NIEUWE
"DagBlaó voor cföoorè- on Suió-eXollanó.
Amsierdamsche Brieven.
No. 4515.
Dinsdag 19 Juni 1900,
25ste Jaargang.
De Verloren Zoon.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p, 1,40
Voor het buitenland i 2,80
A.fzonderijjke nummers0.08
Dit blad verschijnt
Hogelijk», behalve Zon- en Feestdagen.
BIJ BE AU: St. Janstraat Haarlem.
PB1JS DEH ADVEBTEITTIESr.
AGITE MA KOE AGITATE
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie ët Contant
Redacteur-Uitgever, W. Ei! P PER 8.
16 Juni 1900.
Onze vroede vaderen hebben zich niet laten
bewegen om de sloten der gemeentekas te
ontsluiten en eene 20.000 gulden bjj te
dragen tot leniging van den nood der dia
mantslijpers, die voortdurend zwaar gedrukt
worden door den oorlog in Zuid-Afrika.
Veel is er door de ingezetenen van Am
sterdam reeds bijeengebracht, groot zijn de
offers, welke men heeft geschonken tot le
niging van den nood, maar dagelijks blijft
deze Btijgen en het is bjjna ondoenlijk voort
durend eene zoo talrijke schare van het
allernoodzakelijkste te voorzien. Men be
denke, dat er duizenden diamantslijpers se
dert maanden werkeloos zijn. De Commis
sie, die zich belast heeft met de inzameling
en de verdeeling der gelden ten behoeve
der werkelooze diamantslijpers wendde zich
ook tot den Raad der gemeente om eene
bijdrage en eenige leden van den Raad, ook
twee leden van bet Dageljjksch Bestuur,
waren wel genegen eene ondersteuning van
20.000 gulden toe te staan. De Burge
meester en de twee andere leden van het
Dageljjksch Bestuur war6n echter niet te
bewegen. Zjj beriepen zich op de Armen
wet, welke alleen dan toestaat, dat de ge
meente zich met de armenverzorging belast,
wanneer geen ander zedeljjk lichaam zich
het lot van den eenen of anderen of van
meerdere armen aantrekt. Dat was hier het
geval niet ergo Wat de anderen er
ook tegen in brachten en hoe zij ook be
toogden, dat men hier met geene armen
verzorging te doen had, maar met eene
ondersteuning van buiten hnnne schuld tot
werkeloosheid gedwongenen, dat de com
missie volstrekt geen zedeljjk lichaam, geen
corporatie was tot armenverzorging en dat
de Armenwet hier niet te pas kwam
het hielp niets de Burgemeester bleef
bjj zjjne meening en de meerderheid van
den Raad gaf hem geljjk. De arme dia
mantslijpers krjjgen niets van de gemeente.
FEUILLETON.
98
Vervolg)
De gelukkige Kolschilzki vertelde echter hoe
zich de vergissing had toegedragen, die ook
hem mistroostig had gemaakt, toen straalden
de oogen van Eleonora, zjj riep Maria en vroeg
met bevende stem, of zjj Max geen hoop wilde
geven
//Hij heeft u nog niet opgezocht, ofschoon
hjj hier in huis is,// riep zjj, «-bescheiden als
altjjd heeft hjj gewacht, tot gjj hem roept,
wjj hebben ons allen vergist, hjj bemint geeu
ander, hjj heeft zich nergens verbonden.//
De knieën van Maria knikten, zjj was de
bezwjjming nabjj, en ieder kon nn raden, wel-
'ken strjjd zjj had moeten overwinnen. Tranen
liepen nit haar oogen, zjj vertelde Eleonora, dat
sjj„ God had gebeden, om verlossing uit haar
elleude. Eleonora keek Maria met bewondering
aan, zulke zielskracht had zjj Maria niet toever
trouwd, tot zulke zelfbeheersching was zij niet
in staat geweest.
Daar kwamen de drie vroeger genoemde bee-
ren. Vorst Liechtenstein voerde Max, die ge
volgd weid door de weenende Dione, zelf naar
zjjn dochter, hjj had hem opgezocht, voor hjj zich
naar het vertrek begaf, waar zjjne dochter zich
bevond.
Het was een onbeschmfeljjk tooneel der reinste
genoegens die menschen ten deel kunnen val-
Dat is voor hen nu wel heel onaangenaam
en heel pjjnljjk, maar Of het wel alleen
de Armenwet is geweest, die den Burge
meester en de meerderheid van den Raad
afhielden van het verstrekken eener gelde
lijke ondersteuning en of niet nog andere
overwegingen hebben bjjgedragen tot het
innemen van dat staudpunt, dat is nog
de vraag. Zoo zegt men, dat de Ned. Dia
mantbewerkers-Bond een vrjj goed gevulde
weerstandskas bezit, die nog wekeljjks aan
groeit en waaruit geen cent mag verwij
derd worden. Alles moet bewaard worden
om wanneer de gelegenheid gunstig is te
kunnen strjjden voor het verwijderen van
ware of vermeende grieven, voor het ver-
kijjgen van hoogere loonen of voordeeliger
conditiën bij den arbeid, enz.
Nu wil het mjj voorkomen, dat van dat
geld ook wel wat mocht gebruikt worden
om weerstand te kunnen bieden aan de
slechte tjjden 6n aan den honger. En zóó
denken er misschien wel meer over. In-
tusschen is het te wenschen, dat deze zeer
drukkende toestand voor de diamantbewer
kers spoedig moge ophouden. De Eogel-
schea zjjn nu toch zoo wat meester in Trans
vaal en Vrjjstaat, of meenen dat ten minste
en kunnen nu zorgen dat er weer gauw
werk aan den winkel komt.
Nog wilden een paar leden van den Raad
het Rokin wat opknappen door het Bad
huis te verwjjderen, dat er niet erg ooge-
ljjk uitziet -en nog al dienst moet doen als
aanplakbord voor reclames van allerlei aard.
Daarom den ouden man die sinds jaren
door dat Badhuis zijn kost verdient, broode
loos te maken dat ging toch niet aan
maar dat men den boel wat opknapt en
het overdreven en allesbehalve het schcon-
heidsge roei opwekkende aanplakken van an
nonces wat tegengaatdaarin ligt zeker
niets verkeerds. Integendeel, Het is soms
wel eens wat ergerljjk, leeljjk en zelfs be
spottelijk, hoe alles met aankondigingen is
beplakt, en behangen en publieke gebou
wen, gemeente-vervoermiddelen etc. moes-
len, en nooit had zelfs de oude vorst Liech
tenstein in den triomf van zjjn eerzucht een zoo
zoet bevredigd gevoel gehad als in dit uur nu
hem een dankbare dochter met tranen van
vreugde jubelend omhelsde. In de deur stond
een oude gebrekkige viouw, die in stilte Max
had begroet, toen hjj met zjjn moeder in bet
huis was gekomen, die men ook had geroepen
toen de Bisschop met Dione en Max over den
voorbjj geganen tjjd hadden gesproken, nu stond
zjj te luisteren aan de deur, als durfde zjj niet
naderbjj komen en weende zacht.
//Het geluk was gekomen, dat de oude Wlaska
had voorspeld, nu kon zij haar oogen gerust
sluiten. Zjj viel met een jubelroep op den grond,
toen vorst Liechtenstein met verheven steun zeide:
Hjj is een echte Starhemberg, die mjj het jawoord
heeft ontwrongen, zjjn rechtmatige geboorte is
erkend en de Bisschop heeft ook de bewjj-
zen, dat zjjn grootmoeder onrechtvaardig is
beschuldigd.
De oude Wlaska balajfde het, dat zij ook
in dit geval goed had voorspeld, de trouwe
dienares van het huis Starhemberg stierf met
een gebed voor het geluk van de verloofden.
Den 15den September ontving de Keizer een
deputatie door den Polenkoning afgezonden,
welke hem verzocht, het leger te bezichtigen,
wat hjj nog tegen denzelfden dag beloofde. Na
de H. Mis steeg hjj met zjjn gevolg te paard,
en reed op de landstraat toe. Bjj het bescha
digde Augustjjnenklooster stonden de eerste
afdeelicgen der Beiersche hulpvolken onder be
vel van den keurvorst, bjj St. Max en Ebers-
dorf stonden de andere Daitsche troepen terwjjl
ten daarin zeker niet het voorbeeld geven.
Vele reclames toch zjjn allesbehalve mooi
en er natuurlijk alleen op berekend om de
aandacht te trekken, zoodat zij vaak, wat
mooi was, heel leeljjk maken.
Doch, wij leven in een tjjd, waarin het
utiliteitsbeginsel op den voorgrond ataat en
bjj alles geldt tegenwoordig vooreerst de
vraag «Is er wat mee te verdienen «To
make money» en nog eens «money.» That
is the question. Vraag het zelfs maar eens
aan onze groote kunstenaars
B 1 T L N D'
China.
Met de crisis die in het Rjjk der Lang
staarten heerscht, is nu de hoofdstad inge
sloten. De Daily Express bericht hierover
het volgende Peking wordt bewaakt door
100,000 man Keizerljjke troepen. De poor
ten zjjn gesloten en worden geducht ver
dedigd door modern geschut.
De katholieke kathedraal is door brand
vernield.
De verbinding van Tientsin met Peking
is eveneens afgesneden, want een spoor
trein die met proviand vertrokken was,
(uit Tientsin natuur) jjk) voor de Europee-
sche expeditie, was genoodzaakt om terug
te keeren.
Uit Yokohama wordt de moord bericht
op een beambte der Japansche legatie door
de keizerljjke troepen te Peking, dit heeft
veel opgewondenheid veroorzaakt. De Ja
pansche pers eischt van de Regeering dat
zjj volle genoegdoening zal verlangen. Acht
oorlogsschepen zjjn naar Takoe gezonden.
De Duitsche Gezant is eveneens vermoord.
Uit Tientsin seint Reuter, dat de
vreemdelingenkolonie aldaar voldoende is
beschermd. In de Chineezenstad (de Chi-
neesche steden bestaan uit de Tartaren-
stad en een Chineezenstad) treden de Bok
sers in troepen op zjj hebben drie kapel
len verbrand. Tusschen hier en Lang-Fang
zjjn twee spoorwegbrnggön door de Bok
sers onbruikbaar gemaakt waardoor de op-
marsch van de expeditie is gestuit. Inmid
dels is de Duitsche troepen-afdeeling langs
landwegen naar Peking doorgemarcheerd.
Het heet, dat het binnenkomen in Peking
de Poolsche troepen zich uitstrekten over Schwe-
chat en Manuewörth. Sobieeky verwachtte den
Keizer aan de spits van zjja leger. Beiden be
groetten elkander vriendeljjk met afgenomen
hoofddeksel en spraken langer dan een kwar
tier.
Sobiesky stelde den Keizer zjjn zoon voor,
die den Keizer eerbiedig de hand kuste. Nadat
de twee vorsten elkander eerbiedig hadden be
groet als bjj ontmoeting, gingen zjj van elkander,
de Koning reed met zjjn gevolg op het kamp
aan en ging zjjn tent binnen, terwjjl de Keizer
begeleid van den Keurvorst van Beieren de
Poolsche troepen bezichtigden en dan per rjjtuig
naar Weenen terugkeerden. Sobiesky achtte
met de nederlaag der Turken zjja werk nog
niet volbracht, maar vervolgde hun verwarde
schareD.
Vereenigd met den Hertog van Lotharingen
sloeg hjj de Turken bjj Parkang, en bestormde
daarop deze voormuur van den Islam. Kara
Mustapha vluchtte van hier naar Belgrado.
Saltan Mahomed IV sprak het doodvonnis
over den Vizier uit, en Kara Mustapha de
almachtige minister, werd den 25 December
1683 te Belgrado ook werkelijk terechtgesteld.
Men zegt, dat Ayescha, de weduwe van den
vermoorden Janitscharen-Aya, waarop de Vizier
alle schuld had geschoven, zjjn veroordeeling
bij den Sultan had doorgezet. Door een zeld
zaam toeval zjjn de schedel en de zweetdoek
van Kara Mustapha, tegenwoordig in het bezit
van het burgerljjk tuighuis te Weenen. Deze
laatste overbljjfseien van den trotechen Pacha,
benevens het met Arabische spreuken bezette
van de vreemde troepen ter hoogte van
1200 man door het Tsoengli-Yamen is toe
gestaan.
Volgens inlichtingen uit vreemde bron,
hebben 10.000 Chineesche soldaten die bui
ten Peking ontbonden zjjn, zich bjj de Bok
sers aangesloten. Verder meldt men dat de
Chineesche Regeering zich niet aansprake-
Ijjk stelt voor een mogeljjke botsing met
de Earopeesche strjjdmacht.
De beweging breidt zich steeds meer en
meer nit. Een bericht van den 16n uit
Hongkong zegt, dat bjj West-River onge
regeldheden hebben plaats gehadmen
verneemt dat een groote macht opstande
lingen zich heeft verzameld bjj Kweih-
Sien.
Onze Landgenooten in China zullen
door de Nederlandsche Regeering worden
beschermd. Zij heeft besloten een der groote
oorlogsschepen uit Nederlandsch-Indië met
een landingsdivisie aan boord, naar de
Chineesche wateren te zenden.
Het schip zal reeds den 28sten dezer
vertrekken.
Admiraal Seymoor en 1400 man zjjn
tusschen Lang-Fang en Yundsun nauw
ingesloten. Het korps heeft maar weinig
levensmiddelen en geen waterde mannen
hebben geen ruimte om zich te slapen te
leggen.
De Europeesche expeditie naar Peking
kan slechts zeer langzaam vorderen. De
Boksers steken al wat hun in den weg komt
in brand.
De gemeenschap met Tientsin is nog
verbroken. De zuideljjke spoorwegljjn is ge
stoord tusschen Brandao en Tientsin, dicht
bjj deze plaats. Alle Ijjnen van Peking en
Tientsin zjjn nu gestoord.
De consuls vergaderden om te raadple
gen over de verdediging van de Earopee
sche nederzetting. De voorzitters van de
Fransche en cosmopolitische nederzetting
en de Europeesche commissaris voor de in-
en uitgaande rechten woonden de verga
dering bjj. Er werd niets bepaald omtrent
de verdediging daar er geeD gevaar be
staat nu de Onderkoning en de Taotai in
staan voor de bescherming der vreemde
lingen.
Amerika heeft besloten troepen uit Ma
nilla naar Takoe te zenden.
De tjjdingen uit China volgen elkander
op met eene groote snelheid en dat wel
doodshemd namen de Oostenrjjkerstoen zjj
onder bevel van Eugeoius van Savoyen in 1688
Belgrado veroverden, uit zjjn graf en stuurde
ze naar Kardinaal Kollonitz, die deze voorwer
pen aan de stad schonk. Dione was reedt in
den schoot der Roomseh-Katholieke kerk terug
gekeerd, toen de dood van Kara Mustapha
den band tusschen haar en hem geheel verbrak.
De voormalige gemalin van den prachtlieven-
den, verkwistenden Groot Vizier werd het erfgoed
van haar eersten gemaal aangewezen, om het
met haar zoon te deelen.
Mux werd de gelukkige man van Maria,
en of hun huweljjk ook al met alle pracht
van het vorsteljjk huis Liechtenstein werd ge
vierd, en of de vertegenwoordigers van de
edelste Oostenrjjksche geslachten het feest ook
al luister bjjzétten, Max liet Bockel met zjjn
huitgenooten bjj dit feest uitnoodigen en ver-
sohafte zjjn ouden meester met zjjn vrouw eeu
eereplaats aan den disch.
Een ander jong echtpaar werd niet minder
geëerd. Het was de eerste Caféhouder van Wee
nen met zjjn jonge, van geluk stralende vrouw.
Stephanus Kolschitzki had van den Keizer tot
belooning voor zijn diensten, bewezen aan de
stad Weenen, het verlof gekregen tot het bou
wen van een koffiehuis in deze atad, hjj liet het
bouwen, toen men hem van den kolossalen buit
een groote voorraad koffie had aangewezen, aan
het Stephanue Ereythofï.
i&lot volgt.)
CO [Bill.