. Als do
aanklacht door den Pacha was ingediend, dan
was Said verloren, of men Kolschitzki later
vond of met de Groot Vizier moest bjj de
stemming welke m het leger was, wel recht
doen, wilde hjj zich voor openlijke muiterij vrij
waren.
Alles gelukte wat de Pool berekend had. Hjj
verrichtte zjjn hokuspokus op de wjjze zooals
de Pacha, hem verteld had, hjj sprak zjjn kwak-
zalvcraohtige formulieren, de negerin liet ziub
in den vinger snjjden, nadat zjj een briefje van
Dione en de haarlok van Maria had afgegeven.
Toen hjj op de wjjze, zooals geheimzinnig
tooverkunst het vorderde, de kruiden had ge
kookt, zeide hjj met opzet op luidea toon, dat
Said den Ulema door geheime boden had ver
zocht, in het leger te komen om de soldaten tegen
den Groot Vizier op te zetten.
"De heilige man heeft echter ge wei gard,"
voer hjj voort, "hjj voorspelt dat het den Islam
ongeluk zoude aanbrengen, als men doorplun-
heilige stilte, of een wanklank in dat schoone
morgenlied der vogelen.
't Is de stoomfluit van den nachttrein,
die met zijn slaperigen machinist, met zjjne
doodvermoeide conducteurs, met zijn dom
melende remmers de wacbteis en wach-
teressen opschrikt.
Opschrikt in hun wachthuisje, dat, o zoo
lief zeggen de mevrouwen in de eerste-
klasse coupé staat midden in het veld.
En denk u dan eens dat die menschen
op den trein of in dat wachthuisje soms
zestien uren dienst hebben.
Dat is zestien uur op de machine schok
ken en trillen, of rammelen in de bagage
wagen of stommelen in de remstoel, of vlie
gen van den middagpot in dat o zoo lieve
huisje naar de sluitboomen aan den overweg.
Is dat alles soms in harmonie met het
heerljjke lentelied der natuur?
Is het in harmonie dat die voorbijspo-
rende passagier niets afweet van de noo-
den in dat tlieve» wachthuisje geleden of
ten minste dat ze er zich niet om schjjnt
te bekommeren.
Immers neen
Evenmin als bet in harmonie zou zjjo,
dat achttien of twintig uur werktjjd regel
was in de meeste bedreven, omdat het stil
staan der machines renteverlies voor den
eigenaar is.
Dat vrouwen en kinderen zoo goed als
mannen, verlaagd zouden worden tot rus-
telooze bjjloopers der machines;
of wat goed, wat edel, wat schoon is,
in den arbeider, besmet, verwelkt, vernie
tigd mag worden in den walm der schoor-
steenen.
De overheid, die niet aan God zich stoort,
komt er zoo gemakkelgk toe zjjn onder
geschikte te verlagen en hem onrecht aan te
doen want die overheid werpt ook weg
en stoort zich niet meer aan de regels, die
Gol haar geeft, die Hij haar oplegt.
Maar ook de ondergeschikte heeft vast
te houden aan God die hem zjjn gedrag
tegenover de overheid voorschrijft.
dering en brand een stad verwoestte, die be
stemd is, om de hoofdstad te worden van het
nieuwe rjjk. Evenals de voormalige Soplmkerk
in Stamboel een prachtige tempel van Allah is
geworden, zoo zal ook de halve maan op de
Stephanuskerk schitteren, men moet de stad tot
de overgave dwingen, dan zal uit haar een
twaade Stamboel verrjjzen, heeft man echter
geen geduld te wachten tot Allah de stad aan
de geloovigen overlevert, dan zal dat ongeluk
aanbrengen."
"De bode van Said," besloot Kolschitzki zjjn
rede, //heeft echter reeds een anderen Ulema ge
vonden, die zich voor den heiligen man wil
uitgeven en het leger in opstand zal brengen
tegen den Groot-Vizier. Morgen kan hjj reeds hier
zjjn. Waarschuw den Vizier, Said tracht hem te
doen vullen."
"Zeg hem zelf, wat gjj gehoord hebt,// sprak
de negerin,//hjj zal u een kameel met goud beladen
tot belooning schenkeu.//
//Hoe zou ik het durven wagen hem te naderen!
Ik blijf hier in het leger wachten tot hjj mjj
roept."
I)e Pacha trad naar ben toe.
//Ga, sprak hjj tot de negerin, ik zal dezen
man in de teut van den Vizisr brengen. Wees
niet vertoornd op mjj," wendde hjj zich tot
Kolschitzki, "ik houd mijn woord, de beloonicg
zult gjj hebben, maar de wraak op Said gun
ik niemand. Wacht op mjj, ik wek Kara Mus-
tapha, het gevaar is grooter dan gjj denkt. De
ooren van Said hooren scherpbespeurt hjj
verraad, dan is hjj ons voor. De Janitsaren heeft
hjj op zjjn hand en da troepen morren, een vonk
Hij heeft niet tegenover zjjne overheid
te gaan staan met gebalde vuistof met
geweld te eischen en af te dwingen wat
hem niet gegeven wordt.
Hij heeft haar te eerbiedigen als van
God gewild, en door God gesteld hjj heeft
haar te gehoorzamen.
En eerst dan, als de overheid het Gods
gebod weer volkomen beoefent<hebt el
kander liet;»
en eerst dan, als de ondergeschikte het:
«weest uwe overheid onderdanig» weer in
praktjjk brengt;
zal de mensch met een onbevangen borst
kunnen deelen in het heerljjk schoon lof
lied dat de natuur tot zjjn Schepper zingt,
dat de lammetjes blaten, dat de vogels tie
relieren, dat de kevers zoemen. MC.)
Duitschland.
De Duitsche Kroonprins, die volgens fa-
miliegebruik een ambacht moet leeren,
heeft het vak van letterzetter en drukker
gekozen. Ook keizer Wilhelm kan den
zethaak hanteeren.
Te Hamburg wil eene Commissie uit
den Senaat en de Burgerschap 7 millioen
Mark bestemmen voor de onteigening van
het havenkwartier, om er een ruimere en
gezondere wjjk te doen bouwen.
Italië.
Uit Rome deelt men ons mede, dat Don
derdag-voormiddag in de Sint Pieterskerk
de heiligverklaring heelt plaats gehad van
den gelukzaligen J. B. d e 1 a S a 11 e en
de gelukzalige Rita d'Acascia.
Het korps diplomatique woonde deze
verheven plechtigheid bij, alsook een groot
aantal bedevaartgangers, meer dan 60.000
personen waren in de St. Pieterskerk te
genwoordig.
Z. H. de Paus, omringd van een schit
terenden stoet van prelaten, werd op de
Sedia gestatoria gedragen.
Twee ongelukken hadden in de St. Pie
terskerk plaats. Een bedevaartganger uit
Genua werd door een beroerte getroffen,
en overleed kort daarna in het gasthuis
en mevrouw MarieRecorderuit Parijs,
in het kruitvat gebracht, kan de ontploffing
veroorzaken."
De Pacha ging naar de tent van den Vizier.
Na verloop van een half uur zochten eunuken
naar den Pool in Armenische kleederdracht, maar
tevergeefs. De getuigenis van den Pacha moest
echter wel voldoende geweest zjja, misschien
werd het wel door woorden van Dione en de
negerin ondersteund, want den volgenden mor
gen lag Said dood op zjjne legerstede. Men vond
aan zjjn hals het zjjden koord, dat den veroor
deelde om gedaan wordt als hjj dood is, tot be-
wjjs, dat het vonnis op last van den Sultan of
zijn plaatsvervanger is voltrokken.
A%n zjjn bed zat Ayeschs. Had haar wilde
wraak hem nog kunnen toeroepen, voor hjj stierf,
dat zjj hem dit graf had bereid Haar gelaat
was betrokken. Een oftar had haar wraak reeds,
maar daze was nog niet verzadigd. Zjj was na
weduwe, Dione triomfeerde. Dione.was gelukkig,
haar dochter leefde nog en zjj mocht hopen,
haar zoon weer te vinden, ter oorzake van wien
haar Sekina in het graf rustte.
(/De dag zal aanbreken, dat ook gjj uw hoofd
met aich kunt bestrooien,// mompelde zjj, /,dat
uwe heerlijkheid vergaan zal zjjn en rouw en
smart uw hart van bitterheid zullen doen over-
loopeu. De Christen heeft mjjn woord, maar als
da vloek iemand bereiken moet, dan treft bjj
hem nog aan den ingang van den tempel
VIJE-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
De Terugkeer,
Graaf liudiger v. Starhemberg had zjjn nach
telijke ronde gedaan, en wilde juist deLöwen-
die met haar zoon de plechtigheid bjjwoonde
werd door een omvallenden kandelaar licht
gekwetst.
frankrijk
De Regeering der Fransche Republiek
zal een wetsontwerp indienen tot ontbin
ding van de orde der paters Jezuïeten.
De President van de Fransche Repu
bliek heeft het aangekondigd bezoek aan
de Nederlandsche Afdeeling der Tentoon
stelling Zaterdag niet gebracht. Met het
oog op den Binnenlandschen toestand is dat
bezoek uitgesteld tot Woensdag.
De Nederlandsche sectie, met haar aarde
werk, haar porselein, haar goudsmeedwerk,
haar tapijten, glazen en menbelen, met de
zending van den architect Cuypers en
met het Hindeloper kamertje vormt het
meest complete geheel van Nederlandsche
kunstnjj verheid dat ooit in 't buitenland is
ten toon gesteld een geheel dat zelden
zelfs in Holland, zoo goed is gerangschikt.
Amerika.
Het Zuid-Afrikaansch Gezantschap geniet
te Washington buitengewone sympathie.
Talrijke leden van den Senaat en het Con
gres, en burgemeesters van onderscheidene
steden zjjn overgekomen, om met de Zuid-
Afrikaansche heeren te beraadslagen over
de organisatie van openbare bjjeenkomsten.
Het Gezantschap is uitgenoodigd die bjj
eenkomsten bg te wonen.
De Regeering is ongerust en de heer
Mc. K i n 1 e y kan er zeker van zjjn als
hjj met Engeland blyft heulen, hg uit den
zadel zal gelicht worden.De Regeering krjjgt
de overtuiging, dat het Boerenvraagstuk
gedurende de verkiezingen groote verras
singen zal veroorzaken, nu de Afgevaardig
den besloten hebben openbare bgeenkom-
sten te houden en de democratische partjj
geheel met de Boeren meegaat.
Engeland.
De Engelsche minister Chamberlain
heeft naar aanleiding van zgn wreedaardig
werk in Zuid-Afrika heel wat te hooren.
Een schriftkundige heeft zgn karakter uit
zgn handschrift bestudeerd en geeft er de
volgende verklaring van
Uit eenige regels schrift van den Engel-
schen Minister van Koloniën zou bljjkea
dat hg onbeduidend is. Een sprekend ka-
bastei verlaten, om zich ter ruste te begeven,
toen Leopold Bockel, die op het bolwerk op
post stondeen gedempte schreeuw uitstiet
Gnido v. Starhemberg, die als Adjndant zjjn
oom vergezelde, keek om en jjtde naar de post.
//Daar sluipt iemand,// fluisterde Leopold, op
een donker punt wjjzend, "ginds achter de steen-
hoopen is hjj nu, maar hjj is alleen,"
Rudiger kwam even zien.
//Een spion," zeide hjj, //laat hem wat naderbjj
komen en schiet hem dan-neer."
De gestalte van den sluipende werd plotseling
zichtbaar, zij teekende zich op de groote steen-
hoopenbesehenen door het eerste morgen
licht af.
"Hjj ziet ons vast," zeide Gnido, "maar het
is als wil hjj van het Tarksche kamp niet gezien
worden, anders was hjj niet op dezen kant van
de steenen geklommen."
"Mjjn God!# riep Leopold, "hjj wuift met
zjjn doek. Als dat Siephanns eens was
"Wie meent gjj!// vroeg Rudiger.
//S'.ephanus Kolschitzki, dien u naar den
Lotharinger hebt afgezonden. Hjj wenkt hjj
is het
"Bjj God," mompelde Rndiger, "indien het
de Pool is, dan hebben hem de heiligen be
schermd.//
Guido sidderde van verbaasdheid.' "Hjj komt
uit het Turksche kamp, riep hjj, o, wat zal ik
hooren
De gestalte kwam steeds nader, en reeds
spoedig kon men den Pool herkennen.
{Wordt vervolgd.)
HURliUSl
HfragBlaè voor
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p, 1,40
Voor het buitenland i c - 2,80
(OIR UT.
PHIJS DBS ADVEBTBNTIBN.
82
1