NIEUWE
2)ag6lao voor cft/ooron Skdó-éCollanó.
Amstenhmsche Brieven.
No. 4510,
Dinsdag 12 Juni 1900
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon,
B IT E iN L A N D.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p, 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers. «0,03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BÏÏBEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem;
AG-ITS 2EA. ÏIOÏ* A GUT ATE
paus DBS ADVBBTEBTTIBir,
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer7J/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimtel
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Red a o t e ar-ü i t ge v e r, W. KüPPERS.
9 Juni 1900.
Heerljjk was het Pinksterfeest. Duizen
den en duizenden waren van buiten toege
stroomd naar de hoofdstad. Maar ook dui
zenden en duizenden Amsterdammers wa
ren uitgetogen naar buiteD. Er had als het
ware eene gedeeltelijke omwisseling van
bevolking plaats gehad. Vooral de Tweede
Pinksterdag scheen door de plattelandsbe
volking te zijn uitverkoren voor een bezoek
aan de hoofdstad. Reeds in den vroegen
morgen zag men ze in lange rijen door
Amsterdam's hoofdstraten dwalen, de plei
nen vullen en de publieke gebouwen. Rijks
museum, Artis en Panopticum kregen ruim
schoots hun aandeel. Toen waren nog al
len ia kalm-vrooljjke stemming. Na den
den middag werd dat ietwat anders. Bacchus
deed hier en daar zijn heerschappij gevoe
len, en enkele exemplaren van het boeren-
volkje, ook van het schoone geslacht, moes
ten toch eens aan de Amsterdammers
door luide klanken en groote arm- en been-
zwaaiingen toonen, hoe verrukt zij waren,
uit te zjjn en aan de hoofdstad de eer van
hun aanzjjn te schenken.
In het Paleis voor Volksvljjt op lsten
en 2den Pinksterdag 's avonds telkens een
concert voor zang- en muziekvereenigingen
door de socialisten uitgeschreven. Al waaide
de roode vlag op bet Paleis, binnen in den
tuin ging het heel rustig toe en het was
er, gelpk op alle andere muziek- of zang-
concoursen. In één opzicht zelfs onder
scheidde zich deze wedstrijd. Er werd geen
sterke drank gedronken. In dit opzicht valt
van de socialisten nog wat te leeren.
Over het algemeen was de stemming op
de Pinksterdagen vroolijkmaar kalm.
Schandalen op publieke staten en pleinen
waren werkelijk zeldzaam. Ik heb het van
mijn leven wel eens erger beleefd. Op den
3den Pinksterdag 's morgens toog zoowat
de geheele bevolking weder aan het werk.
Wellicht zullen er wel enkelen bp geweest
feuilleton.
Vervolg)
Verder door te dringen was waanzin geweest,
nog stonden duizenden voor hen in een bloodi-
gen kamp met de aanstormendede vriende.i
verborgen zich in een kuil bjj een stuk gescho
ten batteijj.
Daar gaat de in da nabijheid vechtende
schaar Turken terug, reeds ziet men do sabels
der Poolsche ruiters blinken, er opent zich een
tent en wachters rukken schreiende vrouwen
uit hunne schuilplaten en willen zed vingen,
hen te volgen. He» zijn prachtige geklcede ha-
remwachter's van den Vizier, die naar de ge
vluchte vrouwen gezocht heboen en ze nu met
geweld willen wegvoeren.
Wjj moeten hier onze vertelling een oogen-
blik afbreken, om de gebeurtenissen te verkla
ren die gedurende den dag in de tent van Kara
Mustapha voorvielen. Ayescha had na den dood
van Said het leger niet verlaten, ofschoon dat
het natuurlijkste en ook door den regel geboden
was zjj had den geheelen harem naar Adrie-
nopel gezondeD, maar Dione gesmeekt, bij ha-r
te mogen blijven, tot Weenen verovert was.
Dione had aanvankelijk geweigerd, deze bede
in te willigen, toen echter Ayescha verklaarde
een toevlucht bij den eersten den besten Pacha
te zullen zoeken, had zjj toegegeven, Dione had
eon zwakheid toegegeven die haar spoedig zou
zijn, die meer pijn in het hoofd en in de
haren gehad hebben dan geld in de por-
temonnaie. Dat toch was bij die dagen voor
het grootste gedeelte verdwaald geraakt in
de beurzen der kasteleins, die dan ook ge
durende de Pinksterdagen de meeste drukte
maar er na, de meeste pret hadden.
En nu bracht ons de telegraaf de tijding,
dat, al is de Ongevallen wet door de Eerste
Kamer verworpen, het Ministerie toch niet
zal aftreden, de Kamers niet zullen ont
bonden worden en dat het Ministerie het
met een tweede editie der Ongevallenwet
zal beproeven, in de hoop, dat zjj dan ge
nade zal vindon bp de deftige en wat meer
conservatieve leden der Eerste Kamer. De
Pinksterdagen hebben dan ook kalmeerend
gewerkt op den zin der heeren ministers,
en hebben goeden raad gebracht. En dat
is maar gelukkig ook. Wat zouden wjj in
Gods naam bp de hitte van den zomer aan
gevangen hebben met een verkiezing Zon
der eenige voorbereidingzonder behoor
lijke organisatie, zonder alles, wat
noodig is voor eene goede verkiezing. Maar
het Ministerie zoude ook anders hebben kan
nen beslissen. En dan ziet men, hoe nood
lottig het is, dat men den boel niet in orde
heeltwant hoe sposdig zouden wp dan
niet voor een algemeen e verkiezing gestaan
hebben.
Eu nu kan de Eerste Kamer aan de
«Leerplichtwei» beginnen. Men zegt, dat
de rapporten al in bewerking zijn. Ol er
in de Eerste Kamer bezwaar tegen zoude
zpn, haar aan te nemen? Ik denk het niet.
Waar men niet principieel tegen «leerplicht»
is, waar men het recht van den Staat
erkent, den ouders te dwingen hunne kin
deren te doen opgaan naar den tempel der
wijsheid en te doen genieten van het tegen
woordig als arcanum erkend geneesmidde
tegen alle kwalen, het onderwps, daar kan
men tegen deze wet niet heel veel be
zwaren doen gelden, zij drukt immers,
volgens de voorstanders van de wet-Bor-
gesius, zoo weinig mogelijk, men is er voor
berouwen. Toea zjj den volgenden dag haar
dochter Fatime wilde bewegen, geen te groot
vertrouwon aan de vrouw van Ssid te schenken,
werd deze boos.
//Gjj haat Ayescha,// riep het jonge meisje,
«omdat de booze u verlokt, om afvallig van
het geloof pi den Profeet te wordenik
weet alles, fk weet dat uw hart aan den
zoon van den ongeloovige hangt, die daar in
de stad de geloovigen trotseertik weet dat
gjj heimeljjk een boodschap van hem hebt on'-
vangen, maar gjj zjjt mjjn moeder en ik zwijg.
Laat mij echter niet bemerken, dat gy verraad
tegen mijn vader smeedt, of ik zal u verraden
moeder. Ik wil niet de zuster van een onge
loovige zjja, ik wil u niet zien onder de ver
worpenen
Dione verbleekte. Zij zag uit deze woorden,
dat Ayescba havo geheimen kende en ze reeds
aan Fatime had verteld, maar zjj bemerkte ook,
dat zjj in haar geen liefde voor haar zoon kon
verwekken. Gaf de Hemel haar den verloren
zoon weder, dan moest zjj kiezen tnsschen
dezen twe8. Zij kon tegen baar dochter niet
huichelen.
//Gjj spreekt de waarheid,// antwoordde zy,
«maar wat gjj spreekt, komt uit den mond van
Ayescha. Hoe kunt gij gelooven, dat ik den
man zon verraden, die rnjj met weldaden heeft
overladen P Vraag uw vader er naar en hij zal
u antwoorden, dat hjj zelf naar mjja kind heeft
laten zoeken. Maar ik geloof dat Said mij be
drogen heeft, toen ik hem de opdracht gaf, den
Duitseher dien ik in Stamboel had gezien, bij
mij te brengen. Een vreemde rooft u het ver-
een beetje af, en in vele gevallen maakt
men zich vrij wel van de geheele wet af.
Maar de Eerste Kamer zal je wel aan
nemen tenzp de Eerste Kamer het Mi
nisterie weg wil hebben en nu het met
de Ongevallenwet niet gelukt is, het met
de Leerplichtwet zou willen probeeren. Het
zou voor minister B o r g e s i u s een harde
slag zpn. Hp was al zoo in zijn nopjes,
dat hij ze met één stem meerderheid, zegge
ééne stem en dan nog wel zpn eigene, in
de Tweede Kamer er door had. Maar neen,
zoo ondeugend zal de Eerste Kamer niet
zpn. Het zal veel te aardig wezen eens te
zien hoe minister Borgesius het zal
aanleggen, om zpn woord gestand te doen,
dat de voorstanders van het Bijzonder On
derwijs, die terecht vreesden al weer die
per in den zak te zullen moeten tasten
niet te klagen zullen hebben.
En het is toch noodig, dat de heer Bor
gesius niet- aftredevoordat hjj in dit
opzicht zjjne belofte vervuld heeft. Zpn
opvolger mocht er zich eens niets van aan
trekken.
Engeland.
De uitbundige vreugde over het vernie
tigen der Boeren Republieken in Zuid-
Afrika beeft in Engeland plaats gemaakt
voor diepen rouw. Londen heeft zpn ge
woon aanzien en vele aanzienlijken en
niet-aanzienlpken zpn in rouw gedompeld
over het verlies van een of meer uit hun
familiekring.
Ook maakt men zich ongerust over de
millioenen ponden sterling die de oorlog kost.
Nu reeds spreekt men over verheoging der
belastingen. De invoerrechten, de rechten
op alcoholtabak, zelfs op thee, zjjn zeer
hoog gestegenwaaronder de kleine man
te ljjden heeft. Twee stuivers meer te moe
ten betalen op een half pond thee is geen
gekheid.
Het praatje loopt te Londen dat men
president Kruger van Transvaal, die er
van door heet te zpn met schatten gouds
niet lastig zal vallen, maar president S t ey n
trouwendat gjj tot uwe moeder moet hebbeu
en gij wilt mjj aan de geboden van den Koran
herinneren
Fatime zweeg beschaamd, maar Dione hield
het voor het beate te zorgen, dat Ayescha geen
kwaad meer kon doen, zy vertelde haar gemaal,
dat zij gelooide dat haar zoon nog leefde en in
Weenen was.
Kara Mustapha lachte, als had hjj het niet
van Dione verwacht, dat deze dwaze gedachte
haar ernstig kon bezig houden. Dione was niet
meer zjjn vrouw, die eens zyn zinnen iu vlam
men had gezet, zjj was zjjn vriendin, zijn ver
trouwde. Hjj was zoo kalm in het bewustzjjn,
dat het lot van Weenen in zijne handen berustte,
dat hjj geheel niet dacht, dat een verkeer van
spionnen met hot leger der Christenen voordeel
kon brengen, nog minder echter kon hjj den
ken, dat Dione hem in zijn plannen zoude te
genwerken.
«Ik schenk n de gevangenen, die gjj uit den
buit uit wilt zoeken," sprak hjj, «maar gjj zjjt
dwaas oude wonden open te rukken
De Vizier toonde dezelfde rustigheid, toen de
blinkende pantsers op de hoogte van den Kahlem-
berg hem de aankomst van het leger der Christe
nen aankondigde. Hjj twjjfelde niet, of hjj zou het
met zjjn overmacht verstrooien en dan moest
Weenen zich overgeven.
Hjj begon eerst aan de mogeljjkheid vaneen
nederlaeg te jdenken, toen zjjne scharen overal
terugweken, toen maakte zich een wilde woede
van hem meester. Hjj dreigde de vluchtelingen
neder te laten schieten, hjj raasde en vloekte,
maar toen hjj eindeljjk erkennen moest, dat hjj
van den Oranje Vrijstaat, den jongen,krach-
tigen man vol energie, wil men gevangen
nemen.
Frankrijk.
Koning Oscar van Zweden en Noor
wegen heeft, Vrijdag-namiddag te Parjjs
vertoevende om de Tentoonstelling te be
zoeken, eene visitie gebracht op het Elysée.
Z. M. had een onderhoud met den presi
dent der Republiek, den heer L o u b e t, dat
40 minnten duurde. Gisteren heeft koning
Oscar in gezelschap van L o u b e t de
wedrennen om den sGrand Prix de Paris»
bijgewoond.
Het aangekondigde besluit van den pre
fect van politie van het departement Seine
et Oise is verschenen en verbiedt kort en
goed alle stierengevechten in het departe
ment.
Amerika.
Het Zuid-Alrikaansch Gezantschap heelt
het zeer druk in de Vereenigde Staten.
De heeren vertrokken Woensdag-avond
uit Chicago. Zjj hebben den arbeid ver
deeld.
De heeren Fischer en' Weasels
zpn naar St. Paul (Minnesota) gegaan,
waar zjj het woord zullen voeren iD een
groote bjjeenkomst. Vandaar zal de heer
Fischer naar Milwaukee (Wiüconsin)
en vandaar naar Springfield (Illinois) gaan,
om daar te spreken bjj het graf van L i n-
c o 1 n en er een krans neer te leggen.
Maandagochtend wordt hjj te Columbus
(Ohio) verwacht.
De heer W e s s e 1 s gaat van St. Paul
naar Omaha (Nebraska), waar hjj eene ver
gadering leidt, vervolgens naar Davenport
(Iowa) en dan naar Columbus.
De heer Wolmarans bezocht in
gezelschap van den heer Montagu
White Grand haven (Michigan), Holland,
Muskegon en Grand Rapids.
Van Columbus vertrekken de Heeren
dan gezamenlpk weêr naar Baltimore.
Duitsohland.
Het Berl. lageblatt deelt mede dat de
Duitsche Regeering het initiatief heeft ge
nomen tot een samengaan van de Mogend
heden in China. De commandant van het
Duitsche eskader te Tsjfoe heeft bevel ge
kregen een detachement naar Tientsin te
zelf de hoogten van St. Ulrieh niet kon hou
den gaf hjj bevel zjjn harem en schatten in
veiligheid te brengen. De angstige vrouwén had
den reeds de lastdieren met hun kostbaarheden
beladen, maar de Serailwachters hadden zich
reeds tegen hun vlucht verzet.
Nu drong alles in wilde haast door elkander
en Ayescha, die tot nu toe niet van de zjj de
van Dione was geweken, als koesterde zjj achter
docht, dat deze wel eens een anderen weg kon
kiezeD, dan die, walke het Turksche leger nam,
werd door het gewoel der vrouwen, eunuken,
lastdieren en vluchtende soldaten van Dione
weggesleurd.
«Waar is Dione,schreeuwde de woedende
vrouw, toen de Karavaan zich reeds in beweging
zette, en zjj Fatime zonder haar moeder onder
andere vrouwen zag
//Houdt haar aan de verraderea is er de schuld
van, dat men Said heeft vermoord, die de be
storming vau Weenen verlangde, en dat wjj nu
vluchten moeten als laffe honden. Grjjpt den
Vizier, grjjpt Dione, de padischah zal oor-
deelen.//
De woorden vonden gehoor bjj de wachters,
die zelfs in dit oogenblik, waar de vjjand reeds
aanstormde, hun plicht, hot opzicht over de
vrouwen niet vergaten.
Wordt virvolgd.)
ABOKIÏBMBNTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
93
