B 1 fï NE fi b A IS D,
Engeland.
GEMENGDE BERICHTEN.
papierfabrieken zullen gaan oprichten om
in hun behoeften te voorzien. De Augus-
tinusvereenigiDg van de katholieke bladen
van W6st-Duitschland is reeds met de op
richting van zulk een fabriek begonnen.
De papierfabrikanten hebben aan de
vereeniging van Duitsche uitgevers van
couranten en aan de leden van de papier
commissie uit de vereeniging een brief
geschreven, waarin zp de tegenwoordige
prijs verhooging trachten te verdedigen.
De Vereeniging van Uitgevers waar
schuwt de Fabrikanten tegen opdrpverp
van den papierprps, daar zp zich ten slotte
zeiven zullen benadeelen.
De berichten uit Ashanti zijn zeer zorg
wekkend. De Engelsche Gouverneur zit
nog altijd opgesloten in het fort van Com-
massie. Een atdeeling hulptroepen, bestaan
de uit Haussa'swerd uitgezonden om
den Gonverneur te ontzettenzij werd
bp Kwiosa door de Ashantpnen versla
gen. De Engelsche officier en vele zijuer
inlandsche soldaten sneuvelden.
Van het Oorlogsterrein in Zuid-Afrika.
De Engelschen hebben Johannesburg en Pre
toria in bun macht, zonder tegenstand van be-
teekenis heeft het leger van lord Roberts de
marsch van Bloemfontein naar Pretoria vol
bracht. Wat wilde ook de handvol Boeren nit-
veeren tegenover een leger van 200.000 man
Toch hebben de Boeren nog weerstand ge
boden waarover lord Roberts seintHet
grootste deel van het gevecht van gisteren kwam
voor rekening van Hamilton's colonne, die
ten westen van Johannesburg optrad om de rui
terij Tan French, die noordwaarts oprokte in
de nabijheid van den straatweg naar Pretoria te
ondersteunen. Hamilton vond den weg door
de Boeren versperd zij hadden 5 K.M. ten zui
den van den Rand sterke stellingen op kopjes
ingenomen, met verscheiden stukken geschut.
Hamilton tastte hen dadelijk aan en het
gevecht duurde tot ca het invallen der duister
nis. In den loop van het gevecht dreven de
Gordon-Hooglanders de Boeren, die hardnekkig
tegenstand boden-, uit een stelling. Hamilton
bevindt zich nu te Florida ten westen van Jo
hannesburg. French staat eenige kilometers
verder noordoostelijk. De cavalerie, de bereden
infanterie en de 7e divisie houden de hoogten
ten noorden van de stad bezet, de 11e divisie
met het zware geschut ten zuiden.
Uit Newcastle komt bericht, dat de Engel-
schen ouder Lyttelton Vrijheid bedreigen
en dat 10.000 Boeren nog Langenek bezetten.
Waarschjjnljjk zullen de Boeren van Ermelo
naar Middelburg terugtrekken.
Bjj Senekal heeft een flinke Boerenmacht den
Engelschen verliezen toegebracht en generaal
Brabant meldt, dat twee zijner patrouilles
bestaande uit twee officieren en veertig man door
de Boeren afgesneden en gevangen genomen zijn.
De Daily Mail ontving uit Pretoria het be
richt, dat de Engelschen zonder verzet de stad
znllen binnenrukken.
President Kruger is heengegaan. De Bur
gemeester is gemachtigd de stad over te geven,
hij heeft de medewerking van een commissie tot
handhaving der orde, waarin de hooidrechter
Gregorowsky, Samuel Marks en L c-
veday zitting hebben. Alles is rustig, maar
een groote menigte staat op het kerkplein den
intocht der Engelschen af te wachten.
De Amerikaaneche consulvreezende voor
onlnsten onder de Engelsche krijgsgevangenen
te Watervalheeft er op aangedrongen om
twintig oflcieren op hun woord van eer vrij te
laten en naar de krijgsgevangenen te zenden
Lord R o s s 1 y n heeft de officieren vergezeld.
Na wij de Engelsche berichten overzien, dat
de Boeren om zoo te zeggen met de stille trom
Johannesburg en Pretoria verlaten hebben, staan
wjj verbaasd over zoo'n werk.
Pretoria wordt dus ni6t verdedigd met zijn
prachtige forten op streng wetenschappelijke wijze
door Duitsche genie-officieren ten koste van
millioenen aangelegd, de glad, ingericht volgens
alle moderne eisehen die tot eene verdediging in
tigd van oorlog noodzakelijk zijn, al de verde
digingswerken waaraan zooveel geld en offers
besteed zijn, worden niet ten nutte gamaakt I De
prachtige forten, met de mooie Creusot- en Krupp
kanonnen worden niet bedorven. Onbegrijpelijk!
Wat is er gebeurd? Zjjn er afspraken gemaakt -
of beloften gedaan.
Pretoria heette onneembaar Daar zouden de
Engelschen nooit binnen kunnen komen er was
voor drie jaar leeftochthet gesehut in de
forten schoot verder dan het Engelsche. En
zoo voorts. En thans zonder slag of stoot over
geven
Wie kan dat begrepen Of wachten ons ver
rassingen
Nu gebleken is dat zich nog overal, zelfs in
den OraEjeVrjjstaat, Boarencommando's bevinden
zou het wel eens mcgeljjk kunnen zijn, dat Lord
Roberts een gevaarlijk spel heaft gespeeld door
zijn snelle opmarsch naar Pretoria, want het
blijkt toch dat hjj nn, ver verwijderd van zijn
basis, omringd is door Boarencommando's.
Zij o de Boeren niet gedemoraliseerd, dan zou
den zij dat laten voorwaarts trekken van het
Engelsche leger wel eens als een krijgslist heb
ben kuDnen gebruiken. Ta zwak om een leger
macht als die tan Lord Roberts teikunnen
tegenhouden, zjjn ze zeker krachtig genoeg om
de Engelschen geweldige afbreuk te doen.
De Vrjjstaters zjjn nog in de geyechtslinies
dank de tegenwoordigheid van president S t e y n. I
Generaal Lukas Mejjer vergezelt president j
Kruger als militaire raadgever en generaal
Louis Botha beveelt het front. De krjjgsraad
heeft bepaald dat alle burgers die weigeren op
commando te gaan onderhevig zjjn aan verbeurd
verklaring van hun goederen.
Klerksdorp wordt versterkt. De commando's
concentreeren zich in da Westelijke districten;
Het is bast mogelijk dat de Boeren den mach-
tigea vijand de goudstad en hun hoofdstad on
beschadigd in handen lieten vallen, opdat de
Mogendheden nu tussehenbeide kunnen komen.
Is dit niet het geval dan kan de oorlog wel
eens opnieuw beginnen in het hartje van Trans
vaal op het hooge veld en in de bergen.
Enfant terrible.
Generaal Baden Powell dreigt een enfant
terrible te worden voor de Britsche Regeerkg.
Hjj heeft, in een toost op den verjaardag der
Koningin, dingen gezegd, die zeker de Minis
ters zonden doen wecschen, dat hjj nog maar
opgeborgen zat in Mafeking, toen hij niet veel
anders vertelde dan dat //alles wel// was.
In dien toost zei Baden Powell o. a.,
//In de vreugde over het ontzet zon ik een
toost kunnen instellen op Paul Kruger en
Cecil Rhodes te zamen. Op Kruger
omdat hjj die groote openbaring van het gevoel
der eenheid des Rjjks heeft verwekt, en op
Rhodes omdat hij do roode vaan is geweest
die den stier tergde tot den strjjd.
«Welnu, wjj hebben de roode vaan gezwaaid
en de stier is op ons losgekomen. Maar hij
dacht niet dat hjj omringd zou worden door
zooveel matadors en picadors als hem nn in 't
nauw brengen. De oude stier valt, verslagen,
op de knieën en in het strijdperk om ons heen
zien wjj als toeschouwers al de mannen en vrou
wen en kinderen van Engeland en zjjn Koloniën
zitten, met onze groote en geëerbiedigde Konin
gin esn het hoofd."
Die erkenning van //den held van MafekiDg,//
dat de kapitalistische toreadors den Transvaal-
tchen stier tot den aanval hebban getergd, is
in lijnrechten strjjd met de edelmoedigheids
betuigingen der Engelsche Staatslieden. Dat licht
der waarheid, door een zoo onverdachte hand
ontstoken, doet al de weefsels hunner mooie
woorden wegvlammen als dun gaas en stelt hun
ten toon in al hun uaaktheid, ook voor ande
ren dan «die lasterende buitenlanders.//
(N. vjd. D.)
Het Passiespel.
Het Beiersche dorp OberAsamergau, in het
mooi en vriendelijk dal rechts door den zoo-
genaamden Ettaler Mandel, links door den Kafel
waarop een kruis prijkt begrensd, trekt vele
bezoekers. En geen wonder nu het Passiespel
er begonnen ie. Men weet dat de vooretellingen
alle tien jaren plaats bobben; de eerste voor
stelling dagteekent van het jaar 1634. De in
woners van het dorp leven in de traditie van
het heerlijk spel.
Op de 4dagen dat gespeeld wordt is het erg
druk in het dorp. Maar het is geen lastige
drukte die vermoeit. Geen luidruchtig gezang,
geen rumoer, 's Avonds voor den dag dat het
spel begint trekt het muziekkorps door het dorp,
de klokken worden geluid en vreugdeschoten
worden gelost. Allen, inwoners en bezoekers, ge
raken in gepaste feestelijke stemming.
Het schouwburgterrein is een groote overdekte
ruimte. Men zegt dat de betimmering enz. meer
dan 180.000 Mark heeft gekost.
Reeds om 8 uur begeven zich de menschen
naar het terrein en weldra kondigt een schot,
dat door de bergen weergalmt, het begin der
voorstelling aan. Tegen den middag wordt het
spel onderbroken, pauze wordt gehouden om te
eten en zich wat te verfrisschen, tegen vjjf uur
in den namiddag is het spel geëindigd.
Verrukkelijk wordt gespeeld de beraadslaging
van het joodsche Sanhedrin en het verraad van
Judas, bij bet Ecce homo, en de kruisiging,
zoo ook het laatste avondmaal en de ontmoeting
var. den' Heiland met Zjjue Moeder.
Waardig en meesterlijk speelt de nieuwe
Christus ec onverbeterlijk de nieuwe Maria. Ook
het geheel boeit van het begin tot het einde.
Hat Passiespel werkt overwegend op den
toeschonwer, het maakt een goeden, zeer wel-
dadigen indruk op den mensch.
Iets over de verkiezingen in België.
De Patriote zet heel ondeugend boven eenige
citaten uit liberale courantenconpert funèbre,
een trenrcoccert.
En een treurconcert is het werkelijk, dat zij
aanheffen, wanneer men bedenkt dat niets vaster,
niets stelliger geprofeteerd werd door liberalen,
radicalen, socialisten dan de nederlaag, de dood
van de conservatieve regeering.
Men weet het boe de uitslag der verkiezing
is 85 katholieken staan tegenover 83 liberalen,
33 socialisten en 1 Daensiste.
Eene meerderheid derhalve van 18 stemmen.
Wat zeggen nu de liberalen
//Och, wij moeten tevreden zjjn, er zullen meer
dan dertig liberalen in de Kamer zitten.
Men zal nn ten minste als men rechtvaardige
dingen wil zeggen, rechtvaardige toehoorders
hebben.
't Is wel waar wjj hadden beter verwacht,
maar dat komt omdat de groote menigte nog
niet rjjp vsor ons is.
Dus propoganda maken 1 enz. enz."
Die het royaalste er voor uitkomen, erkennen
hun nederlaag.
Zjj hadden van Austerlitz gedroomd en het
•was Waterloo.
Te Brussel en Mons en Gharlois en Namen
en Ni velles en nog meer elders heeft het liberale
leger voel gesneuvelden achtergelaten.
Met goouen moed gaat men ar dus de toekomst
in en rie Katholieke Regeering kan doorgaan
den voor België zoo voorspoedigen weg te
'bewandelen.
De uitslag der verkiezing voor de Provin
ciale Staten te Veendam, is al® volgtherstem
ming tusschen de heeren F. H. B o e 1 s, antir.j
die 735, en H. Reynder, lib.,die435stem
men verkresg.
's Gravenhage, 31 Mei. Morgen zal de ge
zant der Zuiii-Afrikasnsche Republiek Dr
L e y d s. met den secretaris van bet gezantschap
eenigen tigd intrek nemen in het Hotel De Twee
Steden te 's Gravenhage. Hjj wordt ten 5 uur
aldaar verwacht.
In den ouderdom van ruim 75 jaren is
alhier overleden Jhr. mr. J. Loudon.
Korten tjjd, van begin Maart 1861 tot Febru
ari 1862, was Jhr, Loudon minister van
koloniën. Na zjjn aftreden werd hjj commissaris
der Koningin in Zuid-Holland. Dit ambt heeft
hjj ongeveer negen jaren bekleed. Yan 4 Mei
1871 tot 26 Maart 1875 is jhr. Loudon
Gouverneur van Nederlandseh-Indië geweest, fljj
was commandeur in de Orde van den Neder-
landsc'aen Leeuw en Grootkruis iu de orde van
de Eikenkroon.
Bannebroek, 31 Mei. De eerste steen is
Woensdag gelegd voor de nieuwe kerk alhier.
Talrjjke parochianen woonden deze plechtig
heid bjj en vermeerderden de steentjes voor het
kerkgebouw, De schoolkindeten werden op cho
colade en krentenbrood onthaald.
Zandvoort, 31 Mei. Als postbode is alhier
aangesteld J, Lodewjjks, vroeger te Haar
lem.
Leiden, 31 Mei. Tot controleur van de stads
bank van Leening is door den Raad dezer ge
meente benoemd de heer A. J. Witmans
Abzn. tijksboekhouder der Directe belastingen
alhier.
Hoorn,31 Mei. De IXe groote nationale schiet-
wedstrjjd van de Kon. Vereenigiog van Neder-
landsche scherpschutters zal dit jaar van 11 tot
en met 19 Augustus worden gehouden.
Het programma, dat na 15 Juni a.s., op aan
vrage bij don voorzitter van het bestuur te Hoorn
kosteloos verkrijgbaar zal zjjn, zal bevatten 12
afdeelingen met 700 prjjzen tot eene waaide
van f 6500.
Afstand voor geweer 300 Meter, 15 banen
voor revolver en rjjksmunitie 25 Meter, 4 banen,
en voor flobertbnks 12 Meter, 4 banen.
Vaste banen en korpswedstrijd op 300 Meter
uitsluitend geweren M. 95 en M. 71. Alle
deelnemers aan den Korpswedstrjjd ontvangen
eene verg. zilv., of bronzen herinneringsmedaille,
vermeldende het verkregen persoonlek rangnum
mer in die afdeeling.
De heer A. L. Poeftman, reeder en visscher
te Maassluis heeft gisteren de eerste nieuwe Hol-
landsche haring aangeboden aan H. M. de Ko
ningin en H. M. de Koningin-Moeder.
De heer Jansen, lid der Tweede Kamer voor
Tilburg, de nestor der afgevaardigden, is giste
ren te 's Gravenhage na sfloop van de afdec-
lingswerkzaamheden in zjjn hotel ongesteld ge
worden. Zjjn toestand was heden bevredigend,
maar de zieke zjjn eenige dagen rust voorge
schreven.
Het afgekeurde en uit de sterkte der vloot
afgevoerde oorlogsfregat De Ruijter ia door de
Directie der Marine te Willemsoord openbaar
bjj inschrijving verkocht.
Er waren 12 geldige inschrijvingen ingeko
men. Koopers werden de heeren F. H.deGoejj,
T. C. Bakker en J. Sprnit, te Helder, voor
f 81.714.46i/,.
Hare Majesteit de Koningin en Koningin-
Moeder zullen den 5nn Juni a.s. Schwarzburg
verlateD, ten einde in den avond van dien dag
te Soestdjjk aan te komen.
Het Haageohe Gerechtshof bevestigde giste
ren het vonnis der Rotterdamsche rechtbank
waarbjj de weduwe Sörensen-Van Vifgen tot
levenslange gevangenisstraf is veroordeeld we
gens vergiftiging van hare dochter Catharina en
haren kostganger Cohen.
Omtrent het gebruik der D-treinen is door
de S S. Mjj. het volgende bepaald
Heil igers, die, tegen betaling, van een D-trein
gebruik makenen onderweg overstappen in
een onmiddellijk aansluitenden D-trein, behoe
ven niet opnieuw te betalen. Zij ontvangen dan
eene «Platzkarte,// waarop vermeld staat «ohne
Gebühr.«
Het treinpersoneel heeft de reizigers in de
richting naar Duitschland op deze bepaling te
wjjzen.
Worden omgekeerd te Emmerik in de treinen
26 en 28 reizigers aangetroffen, die voorzien
zjjü of van een bewjjs van plastsaan wig sing ,/ohne
Gebühr/' hun door het Dnitsche personeel ver
strekt, of, wat de treinen 26 en 28 betreft, van
een bewjjs van plaatsaanwijzing voor trein 8
Berijjn—Keulen, en wat trein 28 aangaat, van
een bewjjs van plaatssanwjjzing voor trein 5
BaselBerijjn, dan zijn die reizigers voor het
gebruik van de D-treinen 26 en 28 geen beta
ling verschuldigd. In het eerste geval is het
bewjjs van plaatsaanwijzing «ohne Gebühr// als
geldig te erkennen in het laatste geval is hun
door het personeel, dat de treinen 26 en 28
bedient, zoodanig bevjjs te verstrekken.
Er ie vooral op ta letten, dat de bewjjzen
van plaatsaanwijzing BerijjnKeulen en Ba«el—
Berijjn op den zelfden dïg moeten zijn afgegeven.
Men schijjft nit Utrecht:
«De huizenbouwers in deze gemeente leggen
zich allen zonder uitzondering toe op het doen
verrjjstn ?®n ^onumentate gebouwen. Huizen
van f 600 tot f 1500 huur staan er dan ook
bjj geheele reeksen leeg. Daarentegen komen
overtl arbeiderswoningen te kort; wel bouwt
men een soort van revolutie-miniatuur-heeren-
haizen van f2.50 a f3 per week, welke door
eeue bepaalde categorie van burgerluidjes wor
den in beslag genomen en in den regel onmid-
delijjk reeds huurders vinden, maar de eigen
lijke ^arbeiderswoningen// friscb, ruim en
toch eenvoudig en doelmatig worden niet
gebouwd.
«Thans heeft de Vereeniging Armenzorg de
hand aan den ploeg geslagen eene som van
f7000 zal worden belegd in het stichten van
dergeljjke huizener zjjn reeds plannen gereed
voor twee soorten (f 150 en 1.25 per week).
«Komt dit plan tot uitvoering, en wordt daar
aan eenige uitbreiding gegeven, dan moge dit
de eerste stap zjjn tot ontruiming van de ellen
dige krotten, waarin nog steeds zoovelen ge
noodzaakt zjjn hnn verbljjf te houden, omdat
zjj niet elders kunnen wonen en omdat woninkjes
in den prjjs van f 1.25 tot heden bjjna niet
bestaan.//
De dubbele draaibrug over de groote ope
ning der schutsluie op het Noordhollandsche
Kanaal te Pumerend zal van 6 tot en met 26
Juni e. k. voor het verkeer gesloten zjjn
Gisteren-avond had de sneltrein van Parjjs
een belangrgke vertraging. Gevolg was dat ook
de Engelsohe post, die ie Rozendaal door den
Duitscben trein wordt aangebracht en aldaar
in den Franscben trein wordt overgeladen,
eveneens veel te laat kwam.
Over de mislukte werkstaking der Amster-
dameche typografen vernemen wij het volgende:
Aangaande de gevolgen van de staking der
Arssterdamsche typografen geeft het Volksdag
blad de volgende cjjfers
Het aantal van de uitgesloten typografen, steen
drukkers, binders enz. is nog niet volledig be
kend. Veilig kan men echter aannemen; dat
het over de honderd loopt, Bjj de Electrische
drukkerij zjjn 28 man ontslagen, waaronder 14
zetters; bjj Faddegon 4 man, bjj Vroljjk ook4,
bjj Holdert 15, bjj Veldhuizen 13, bjj Elzevier
3, bjj de Brakke Grond 17, bjj Senefelder 4, bjj
Lnü 3 en bjj Desguerroia 5.
Onder de nitgeslotenen van de Electrische be-
hooren o. a. de corrector, die tjjdens de staking
weigerde als zetter-4op te treden, en Kroll 8/.,
die sedert de oprichting van De Telegraaf de
opmaker van dat blad was.
Bij elkaar zjjn 75 volwassenen, meerendeels
vaders van huisgezinnen, buiten werk.
Deze cjjfers spreken luider dan het meest klem
mende betoog, de meest ernstige waarschuwing
tegen onbekookte en ongemotiveerde werksta
kingen.
Het personeel wagenpoetsers van de H. IJ.
8. M. heeft op 1/5 lot der Staatsloterij de
honderdduizend getrokken.
Door een arbeider, die in het Jonkerenbosch
te Hatert (bjj Njjmegen) bezig was met graven,
zjjn eenige militaire kleedingstukken opgegraven,
afkomstig van soldaten der koloniale reserve,
die sedert eenige dagen bjj hun korps worden
vermist.
De N. Rolt. Ct. deelt mede:
Gisteren-middag dwaalde de heer F. K. Kan-
nemejjer, de Transvaler die nit de gevangenschap
ontsnapt is, hier door de stad. Hjj kwam
aan de rivier en vroeg bij een brug den weg
aan «een constabe!//, een politieagent waarschijn
lijk, misschien een bruggewachter.
Is u nit Friesland? vroeg de oonstabel.
Nee, ek is Afrikaander, was het antwoord.
O, is u Kannemejjer vroeg toen ineens
de ander.
Zoo bekend was hjj hier al onder het volk.
Een gesprek ontstond en spoedig had de heer
Kannemeijer wel een honderd man, bootwerkers
en zoo om zich heen staan. En zjj hielden niet
op of hjj moest met hen mee, wat drinken.
Zjj brachten hem ook voor een winkelraam,
waar een prent van den slag bjj Elandslaagte
te kjjk hing. Of 't zoo was toegegaan? Neen,
heel andeis 1 De Boeren hadden niet acht ka
nonnen, maar twee, enz.
De veertiende algemeene vergadering van de
Katholieken in Friesland zal, zooals reeds is
gemeld, Maandag 4 Juni worden gehouden te
Bolsward.
De punten van bespreking zjjn1, De ver
kiezingen van 1901, in te leiden door een der
leden van de afdeeling Saeek. 2. Raiffeisenban-
keD, in te leiden door den heer T. Hettinga,
van Cornjum.
Oroote brand. In Wjazma, een stadje in het
gouvernement Smolensk, ontstond Vrjjdag brand
in een lucifersfabriek, en weldra sloeg hjj, door
hevigen wind aangeblazen, over naar de Jamsjtsjik-
voorstad. Deze stad stond in een unr in lichte
laaie. Ook een deel van de stad zelf verbrandde.
De zonsverduistering. Uit verschillende deelen
van Spanje, Algiers en Amerika komen tele
grammen, dat de zonsverduistering over 't alge
meen uitstekend kon worden waargenomen. Uit
Denver f Amerika) wordt gemeld, dat professor
Howe de planeet Eros wederom ontdekt heeft
en wel bjj het eerste punt van het sterrebeeld
Aries.
De planeet Venus en de ster Sirius waren
duideljjk zichtbaar. Ondanks de totale eclips was
't niet zeer donker.
Werkstaking. Ook te Hannover dreigt nu een
werkstaking van het trampersoneel. De directie
heeft 31 beambten en de geheele commissie tot
regeling van de loonen gedaan gegeven en alle
verdere onderhandelingen met haar personeel
geketst. De beambten, die vrjj van dienst waren,
hebben Zaterdag onder groote opgewondenheid
een vergadering gehouden om te overwegen wat
hun nu te doen staat.
